In september 2009 hield Simon Sinek een toespraak op een lokale TEDx-conferentie in de buurt van de Noord- Amerikaanse stad Seattle. Hij sprak 18 minuten lang over hoe grote leiders tot handelen inspireren. Zijn presentatie was bewust Lo-Fi: jeans, een hemd met open hals, opgerolde hemdsmouwen, en alleen een flip-over en een viltstift. Als iemand aan het publiek zou hebben verteld zou niemand het hebben geloofd maar de aanwezigen waren die avond getuige van een toespraak die op twee na de best bekeken video’s ooit zou worden. Meer dan 27 miljoen mensen hebben de video inmiddels bekeken en de teller tikt nog door.
De in Engeland geboren Sinek, van oorsprong cultureel antropoloog, is staflid van de Amerikaanse denktank Rand Corporation waar hij advies geeft over militaire innovatie en planning. Daarnaast is hij docent strategische communicatie aan de Columbia-universiteit. Hij woont in New York.
In een artikel op Business Life schrijft Tim Hulse dat Sinek een eenvoudige boodschap heeft die hij sinds de TED-talk in 2009 met evangelisch vuur uitdraagt. Op de manier zoals een prediker het woord Gods verkondigt, verkondigde Sinek dat hij een ontdekking had gedaan die zijn kijk op de manier waarop de wereld werkt grondig had veranderd. Alle grote leiders en organisaties, van de gebroeders Wright tot Martin Luther King tot Apple denken, handelen en communiceren op een en dezelfde manier. Die manier is de complete tegenpool van de manier waarop iedereen gewoonlijk denkt, handelt en communiceert.
Sinek illustreert zijn openbaring met een beeld van drie concentrische cirkels dat hij de gouden cirkel noemt. In de binnenste cirkel schreef hij het woord waarom, in de buitenste het woord wat en in de middelste het woord hoe.
Minder succesvolle organisaties weten wat zij doen en hoe ze het doen, maar weten niet altijd waarom ze het doen: “Waarom bestaat hun organisatie? Waarom staan ze ’s morgens op? Waarom maakt het iemand wat uit?”
Het belangrijkst is het waarom
Voor Sinek is het waarom belangrijker dan het wat en het hoe: “Mensen kopen niets voor wat je doet maar wel voor waarom je het doet”. Deze mantram bleef hij herhalen in zijn toespraak. Alles wat Apple doet vloeit voort uit het geloof in anders denken. Mensen kopen vanwege dat geloof. Dus het doel is zaken doen met mensen die geloven wat jij gelooft. Hetzelfde geldt voor leiders. We volgen degenen die ons een motief geven, een doel of een geloof. Volgens Sinek zijn er leiders en zijn er mensen die leiden. De eerste soort bezit autoriteit, de tweede soort inspireert: “Ik denk dat het in wezen een heel menselijke boodschap is”, aldus Sinek in een gesprek op een reis naar Londen tegen Hulse die Sinek had opgezocht omdat hij wilde weten waarom de TED-toespraak zo massaal bekeken wordt.
Sinek: “Mijn werk is nooit wetenschappelijk of commercieel geweest. Mijn werk is ontstaan uit mijn persoonlijke strijd. Ik had mijn passie verloren voor wat ik deed. Het zat in een duistere periode. Ik leefde een oppervlakkig leven, ik had een eigen zaak, verdiende goed, had geweldige klanten en deed fantastisch werk. Maar ’s morgens had ik geen zin om op te staan. Al mijn energie ging naar doen alsof ik gelukkig was, geslaagd was en de dingen onder controle had. Pas na het bezoek van een vriend die zich zorgen om me maakte, had ik de moed de dingen onder ogen de te zien”.
De confrontatie bracht Sinek op zijn theorie over de gouden cirkel en het belang van het waarom: “Ik besefte wat ik deed en hoe ik het deed, maar ik besefte niet waarom. Ik werd geobsedeerd door het waarom, ik wilde begrijpen. Ik heb mijn leven grondig veranderd en kreeg mijn passie weer terug op een niveau dat ik nooit eerder had ervaren. Ik heb dat gevoel gedeeld met mijn vrienden die ook hun leven gingen veranderen. Ze hebben me uitgenodigd bij hun thuis waar ik hun vrienden kon ontmoeten”.
Sineks theorie viel in goede aarde omdat “die voortgekomen was uit mijn eigen persoonlijke behoefte. Die is wezenlijk en echt”.
De Waarom-ontdekkingscursus
In het jaar van zijn TED-toespraak, publiceerde Sinek een boek met zijn theorieën, getiteld Start with why. In het Nederlands vertaald onder de titel Begin met het waarom. (2013). Vijf jaar later verscheen er een vervolg, Leaders eat last. Why some teams pull together and others don’t. Het tweede boek, in het Nederlands: Een voor allen, allen voor een, gaat over betrokken leiders die vertrouwen inboezemen en een langetermijn visie hebben die samenwerking en creativiteit stimuleren. Sinek is nu bezig met ‘knutselen’ aan een derde boek waarin onderzocht wordt hoe het “waarom-gedreven team dat elkaar graag mag en elkaar vertrouwt” in staat is te functioneren in een door egoïstische motieven voortgedreven wereld”.
En er is meer. Op de website Startwithwhy.com*) biedt Sinek de Why Discovery-cursus aan die deelnemers belooft “hun waarom onder woorden te brengen” binnen zeven à tien uur voor de prijs van $129. Er zijn ook kaarten met inspirerende citaten, draagtassen en notitieboekjes te koop, maar ook een paar handboeien, de ene met de inscriptie ter, de andere met inspiratie. Sommigen zullen dit beschouwen als alles uit een idee knijpen zoals je een citroen uitknijpt, maar Sineks motief schijnt oprecht te zijn.
“De dingen die we verkopen of weggeven, of dat nu toespraken of handboeien zijn, het doet er niet toe in welke vorm, verspreiden een boodschap. Op onze kaarten staat: ‘inspireer tot handelen’, op onze pennen ‘inspireer iemand’. Ze herinneren ons eraan dat we elk dag weer de verantwoordelijkheid hebben iets aardigs te doen voor iemand anders. Wat mij betreft doet het er niet toe of iemand met dergelijke boodschappen omringd wil worden. Wij hebben er plezier in de boodschap uit te dragen op een creatieve manier”.
Sinek is bezig mee te helpen een reuzenlegpuzzel van een betere wereld in elkaar te zetten. Als de puzzel klaar is, hoe ziet deze er dan uit, is de vraag?
“Ik stel me een wereld voor waarin de overgrote meerderheid elke morgen opstaat en zich geïnspireerd voelt om aan het werk te gaan, zich veilig voelt op het werk en aan het eind van de dag voldaan thuiskomt. Ik geloof dat houden van onze baan een recht is, niet een voorrecht. We gaan vaak wat drinken met vrienden en iemand zegt: ik houd van mijn baan, en iedereen reageert met: o wat bof jij! Ik wil dat dat de norm wordt en ik vind dat wij als bevolking goed leiderschap moeten eisen. We willen in een goede, gezonde omgeving werken waar vertrouwen heerst en waar we niet bang hoeven zijn een fout te maken met als gevolg ontslag”.
Het gaat altijd om mensen
Soms klinkt Sineks geloof in weldadige leiders alsof hij een wereld vol goedaardige dictators voorstaat. Maar daar is hij het niet mee eens: “Goed leiderschap delegeert de verantwoordelijkheid. Het gaat niet om de baas zijn. Het gaat om je bekommeren om degenen over wie jij de leiding hebt. Net zoals ouders doen. Draait het allemaal om de ouders en of de ouders ja of nee zeggen? Nee, daar gaat het helemaal niet om. Ouders zijn er om te zorgen voor hun kinderen en hen groot te brengen. Ook helpen ze met vertrouwen kweken, leren ze vaardigheden en brengen ze hen discipline bij als dat nodig is. Dat gebeurt allemaal opdat ze kunnen opgroeien en verder kunnen komen dan hun ouders. Leiderschap is precies hetzelfde. Een leider is degene die in staat is een visie op de toekomst te formuleren, een die nog niet bestaat en die de rest van ons inspireert tot meehelpen bouwen omdat we daar willen leven. Het gaat dus helemaal niet om de leider, het gaat om mensen en de leider neemt de verantwoordelijkheid voor de mensen en ziet erop toe dat zij de ruimte hebben om een bijdrage te leveren en manieren uit te vinden om de visie te verwezenlijken. Het gaat altijd om mensen”.
We hebben iemand nodig die ergens voor staat
Aan het slot vraagt Hulse wat Sinek vindt van politiek leiderschap in een tijd waarin Amerika zich voorbereidt op de verkiezing van de machtigste man op aarde in november 2016. Sinek: “Ik heb een paar heel ongemakkelijke gesprekken gevoerd met afgevaardigden van het Amerikaanse Congres. Ik heb tegen hen gezegd dat ik mensen kende bij defensie die hun leven zouden geven aan iets waarin ze geloven, maar u zou niet eens uw baan willen opgeven. Het gaat om hun eigen carrière en niet om de mensen. Dat is eerlijk gezegd ook de reden waarom ze zo laag staan in de peilingen. Als menselijke wezens voelen we als iemand door egoïsme wordt gedreven. De politiek is transactioneel geworden: ik geef je alleen mijn stem als jij iets voor mij doet. Het zou moeten gaan om echt leiderschap, zo van: ‘ik vertrouw jou en ik ga op jou stemmen en hoewel ik het niet met alles eens ben met wat je doet, geloof ik dat je nog steeds mijn belangen behartigt en daarom geef ik jou mijn stem’.
Amerika, en ik denk de hele wereld, heeft behoefte aan geïnspireerd leiderschap. We hebben iemand nodig die ergens voor staat en een groter verhaal uitdraagt. Als je naar de grote leiders uit de geschiedenis kijkt, hebben ze op de een of andere manier allemaal iets vanzelf opgeofferd, soms helaas hun eigen leven; ze stonden voor iets waarin ze geloofden of offerden hun politieke carrière op. Maar het allerbelangrijkste is dat we vertrouwen in hen hadden. We vertrouwen onze leiders niet meer, en dat is heel erg triest”.
Noot
*) TEDx: Sinds 2009 worden er op lokaal niveau lezingenconferenties georganiseerd volgens de huisstijl van de TED-conferenties (Technology, Entertainment, Design). TED is een beweging die wereldwijd een podium biedt aan mensen met originele ideeën die de wereld willen veranderen. In juni 2012 vonden wereldwijd iedere dag gemiddeld 5 TEDx-lezingenconferenties plaats, in 133 landen. Tijdens TED2016 in februari 2016 vertelde oprichter Chris Anderson dat er tot dan toe 15.000 TEDx-lezingenconferenties zijn geweest in 170 landen, en dat er 18.000 TEDx-talks online gepubliceerd zijn.
The why of the world, door Tim Hulse, Business Life, 6 juni 2016: http://businesslife.ba.com (website is niet meer actief).
Business Life is een interactieve website voor zakenmensen die in beweging zijn en hun commerciële vaardigheden willen verbeteren door adviezen van experts.
Start with why: https://simonsinek.com/?s=start+with+why
Refocus, simple ideas to help you thrive: https://sinekpartners.typepad.com/files/time_left.pdf
Video How great leaders inspire action. TED-talk met Simon Sinek: https://www.youtube.com/watch?v=qp0HIF3SfI4
Op 18 maart 2016 was Simon Sinek bij Management Plezier in Zwolle voor het seminar Simon Sinek Live. Zie voor een impressie: www.managementplezier.nl (website niet meer actief).
The Golden Circle van Simon Sinek: www.onderwijscommunicatiecoach.nl/sinek/ (website is opgeheven).
Noot:
*) Website is opgeheven. Zie voortaan: https://simonsinek.com/
Leraren weten wat ze nodig hebben om goed les te blijven geven. Veelal bedenken anderen wat leraren moeten leren. Hierbij lijkt de veronderstelling dat leraren dit zelf niet goed kunnen bepalen. Het tegendeel is waar: leraren in het voortgezet onderwijs kunnen goed inschatten wat ze nodig hebben om goed te blijven lesgeven. Dat blijkt uit het proefschrift van Monika Louws: Professional learning: what teachers want to learn. Zij promoveerde aan het ICLON, het interfacultair centrum voor lerarenopleiding, onderwijsontwikkeling en nascholing van de Universiteit Leiden op 6 juli 2016.
