Skip to main content

Redactie Beroepseer

Waarom Finland leidend is in de wereld wat betreft onderwijs

omslag_finnish_lessonsHet begint door te dringen dat Fins onderwijs het ideale onderwijs is. Uit alle landen reizen leraren en onderwijsexperts naar Finland om hun licht op te steken over hoe het anders en beter kan in het onderwijs in eigen land.

Waarom het Finse onderwijs nu al meer dan een decennium uitgeroepen wordt tot het beste, vertelt  Pasi Sahlberg  graag in interviews en op conferenties, en in boeken en artikelen schrijft hij het op.
Sahlberg noemt zichzelf “schoolverbeteringsactivist”. Hij was onder meer adviseur van het Ministerie van Onderwijs in Finland en van de Europese Commissie. Momenteel is hij directeur van het Centre for International Mobility and Cooperation (CIMO) aan de Universiteit van Helsinki.

pasi sahlberg

Sahlberg was in juni 2011 aanwezig op de Annual Leadership Conference: Seizing Success in Birmingham, Engeland. Daar gaf hij een presentatie over het Finse onderwijsmodel, te lezen in het document Finnish Lessons – What can the world learn from educational change in Finland? Zijn boek met dezelfde titel verschijnt in oktober 2011 bij Teachers College Press. Een antwoord op de vraag van de boektitel is: minder toetsen, meer leren. Of: meer vertrouwen en minder controle.
Een van Sahlbergs uitspraken is: Solide vakmanschap en voorbereid  zijn van de leraar zijn de eerste vereisten voor professionele autonomie, dat lesgeven tot een waardevol beroep maakt.

Op de multimediale, journalistieke website van Need to know is een boeiende video te zien waarin Pasi Sahlberg wordt geïnterviewd. Hij legt helder de kern van de hervorming van het Finse onderwijsstelsel uit. Eigenschappen als geduld en de bereidheid te plannen op de heel lange termijn – minstens twintig jaar – zijn cruciaal geweest, evenals de sterke nadruk op het verbeteren van de lerarenopleidingen. Sahlberg vertelt ook wat je vooral niet moet doen.Klik hier. (Video is niet meer beschikbaar

Website van Pasi Sahlberg: www.pasisahlberg.com

Pasi Sahlberg is uitgenodigd door de Belgische Vereniging VOV voor opleidings- en ontwikkelingsprofessionals om een lezing te geven op 19 oktober 2011 op de Vlerick Leuven Gent Management School, Reep, Gent, België. Entree € 150 voor niet leden.  Titel van Sahlbergs lezing: Global educational reform movement and the future of learning.
Internet: http://vov.be/ (Info niet meer beschikbaar)

Begin 2012 verschijnt het boek Finnish Lessons door Pasi Sahlberg.

for_fair_selection

Ontferming voor dummies

Ontferming voor Dummies – Zorgverhoudingen in een religieus verleden en een pluriform heden, door prof.dr. Annelies van Heijst. Rede, uitgesproken bij de openbare aanvaarding van het ambt van hoogleraar Zorg, Cultuur en Caritas aan de Universiteit van Tilburg op 1 juli 2011: https://beroepseer.nl

 

De lange mars uit de instituties

welzijn_nieuwe_stijlJos van der Lans schreef een essay, gepubliceerd in De Groene Amsterdammer van 23 juni 2011: De lange mars uit de instituties.
Van der Lans, cultuurpsycholoog en schrijver, was het afgelopen jaar een van de voorzitters van de visitatiecommissie Wijkenaanpak die op 30 juni haar eindrapport presenteerde.

Van der Lans begint zijn verhaal met te wijzen op een video waarin de Duitse studentenleider Rudi Dutschke eind jaren zestig in een bomvolle zaal met hoogleraren en jonge mensen uitleg geeft aan de revolutie. De revolutie is niet langer een vorm van plotselinge omwenteling, maar vergt een lange mars door de instituties: “En precies dat jonge publiek begon wel degelijk aan de lange mars door de instituties. Zij vulden de vele vacatures van de snel groeiende welvaartsstaat. Op hun werkplekken, in het onderwijs, bij de overheid, in de publieke dienstverlening, in het welzijnswerk gaven ze van vergadering op vergadering blijk van hun democratische gezindheid, hun mededogen met de mensheid en hun antiautoritaire gevoelens. En met succes”.

Vervolgens beschrijft Van der Lans hoe de mars gelopen is, hoe de instititutionele orde van een verzuild stelsel waarin liefdadigheid van burgers zich verbond met kleinschalige professionaliteit is getransformeerd tot een omvangrijke publieke economie die belangrijk bijdraagt aan het BNP.

Maar: “Na verloop van tijd is er in het omvangrijke veld van voorzieningen, instituties en overheidsdiensten een leemlaag gegroeid van mensen die zich vooral bezig houden met beleid, onderzoek, overleg en controle. Die leemlaag is het eindstation geworden waar nogal wat deelnemers aan de lange mars der instituties uiteindelijk – en met de beste bedoelingen – terecht zijn gekomen. Zij maakten vooral carrière in het papierwerk. Zij creëerden met elkaar een wereld die gedomineerd werd door wat de Amerikaanse socioloog Robert Reich ooit raak typeerde als symboolanalisten. Mensen die vooral in geschriften leven, informatie verwerken, beleid produceren en plannen maken”.
De institutionele orde is verworden tot een in zichzelf gekeerd en ondoorzichtig systeem van regels, verordeningen en systeemverplichtingen die professionals degraderen tot pionnen op de schaakborden van hun managers.

Tijd dus om de mars uit de instituties te beginnen. En dat is al aan het gebeuren: “Er is een ware vloed op gang aan het komen van sociale – streetwise – professionals die loket en kantoor verlaten en neerstrijken in de wereld van burgers. Op het geduldige papier worden ze aangeduid met 2.0 of krijgen ze het stempel ‘nieuwe stijl’: welzijnswerkers-nieuwe stijl, jongerenwerkers-nieuwe-stijl, ambtenaren-nieuwe-stijl. Voormalig staatssecretaris Bussemaker probeerde er het welzijnswerk mee op te pimpen. Onder de vlag welzijn nieuwe stijl riep ze de tot welzijnssupermarkten omgevormde welzijnsorganisaties in het land op om hun oren minder naar de productiecijfers en meer naar burgers te laten hangen”.

Kortom: De macht moet verplaatst, van de instituties naar nieuwe verbanden van burgers en dienstbare professionals.

De lange mars uit de institutie, Essay Jos van der Lans – De Groene Amsterdammer – 23 juni 2011 – pp. 16-1: https://www.josvdlans.nl/publicaties

Website van Jos van der Lans: www.josvdlans.nl

Foto bovenaan: voorpagina van brochure Welzijn Nieuwe Stijl, Ministerie van VWS, januari 2010: www.canonsociaalwerk.eu

Een bijzondere lerares

poster_film_freedom_writersEr zijn leraren die het verschil maken. Dat wil zeggen, als zij er niet waren geweest, zou de wereld er een stukje slechter aan toe zijn.
In het afgelopen seizoen konden we op de commerciële televisie twee keer de film Freedom Writers zien. Deze in 2007 uitgebrachte film gaat over de Amerikaanse Erin Gruwell (1969) die in 1994 als lerares ging werken op de Wilson High School van Long Beach, Californië. Ze werd aangesteld over een groep van 150 kansarme leerlingen die in de binnenstad van Los Angeles woonde, waar in 1992 hevige rellen waren losgebroken.
Het was de bedoeling dat Gruwell min of meer als oppas voor deze leerlingen zou fungeren, tot ze de school zouden verlaten. Er was weinig vertrouwen, noch van de kant van de schoolleiding, noch van de leerlingen, dat lesgeven tot vruchtbare resultaten zou leiden.

De werkelijkheid pakte anders uit.

Zeer gemotiveerd begon Erin Gruwell haar beroep uit te oefenen, en dat had verrassende gevolgen, uitmondend in de publicatie van The Freedom Writers Diary, waarin door haar leerlingen zelf geschreven verhalen zijn opgenomen.

Op 3 augustus 2011 vertelde Gruwell over haar ervaringen aan een internationaal gehoor van zeshonderd mensen uit het onderwijs op de bijeenkomst The Leader in Me – Global Education Summit op de California University of Pennsylvania.
“Ik kreeg 150 leerlingen onder mijn hoede en van hen werd niet verwacht dat ze het gingen halen”, vertelde Gruwell: “Deze leerlingen werden de hele tijd voor ‘stom, dom en minderwaardig’ uitgemaakt”.

Op haar eerste schooldag had Gruwell gemerkt dat er geen goede leerboeken aanwezig waren, noch andere noodzakelijke leermiddelen, maaromslag_the_freedom_writers_diary wel zeer ongeïnteresseerde leerlingen. Er hadden zich groepen gevormd naar ethnische afkomst, Aziaten, Afro-Amerikanen en Latino’s. Velen kwamen uit gebroken gezinnen, wonend in gewelddadige buurten en hadden familieleden en vrienden die in de gevangenis zaten of de dood hadden gevonden in jeugdbende-oorlogen.

Met bewonderenswaardig geduld en uithoudingsvermogen paste Gruwell het lesprogramma aan. Ze moedigde haar leerlingen aan diep na te denken over hun eigen verstarde overtuigingen en die van anderen. Ze had het over betrokkenheid en tolerantie. Daarbij maakte ze gebruik van literatuur en ging ze fondsen werven om gastsprekers te kunnen uitnodigen.
Een van de eersten was Miep Gies, bekend als de vrouw die het dagboek van Anne Frank heeft gered. Aanleiding hiervoor was de vraag van een leerling wat de holocaust nu eigenlijk was.

Als onderdeel van Engelse les drong Gruwel er bij haar leerlingen op aan een eigen dagboek bij te houden en op te schrijven wat ze meemaakten, om zodoende meer inzicht te krijgen in hun eigen situatie. De verhalen over armoede, dakloosheid, misbruik, afwezige ouders, geweld, strijd, dromen en verwachtingen werden gebundeld in The Freedom Writers Diary en uitgegeven in 1999.

Aan het eind van de bijeenkomst op 3 augustus kreeg Erin Gruwell een staande ovatie, nadat ze haar gehoor had aangemoedigd naar hun scholen terug te gaan en zich te bekommeren om de verwaarloosde en achtergestelde leerlingen, zoals zij zelf ook had gedaan.

Lees meer over de bijeenkomst The Leader in Me – Global Education Summit in het artikel van Mary Niederberger Freedom Writers’ teacher speaks to educators op website van Pittsburgh Post-Gazette, 11 augustus 2011: https://www.post-gazette.com/local/east/2011/08/11/Freedom-Writers-teacher-speaks-to-educators-1/stories/201108110262 (Niet meer beschikbaar).
Probeer het archief: https://post-gazette.newspapers.com/search/?query=freedom%20Writers%27%20teacher%20speaks%20to%20educators&ymd=2011-08-11

Trailer van de film Freedom writers is te zien op IMDB: www.imdb.com/

Erin Gruwell richtte The Freedom Writers Foundation op, voor ondersteuning en training van leraren in de Freedom Writers-methode. De Stichting is ervan overtuigd dat met echte steun en het bieden van echte kansen jonge mensen in staat zijn te leren en uit te groeien tot onafhankelijke, dynamische en opgevoede volwassenen: www.freedomwritersfoundation.org

Demonstratie Save Our Schools

sos_march_july_30_2011Op 30 juli 2011 vond in Washington D.C. in de Verenigde Staten de demonstratie plaats van de Save Our Schools beweging – SOS – waaraan volgens de politie circa vijfduizend mensen deelnamen, en volgens de organisatie zelf ruim negenduizend.

Leraren en ouders, scholieren en schoolleiders, ze liepen daar om actie te voeren tegen de onderwijshervormingen die volgens SOS destructief zijn en hebben geleid tot het ondermijnen van de leraren.

Er blijkt vooral veel weerzin te zijn tegen het voortdurend moeten maken van gestandaardiseerde toetsen en de voorbereiding van leerlingen op die toetsen. De toetsen zijn belangrijker dan de leerlingen, is een veelgehoorde klacht.

Een ander punt waartegen de leraren en ouders zich verzetten is de toenemende privatisering van het openbare onderwijs. Investeringsfondsen die optreden voor een klein aantal beleggers en stichtingen van miljonairs en miljardairs besteden gigantische bedragen aan propaganda voor privatisering in het onderwijs en steunen kandidaten in de politiek die het openbare onderwijs willen ontmantelen.

Ook de sinds 1988 gestichte charter scholen die gesubsidieerd worden met openbare middelen en donaties uit de private sector, moeten het ontgelden. Deze speciale lagere en middelbare scholen hebben toelatingseisen en zijn gericht op het behalen van bepaalde resultaten. Maar deze scholen waren volgens de demonstranten helemaal niet nodig geweest: “We hadden vroeger erkende leraren die werden gesteund door het openbare onderwijsstelsel. Er lag nadruk op samenwerking. Nu worden leerlingen getoetst tot ze erbij neervallen. Onderwijs gaat over groeien, niet toetsen”, aldus een leraar van een openbare school uit Delaware.

sos_march_july_30_2011_4De leraren protesteerden ook tegen het korten op de begroting van de staat Wisconsin door middel van het drastisch verlagen van de lonen van de leraren. Om dat te kunnen doen, moest er eerst een wet komen, die ondertekend werd door gouverneur Scott Walker op 11 maart 2011. Het is een wet die werknemers in de publieke sector praktisch al hun collectieve onderhandelingsrechten over loonafspraken ontneemt. Vakbonden mogen niet meer namens hun onderhandelen en akkoorden afsluiten. De geldigheid van de omstreden wet wordt momenteel betwist voor de rechter.

Inmiddels hebben de protesten zich uitgebreid naar wel honderd andere maatschappelijke groeperingen, verenigd onder de naam Citizen Action, waaronder vakbonden van verschillende beroepsgroepen, boerenvakbonden, senioren, milieu-activisten, indianen, vrouwengroepen, burgerrechtenbewegingen, enzovoort. Allemaal verenigd in de strijd voor een betere sociale en economische toekomst.

De demonstraties in Wisconsin worden intussen historisch genoemd; ze zijn het symbool geworden van de burger die bezig was zijn rechten kwijt te raken maar die nu vecht om ze terug te krijgen of te behouden. Zoals een opschrift op een van borden tijdens desos_march_july_30_2011_2 demonstratie liet weten: “Ik verlies liever mijn baan dan mijn rechten”.

De protesten krijgen nog een extra betekenis door tussentijdse verkiezingen in Wisconsin op 9 augustus 2011. Er wordt zelfs beweerd dat Wisconsin het “keerpunt voor de democratie en haar voortbestaan is” en dat de politieke strijd in Wisconsin “het startsein is voor het verkiezingsjaar 2012”.

Een van de sprekers op  de demonstratie in Washington was Diane Ravitch, een autoriteit op het gebied van onderwijs en verbonden aan de Universiteit van New York. In de regering van George Bush Senior (1991 – 1993) was zij onderminister van Onderwijs. In 2010 schreef zij het boek The Death and Life of the Great American School System: How Testing and Choice Are Undermining Education dat een bestseller is geworden.
Ravitch begon haar toespraak met te zeggen dat “deze dag een historische dag is. Er was nooit eerder een spontane protestbeweging van leraren, scholieren, schoolleiding en ouders samen bij elkaar die zeggen ‘Red onze scholen’. Vergeet deze dag niet!”
Als het aan Ravitch ligt, is deze dag slechts het begin: “Vrij openbaar onderwijs, toegankelijk voor iedereen, zonder loterij voor toelating, is de hoeksteen van onze democratie”.

Een andere de aandacht trekkende spreker was filmacteur Matt Damon. Zijn moeder, Nancy Carlson Paige, was vroeger lerares op een openbare school in Massachusetts. Damons speech is op video opgenomen, en op deze site te zien: klik hier.

Website van Save Our Schools: www.saveourschoolsmarch.org/

Op de site van de Grassroots Education Movement staan verslagen, foto’s en video’s over de SOS demonstratie en de conferentie in Washington D.C. (zie bij SOS March): http://gemnyc.org/

Meer info over de Wisconsin demonstraties op Blogs Beroepseer: klik hier.

Meer achtergrondinformatie over de onderwijsconflicten en Diane Ravitch, zie op de Blogs Beroepseer: Amerikaans onderwijs in beroering: klik hier.

In Nederland vond dit jaar de actie plaats Red het basisonderwijs! Stop de afrekencultuur! gericht tegen verschraling van het onderwijs en tegen een inspectie die, uitgerust met rekenmachines, slechts geïnteresseerd mag zijn in ‘opbrengsten’. Scholen en leerlingen worden gereduceerd tot cijfertjes waardoor de natuurlijke ontwikkeling van met name het jonge kind wordt verstoord. Zie Red het basisonderwijs; teken de petitie: https://www.ouders.nl/forum/ouders-en-school/red-het-basisonderwijs-teken-de-petitie

De foto’s boven zijn genomen door Sean Burns

 

Speech filmacteur Matt Damon op SOS demonstratie in Washington

matt_damon_photo_tracy_a_woodwardTijdens de demonstratie “Save Our Schools” (SOS), gehouden in Washington in de Verenigde Staten op 30 juli 2011, gaf filmacteur Matt Damon onder toejuichingen van het publiek een hartverwarmende speech, een ware opsteker voor alle leraren. Damon is de zoon van een lerares, die ook demonstreerde en haar zoon introduceerde op het podium.

SOS is een actiegroep van leraren en ouders die streeft naar verbetering van het onderwijs op openbare scholen en die tevens een eind wil maken aan de schadelijke maatregelen en de grootspraak die hebben geleid tot demoralisering van leraren en ondermijning van het vertrouwen in openbare scholen. Het is tijd voor leraren en ouders om zich te organiseren en de leiding over de scholen te heroveren.

Matt Damon lauds teachers at Save Our Schools rally, MEA-MFT, 30 juli 2011: http://www.mea-mft.org/Articles/matt_damon_lauds_teachers_at_save_our_schools_rally.aspx (Website is niet meer toegankelijk)

De toespraak is ook op schrift gesteld, te lezen op de site van de Huffington Post: klik hier.

Klik hier voor meer informatie over de SOS demonstratie op Blogs Beroepseer: https://beroepseer.nl

De foto boven is gemaakt door Tracy A. Woodward/The Washington Post.

Trailer The inconvenient truth behind Waiting for ‘Superman’

 

inconvenient_truth_behind_waiting_for_supermanDe filmdocumentaire The inconvenient truth behind Waiting for ‘Superman’ is een reactie op de in september 2010  in première gegane film Waiting for ‘Superman’ die gaat over de hervormingen van het onderwijsstelsel in de Verenigde Staten.

De film is gemaakt door een groep leraren en ouders die zich de Grassroots Education Movement (GEM) noemt. Zij hebben kritiek op Waiting for ‘Superman’ waarin o.a. de loftrompet wordt gestoken over de in 1988 gestichte onafhankelijke charter scholen die zich richten op het behalen van resultaten door middel van toetsen. Volgens hen gaat het op die scholen niet om goed onderwijs maar om voortdurend toetsen maken volgens een standaardmethode. Bovendien zouden de charter scholen gelden onttrekken aan de traditionele openbare scholen die zich aan allerlei regels en statuten moeten houden, waar de charter scholen dat niet of in veel mindere mate hoeven doen. Ook de concurrentie tussen de scholen zou schadelijk zijn.

Een andere verwijt is dat het openbare onderwijsstelsel geleidelijk wordt omgevormd tot een businessmodel. Onderwijs zou worden gezien als een marketing object. Bovendien krijgen beleggingsfondsen en stichtingen van miljonairs en miljardairs steeds meer macht in het Amerikaanse openbare onderwijs.

Zie onderaan de trailer ‘The inconvenient truth behind waiting for Superman’

Link naar andere introductie tot de film: http://youtu.be/hC8gXZ-0OUc

Zie ook: The inconvenient truth behind Waiting for ‘Superman’, IMDb: https://www.imdb.com/title/tt1948177/

U P D A T E
Op zaterdagavond 6 oktober 2012 werd de film Waiting for Superman vertoond op RTL 8. Jelmer Evers, geschiedenisdocent op de openbare school voor havo/vwo UniC in Utrecht, leverde commentaar op zijn blog Bits and history op 7 oktober 2012: Informatievaardigheden voor volwassenen: Waiting for Superman: www.jelmerevers.nl/2012/10/informatievaardigheden-voor-volwassenen-waiting-for-superman/ (Website is opgeheven)

Respecteer de leraren!

omslag_verite_de_la_souffrance_professeurs
La vérité sur la souffrance des professeurs – De waarheid over het lijden van leraren – is een digitaal document van 56 pagina’s waarin we kunnen lezen wat leraren in Frankrijk allemaal meemaken op hun school.

De verhalen gaan over bedreiging, slaag, schelden, messentrekkerij, breken van pink of wijsvinger tussen de deur, bij de keel grijpen, van de trap af gooien, een steen keilen door het raam van het klaslokaal, maandenlang bestoken met e-mails en sms’jes. Deze dingen doen scholieren op de middelbare school, ook wel op de basisschool.

We kunnen lezen over slapende leerlingen in de klas, liggend met hun hoofd met capuchon op het lestafeltje. Over de meest grove taal die scholieren uitslaan in hun dreigmails aan de leraren. Over diefstal van de laptop van de leraar uit een afgegrendeld klaslokaal op klaarlichte dag. Over door teveel alcohol in coma liggende en kotsende leerlingen. Over opgewonden ouders die naar school gaan om te klagen over de onheuse behandeling jegens hun over het paard getilde of psychisch verwaarloosde kinderen.

Er gaat geen dag voorbij zonder belediging, aldus een rector, geen dag zonder incident of intimidatie aan het adres van mijn leraren.

Franse leraren vonden het nuttig hun ervaringen op schrift te stellen en te bundelen. Zij hebben dat wel anoniem gedaan en hun echte naam niet vermeld.

Sinds een jaar er is een campagne gaande in Frankrijk om een eind te maken aan de agressie op de scholen onder het motto: Leraren….respecteer ze! Men roept op zich te wenden tot de onderwijsautoriteiten met de eigen verhalen. Als een afgevaardigde van het parlement of een gedeputeerde van de regio een school bezoekt, komt het zelden voor dat er op dat moment een incident plaatsvindt. Daarom is het noodzakelijk dat de leraar zijn verhaal opschrijft en openbaar maakt.

Het doel van de campagne is de scholen te redden. De leiding van veel scholen doet niets of weinig tegen de agressie om verschillende redenen. Men wil geen slechte naam krijgen of tot de ontdekking komen dat er zich te weinig nieuwe leerlingen aanmelden.

Klik hier voor La vérité sur la souffrance des professeurs:  https://beroepseer.nl

Website van de actie-voerende leraren: http://souffrancedesprofs.com/