Redactie Beroepseer

Psycholoog Frits Bosch is met collega’s bezig met de opbouw van het netwerk GGZ op maat dat gestaag vordert. Een zevental heeft een reactie geschreven onder het bericht: Kabinet steunt beloning naar resultaat in GGZ dat op de site van Skipr is verschenen. Het kabinet ziet wel wat in het omstreden plan van zorgverzekeraar Menzis om de behandeling van psychische klachten te vergoeden naar resultaat. Het plan sluit aan bij de ambities van het kabinet om ‘meer te richten op de uitkomst van de zorg’,^*) aldus verantwoordelijk staatssecretaris van Volksgezondheid Paul Blokhuis.

GGZ op maat denk hier anders over en is tegen resultaatgerichte zorg. Het slagen van een psychiatrische behandeling is moeilijk te meten en men vreest dat zwaardere en minder kansrijke patiënten uiteindelijk het kind van de rekening worden.

GGZ op maat citeert in de reactie op het artikel in Skipr uit het programma van de ChristenUnie, de partij van staatssecretaris Blokhuis, waarin wordt gepleit voor “zorg op een menselijke schaal en met een menselijk gezicht”. “Waar grote zorginstellingen het voor het zeggen hebben, kan de menselijke maat uit het oog verloren worden. De ChristenUnie wil af van bureaucratie en geïnstitutionaliseerde zorg en plaatst daartegenover mensgerichte zorg”.
In het hoofdlijnenakkoord schreef de heer Blokhuis dat “het ideaalbeeld voor de toekomst van de ggz waar partijen aan werken is dat er goed naar mensen wordt geluisterd, deze de hulp krijgen die nodig is. Deze hulp is afgestemd op hun behoefte en het doel is dat deze snel wordt geleverd”.

Volgens GGZ op maat staan de actuele ontwikkelingen haaks op de wensen van Blokhuis: “De zorgrevolutie, geïnitieerd door Menzis, leidt ertoe dat de GGZ verder industrialiseert en een minder menselijk gezicht zal krijgen omdat grote zorginstellingen het meer voor het zeggen krijgen.
De bureaucratie wordt vergroot vanwege alle vragenlijsten die aan patiënten moet worden afgenomen. Het medisch beroepsgeheim wordt aldoor onder druk gezet en de privacy van de patiënten komt hierdoor steeds meer in de knel”.

Help, de psycholoog verzuipt!

In augustus 2018 kondigde Bosch aan dat hij een boek heeft geschreven en het manuscript naar een uitgever gestuurd. Titel: Help, de psycholoog verzuipt! Op zijn website staan gegevens over het boek te lezen, waaronder een synopsis en een verantwoording:
Bosch: “Dit boek is meer dan een persoonlijk verslag van een psycholoog die vecht voor zijn bestaan. Het is ook een inkijk in de hele Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) en illustreert welk verwoestend spoor de ‘marktwerking’ in de GGZ heeft achtergelaten. Ik heb altijd gepleit voor een psycholoog die ‘dichter bij de mensen’ staat en heb dat ook in praktijk gebracht. Nu zie ik dat bijna iedere GGZ-aanbieder ‘dicht bij de patiënt’ op zijn website heeft staan en adviesbureaus dergelijke termen zelfs gebruiken in een commerciële context. Toen de marktwerking werd geïntroduceerd haalde ik in eerste instantie mijn schouders op. De cliënten hebben altijd een voorkeur gehad voor kleinschalige hulpverlening dicht bij hun woonomgeving. Later ontdekte ik dat er sprake was van een gereguleerde marktwerking. Zorgverzekeraars hebben voorkeur voor een meer gestandaardiseerd aanbod en doen er alles aan om via de patiënten data over GGZ-aanbieders te verzamelen met het doel om hun kwaliteit te vergelijken.

Wat is daar mis mee zult u misschien zeggen?

Mijn antwoord is dat ik na het behandelen van 3600 cliënten heb geleerd dat de meeste mensen niet in een vakje te stoppen zijn, en als u mijn boek helemaal heeft uitgelezen, zult u weten dat dit ook geldt voor mij!”

Site van Frits Bosch: https://www.fritsbosch.nl

Kabinet steunt beloning naar resultaat in ggz, Skipr – nieuwssite voor de zorg, 5 september 2018: https://www.skipr.nl

*) Zie: Het streven van de overheid naar uitkomstgerichte zorg, Blogs Beroepseer, 22 augustus 2018: https://beroepseer.nl

U P D A T E

www.ggzopmaat.nl is inmiddels opgeheven

GGZ op maat wil stevige gesprekspartner worden als tegenwicht voor GGZ Nederland, GGZ Totaal, 25 oktober 2018: https://www.ggztotaal.nl

Jongeren in de jeugdhulp*) geven al jaren aan dat zij behoefte hebben aan ervaringsdeskundigen. Om die reden is platform ExpEx van start gegaan, waar Experienced Experts, getrainde jongeren die zelf ervaring hebben in de jeugdhulp zich inzetten als maatje van jongeren en/of adviseur van instellingen en overheden.
Doel is het verbeteren van de jeugdhulp vanuit het perspectief van de jongeren zelf en dat men de inzet van ervaringsdeskundigen in de jeugdhulpverlening vanzelfsprekend gaat vinden. Het gaat erom dat jongeren net zo’n stevige positie kunnen innemen als de volwassenen in het veld.

Code rood voor de jeugdzorg

Een van deze ervaringsdeskundigen is de twintiger Jason Bhugwandass. Hij was aanwezig bij de demonstratie op het Lange Voorhout in Den Haag op maandag 3 september 2018. Daar kwamen circa 2500 jeugdhulpverleners uit heel Nederland bij elkaar, niet om meer loon, maar omdat ze dagelijks zien hoe de jeugdzorg lijdt onder bezuinigingen die zijn opgelegd sinds de jeugdzorg in 2015 overgeheveld is van het Rijk naar de gemeenten. Daardoor zijn werkdruk en administratieve rompslomp sterk gestegen en lijden gemeenten aan ‘aanbestedingswaanzin’.
Volgens Maaike van der Aar van vakbond FNV, organisator van de demonstratie, is het code rood voor de jeugdzorg. Zij noemt het de ‘hoogste tijd’ dat de verantwoordelijke minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid in actie komt. De FNV eist 750 miljoen euro extra voor de jeugdzorg. Deels om de bezuiniging van 450 miljoen euro terug te draaien die sinds 2015 is opgelegd. Plus een extra investering van 300 miljoen om aan de toegenomen vraag naar zorg te kunnen voldoen. De Jonge biedt 108 miljoen, maar dat is volgens Van der Aa ‘een druppel op een gloeiende plaat’. In 2017 kregen 550.000 jongeren jeugdzorg. Ook wil de FNV  dat de ‘aanbestedingswaanzin’ van gemeenten stopt.

Bhugwandass droeg een gedicht voor en hield een krachtig pleidooi voor betere jeugdzorg: “In juni kwam het jaarbericht Kinderrechten van Unicef en Defence for Children uit, en zij kwamen met het choquerende feit dat er in 2017 een recordaantal jongeren gesloten zat. 2710. Ik ben daar zo van geschrokken, ik vond dat zo schrijnend, dat ik dat getal op m’n arm heb laten tatoeëren. Dit is wat mij betreft dus geen pleidooi voor méér jeugdhulp, wel voor betere jeugdhulp.

Niet alle problemen in de jeugdzorg zijn opgelost met een zak geld. Daar wil ik het een andere keer met jullie over hebben, ik heb mijn visitekaartjes mee. Maar één ding weet ik zeker, en daarom sta ik hier ook: Hoeveel problemen er ook spelen in de jeugdzorg, bureaucratie hoeft daar géén van te zijn, en geld zou daar geen van mogen zijn.

Jeugdzorg wordt gezien als een kostenpost. Maar jeugdzorg is geen kostenpost. Jeugdzorg is een investering. Het kan prijzig zijn iemand op de rit te krijgen, maar het is nog duurder om ons te laten vallen.

Toen ik in de jeugdzorg zat, en ik zat gesloten, ben ik een jaar niet naar school geweest. VWO-lesstof inkopen was te duur. Duur genoeg om een grondrecht van mij te schenden. Want recht op onderwijs hadden we allemaal toch? Hoeveel rechten van jongeren zullen structureel geschonden worden vanwege een gebrek aan geld?”

Jeugdzorg gaat ons allemaal aan, zegt Bhugwandass aan het slot van zijn verhaal. Het is geen ver-van-ons-bed-show.
Lees de hele toespraak: Jeugdzorgrevolutie, Expex, 3 september 2018: https://www.expex.nl/jeugdzorgrevolutie/

Jeugdzorgmedewerkers in actie: ‘Wie niet hard schreeuwt, krijgt geen zorg’. Omroep West, 3 september 2018: www.omroepwest.nl

*) Met de invoering van de Jeugdwet op 1 januari 2015 spreekt men in plaats van jeugdzorg van jeugdhulp. Hierbinnen vallen jeugdzorg, gehandicaptenzorg, ggz- en verslavingszorg, welzijn en maatschappelijke dienstverlening, thuisbegeleiding, thuiszorg en jeugdgezondheidszorg (maatwerkdeel). Jeugdzorg was tot 1 januari 2015 een apart te onderscheiden sector, waarbinnen o.a. de indicaties voor geïndiceerde zorg werden gesteld en het gedwongen kader werd uitgevoerd. Jeugdhulpverleners zijn professionals die werkzaam zijn in de jeugdhulp en jeugdbescherming

Foto boven: Jason Bhugwandass, te zien op groot scherm, houdt een toespraak tijdens de demonstratie van jeugdhulpverleners in Den Haag op 3 september 2018

Elk jaar organiseert Zorgvisie de verkiezing van de Zorgmanager van het jaar. Zorgvisie is een magazine voor nieuws, achtergrondartikelen en analyses over actuele thema’s in de gezondheidszorg.

De prijs van Zorgmanager van het jaar wordt uitgereikt aan een eindverantwoordelijke manager in de zorg die een bijzondere prestatie heeft geleverd. De prijs ging in 2018 naar Gertrude van den Brink, bestuursvoorzitter van Middin uit Rijswijk. Zij ontving de prijs vanwege haar besliste stijl van leidinggeven en voor haar inzet voor landelijke programma’s voor mensen met een licht verstandelijke beperking.

De inschrijvingsprocedure staat open tot 31 december 2018. Aanmelden kan via een mail aan hoofdredacteur Eric Bassant van Zorgvisie: eric.bassant@bsl.nl

Een voorwaarde om mee te kunnen doen, is dat de bestuurder werkzaam is bij een organisatie die het huis op orde heeft, dat wil zeggen: een goede reputatie en een gezonde financiële basis.

Zie verder: Wie wordt de nieuwe Zorgmanager van het Jaar? Zorgvisie, 27 augustus 2018: www.zorgvisie.nl