In Mechelen is een interessant burgerjournalistiek project gaande met de naam As Gau Paust. Mechelen is een Vlaamse stad met 86.000 inwoners, gelegen tussen Antwerpen en Brussel. De naam As Gau Paust is ontleend aan een lied in het Mechels van zanger Günther Neefs. Het gaat over de paus, kardinaal Danneels – hij is ereburger van Mechelen – en de legendarische in Mechelen geboren sportverslaggever Rik De Saedeleer. Het refrein leert ons: “Als jij denkt dat de paus aan jou denkt, denk dan maar snel wat anders”.
Met deze houding is men in Mechelen sinds 2016 gaan experimenteren met het onafhankelijke, digitale magazine As Gau Paust:  voor hyperlokale journalistiek ‘met een groot hart voor de stad’.

Bartel Volckaert is de oprichter. Hij schrijft op de site van de Nieuwe Reporter over de middelen die het magazine gebruikt om mee te bouwen aan een transparante stad: datajournalistiek, cartoons en de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). Het belangrijkste middel is de WOB. Er gaat geen maand voorbij, aldus Volckaert, of verschillende openbaarheidsverzoeken vliegen de deur uit richting stadsbestuur of een andere overheid. Ze dwingen het stadsbestuur tot transparantie.
Regelmatig publiceert As Gau Paust een overzicht van alle ‘verborgen agendapunten’ van het stadsbestuur. Vanaf 1 januari 2019 komen er overigens veranderingen. Dan verplicht een nieuw decreet de lokale Vlaamse overheden tot meer actieve openbaarheid, waardoor die agendapunten verplicht online moeten.

Livestream en Twitter

As Gau Paust heeft ervoor gezorgd dat de vergaderingen van de gemeenteraad via livestream door het publiek gevolgd kunnen worden. Op het officiële YouTube-kanaal Stad Mechelen blijven alle opnamen beschikbaar. Eerder was As Gau Paust al begonnen met een live Twitterverslag van de gemeenteraad met behulp van voorbereide tweets, op basis van de ontwerpbesluiten, en de vaste hashtag #grmechelen. Elke Mechelaar kan aan zo’n verslag deelnemen door deze hashtag te gebruiken. Gewoon meelezen kan natuurlijk ook. Dat leidt tijdens of na de raadszitting geregeld tot interactie tussen stadsbestuur, raadsleden en kiezers.

As Gau Paust onderhoudt goede contacten met verschillende regionale journalisten. Er is een partnerschap met het onderzoeksmagazine Apache – een soort Vlaamse Follow the money. De redactieleden wisselen ook informatie uit. En als Apache haar lezers in aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen wil vertellen wat er precies aan de hand is in Mechelen, dan schrijft As Gau Paust het achtergrondverhaal.

Actief burgerschap

As Gau Paust heeft ook een databank opgezet met begrote subsidiegelden en agendapunten die het stadsbestuur zelf liever niet online zet. In de aanloop van de verkiezingen verzamelde het magazine ook alle vragen uit de gemeenteraad van de voorbije zes jaar en ontdekte zo een zwijgzame meerderheid in de Mechelse Raadzaal. Op deze manier stimuleert As Gau Paust actief burgerschap, echte betrokkenheid bij de stad.
De burger kan op de site een lijst met richtlijnen voor betrokkenheid bij de stad raadplegen. Op de lijst staat bijvoorbeeld: volg de gemeenteraad actief; tweet naar een wethouder of burgemeester; tweet naar een nieuw verkozene; vraag een document op; dien een voorstel in bij de gemeenteraad of organiseer een volksraadpleging.

Ga naar de Nieuwe Reporter voor het hele verhaal van Bartel Volckaert: Hoe het burgerjournalistieke project As Gau Paust met de WOB als wapen meebouwt aan een transparante stad, 14 november 2018: www.denieuwereporter.nl (Website is opgeheven).
De Nieuwe Reporter is een onafhankelijk platform voor het debat over de toekomst en kwaliteit van de Nederlandse journalistiek.

Site van As Gau Paust: https://asgaupaust.be/

Apache, nieuwssite voor diepgaande onderzoeksjournalistiek en coöperatie voor progressieve onderzoeksjournalistiek: www.apache.be

U P D A T E

Mechels onafhankelijk magazine As Gau Paust viert vijfde verjaardag en zoekt steun: “Denk nog lang niet aan stoppen”, door Antoon Verbeeck, HLN, 9 augustus 2022: www.hln.be