Skip to main content

Redactie Beroepseer

Hans Wilmink

Hans Wilmink (1948) is opgeleid als socioloog en als Hoger Bestuursambtenaar en begon zijn loopbaan bij de Stichting Het Refter in Zwolle waar hij onder meer initiatieven ontplooide voor de opvang en integratie van minderheden. Dat deed hij in samenwerking met de lokale overheid, lokale instellingen en vertegenwoordigers uit de minderheidsgroepen. Vanaf 1982 werkte hij voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in diverse functies en op meerdere beleidsterreinen: minderhedenbeleid, interbestuurlijke relaties, sociale vernieuwing, organisatie van de rijksoverheid, kennis en strategie voor het ministerie.

Wilmink voerde in 2010 een verkenning uit naar het beroep van de beleidsambtenaar: Beroep: beleidsambtenaar. Over ambtelijk besef en professioneel lef. Dat deed hij samen met Guido Rijnja.
“In mijn praktijk en in de verkenning die we deden heb ik ervaren dat er veel creativiteit en durf is onder ambtenaren. Het boekje laat zien dat het een mooi vak is dat vorm krijgt door voortdurend de balans te zoeken in de spanningsvelden die het werk bij de overheid met zich meebrengt. Maar er is ook veel druk die dat balanceren verstoort. Het is een zaak van beroepseer om de bestuurder te dienen en toch de onafhankelijkheid te behouden.”

Sinds april 2013 is Wilmink ambteloos burger, maar de belangstelling voor de beroepsuitoefening in de publieke sector kan hij nog niet loslaten. Hij treedt nu op als vrijwilliger voor de Stichting Beroepseer en helpt haar bij de toepassing van de Good Work Toolkit  van Harvard University in de Nederlandse praktijk.

Hij is lid van het Alternatieven-kabinet. Ook daar gaat zijn belangstelling uit naar het optreden van de overheid in onze democratische rechtsstaat. Aan de versterking van de democratie wordt veel aandacht besteed, maar de versterking van het rechtsstatelijk besef kan wel een opkikker gebruiken. Essentieel daarin is de aandacht voor de burger, óók in de gevallen waarin zijn of haar belangen conflicteren met die van de democratische meerderheid.  Hij hoopt dat het Alternatieven-kabinet daarover inspirerende voorbeelden en ervaringen kan opleveren.

Geen managers, geen callcenter

buurtzorg_logoIn weekblad Vrij Nederland no. 24 van 18 juni 2011 staat het artikel Geen managers, geen callcenter, dat gaat over het succes van Buurtzorg, oprichter Jos de Blok en voorbeelden van de werkwijze van Buurtzorg in de praktijk, geschreven door Margalith Kleijwegt, met foto’s van Jeroen W. Mantel: www.vn.nl/geen-managers-geen-callcenter/

Dienend leiderschap is in opkomst

Dienend leiderschap is in opkomst en is inmiddels doorgedrongen in de directiekamers van onder meer het VU Medisch Centrum, de Voerman Groep, de verfdivisie van Akzo Nobel en Starbucks. De Nederlandse Marechaussee stuurt leidinggevenden naar de Academy for Servant Leadership.

Ed Voerman, voorzitter van de Europese stichting voor servant leadership, verklaart dat dienend leiderschap niet van de ene op de andere dag kan worden ingevoerd. Op kleine schaal moet worden begonnen met medestanders die het principe begrijpen. De Amerikaanse auteur Robert Greenleaf schreef in 1970 over dienend leiderschap. Een leider moet volgens hem de fundamentele behoefte voelen om van dienst te willen zijn. Daarbij moet de leider zich telkens deze vraag stellen: groeien degenen die ik dien als mens? En worden ze gezonder, wijzer, vrijer en zelfstandiger?

Voerman weerlegt dat dienend leiderschap soft is. Ook een dienende leider kan met de vuist op tafel slaan of tot de conclusie komen dat een medewerker niet op de juiste plaats zit of niet de juiste houding heeft. Hij is ervan overtuig dat dienend leiderschap een positieve relatie onderhoudt met welzijn, teamprestaties en vertrouwen.

Zie ook de video met Inge Nuijten op deze website, 5 januari 2011: Dienend leiderschap: https://beroepseer.nl/

Dienend leiderschap, Voerman: www.voerman.com/nl/over-ons/dienend-leiderschap/

Greenleaf Academy: www.greenleafacademy.nl

Com-Passion for Care Charter

compassion_for_care_3In het voorjaar van 2011 werd het Com-Passion for Care Charter gepresenteerd, opgesteld door tachtig mensen in Nederland die werkzaam zijn in de gezondheidszorg: artsen, patiënten, verpleegkundigen en mensen met een functie bij zorgverzekeringsmaatschappijen.

Het charter is een handvest dat iedereen wil  inspireren compassie weer het leidende principe bij zorgverlening te maken. Het wil ertoe bijdragen dat  de menselijke maat terugkeert in de zorg en het zorgonderwijs.

Een van de initiatiefnemers van het Charter is Salmaan Sana, medisch student aan de VU te Amsterdam. In april 2011 was hij een van de sprekers op de TEDx Talks bijeenkomsten in Maastricht. Hij vertelde in een gepassioneerd, persoonlijk verhaal wat hem deed besluiten tot het charter dat volgens hem de balans moet gaan herstellen tussen menselijkheid en efficiëntie.

Let op: Sana komt aan het woord (in het Engels) na de proloog van 2.50 minuten.

Website van Com-Passion For Care waarop het charter kan worden ondertekend: http://www.compassionforcare.com/ (Stichting Compassion for care is beëindigd per 13 maart 2024)

Marktwerking en beroepsethiek

Marktwerking en beroepsethiek. Lezing van Margo Trappenburg  ter gelegenheid van het afscheid van Cees Renckens, gynaecoloog in het Westfries gasthuis en langjarig voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, 31 mei 2011: https://beroepseer.nl

De Wisconsin demonstraties en de speech van Kathleen Kennedy Townsend

madison_12_march_2011_foto_sue_ruggies_aft_local_212_klIn februari en maart 2011 vonden er grote vakbondsdemonstraties plaats in de Amerikaanse stad Madison, Wisconsin, om te protesteren tegen een nieuwe wet die de rechten van de vakbonden zwaar schendt. Op 12 maart bereikten de demonstraties een hoogtepunt. Die dag waren er circa 100.000 mensen op de been en dat was meer dan destijds bij demonstraties tegen de oorlog in Vietnam.

De bonden mogen niet meer onderhandelen over zaken als de CAO. Dat betekent dat er zonder enige tegenspraak lonen van ambtenaren kunnen worden verlaagd. Dat is de Republikeinse gouverneur van Wisconsin, Scott Walker, dan ook van plan. Op die manier wil hij het begrotingstekort van de staat terugbrengen.
De Republikeinse meerderheid in de senaat van Wisconsin heeft de maatregel erdoor gejaagd, in afwezigheid van de Democratische senatoren.
De Democraten zijn daar woest over en noemen het een “oorlog tegen de middenklasse”.
Het Hooggerechtshof van Wisconsin zal zich in juni uitspreken over de omstreden wet. De demonstraties tegen de nieuwe wet duren nog steeds voort en zijn inmiddels uitgebreid met protesten tegen het voornemen drastisch te korten op de salarissen van ongeveer 200.000 ambtenaren. Daarvoor is rond het parlementsgebouw in Madison een tentenkamp opgericht, “Walkerville” genoemd, indachtig de “Hooverville” sloppenwijken, gebouwd door daklozen tijdens de Grote Depressie.

Op 6 juni 2011 verscheen van Kathleen Kennedy Townsend het artikel “Empowering Public Employees: Lessons from the Women’s Movement” op de website van The Atlantic. Kennedy Townsend was van 1995 tot 2003 – de eerste vrouwelijke – waarnemend gouverneur van de staat Maryland en is thans werkzaam op financiëel gebied in Washington.
Ze schreef dat ze naar Madison was gereisd voor een ontmoeting met de “Wisconsin Women in Government”, een groep vrouwen die 24 jaar geleden was gevormd ter ondersteuning van vrouwen die een carrière ambieerden in de publieke sector.

Kennedy Townsend was van plan in haar toespraak te wijzen op de vooruitgang die geboekt was wat betreft vrouwen in openbare functies ….
…………..”maar, ik voelde dat ik nu in de bres moest springen voor de ambtenaren. Ik was in een staat waar het hoofd van de regering zich had gekeerd tegen zijn eigen regering, iemand die weigerde zijn ambtenaren te ontmoeten en die leraren, maatschappelijk werkers en gevangenisbewaarders vernederde. Hij probeerde de vakbond te breken en collectieve onderhandelingsrechten af te schaffen. Vakbondsleiders werden “bandieten en tuig” genoemd. Veel leraren zijn met vervroegd pensioen gegaan omdat ze niet in zo’n vijandige omgeving willen leven en omdat ze bang zijn hun pensioen kwijt te raken.
Andere werknemers in overheidsdienst hebben ook besloten zich terug te trekken. Ze wilden hun salaris, gezondheidszorg en pensioen niet op het spel zetten.

Dus in plaats van de vrouwen te prijzen in mijn toespraak, voelde ik de noodzaak de rechten van alle werkers in de publieke sector en hun vakbonden te verdedigen. Vrouwen hebben nog steeds hun unieke problemen, maar nu zijn het de ambtenaren die het gevaar lopen gestigmatiseerd te worden en hun stemrecht kwijt te raken.
In plaats van die onbekende vrouw, hebben we nu de bureaucraat zonder naam en gezicht. Wat is het toch makkelijk om het salaris van een stereotiep persoon te korten, iemand die we niet kennen, een niemand.

walkerville_wisconsin_afl_cio_karen_hickey_kl
Walkerville” in Madison (foto Karen Hickey)

Vakbonden halen deze anonieme mensen uit de schaduw. Onzichtbaar voor de machtigen, blijkt hij of zij onze buur te zijn. En net zoals de vrouwenbeweging de individuele vrouwen en meisjes steunde (zoals mij), geven de bonden aan de ambtenaren hun identiteit. Vakbonden steunen, stimuleren en verdedigen leraren, maatschappelijk werkers, politiemensen, gevangenisbewaarders en brandweerlieden. In hun demonstraties, toespraken en nieuwsbrieven maken vakbonden duidelijk dat leiders niet wegkomen met het isoleren van de ene werker van de andere. Zoals De Tocqueville zei: ‘Een despoot vergeeft het zijn onderdanen best als ze niet van hem houden, mits ze niet van elkaar houden’.

Wat echt gevaarlijk is voor een despotische gouverneur, is dat mensen elkaar vertrouwen. Daarom probeert de gouverneur natuurlijk de organisatie die solidariteit bevordert te vernietigen. Maar net als De Tocqueville geloof ik dat organisaties, gevormd door individuën om een gemeenschappelijk doel te bereiken, fundamenteel zijn voor de Amerikaanse democratie.

Het levendigste beeld dat ik mee terugnam van Madison was niet de koepel van het parlementsgebouw of het adembenemende conventiegebouw in het meer, maar een roze button die een vakbondsvertegenwoordigster me gaf. Daarop stond: “Vakbondstuig, daar ben ik trots op”. Ze wist dat ze bezig was met een harde strijd, maar ze was een en al energie. Ze maakte deel uit van een grote Amerikaanse traditie. Democratie werkt, voor vrouwen en voor mannen, als we elkaar steunen omwille van rechtvaardigheid, werk en onze gemeenschappelijke toekomst”.

Empowering Public Employees: Lessons From the Women’s Movement, door Artikel van Kathleen Kennedy Townsend, The Atlantic, 6 juni 2012: www.theatlantic.com

Meer lezen over gouverneur van Wisconsin, Scott Walker, op site van Hines Farm Blog,
7 juni 2011: http://hines.blogspot.com

 

Bijschrift bij foto geheel bovenaan: Demonstratie in Madison, Wisconsin, op 12 maart 2011 (foto Sue Ruggies)

Nieuwe website van medisch specialisten

medisch_specialisten_kwaliteitskoepelOp 8 juni 2011 is de website Kwaliteitskoepel Medisch Specialisten i.o. gelanceerd, een samenwerkingsverband van 29 medisch specialistische wetenschappelijke verenigingen en de Orde van Medisch Specialisten, met als doel het bevorderen van de kwaliteit van de medisch-specialistische zorg in Nederland.

De kwaliteit van de medisch-specialistische zorg vormt het bestaansrecht van medisch specialisten. De ontwikkeling en implementatie van richtlijnen en normen behoort dan ook tot de taak van de beroepsbeoefenaren zelf. Op basis van actuele wetenschappelijk gevalideerde inzichten werken medisch specialisten elke dag samen met elkaar en andere betrokkenen aan het borgen en verbeteren van de kwaliteit.

De Kwaliteitskoepel Medisch Specialisten stelt de norm in de kwaliteit van de medisch-specialistische zorg in Nederland. Aan de hand van de kwaliteitsbibliotheek op de website worden richtlijnen en binnenkort ook indicatoren, kwaliteitsprojecten en -registraties inzichtelijk gemaakt.

Zie: www.kwaliteitskoepel.nl (Website is opgeheven)

Haar ze hierheen, laat ze lassen

In dagblad Tubantia van 4 juni 2011 verscheen een interview met metaaldocent Wim van de Merwe: Haal ze hierheen, laat ze lassen.
Wim van de Merwe is vmbo-docent metaaltechniek en zet zich al jaren in voor technisch onderwijs. Hij pleit voor behoud van een eigen metaalafdeling op elke vmbo.

In de afgelopen jaren wist hij regelmatig hoog bezoek naar zijn school in Rijssen te krijgen om daar een kijkje te nemen en ze enthousiast te maken voor zijn manier van aanpak.

Haal ze hierheen, laat ze lassen, door Hans Brok, Tubantia, 4 juni 2011: https://beroepseer.nl