Redactie Beroepseer

In de Buffalo Spree, een tijdschrift voor de regio van Western New York in de V.S., stond een verhaal over hoe de jonge, enthousiaste lerares Sara vol goede voornemens begint met lesgeven in wiskunde op een middelbare school. Het salaris is niet al te hoog, maar Sara is dankbaar dat ze direct na haar opleiding aan de slag kan.
Het verhaal beslaat de periode 1987 – 2011 en beschrijft hoe het ene na het andere landelijke of regionale onderwijsprogramma aan Sara’ s school opgelegd wordt om vervolgens weer stilletjes door de achterdeur te verdwijnen, plaatsmakend voor de introductie van weer een nieuw programma, dat voor even een hot topic mag zijn. Het is triest, maar aan het slot van het verhaal kun je niet nalaten te lachen om zoveel absurditeit. Geen vrolijke lach welteverstaan, want Sara is murw gebeukt door al die initiatieven.

Na 22 jaar ligt er in de archiefkast een stapel boeken, mappen en brochures die honderden uren loze arbeid hebben gekost. Sara graaft erin zoals een geoloog doet als hij bezig is met het bepalen van de tijdperken van de aardlagen. Ze peinst over de energie die besteed is aan elk programma, de technologische vooruitgang en de verschuiving in opvattingen. Ze besluit dat, wil ze het kunnen uithouden tot haar pensioen, ze moet ophouden met zich zoveel om haar werk te bekommeren.

President Obama introduceert in 2010 zijn Race to the Top plan en in 2011 wordt er een systeem geïntroduceerd dat leraren moet gaan beoordelen op basis van de leerprestaties van leerlingen.
In 2013 zal het uit zijn met de door vakbonden bedongen collectieve arbeidsovereenkomsten voor leraren. Leraren mogen dan geen collectieve loonafspraken meer maken. Er bestaat in Amerika al jaren een anti-vakbond lobby, waaronder parlementsleden, burgemeesters en gouverneurs, die er alles aan doet de vakbonden buiten spel te zetten.
Intussen wordt er een nieuwe leraar wiskunde aangenomen op Sara’s school.
De jonge en ongebonden Bob maakt indruk op het hoofd van de school die erop toeziet dat Bob in het begin niet de probleemkinderen krijgt, net zoals met Sara aan het begin van haar loopbaan gebeurde. Sara blijft een competente en toegewijde lerares, maar het vuur is uit haar weg. Bob merkt dat Sara maar weinig belangstelling heeft voor de nieuwste onderwijshervormingsprogramma’s.

In 2014 moet er worden bezuinigd vanwege korting op de begroting voor wiskunde. De keuze is niet moeilijk. Voor de helft van het salaris blijft Bob werken, Sara wordt ontslagen. Op de leeftijd van vijftig jaar treedt ze toe tot het legioen van werklozen

Het artikel Education 2011: A case study in seniority – and burn-out, geschreven door  Bruce Adams, leraar, kunstenaar en schrijver, verscheen in het septembernummer 2011 van de Buffalo Spree. Adams gaf dertig jaar les op een openbare middelbare school: www.buffalospree.com

Op 1 februari 2012 is The Crowd gelanceerd. The Crowd is een kans voor zelfbewuste onderwijsprofessionals die:
1. Willen excelleren: meesterschap, leren van en met elkaar. Leerlingen laten leren is de grote uitdaging van iedere leraar. Dat vraagt niet alleen om gedegen vakkennis maar ook om meesterschap in klassenmanagement, didactiek en pedagogisch handelen. Dat vraagt vooral om een lerende houding bij de leraar.

2. Vrij willen zijn om eigen keuzes te maken: autonomie, regie over eigen professionalisering. Jij gaat niet zitten wachten tot jouw sectiegenoten in beweging komen of tot de school iets organiseert. Je wilt snel en naar eigen inzicht antwoorden vinden op je leervragen. Je zoekt contact met vakgenoten die…

3. Een bijdrage willen leveren aan het onderwijs van de toekomst : zingeving, onderwijs 3.0.
En wie weet, zet je samen iets in beweging wat veel scholen en de politiek niet voor elkaar krijgen: vernieuwend onderwijs voor de toekomst.

Als je deelnemer wilt worden, is het nodig 500 euro per jaar te investeren. Daarvoor krijg je onbeperkt toegang tot allerlei activiteiten en kun je tevens je eigen plannen voorleggen aan de andere deelnemers Het is de bedoeling dat een beperkte groep actief betrokken leraren in de periode februari – augustus 2012 aan de slag gaat om The Crowd vorm te geven. Met elkaar bouwen aan The Crowd en samen ontdekken wat werkt en afspraken maken over spelregels.

Er wordt toegewerkt naar 500 betalende deelnemers zodat per 1 september The Crowd officieel van start kan. De teller op de homepage geeft dagelijks de stand van het aantal deelnemers aan.

Website van The Crowd: www.thecrowd.nl (Website is opgeheven)

Zie voor archief van The Crowd: https://thecrowdnl.wordpress.com/

Bas de Wit promoveerde in januari 2012 op het proefschrift Loyale leiders – Een onderzoek naar de loyaliteit van leidinggevenden aan docenten in het voortgezet onderwijs. Daarin gaat hij in tegen de ontwikkeling van de negatieve beeldvorming over managers in het onderwijs.

De Wit in een artikel op de site van Science Guide op 8 februari 2012: “Het harde oordeel over managers in het onderwijs is ongenuanceerd. Leidinggevenden verkeren regelmatig in tweestrijd: beleidswijzigingen, onderwijsvernieuwingen of bijvoorbeeld wensen van ouders gaan niet altijd samen met de belangen en verwachtingen van docenten. Veel leidinggevenden worstelen met die positie. Ook leidinggevenden voelen zich soms slachtoffer van de druk die de buitenwereld van tijd tot tijd op hun school uitoefent.”
De oorsprong van de mythe van de zakelijke, niet in docenten geïnteresseerde, leidinggevende ligt volgens De Wit in de schaalvergroting en de toenemende autonomie die scholen in de laatste twintig à dertig jaar hebben gekregen.
De Wits onderzoek toont aan dat veel leidinggevenden op middelbare scholen juist loyaal zijn aan docenten.

Meer info over proefschrift Loyale leiders op: https://dspace.library.uu.nl/handle/1874/218590

De mythe van de boze manager, Science Guide, 8 februari 2012: www.scienceguide.nl/

“Ik zorg er voor dat u zich diep schaamt” is een niet geschreven brief van de minister van Onderwijs aan de leden van Colleges van Bestuur van HBO-instellingen en ROC’s.

De brief is verzonnen door Marc Oskam en geplaatst op de site van de Organisatie Activist naar aanleiding van recente onthullingen over  geldverspilling en mismanagement van grote onderwijsinstellingen.
Lees bijvoorbeeld het artikel Onderwijskolos Amarantis komt miljoenen tekort in Het Parool van 4 februari 2012.

Marc Oskam is organisatieadviseur en auteur van het boek Venijn in de start, een essayistisch handboek voor hen die leiding geven aan een team.
Op de site van Beroepseer zijn eerdere bijdragen van Oskam gepubliceerd, zoals Personeelsmanager, wees creatief!, De vakmanschap Checklist, Het einde van kwaliteitszorg en En altijd maar weer over weerstand.

Klik hier om brief te lezen (Site organisatieactivist.nl is opgeheven)

Brief is ook te lezen op site van Joop: Ik zorg er voor dat u zich diep schaamt, 25 januari 2012: https://joop.bnnvara.nl

Lees ook het artikel Onderwijskolos Amarantis komt miljoenen tekort, Het Parool, 4 februari 2012: https://www.parool.nl

Het comité Red het basisonderwijs! heeft in januari 2012 een brief geschreven naar de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) van de Tweede Kamer naar aanleiding van een op 14 september 2011 gehouden debat over de Wet op het Onderwijstoezicht¹⁾. Er ontstond tijdens dit debat onduidelijkheid over de gehanteerde systematiek van de onderwijsinspectie. Ook na een schorsing lukte het de Minister van Onderwijs niet om duidelijkheid te verschaffen. Uiteindelijk vroeg het kamerlid Dijsselbloem om een brief met uitleg.

Die brief werd toegezegd door de minister en is op 12 december 2011 naar de Tweede Kamer gestuurd, waarop het comitë Red het basisonderwijs! een reactie stuurde op 16 januari 2012 waarin het gaat om de opbrengstbeoordeling in het basisonderwijs. Basisscholen worden door de onderwijsinspectie (wetenschappelijk) meer en meer onverantwoord en oneerlijk beoordeeld.

De genoemde bezwaren in de brief zijn:

• De correctie op instroomverschillen van basisschoolleerlingen is voor een eerlijke beoordeling onder de maat.
• Ieder jaar scoort dertig procent van de scholen standaard onder de norm.
• De Cito-score is een ‘rubberen’ meetlat.
• De best denkbare oplossing is in dit geval nog een hele slechte.
• De effecten van extra geldstromen verdienen een breed onderzoek.
• Het huidige beleid tast de kern van goed onderwijs aan.
• Een verplichte eindtoets in het basisonderwijs is weggegooid geld.
• De indicator ‘opbrengsten’ is onterecht aan het waarderingskader van de inspectie toegevoegd en hoort niet thuis in een zorgvuldig, eerlijk en verstandig toezicht.
• De minister verwijst tijdens het debat naar een wetenschappelijke onderbouwing die niet van toepassing is.

Om het basisonderwijs niet verder af te laten glijden in verschraling, bureaucratie, wezensvreemde doelen en schijnresultaten is een omwenteling in het denken over goed onderwijs en het daarbij passende onderwijstoezicht noodzakelijk.

De leden van het comité Red het basisonderwijs hopen dat het rijksbeleid en de inspectie zich weer volledig zal richten op de aspecten die o.a. door Scheerens²⁾ zijn aangedragen en dat de onterecht toegevoegde indicator ‘opbrengsten’ uit het toezichtkader van de inspectie zal worden geschrapt.

1) Klik hier om het debat volledig terug te lezen: http://publitiek.nl/debat/wet_op_het_onderwijstoezicht_14-09-2011/2 (Website is opgeheven)

2) Wetenschappelijke onderbouwing van het waarderingskader po 2005, 15 januari 2007. Scheerens c.s onderzochten de volgende vraag: worden de procesindicatoren voor onderwijzen en leren in de inspectiekaders ondersteund door het kennisbestand over school- en instructie-effectiviteit? Klik hier voor lezen van deze studie: http://www.onderwijsinspectie.nl/binaries/content/assets/Actueel_publicaties/2007/Wetenschappelijke+onderbouwing+waarderingskader+PO+2005.pdf (Studie niet meer beschikbaar)/

Lees de hele door het comité verstuurde brief, die met de reacties daarop in het voorjaar zal worden besproken in een algemeen overleg van de vaste commissie OCW: http://www.redhetbasisonderwijs.nl/assets/files/Brief_2ekamer_redhetbasisonderwijs_nl.pdf (Website Red het basisonderwijs is opgeheven)

Website van Red het basisonderwijs!: www.redhetbasisonderwijs.nl (Website is opgeheven)

“Leraren zijn minachting politici beu, en ze hebben groot gelijk”, schrijft Gerard Olthof, rector van het Mencia de Mendoza Lyceum in Breda en onderwijsbestuurder in de Volkskrant op de opiniepagina van vandaag (26 januari 2012).
Zijn artikel is een reactie op dat van VVD-kamerlid Ton Elias die beweert dat “veel protesterende docenten in het stenen onderwijstijdperk leven”.

Elias schrijft dit naar aanleiding van de landelijke staking van het voortgezet onderwijs vandaag tegen het wetsvoorstel op de onderwijstijd die de urennorm van 1000 naar 1040 verhoogt. Een norm die de Minister van Onderwijs, Marja van Bijsterveldt, zelf moeilijk te handhaven heeft genoemd; de lesuren kunnen namelijk niet gegarandeerd worden De minister bemoeit zich bovendien met de vakantiedagen van leraren, een onderwerp dat thuishoort in de cao-onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers. Daarnaast is er veel ongenoegen onder de leraren over het almaar voortduren van de werkdruk en het drastisch inkrimpen van het bijzondere onderwijs.

Elias: “Protesterende leraren zeggen dat alles in het onderwijs wel goed komt als we de leraar maar gewoon met rust laten. Maar te veel docenten presteren ondermaats”.

Volgens Olthof gaat de boosheid van leraren voornamelijk over “de minachting van landelijke politici voor onze leraren. Ze richt zich tegen onbenullen als Ton Elias van de VVD, die schaamteloos beweert dat 30 procent van de leraren niet voldoet, een uitspraak gedaan als hij pas drie weken de onderwijswoordvoerder is. Ton Elias, die wegkomt met de uitspraak dat 50 procent van de leerlingen de Cito-toets niet haalt. En er is niemand die zegt dat dat verreweg de domste uitspraak is in 25 jaar onderwijsgeschiedenis, immers: je kunt de Citotoets niet halen, je kunt die toets overigens ook niet niet halen”.

Leraren zijn minachting politici beu, en ze hebben groot gelijk’,  door Gerard Olthof, de Volkskrant, 26 januari 2012: www.volkskrant.nl

Veel protesterende docenten leven in het stenen onderwijstijdperk door Ton Elias, de Volkskrant, 26 januari 2012: www.volkskrant.nl

Er staan nog meer bijdragen over onderwijs in de Volkskrant van vandaag, zoals bijvoorbeeld:

De urennorm raakt aan alles wat de leraar pijn doet: www.volkskrant.nl

Van Bijsterveldt: Nu staken is onverantwoord: www.volkskrant.nl