Redactie Beroepseer

Het in 1946 opgerichte belangrijkste financieel-economische dagblad van Duitsland, Handelsblatt heeft de gewoonte jaarlijks in september een ranglijst te publiceren van de beste hoogleraren in Duitsland, de zogenaamde BWL-Ranking (Betriebswirtschafslehre-Ranking).
Maar, op 29 augustus 2012 is er een aan het Handelsblatt geadresseerde Open brief gepubliceerd, ondertekend door ruim driehonderd hoogleraren in de bedrijfseconomie met de mededeling dat ze niet langer genoemd wilden worden op deze ranglijst.

Het eerste van de vijf argumenten die de hoogleraren aanvoeren om op te houden met de ranglijst is de “eendimensionaliteit van de prestatiemetingen”: Es wird nur das gemessen, was gemessen werden kann, schrijven ze: Gemeten wordt alleen wat gemeten kan worden.

Een tweede argument betreft de methodologische tekortkomingen. Ook zou er geen neutraliteit betracht worden jegens vakgebieden. Het vierde argument betreft de verkeerde werking van stimulansen voor de wetenschap. Ranglijsten beïnvloeden het gedrag van wetenschappers op dusdanige wijze dat ze de wetenschap schaden. Ze onderzoeken niet meer wat hun interesseert en wat belangrijk is voor de ontwikkeling van de wetenschap, maar kiezen onderwerpen die meer punten op de ranglijst opleveren. Een systeem waarin iedereen zich richt op dezelfde criteria, verliest zijn innoveringsvermogen. Wetenschappers beginnen niet meer aan riskante projecten maar brengen wat variaties aan in wat al bekend is.
Ook proberen zij uit hun onderzoeksprojecten zoveel mogelijk artikelen te persen en gebruiken ze bijvoorbeeld identieke of bijna identieke tekstpassages in meerdere artikelen.
Het vijfde argument betreft het schaden van de maatschappij door verkeerde stimulansen. Voor “lokale” onderwerpen is weinig belangstelling. Dat is schadelijk voor de lokale en regionale situering van universiteiten en voor de daarmee gepaard gaande positieve uitwerking op de maatschappij, zoals bijvoorbeeld de wetenschappelijke analyse van lokale problemen en het vinden van oplossingen.

Kortom, ranglijsten van namen zijn niet het geschikte instrument om de kwaliteit van wetenschappers te meten. De tijd is voorbij van dwangmatig presteren met het oog op een hoge plaats op de ranglijst.

Klik hier voor website Handelsblattranking en lees de Open brief Warum wir aus dem Handelsblatt BWL-Ranking ausgestiegen sind, alsmede de namen van de ondertekenaars en de doorwrochte commentaren en reacties van hoogleraren e.a.
Lees bijvoorbeeld de stellingname van de professoren Alfred Kieser en Margit Osterloh die de BWL-ranglijst vergelijken met het niveau van televisieprogramma’s als Duitsland zoekt zijn Superstar. Anderen daarentegen, zoals professor Udo Steffens, directeur van de Frankfurt School of Finance and Management zijn lovend over de BWL-ranglijst: https://handelsblattranking.wordpress.com

Sinds de publicatie van de Open brief is er een heftig debat losgebrand in Duitsland over de transparantie en de betekenis van wetenschappelijk onderzoek dat door de een een frisse bries en door de ander een vernietigende tyfoon wordt genoemd. De ene na de andere universiteit in Duitsland haakt af en weigert nog langer enquêtes in te vullen en gegevens te sturen naar ranglijsten samenstellende organisaties.

Er is nog een andere website van het Handelsblatt, Handelsblog, met nieuws over het ranglijstdebat van professoren: http://blog.handelsblatt.com/handelsblog/2012/09/05/so-wirkt-sich-der-boykott-aufruf-auf-das-bwl-ranking-aus/(Niet meer beschikbaar).

Lees ook de door Dieter Lenzen, rector magnificus van de Universiteit van Hamburg, gehouden voordracht op 21 september 2012: Ranking, Rating – Steuerung und Motivation. Erfahrungen und Befunde zum Forschungsrating aus Sicht einer Universitätsleitung: www.uni-hamburg.de

Op de website van Sociale Vraagstukken staat een prachtig interview met Henk Oosterling, de initiatiefnemer van Vakmanstad in Rotterdam dat ervoor zorgt dat jongeren een echt vak leren. Daarmee zet Oosterling vakmanschap opnieuw op de kaart. Hij ziet het als een levensstijl en wil dat jongeren opgroeien tot verantwoordelijke “eco-sociale burgers”.

Vorig jaar november bedacht Oosterling het Vakhuis voor jongeren: “Een nieuw soort buurthuis voor jongeren van 10 tot 14 jaar, na schooltijd. Waar hun vakmanschap wordt bijgebracht in de techniek, zorg, gezondheid, ICT en cultuur. Anders dus dan het ‘ouderwetse’ club- of buurthuis waar jongeren vooral worden beziggehouden. ‘Niet chillen, maar skillen’.
Dus als je hoort dat jongens iets leuk vinden – aan een auto prutsen, gitaar spelen, de kozijnen verven, een website bouwen – dan vormt dat een aanknopingspunt om iets te doen:
“Kunnen denken in ambities en die versterken, zodat die jongeren via stages uit hun zeer beperkte netwerk komen”.

Via een nog hogere schaal van een Vakwerf voor 14- tot 19-jarigen is het de bedoeling dat de jongeren een echt vak met ambitie leren: “Zodat ze er zich uiteindelijk op hun 18e van bewust zijn dat het leven draait om relaties. Dat ze als individuen opereren in netwerken, waarin de mens met andere mensen en alle andere wezens moet samenleven, waarbinnen ze dus een eco-sociale verantwoordelijkheid dragen”.

Klik hier voor het interview Henk Oosterling van Rotterdam Vakmanstad: ‘Niet chillen maar eco-sociaal skillen’, door Michiel Bussink, 10 oktober 2012

Op www.socialevraagstukken.nl publiceren en debatteren onderzoekers en deskundigen op basis van data en empirie over maatschappelijke kwesties.

Zie ook de video op de website van Beroepseer: Vakmanstad = jongerenwerk nieuwe stijl

Academici lijden steeds meer aan stress als gevolg van te hoge werkdruk, management en de cultuur van lange werkuren, aldus een onderzoek in Groot-Brittannië.
Onhaalbare deadlines, acute tijdsdruk en de noodzaak snel te werken behoren ook tot de algemene klachten volgens een onderzoek naar stress op het werk onder meer dan 14.000 medewerkers van universiteiten. Personeel werd door de University and College Union (UCU), de grootste vakbond in Groot-Brittannië voor leraren in het hoger onderwijs, gevraagd op welke gebieden zij het meest stress ondervonden, zoals tegenstrijdige eisen van het management, werklast en tijdsdruk.

Academici ervaren veel meer stress op die gebieden dan andere beroepsgroepen, blijkt uit het onderzoek. Op een schaal van 1 tot 5, is het stressniveau van universitair personeel 2,51 (als welbevinden wordt beoordeeld op een schaal van 1 tot 5 is 1 het hoogste stressniveau).

Deze situatie is verslechterd in de afgelopen vier jaar, sinds de publicatie van het rapport van de Health and Safety Executive, Psychosocial Working conditions in Britain in 2008. Daarin stond dat als het aankwam op eisen betreffende tijd, academici een stressniveau van 2,61 hadden, vergeleken met 3,52 op andere terreinen. De UCU noemt twintig instituten die het meest gestreste personeel hebben.

“De resultaten laten zien dat stress onder academici veroorzaakt wordt door verschillende factoren”, aldus Stephen Court tegen Jacques Grove van de Times Higher Education. Court is senior onderzoeker bij de UCU en samensteller van het rapport: “Er wordt druk uitgeoefend om financiële middelen te werven voor onderzoek vanwege het nieuwe kader van excellentie waarbinnen onderzoek moet worden gedaan, terwijl leraren het gevoel hebben dat zij zich veel meer moeten inspannen om onderwijsmethoden te verbeteren sinds de collegegelden zijn verhoogd. Er wordt ook druk uitgeoefend om goede resultaten te behalen in de National Student Survey”. Deze Survey geeft een overzicht van de beoordeling van alle laatstejaars studenten in Groot-Brittannië over de kwaliteit van het onderwijs dat ze genoten hebben.
Het UCU onderzoek, gehouden in april 2012, ondervroeg universiteiten ook over het aantal per week gewerkte uren.

Personeel van de universiteit van East-London (UEL) werkte het langst; 53,7 procent van de respondenten werkte meer dan vijftig uur per week. Deze uitkomst heeft de UCU-leden doen besluiten deze herfst te gaan staken vanwege de voorgestelde veranderingen in de classificering van de werklast. De UEL werd gevolgd door de Oxford Brookes universiteit waar 51,8 procent van de respondenten zei meer dan vijftig uur per week te werken.
Vergelijk dat met de Universiteit van Brighton, waar slechts 22,7 procent van de staf zei meer dan vijftig uur per weer te werken; 23,5 procent op de London South Bank universiteit en 28,3 procent op de Universiteit van Sheffield.
“Ik denk dat er sprake is van een cultuur van lange werkuren op veel instituten”, zei Mr Court: “De dagen van de luie don behoren tot het verleden; dat beeld komt niet naar voren uit de resultaten van dit onderzoek”.

Sally Hunt, algemeen-secretaris van UCU heeft gezegd: “Het gevolg van al deze druk kan alleen maar leiden tot lagere maatstaven voor studenten. Met het snijden in de kosten, toegenomen werklast en stijgende verwachtingen van studenten en ouders die veel meer moeten betalen voor hun opleiding, zal de situatie alleen maar erger worden”.

Zie het artikel artikel: Stressed academics are ready to blow in pressure-cooker culture door Jack Grove, 4 oktober 2012,  van Times Higher Education: www.timeshighereducation.com

Op 20 augustus 2005 verscheen het artikel Work until you drop: how the long-hours culture is killing us door Audrey Gillan in The Guardian. Dat artikel was ontleend aan het boek Willing Slaves. How the overwork culture is ruling our lives, by Madeleine Bunting: www.theguardian.com
Het boek, verschenen in 2004, is besproken op de site van Betabanen: Tijd tekort. Klik hier. (Niet meer beschikbaar op site van Betabanen).