Redactie Beroepseer

Academici lijden steeds meer aan stress als gevolg van te hoge werkdruk, management en de cultuur van lange werkuren, aldus een onderzoek in Groot-Brittannië.
Onhaalbare deadlines, acute tijdsdruk en de noodzaak snel te werken behoren ook tot de algemene klachten volgens een onderzoek naar stress op het werk onder meer dan 14.000 medewerkers van universiteiten. Personeel werd door de University and College Union (UCU), de grootste vakbond in Groot-Brittannië voor leraren in het hoger onderwijs, gevraagd op welke gebieden zij het meest stress ondervonden, zoals tegenstrijdige eisen van het management, werklast en tijdsdruk.

Academici ervaren veel meer stress op die gebieden dan andere beroepsgroepen, blijkt uit het onderzoek. Op een schaal van 1 tot 5, is het stressniveau van universitair personeel 2,51 (als welbevinden wordt beoordeeld op een schaal van 1 tot 5 is 1 het hoogste stressniveau).

Deze situatie is verslechterd in de afgelopen vier jaar, sinds de publicatie van het rapport van de Health and Safety Executive, Psychosocial Working conditions in Britain in 2008. Daarin stond dat als het aankwam op eisen betreffende tijd, academici een stressniveau van 2,61 hadden, vergeleken met 3,52 op andere terreinen. De UCU noemt twintig instituten die het meest gestreste personeel hebben.

“De resultaten laten zien dat stress onder academici veroorzaakt wordt door verschillende factoren”, aldus Stephen Court tegen Jacques Grove van de Times Higher Education. Court is senior onderzoeker bij de UCU en samensteller van het rapport: “Er wordt druk uitgeoefend om financiële middelen te werven voor onderzoek vanwege het nieuwe kader van excellentie waarbinnen onderzoek moet worden gedaan, terwijl leraren het gevoel hebben dat zij zich veel meer moeten inspannen om onderwijsmethoden te verbeteren sinds de collegegelden zijn verhoogd. Er wordt ook druk uitgeoefend om goede resultaten te behalen in de National Student Survey”. Deze Survey geeft een overzicht van de beoordeling van alle laatstejaars studenten in Groot-Brittannië over de kwaliteit van het onderwijs dat ze genoten hebben.
Het UCU onderzoek, gehouden in april 2012, ondervroeg universiteiten ook over het aantal per week gewerkte uren.

Personeel van de universiteit van East-London (UEL) werkte het langst; 53,7 procent van de respondenten werkte meer dan vijftig uur per week. Deze uitkomst heeft de UCU-leden doen besluiten deze herfst te gaan staken vanwege de voorgestelde veranderingen in de classificering van de werklast. De UEL werd gevolgd door de Oxford Brookes universiteit waar 51,8 procent van de respondenten zei meer dan vijftig uur per week te werken.
Vergelijk dat met de Universiteit van Brighton, waar slechts 22,7 procent van de staf zei meer dan vijftig uur per weer te werken; 23,5 procent op de London South Bank universiteit en 28,3 procent op de Universiteit van Sheffield.
“Ik denk dat er sprake is van een cultuur van lange werkuren op veel instituten”, zei Mr Court: “De dagen van de luie don behoren tot het verleden; dat beeld komt niet naar voren uit de resultaten van dit onderzoek”.

Sally Hunt, algemeen-secretaris van UCU heeft gezegd: “Het gevolg van al deze druk kan alleen maar leiden tot lagere maatstaven voor studenten. Met het snijden in de kosten, toegenomen werklast en stijgende verwachtingen van studenten en ouders die veel meer moeten betalen voor hun opleiding, zal de situatie alleen maar erger worden”.

Zie het artikel artikel: Stressed academics are ready to blow in pressure-cooker culture door Jack Grove, 4 oktober 2012,  van Times Higher Education: www.timeshighereducation.com

Op 20 augustus 2005 verscheen het artikel Work until you drop: how the long-hours culture is killing us door Audrey Gillan in The Guardian. Dat artikel was ontleend aan het boek Willing Slaves. How the overwork culture is ruling our lives, by Madeleine Bunting: www.theguardian.com
Het boek, verschenen in 2004, is besproken op de site van Betabanen: Tijd tekort. Klik hier. (Niet meer beschikbaar op site van Betabanen).

Op de website van Onderwijs Brabant staat een onthutsend bericht over het bezoek van een “hoge ambtenaar” van het Ministerie van Onderwijs aan Breda om daar een onderwijsprijs uit te reiken. In zijn column Slechte beurt van Hoge Ambtenaar van OCW in Breda  brengt Emmanuel Naaijkens verslag uit:

“Laat ik maar met het positieve beginnen. Het is te prijzen dat het ministerie van Onderwijs donderdag 4 oktober een Hoge Ambtenaar naar Breda had gestuurd om de Onderwijs TopTalent Prijs 2012 uit te reiken.
Want in de Haagse Hoftoren regeert vooral een papieren werkelijkheid en het kan geen kwaad dat ambtenaren een kijkje nemen in de keuken van het onderwijs. De afvaardiging bestond uit Justus de Hooge, Afdelingshoofd Beleid Kwaliteit Leraren van de Directie Leraren van OCW. Niet de eerste de beste dus. En hij viel met zijn neus in de boter. Want de veertien genomineerden uit het primair en zeven  uit het voortgezet onderwijs hadden, als we de jury mogen geloven, stuk voor stuk indruk gemaakt met een afstudeerthesis van hoog niveau.

Jonge talenten (qua ervaring, niet qua leeftijd) die zich onderscheiden door creativiteit en inventiviteit, door een nieuwsgierige, onderzoekende houding, door oog voor innovatie en – vooral – door passie en betrokkenheid. Met andere woorden kakelverse professionals die in hun eigen omgeving een zinvolle bijdrage kunnen leveren aan het verder verbeteren van het onderwijs in Nederland. Voor de Hoge Ambtenaar moet het een eer zijn geweest om de prijzen aan Ingeborg van Schaik–Schuurmans (po) en Peter Out (vo) te mogen overhandigen.

En dan nu de andere kant van de medaille. Paul Delnooz, lector aan van de Pabo van Avans Hogeschool, nam de gelegenheid te baat om de Hoge Ambtenaar te voorzien van leerzaam leesvoer. Althans dat was zijn plan. Delnooz is initiatiefnemer van de Creatieve Actie Methodologie, een project om het onderwijs te vernieuwen. Dat blijkt zo aan te slaan dat het zich als een olievlek over West-Brabant uitspreidt.
Het interessante van het initiatief is dat er geen extra subsidies nodig zijn van het ministerie, noch een beroep op de Experimentenwet. Maar vooral is het een initiatief dat van onderop komt. Niks geen van bovenaf opgelegde innovatie maar heuse grassroots. Dat moet ‘ze’ daar in Den Haag toch aanspreken zou je denken. Maar niets is minder waar. Want toen Delnooz een boekje met de beschrijving van deze vernieuwende aanpak overhandigde aan de Hoge Ambtenaar was diens prompte reactie: Nee, dat ga ik niet lezen.

Delnooz – en met hem de zaal – was verbluft. Maar de aanwezigen hadden het echt goed begrepen: De Hoge Ambtenaar peinsde er niet over om kennis te nemen van de inhoud. En hij maakte het vervolgens nog bonter. ‘Mijn vrouw werkt ook in het onderwijs. Ik vraag wel of zij het wil lezen en als er iets interessants in staat dan hoor ik het wel van haar’. En daar konden Delnooz c.s. het mee doen.
Het is dat we in Brabant niet meer aan volksgerichten doen, maar eigenlijk had hij met pek en veren de Onderwijsstad Breda uitgebonjourd moeten worden”.

Slechte beurt van Hoge Ambtenaar van OCW in Breda door Emmanuel Naaijkens, 8 oktober 2012, op de website van Onderwijs Brabant. Deze site brengt actuele informatie over ontwikkelingen in het onderwijs in Brabant, maar schenkt ook aandacht aan belangrijk landelijk onderwijsnieuws. www.onderwijsbrabant.nl

P.S. Op 21 maart 2012 was er een bijeenkomst in Utrecht, “De kracht van krachtig meesterschap” waar “krachtige meesters” – praktijkmensen uit het onderwijs – kwamen vertellen over de waarde van hun projecten voor de dagelijkse onderwijspraktijk en waar Justus de Hoge de gastheer was. Het deed hem deugd,  aldus het verslag van de bijeenkomst, dat de leraar nu centraal staat in het onderwijsbeleid. Dat is pas sinds 2005 het geval. Hij wilde toetsen of de werkelijkheid in de school aansloot bij het beleid van OCW (!).

Klik hier voor lezen van De Kracht van krachtig Meesterschap – Impressie van een nieuwe onderwijspraktijk. (Niet meer beschikbaar. Zie Update:
Eindrapport monitor Krachtig Meesterschap, Inspectie van het Onderwijs, 1 februari 2013: www.onderwijsinspectie.nl)

Het is deze week Nationale onderwijsweek en vandaag, 5 oktober 2012, is het de Dag van de leraar. Morgen 6 oktober maken negen leraren op de landelijke bijeenkomst van de Dag van de leraar in het Scheepvaartmuseum in Amsterdam kans om Leraar van het jaar 2012 te worden. Dan worden de drie winnaars bekend gemaakt.

In de Volkskrant verscheen vandaag het artikel met de veelzeggende titel: Goede leraren zijn net zo onmisbaar als vrije pers, een fatsoenlijke rechtsstaat en voldoende zonuren van Martijn Simons. Hij verwijst daarin naar de documentaire film De les van de leraar waarin het imago van de leraar verbeterd wordt.
Daarvoor is de Dag van de leraar ook bedoeld. Het leraarsvak in het zonnetje zetten en het belang van goede leraren benadrukken door de beroepsgroep op een positieve manier onder de aandacht te brengen.
De les van de leraar, gemaakt door Arjan Vlakveld is op 1 oktober op Nederland 2 vertoond en portretteerde twee bevlogen leraren en een oud-docent in het voortgezet onderwijs.

Website Dag van de leraar met info over de verkiezing Leraar van het jaar 2012: www.dagvandeleraar.nl (Website is opgeheven)

De documentaire van Arjan Vlakveld, op televisie vertoond op 1 oktober 2012 in het programma Avond van het onderwijs is terug te zien op NPO: https://www.npostart.nl/de-avond-van-het-onderwijs/01-10-2012/NPS_1210692

Klik hier voor het het artikel van Martijn Simons Goede leraren zijn net zo onmisbaar als vrije pers, een fatsoenlijke rechtsstaat en voldoende zonuren in de Volkskrant van 5 oktober 2012: www.volkskrant.nl