Skip to main content

Redactie Beroepseer

Voorzorgsmaatregelen tegen een burn-out

Op de website van CIO, bestemd voor de chief information officer (CIO), een functienaam voor doorgaans de hoogste leidinggevende, verantwoordelijk voor informatie en communicatietechnologie binnen een organisatie, staan elf tips om een burn-out te vermijden. Burn-out is een psychologische term voor het gevoel opgebrand te zijn, geen energie of motivatie meer vinden voor de bezigheden op het werk. De term burn-out werd begin jaren zeventig voor het eerst gebruikt door de Amerikaanse psychotherapeuten Herbert Freudenberger en Christina Maslach.

De elf voorzorgsmaatregelen:

1. Breng structuur aan
2. Stop met zinloze vergaderingen
3. Houd ‘s avonds geen telefonische vergaderingen
4. Plannen
5. Werknemers vertrouwen en durven delegeren
6. Prioriteiten stellen
7. Een leuke hobby zoeken
8. Meer bewegen
9. Weekenden zonder verplichtingen
10. Kies een werkgever die het gezinsleven belangrijk vindt
11. Zet je apparaten uit tijdens vakantie

Lees de uitgebreide versie: 11 voorzorgsmaatregelen tegen burn-out op de website van CIO, 3 september 2013: http://cio.nl/carriere/79073-11-voorzorgsmaatregelen-tegen-burn-out (Niet meer beschikbaar)

Te weinig Nederlanders beheersen lastechniek. Hulp komt uit het buitenland

De grootste order ooit heeft het maritieme concern IHC Merwede uit Sliedrecht binnengehaald. De opdracht ter waarde van ruim een miljard euro betreft ontwerp, engineering en bouw van in totaal zes pijpenleggers voor de Braziliaanse olie-industrie. De contracten voor deze zes schepen zijn getekend in augustus 2013.
De megaorder zal evenwel hoofdzakelijk werk opleveren – op de scheepswerven in Krimpen aan den IJssel en Kinderdijk – voor buitenlandse technici uit Polen en Roemenië. Het Algemeen Dagblad meldde op 29 augustus 2013 dat de scheepswerf Poolse lassers zoekt. Volgens directeur personeelszaken Bert van der Sluis “komen er 300 mensen extra aan het werk door de order. Van de nieuwe werknemers zal een relatief klein deel uit Nederland komen. Misschien een kwart”.

IHC Merwede zoekt lassers en andere technici in landen als Polen en Roemenië omdat ze in Nederland niet te vinden zijn. Van der Sluis: “De scheepbouwspecialisten die wij nodig hebben zijn er hier gewoon niet. Wel schrijnend met 700.000 werklozen in Nederland”.
Ook van de honderden banen die bij toeleveranciers ontstaan, zal een groot deel niet door Nederlanders worden vervuld, verwacht Van der Sluis. De reden: “in Nederland zijn er te weinig technici op mbo- en hbo-niveau om dit werk te doen. Het gaat om onder meer gespecialiseerd laswerk, machinebankwerk en leidingwerk: “Er melden zich soms timmerlui bij ons, maar die hebben echt te weinig kennis”. Je moet het diploma hebben, én recente werkervaring. Die mensen moet je in Nederland met een lampje zoeken”.
In landen als Polen en Roemenië is er juist een ‘maritieme cultuur’, aldus Van der Sluis: “Van oudsher veel werven die door het wegvallen van subsidies in in de problemen zitten”.

Het tij keren

Het tekort aan technici in Nederland is de laatste jaren extra nijpend geworden door de vergrijzing. Elk jaar gaan zo’n 70.000 Nederlandse technici met pensioen, maar het aantal leerlingen dat jaarlijks met techniek afstudeert is veel kleiner. Het tekort loopt in 2016 op tot zo’n 160.000 mensen, is berekend door de Universiteit Maastricht.
Dat bedreigt de Nederlandse economie ernstig, zegt branchevereniging FME-CWM. “Het zijn bedrijven die veel welvaart scheppen via de export. Maar als de technici hier niet te vinden zijn, is het gevaar dat de bedrijven het werk steeds buiten Nederland gaan doen”.

Vice-directeur Beatrice Boots van het Platform Bèta Techniek zegt dat het gebrek aan technici een welvaartsverschijnsel is: “Je ziet dat in alle landen. Als het land rijk genoeg is, denken veel mensen: ik ga mezelf lekker ontplooien met een studie die ik leuk vind, psychologie bijvoorbeeld. Want er is toch wel werk voor me”.

Bedrijven proberen met eigen bedrijfsopleidingen in Nederland het tij te keren. Die programma’s helpen volgens Boots al. Andere stimulansen zijn het Deltaplan Bèta/Techniek en het Techniekpact.
In het Deltaplan werken de ministeries van Onderwijs, Economische Zaken en Sociale Werkgelegenheid samen aan een integrale aanpak om meer jongeren te interesseren voor een studie en loopbaan in de bèta- en technieksector. De aanpak bestaat uit vier samenhangende hoofdlijnen: (1) aantrekkelijk onderwijs, (2) aantrekkelijke banen, (3) aantrekkelijke keuzes en (4) aantrekkelijke vestiging.

Techniekpact

In mei 2013 heeft het kabinet samen met werkgevers, het onderwijs en de werknemers- organisaties een Techniekpact gesloten. Het pact moet de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt in de technieksector verbeteren en daarmee het tekort aan technisch personeel terugdringen. In het Techniekpact staan concrete afspraken tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid.

Het Techniekpact gaat ervoor zorgen dat jongeren gaan kiezen voor techniek omdat ze een duidelijk beeld hebben van wat ‘technologie’ of ‘techniek’ is. Dat hebben ze nu niet.
Jongeren hebben vooroordelen. Techniek zou saai zijn, moeilijk, ingewikkeld, of zou slecht betalen.
Om dat beeld te veranderen zetten basisscholen, instellingen voor voortgezet onderwijs, en bedrijven zich de komende jaren in voor uitdagend techniekonderwijs voor alle jongeren van 4 tot 18 jaar. Leerlingen moeten weer enthousiast worden voor techniek en technologie door hun nieuwsgierigheid te prikkelen en hen op een aansprekende manier het belang van techniek te laten zien.

Bron: Megaorder IHC, maar… geen vakman te vinden, door Maarten van Wijk, Algemeen Dagblad, 29 augustus 2013.

Verslag Goed Werk Hub: Op de bres voor het lager technisch onderwijs: https://beroepseer.nl

Het duwtje van Wim van de Merwe, docent metaaltechniek., Blogs Beroepseer, 15 december 2011: https://beroepseer.nl

Bas ter Steege, nationaal kampioen lassen, Blogs Beroepseer, 2 april 2013: https://beroepseer.nl

Meer zeggenschap van leraren over indelen van hun tijd

Het ziet ernaar uit dat Kamerleden wat meer oog krijgen voor de leraar en zijn taken. Michel Rog bijvoorbeeld, Tweede Kamerlid voor het CDA is van mening dat “leraren zelf geen zeggenschap over de indeling van hun tijd hebben, terwijl zij de professionals zijn”. Hij wil graag een discussie in de Tweede Kamer over de toekomst van het voortgezet onderwijs. Daarmee wil hij aanhaken bij het Enschedese gemeenteraadslid voor de PvdA, Laurens van Lier die al eerder het Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing (PvdA) enthousiast heeft gemaakt voor zijn onderwijshervormingsplan.

Van Liers plan bevat een versobering van het lessenpakket: niet een examen in zeker twaalf vakken, maar zes of zeven. Minder vakken zou betekenen dat leerlingen en leraren meer tijd hebben om de lesstof goed over te brengen en op te nemen.
Daarnaast wil de Enschedeër dat docenten zelf hun tijd kunnen indelen. Nu is de docent meer dan de helft van zijn tijd verplicht bezig met andere zaken dan lesgeven. De twee maatregelen komen volgens hem ten goede aan de kwaliteit van het onderwijs en de docenten. Van Lier werkt samen met onderwijsdeskundige –  en tevens Radio 5 presentator – Edward van der Zwaag. Beiden benaderen behalve de politiek ook de vakbond.

De kwaliteit van het onderwijs wordt beter als leraren meer inspraak krijgen in het indelen van hun tijd. Van de bijna 1700 uur per jaar, besteden ze er nu maar 750 uur aan lesgeven. De andere uren zitten vastgespijkerd in een taakbeleid; docenten hebben tal van taken waaraan ze moeten voldoen. Het gaat dan om onder meer correctiewerk, lesvoorbereiding, organisatie en begeleiding van werkweken en schoolfeesten.

Rog vindt dat het Rijk op hoofdlijnen de indeling moet bepalen en scholen en leraren meer vrijheid moeten krijgen. Rog wil ook nog niet zover gaan dat er minder examenvakken komen.

Het is de bedoeling van zowel Rog als Jadnanansing de plannen nog in 2013 in een rondetafelgesprek met alle Tweede Kamerfracties en deskundigen te bespreken. Daarvoor wordt na het zomerreces de agenda getrokken.

Zie artikelen op website van RTV Oost:
CDA steunt plan voor meer invloed leraren, 26 augustus 2013 op website van RTV Oost. www.rtvoost.nl

PvdA in Tweede Kamer pakt voorstel Van Lier op, 19 augustus 2013. www.rtvoost.nl

Minder schoolvakken, beter onderwijs, 13 augustus 2013. www.rtvoost.nl

Cultuurfilosoof Eric Corijn pleit voor een grondig debat over de universiteit

Eric Corijn, sociaal wetenschapper en hoogleraar aan de Vrije Universiteit van Brussel, pleit voor een grondig debat over de universiteit, naar aanleiding van de recente discussie over academische publicatiedruk die in België wordt gevoerd.*) Het gaat volgens hem over veel meer, over werkdruk, personeel, financiering, structuren en over de vraag welke wetenschap en universiteit we willen.

“Het is opmerkelijk dat het verweer in het debat enerzijds komt van André Oosterlinck, de supermanager die aan de basis ligt van de universitaire bedrijfslogica en anderzijds van enkele natuurwetenschappers op een zeer specifiek onderzoeksterrein.

Ze worden bijgetreden door bepaalde wetenschapsfilosofen Wat opvalt in dat kamp is de ideologie van ‘wereldtop’, ‘topprestaties’, ‘excellentie’, ‘internationale competitie’… En het pleidooi voor hard werken, stevige productie en een competitieve instelling. Een visie dus.

Het is al te makkelijk het huidige verzet af te doen als het “luie” kamp, dat nostalgisch zou zijn naar een ondoorzichtig verleden. Nog een andere manier om het debat te ontwijken is het huidige systeem als de enige vorm van controle en vergelijking voor te stellen. Of nog door het verband tussen publicatiedruk, interne competitie, fraude en financiering gewoon te ontkennen.

Gelukkig lijken dat vandaag achterhoedegevechten en is men over het algemeen gevoelig voor de frustratie en het verzet. Laten we dus nog eens duidelijk aangeven welke agenda hier wordt geopend”.

Lees verder op de site van DeWereldMorgen.be, Voor een grondig debat over de universiteit, door Eric Corijn, 24 augustus 2013. www.dewereldmorgen.be/artikel/2013/08/24/voor-een-grondig-debat-over-de-universiteit/

*) Vlaamse academici in opstand tegen publicatiedruk, door Remy Amkreutz, Blogs Beroepseer, 22 augustus 2019: https://beroepseer.nl

Wat Bradley Manning heeft onthuld

omslag truth and consequencesHet debat in media en politieke kringen over Edward Snowden – of hij fout is of juist niet – voert vaak terug naar klokkenluider en soldaat eerste klas Bradley Manning die op 21 augustus 2013 tot 35 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld. Meestal wordt het belang van de Manning/WikiLeaks-onthullingen genegeerd of gekleineerd, net zoals dat gebeurt met de NSA-onthullingen van Edward Snowden welke vaak worden afgedaan als zijnde “niets nieuws”.

Voor degenen die lijden aan geheugenverlies of onwetend zijn gebleven over de gebeurtenissen rond Manning, heeft Greg Mitchell een lijst samengesteld van een deel van de belangrijkste onthullingen en ze op zijn blog gezet. Ze zijn ontleend aan het boek dat hij met co-auteur Kevin Gosztola heeft geschreven over de zaak Manning: Truth and Consequences. De eerste druk verscheen in 2011. Een derde – up-to-date gebrachte – versie verscheen in augustus 2013. Het laatste nieuws over de rechtszaak, het vonnis en de reacties daarop zijn erin opgenomen.

In het boek zijn ook de “Gitmo files” opgenomen, dossiers over marinebasis en gevangenkamp Guantanamo Bay: Wat begon als een experiment na de terroristische aanvallen van 2001, lijkt een permanente Amerikaanse instelling te zijn geworden. De gelekte dossiers laten zien waarom dat zo is. Ze onthullen een patroon en tegenstrijdig bewijs dat in veel gevallen nooit toegelaten zou worden tot een – militaire – rechtbank.

Op Mitchells blog staat maar een deel van de lijst van “Cablegate”. Een greep:

– De president van Yemen loog tegen zijn eigen volk. Hij beweerde dat zijn militairen de actievoerders vanuit de lucht bestookten, terwijl in werkelijkheid Amerikaanse militairen dat deden.

– Details over het Vaticaan dat grote zaken over kindermisbruik in Ierland achterhield.

– De V.S. probeerden Spanje zover te krijgen het onderzoek naar marteling op Guantanamo op te schorten.

– Egyptenaren die martelen worden getraind door de FBI. Men beweert evenwel dat de FBI mensenrechten onderwijst.

– De door het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken gesteunde coup van 2009 in Honduras was “illegaal en ongrondwettelijk”.

– Berichten over Tunesië schijnen te hebben bijgedragen aan het begin van de revolutie in dat land. De heersende elite wordt omschreven als een mafia-achtige “The Family” die veel invloed op de economie heeft. De “first lady” van het land haalde grote winsten uit een particuliere school.

– De Verenigde Staten oefenden grote druk uit op de EU om genetische modicatie te accepteren.

– Washington was verkeerd ingelicht door de eigen diplomaten over het vijandige treffen tussen Rusland en Georgië in 2008.

– Belangrijke historische documenten zijn vrijgekomen: Het telegram van ambassadeur April Glaspie vanuit Irak in 1990 over de ontmoeting met Saddam Hussein voor de invasie in Koeweit een feit was.

– Groot-Brittannië negeerde een verbod op het opslaan van clusterbommen. Ambtenaren verhulden voor het parlement dat de VS wapens mogen opslaan op Brits grondgebied, ondanks het verdrag.

– De vice-president van Afghanistan heeft het land verlaten met 52 miljoen dollar aan contanten.

De mate waarin de V.S. de Verenigde Naties bespioneren is omvangrijker dan algemeen werd aangenomen. Er wordt druk gebruik gemaakt van diplomaten in het buitenland.

– Een mogelijke milieuramp is in de doofpot gestopt door de V.S. toen een grote vracht met verrijkt uranium in Libië bijna openbarstte met als gevolg het lekken van radioactief materiaal in de atmosfeer.

– Oliegigant Shell beweert dat personeel van hen volledig is geïnfiltreerd in de regering van Nigeria.

Mitchell heeft ook delen uit zijn boek over de oorlog in Irak en logboeken over de oorlog in Afghanistan op zijn blog geplaatst. Het Britse dagblad The Times noemde ze The War Logs,  een archief, aangelegd gedurende zes jaar, met geheime militaire documenten dat ons een grauw en grimmig beeld laat zien van de Afghaanse oorlog.
Lezing van dit logboek doet de vraag rijzen naar de manier waarop de media de oorlog verslaan.
Dagblad The Guardian vond de logboeken “verontrustend” en twijfelde of deze oorlog ooit gewonnen kon worden. Het is een smerige oorlog, die sterk contrasteert met de “opgepoetste en gekuiste” versie van de oorlog die het publiek voorgeschoteld krijgt via de officiële berichten en de vooraf bepaalde beelden van embedded  of ingekwartierde journalisten.

Zie de lijst op de blog Pressing Issues van Greg Mitchell: What Manning Revealed, 21 augustus 2013: http://gregmitchellwriter.blogspot.nl
Op deze blog ook meer info over het boek: Truth and Consequences: The U.S. vs. Private Manning, door Greg Mitchell en Kevin Gosztola, derde en bijgewerkte editie (e-boek), augustus 2013.

Vlaamse academici in opstand tegen publicatiedruk

Meer dan 150 Vlaamse wetenschappers hebben zich verzameld om te protesteren tegen de publicatiedruk. De Actiegroep Hoger Onderwijs klaagt het heersend klimaat aan de Vlaamse universiteiten aan. “De obsessie met kwantiteit staat kerntaken van universiteit in de weg.”

Historicus Koen Aerts (UGent) neemt samen met negen andere jonge onderzoekers het voortouw in het protest tegen de publicatiedruk. In een open brief klagen zij de huidige werkomstandigheden aan. “Vroeger waren publicaties een middel om over onderzoek te communiceren”, klinkt het. “Vandaag zijn ze een doel op zichzelf geworden. Onderzoekers worden geacht vooral zo veel mogelijk te publiceren, en het vergaren van nieuwe kennis en inzichten is op dit moment vaak niet meer dan een middel om publicaties te scoren. Deze obsessie met publicaties en kwantiteit staat de kerntaken van de universiteit in de weg.”

Hun betoog krijgt volop bijval van collega-academici. Zo plaatsten onder meer toekomstig UGent-vicerector Freddy Mortier, politicoloog Carl Devos (UGent), geograaf Eric Corijn (VUB) en filosoof Philippe Van Parijs (UCL) hun handtekening onder de brief. “De onvrede groeit”, zegt Aerts. “Wij zijn geharnast door de fixatie op publicaties in de zogeheten A1-tijdschriften. En bij de niet vast-benoemde onderzoekers is de ratrace het ergst. De competitie voor die schaarse benoemingen aan de universiteit is groot en de stress onredelijk hoog. Ik zie collega’s eronderdoor gaan.”

Hand in hand met de overdreven prestatiedruk gaat volgens de initiatiefnemers een bureaucratisch klimaat dat uitgaat van een cultuur van wantrouwen. Het vormt volgens hen een aanslag op de beroepstrots van academici. “In een aantal gevallen leidt het razendsnelle publicatieritme er zelfs toe dat onderzoekers ‘binnenwegen’ gaan nemen: resultaten worden minder grondig gecontroleerd, negatieve resultaten worden verdoezeld en cijfers worden gemanipuleerd. In extreme gevallen leidt dit tot regelrechte fraude.”

De academici vragen meer doorgroeimogelijkheden voor jonge onderzoekers en wensen dat de financiering van de universiteiten op de schop wordt genomen. Aerts: “Die zou moeten gebeuren op basis van de kwaliteit van onderzoek, niet op kwantiteit. Zo ontvangen universiteiten meer geld als ze meer doctoraatsstudenten aannemen. Als de universiteit een plek van onafhankelijk denken wil zijn, moet er worden ingegaan tegen de neoliberale marktlogica. Wij zijn geen bedrijf.”

De bezorgde onderzoekers willen een signaal sturen naar de politiek en het academische bestuur. Zo hopen zij een impact te hebben op het Financieringsdecreet Hoger Onderwijs, dat op dit moment in een evaluatiefase zit en voltooid moet zijn voor 1 januari 2014. Voor de start van het komend academiejaar hopen de initiatiefnemers minstens duizend handtekeningen van wetenschappers en ex-academici te hebben verzameld. Deze zullen worden gebundeld en samen met de tekst worden afgegeven aan onderwijsminister Pascal Smet (sp.a), de rectoren van de Vlaamse universiteiten en de voorzitter van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) en het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT).

Zie Vlaamse academici in opstand tegen publicatiedruk, door Remy Amkreutz, De Morgen, 21 augustus 2013: www.demorgen.be

Zie ook Zo kan het niet langer aan de universiteit, De Morgen, 21 augustus 2013: www.demorgen.be

Actie Hervorming Hoger onderwijs: www.ipetitions.com

Professionele ruimte bij de politie

“Ik vind dat een ander niet kan bepalen of jij meer professionele ruimte nodig hebt. Dan is de balans al verstoord en is er sprake van een vader-kind verhouding”. Bennie Beuvink, expert wijkagent team Twente, heeft een uitgesproken mening over professionaliteit. “Goed politiewerk komt vanuit jezelf. Het is een gedrevenheid en begint met een koortsachtig zoeken”.

Wat bedoel je daarmee?
“Ik ontmoet veel mensen die op hun eigen manier iets bijzonders doen: binnen de politieorganisatie of in de samenleving. Nu ik er oog voor heb, zie ik het overal terug. Ik heb er ook over gelezen bij beroemde ontdekkers, zoals Louis Pasteur. Het begint altijd met een koortsachtig zoeken naar iets, je weet niet wat, maar het laat je niet met rust. Gaandeweg vind je het en ontstaat er een evenwicht van denken en doen. En je wordt pas rustig als het af is. Maar nooit voor lang, want als gedreven mensen dat stadium bereiken, gaan ze weer op zoek naar iets nieuws. Dat geklets over meer professionele ruimte. Je moet het vanuit jezelf willen, dan is het goed”.

Ben jij zelf zo?
“Of ik goed politiewerk doe, moeten anderen maar beslissen. Ik ben wel gedreven en autonoom. Ik hoor collega’s vaak zeggen: “Wat ik wil, kan niet.” Maar dat heb ik nou nooit. Als ik een politieauto nodig heb en er is er geen beschikbaar, dan gebruik ik mijn eigen auto of ik rijd met collega’s mee. Desnoods leen ik een auto van de gemeente of ik ga liften. Een keer was ik op werkbezoek in Brussel. De agent zei tegen mij: ‘We hebben hier ‘no go areas’.’ Dat vond ik reuze interessant, dus ik vroeg of we er heen konden gaan. ‘Nee, dat is niet nu’, zei de agent, ‘maar ‘s avonds’. ‘Kunnen we er dan vanavond heengaan? Waar is het?’, vroeg ik. ‘Ja, maar nu maak je het wel heel simpel’, zei de Belgische agent toen boos. Maar ik geloof dat het inderdaad zo simpel is. Wij maken dingen zelf nodeloos gecompliceerd. Een probleemsituatie of een probleemwijk is altijd anders als je er midden in staat. Vaak valt het dan mee. Als je maar echt contact maakt met de mensen. En bereid bent hard te werken”.

Lees het hele inteview met Bennie Beuvink: No go areas? Daar wil ik heen!, door Esther Barfoot op de website van Centrale Ondernemingsraad Politie Nederland, 1 augustus 2013: www.corpolitie.nl (Niet meer beschikbaar op site Corpolitie)/
Bennie Beuvink is voortrekker van Beroepseer.

Esther Barfoot schrijft blogs over De Hark Voorbij, een landelijk, experimenteel project van de Centrale Ondernemingsraad van de Nationale Politie, waar het gaat om rechtstreekse participatie van politiemensen. Over hoe je niet door aansturing (verticaal), maar door afstemming (horizontaal) komt tot robuust politiewerk.
Meer info over De Hark Voorbij: www.corpolitie.nl (Niet meer beschikbaar)
Zie Tegenlicht volgt De Hark Voorbij: https://estherbarfoot.wordpress.com
De Hark Voorbij… Medezeggenschap bij de politie op een andere manier, door Cees Sprenger: http://www.ceessprenger.nl/artikelen/slim-vakmanschap/

Wie het weet mag het zeggenMedewerkerparticipatie in optima forma over De Hark Voorbij, artikel door Anne Gouweloos waarin Frank Giltay, voorzitter van de COR aan het woord komt, gepubliceerd in OR informatie no 4, april, 2013. Klik hier .(Niet meer beschikbaar op site Corpolitie)

Op 5 september 2013 vindt de Tweede Grote Conferentie van De Hark Voorbij plaats in het Archeon, Alphen aan den Rijn. Zie voor meer info: www.corpolitie.nl (Niet meer beschikbaar).

De hark voorbij: een andere leefwereld, Tijdschrift voor de politie, jg. 76, nr 6/14: https://www.politieacademie.nl

Uitval beginnende docenten kan fors worden teruggedrongen

Als de begeleiding van beginnende docenten op middelbare scholen wordt geïntensiveerd, kan de uitval van starters in het onderwijs fors worden teruggedrongen. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijks Universiteit Groningen die drie jaar lang starters volgde op ruim zestig scholen, waaronder vier in Limburg.

Kitty Borghouts schrijft in dagblad De Limburger dat uit de eerste resultaten – het volledige onderzoek wordt in december afgerond – blijkt dat op scholen die meer intensieve begeleiding boden, nog geen 10 procent van de starters er na een jaar vanwege te veel stress weer mee ophield. Op de ‘controlescholen’ was dat 17 procent. “Uiteindelijk verwacht ik dat bij een goede begeleiding een reductie van 40 procent haalbaar is als het gaat om de uitval in de eerste jaren”, zegt onderzoekster Michelle Helms-Lorenz.

De uitval onder nieuwkomers in het onderwijs is al jaren fors: van alle starters houdt zo’n 20 procent er in de eerste vier, vijf jaar weer mee op. De helft van de scholen die in het onderzoek gevolgd zijn, waaronder het Blerickse Blariacumcollege, stopt – soms al jarenlang – bovengemiddeld veel energie in begeleiding; de andere scholen fungeerden als controlegroep. De extra begeleiding bestond bijvoorbeeld uit meer gesprekken, meer lesbezoeken door collega’s en coaches, doorgegeven instructies via een ‘oortje’, evaluatie van lessen met video-opnamen, en bijeenkomsten waarbij starters elkaars ervaringen bespreken. Startende docenten, hun coaches en ook leerlingen kregen vragenlijsten, waarmee onder meer het stressgehalte van de docenten werd bijgehouden.

Nu het onderzoek bijna is afgerond, wil Helms-Lorenz een vervolgonderzoek starten, waarbij de RUG de lerarenopleidingen een grotere rol wil geven in het structureren van de begeleiding op scholen. Uiteindelijk, vindt de onderzoekster, zouden scholen meer verplichtingen moeten krijgen op dit vlak. “Elke school gaat nu zijn eigen gang”, constateert zij. “Op veel scholen gebeurt nu wel iets, maar niet altijd op de goede manier. “Het is nu veel te vrijblijvend.”

Zie Uitval jonge leraren kan fors lager, door Kitty Borghouts in De Limburger, 19 augustus 2013: www.limburger.nl (Niet meer beschikbaar op site De Limburger)

Meer info over het onderzoek, zie RUG: Effecten van Inductie – Ontwikkeling en uitvoering van inwerkprogramma’s: www.rug.nl/gmw/lerarenopleiding/onderzoek/inductie/

Video: Onderzoek naar uitval beginnende docenten, internationaal onderzoek van RUG: http://www.youtube.com/watch?v=SVDnB6xKp44