Redactie Beroepseer

Grafiek uit rapport Relatie burger overheid 2013

Nationale ombudsman: Nederlanders willen in 2030 een overheid die eerlijk, begripvol en benaderbaar is

Geschreven op 11 juli 2019. Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Nationale ombudsman: Nederlanders willen in 2030 een overheid die eerlijk, begripvol en benaderbaar is

Nederlanders willen in 2030 een overheid die eerlijk en begripvol is. Ook wensen zij een overheid die snel reageert en hen met kennis van zaken op weg helpt. Dit blijkt uit onderzoek van KANTAR^*) voor de Nationale ombudsman onder 1.500 Nederlanders naar de relatie burger/overheid in 2030. Nederlanders geven hun relatie met de overheid een 6 en typeren deze als noodzakelijk, ingewikkeld en ver weg. Belangrijkste verbeterpunt voor de overheid in de toekomst is ‘versimpelen’: begrijpelijke taal en eenvoudige procedures, liefst via één loket.

Nationale ombudsman Reinier van Zutphen: “De Nationale ombudsman ziet in de dagelijkse praktijk hoe burger en overheid hun relatie vorm geven. Nederlanders zijn kritisch en geven hun relatie met de overheid nu een kleine voldoende. In 2019 verkennen wij hoe deze relatie zich in de toekomst zal ontwikkelen^**) en wat dat betekent voor ieders rol, dus ook die van de ombudsman. Burgers maken zich bijvoorbeeld zorgen over een overheid die zich steeds verder terug trekt. Ze moeten het zelf oplossen of kunnen terecht bij particuliere organisaties die publieke taken uitvoeren. Maar bij wie moeten zij terecht als zij daar vastlopen? Dit onderzoek laat zien dat burgers niet altijd weten waar ze kunnen aankloppen voor hulp en dat zij vooral behoefte hebben aan versimpeling van de overheid”.

Eerlijk, begripvol en simpel

Denken mensen aan de toekomstige relatie tussen henzelf en de overheid, dan zien ze het liefst een overheid die eerlijk is, begripvol met burgers communiceert en handelt met een menselijke maat. Ook geven ze verbeterpunten voor een betere relatie:

Begrijpelijk zijn (eenvoudig taalgebruik, simpele procedures, duidelijk maken waarvoor je bij welke instantie moet zijn)
Dienstverlening via één loket ter voorkoming van het kastje-naar-muur-gevoel
Minder bureaucreatie én kennis van zaken van medewerkers (gedeelde 3^e plaats)
Burgers serieus nemen
Goed luisteren naar (problemen van) burgers

Deskundigheid ambtenaar belangrijker dan privacy

Bij de communicatie tussen burger en overheid vindt driekwart van de Nederlanders de deskundigheid van medewerkers van overheidsinstellingen het meest belangrijke punt. Opvallend is dat zij dit nog belangrijker vinden dan de veiligheid van hun persoonsgegevens / privacy (60%), de snelheid van afhandeling (56%), persoonlijk contact (28%). Wanneer er contact moet zijn met de overheid, doen Nederlanders dat het liefst via e-mail (56%) en telefoon (41%). Op plaats vier en vijf staan face-to-face contact en via een publieksbalie. Ondanks de populariteit van WhatsApp is er duidelijk geen behoefte aan contact met de overheid via deze berichtendienst (16%).

Niet iedereen weet even goed de weg

Vooral mensen met een lage sociaal economische positie hebben het gevoel het contact met de overheid te verliezen. Zij willen één loket, dichtbij en met één contactpersoon. Deze roep om persoonlijke dienstverlening past enerzijds bij de ontwikkeling en verwachting dat meer taken naar de gemeente overgeheveld worden, maar staat haaks op de verwachting van 42% van de burgers dat er meer verantwoordelijkheid bij henzelf komt te liggen. Mensen met een hoge sociaal economische positie weten, als dat nodig is, prima zelf de weg naar hulporganisaties te vinden. Mensen met een lage sociaal economische positie hebben dit juist niet en dreigen daardoor buiten de boot te vallen. Zeker omdat bijna de helft van de Nederlanders (47%) verwacht dat het contact tussen hen en de overheid in de toekomst alleen nog maar digitaal gaat. Maar ondanks die digitale ontwikkeling mag een fysieke plek om overheidszaken te regelen nooit verdwijnen, vindt een meerderheid van de Nederlanders.

*) Relatie burger overheid 2030. Onderzoek in opdracht van De Nationale ombudsman, Manuel Kaal, Suzanne Plantinga en Judith ter Berg, 26 april 2019: www.nationaleombudsman.nl

**) Nationale ombudsman verkent de veranderende relatie tussen overheid en burger, Nationale ombudsman, 28 mei 2019: www.nationaleombudsman.nl

Overheid moet in 2030 vooral eerlijk, begripvol en simpel zijn, Nationale ombudsman, 11 juli 2019: www.nationaleombudsman.nl

Grafiek bovenaan:‘Verhouding positieve versus negatieve sentimenten slaat steevast flink uit naar negatieve kant’, pagina 20 van rapport Relatie burger overheid 2030.

‘Wie denkt het zonder de geesteswetenschappen te kunnen doen, maakt een fatale vergissing’

Geschreven op 10 juli 2019. Gepost in Blogs, Onderwijs. Geen reacties op ‘Wie denkt het zonder de geesteswetenschappen te kunnen doen, maakt een fatale vergissing’

Hoe moet het verder nu de Tweede Kamer heeft ingestemd met de adviezen van het rapport Wissels Om dat door de commissie-Van Rijn op 15 mei 2019 aan minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs (OCW) is aangeboden?

Wissels Om gaat om een nieuwe vorm van bekostiging van het hoger onderwijs en onderzoek. Zo moet er geld van brede universiteiten naar technische universiteiten worden overgeheveld en is er meer ruimte voor vrij onderzoek.
Het rapport deed veel stof opwaaien. Sommige sectoren jubelden. Andere juist niet. De Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW) waarschuwde bijvoorbeeld voor het gevaar dat de nieuwe aanpak instellingen en faculteiten onnodig tegen elkaar op zet. De KNAW bepleit versterking van de bètatechniek met extra middelen, niet door nieuwe bezuinigingen op niet-bètatechnische disciplines.

Zes oproepen

Op 9 juli 2019 heeft het SSH-beraad in een brief zes oproepen gedaan m.b.t. de invoering van het advies van de commissie-Van Rijn en de aanpassingen van de minister (in brief van 21 juni 2019).
In het SSH-beraad – SSH staat voor Social Sciences and Humanities – zijn verenigd de voorzitters van het landelijke disciplineoverleg van het SSH-domein: geesteswetenschappen, sociale wetenschappen, rechtsgeleerdheid en economische wetenschappen.
Voorzitter van het landelijk Disciplineoverleg Letteren en Geesteswetenschappen is prof. dr. Fred Weerman; voorzitter van het SSH-beraad en voorzitter van KNAW Sociaal-Wetenschappelijke Raad is prof. dr. Claes de Vreese.

De SSH-oproep is gericht aan minister Van Engelshoven, de KNAW, politieke partijen, collegevoorzitters van universiteiten en besturen van wetenschappelijke onderwijs- en onderzoeksinstellingen. De de brief begint zo:

“Ondanks oproepen van alle algemene universiteiten, de KNAW, De Jonge Akademie, de VSNU, WOinActie, studenten- en vakbonden, het gezamenlijk SSH-veld, grote delen van het bètatechniek-veld en duizenden studenten heeft het kabinet het advies van de commissie Van Rijn overgenomen zonder de consequenties helder te duiden en zonder gelegenheid te geven voor het zoeken van oplossingen die geen of minder schade zouden veroorzaken.

Er is veel onduidelijk na de stemming in de Tweede Kamer donderdagnacht. Het is deels aan het veld en de universiteiten om helderheid te verschaffen, vooral over wat er binnen de universiteiten moet gebeuren. Want zoals de minister herhaaldelijk heeft gezegd in de afgelopen twee weken: “over de implementatie ga ik niet, over de herverdeling ga ik niet, over het beleid ga ik niet”. We verwachten dan nu ook van de minister dat ze de universiteiten de ruimte geeft om, voor zover mogelijk, begaanbare uitwegen te vinden in deze complexe situatie”.

De brief eindigt met de hoop dat de oproep een (klein) deel van de te verwachten schade kan herstellen.

Klik hier voor downloaden van de brief van SSH-beraad, 9 juli 2019: https://beroepseer.nl

Minister Van Engelshoven heeft per tweet al gereageerd op de reeks tweets van Claes de Vreese van SSH-beraad over de oproep. Ze schreef: “Oproep luidt en duidelijk gezien. Praat hier graag met je verder over in augustus. Uitnodigt volgt”. (https://twitter.com/claesdevreese)

Referenties

Reactie KNAW op Kamerbrief minister OCW over rapport ‘Wissels om’. Op 1 juli Notaoverleg met minister en 2e Kamercommissie, Blogs Beroepseer, 30 juni 2019: https://beroepseer.nl

Commissie-Van Rijn biedt advies bekostiging hoger onderwijs en onderzoek aan, Rijksoverheid, 15 mei 2019: www.rijksoverheid.nl/actueel

Claes de Vreese: ‘Op deze manier met geld schuiven werkt verkokering in de hand’ , door Dirk Wolthekker, 25 juni 2019: www.folia.nl

‘Wie denkt het zonder de geesteswetenschappen te kunnen doen maakt een fatale vergissing’, interview met Fred Weerman, door Dirk Wolthekker, Folia, 7 juni 2018: www.folia.nl

Zelfs de bèta’s verzetten zich tegen het kabinetsplan meer te investeren in technische studies, door Janne Chaudron, Trouw, 9 juli 2019: www.trouw.nl

Herverdeling van universitaire middelen leidt niet tot meer techneuten, door Hans Amman, Roel Beetsma, Han van Dissel, Marc Salomon en Bas ter Weel, ESB, 5 juli 2019: https://esb.nu

U P D A T E

Rector magnificus Cisca Wijmenga: ‘De balans slaat te ver door naar bèta’, door Joost Bijlsma, Intermediair, 9 augustus 2019: www.intermediair.nl

Foto bovenaan: Fresco voorstellende De school van Athene (ca. 1510) van de Italiaanse Renaissancekunstschilder Rafaël. Het toont o.a. de filosofen Plato, Aristoteles en Socrates. We zien een ideale samenkomst van denkers op zoek naar de waarheid. Ze filosoferen, debatteren, reflecteren en onderwijzen.

Internetconsultatie rond aangepast voorstel verplicht vermelden BIG-nummer van start

Geschreven op 9 juli 2019. Gepost in Blogs, Zorg. Geen reacties op Internetconsultatie rond aangepast voorstel verplicht vermelden BIG-nummer van start

Het nieuwe, aangepaste ontwerpbesluit van minister Bruins van Medische Zorg en Sport over het verplicht melden van het BIG-nummer luidt dat zorgverleners hun BIG-nummer moeten opgeven wanneer iemand daarom vraagt. Zij moeten het nummer vermelden bij gebruik van hun naam op hun website (of website van de werkgever), onder e-mailberichten die beroepsmatig worden verzonden en in wachtruimten als hun naam daar wordt weergegeven.

Internetconsultatie

Het ontwerpbesluit gaat vanaf 8 juli 2019 in internetconsultatie. Dit betekent dat iedereen die wil meedenken over het voorstel erop kan reageren. De termijn om te reageren loopt tot 30 september 2019. Daarna neemt de minister een definitief besluit.
Het streven is om het aangepaste besluit uiterlijk 1 januari 2020 te publiceren en op 1 juli 2020 in werking te laten treden. Totdat het nieuwe besluit in werking treedt, handhaaft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd niet op de huidige, te wijzigingen verplichting het BIG-nummer te vermelden.

BIG-register

Het BIG-register (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) is een wettelijk, online en openbaar register. Alleen wie in het BIG-register staat, mag een beschermde beroepstitel voeren en mag de bij het beroep horende voorbehouden handelingen zelfstandig uitvoeren. Apotheker, arts, fysiotherapeut, gezondheidszorgpsycholoog, physician assistant, psychotherapeut, tandarts, verpleegkundige en verloskundige zijn deze beschermde beroepstitels. Iedereen kan het register raadplegen.

Wat vooraf ging

Op 12 februari 2019 maakte minister Bruins bekend dat door een wijziging in de BIG-wet BIG-geregistreerde zorgverleners per 1 april 2019 verplicht zijn hun BIG-nummers actief bekend te maken. Daardoor zou het voor patiënten gemakkelijker zijn te controleren of een zorgverleder in het BIG-register staat ingeschreven.
Na de bekendmaking door minister Bruins barstten de reacties van alle kanten los. De ontstane onrust in de sector bleek enorm.
Frédérique Six, wetenschappelijk onderzoeker en universitair hoofddocent public governance aan de Vrije Universiteit Amsterdam, schreef in een blog dat de sociale media terecht ontploften en nam de argumentatie voor deze nieuwe regel kritisch onder de loep^*).

Overleg en aangepast voorstel

Naar aanleiding van de reacties van zorgverleners heeft minister Bruins de afgelopen maanden overleg gehad met beroeps- en brancheorganisaties, Zorgverzekeraars Nederland en de Patiëntenfederatie Nederland, over hoe het communiceren van het BIG-nummer er in de praktijk uit moet komen te zien. Volgens de minister zijn de gesprekken gevoerd met aandacht voor de administratieve lasten en onder voorwaarde dat er voldoende tijd is voor de invoering van de nieuwe regels. Het overleg heeft geleid tot de aangepaste uitwerking van de regelgeving.

Site van de internetconsultatie Wijzigingsbesluit BIG-nummer: https://www.internetconsultatie.nl/bignummer

Internetconsultatie vermelden BIG-nummer, Rijksoverheid, 8 juli 2019: www.rijksoverheid.nl

^*)Zie: Commentaar van Frédérique Six op verplichte bekendmaking BIG-nummers door geregistreerde zorgverleners, Blogs Beroepseer, 26 februari 2019: https://beroepseer.nl/blogs

Actiecomité Het Roer Moet Om vraagt praktijkvoorbeelden van waar het misgaat in te sturen

Geschreven op 4 juli 2019. Gepost in Blogs, Zorg. 1 reactie op Actiecomité Het Roer Moet Om vraagt praktijkvoorbeelden van waar het misgaat in te sturen

Actiecomité Het Roer Moet Om (HRMO) schrijft in een nieuwsbericht dankbaar te zijn voor de hartverwarmende steun voor de oproep aan politiek, verzekeraars en zorgverleners en de ondertekening van het pamflet Zorg voor Samenhang dat op 11 juni 2019 is gepresenteerd: “De tijd van mooie woorden en bestuurlijke tevredenheid is voorbij. Met Zorg Op de Juiste Plek als nieuw acroniem voor een falende overheid zonder regie, voor het oplossen van de huidige problemen van wachtlijsten voor de jeugd en GGZ, patiëntenstops, vastlopende SEH’s en snel groeiende personeelstekorten.
In korte tijd hebben bijna 3500 huisartsen het pamflet getekend, daarnaast vele reacties van herkenning en aanmoediging. Ook in de media is ons signaal niet onopgemerkt gebleven”.

Zie bijvoorbeeld het artikel in dagblad Trouw van Toosje Valkenburg: Gebrek aan samenhang in de zorg dupeert meest kwetsbare patiënt, 2 juli 2019: www.trouw.nl

Maar, vervolgt HRMO: “Minder opbeurend was de politieke reactie. Minister Bruins reageerde meteen diplomatiek, en sloeg daarmee de plank echt mis; ‘Zorg voor samenhang, dat is ook precies wat wij als ministerie doen met onze Hoofdlijnenakkoorden met de veldpartijen’.
Uiteraard hebben ook wij meteen gereageerd, ook de Algemene Rekenkamer constateert dat Hoofdlijnenakkoorden nauwelijks leiden tot structurele verbeteringen in de zorg. En onderwijl neemt de druk op de huisartsenzorg alleen maar toe, mede als gevolg van het niet nakomen van afspraken en een schrijnend gebrek aan samenhangend beleid. Afgelopen week nog hebben de huisartsenorganisaties aan de bel getrokken, maar duidelijk is dat er meer druk nodig is om de ernst van de situatie bij de politiek, zorgverzekeraars en andere betrokken instanties te laten doordringen.
Hoe gaan we dat bereiken?”

Praktijkvoorbeelden gevraagd

Het simpele antwoord van HRMO: “Door ze onze boodschap nòg duidelijker onder de ogen te wrijven. Door te laten zien wat wij dagelijks ervaren”.

HRMO roept de hulp in van de zorgverleners: “Onze vraag is: stuur zoveel mogelijk korte praktijkvoorbeelden, van waar het misgaat in de haperende GGZ, de spoedzorg, de jeugd-, en ouderenzorg en alle tijdvreters die ten koste gaan van de zorg aan onze patiënten. Wij gaan die krachtige voorbeelden bundelen om daar, zodra de politiek weer terug is van vakantie, in Den Haag en elders, de ogen mee te openen. Juist dat soort kernachtige ervaringen hebben ons eerder geholpen om misstanden (bureaucratie, controledrift, onderhandelingspositie) op de juiste tafels te krijgen.

Jullie ervaringen kunnen jullie simpelweg sturen via email: ervaringen@hetroermoetom.nu
Meld wat er misgaat en schrijf uw ervaring.op.

Tegelijkertijd gebruiken we alle input ook om te blijven meedenken. Hoe kan het daadwerkelijk beter? Daarvoor werken we toe naar een publiek debat in het najaar, met betrokkenheid van vele denkers en doeners rond de zorg. Zodat we met de uitkomsten daarvan de politiek op sleeptouw kunnen nemen. Maar daarover komende maanden meer!”

Zorg voor samenhang – Teken het pamflet, Het Roer Moet Om: www.hetroermoetom.nu

Nieuw pamflet van actiegroep Het Roer Moet Om: Zorg voor samenhang, Blogs Beroepseer, 12 juni 2019: https://beroepseer.nl

Ministerie van OCW wil een nieuw bevoegdhedenstelsel voor het hele onderwijs

Ministerie OCW wil nieuw bevoegdhedenstelsel voor hele onderwijs. Werken moet aantrekkelijker in onderwijs

Geschreven op 3 juli 2019. Gepost in Blogs, Onderwijs. Geen reacties op Ministerie OCW wil nieuw bevoegdhedenstelsel voor hele onderwijs. Werken moet aantrekkelijker in onderwijs

In een persbericht laat het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) weten dat het graag ziet dat werken in het onderwijs aantrekkelijker wordt. Als leraar of lerares moet het makkelijker worden om je door het hele onderwijsveld te bewegen. Daarom willen onderwijsministers Van Engelshoven en Slob de bevoegdheden om voor de klas te mogen staan en de lerarenopleidingen zo inrichten dat er ruimte komt voor loopbaanontwikkelingen binnen, tussen en naar verschillende onderwijssectoren.

Het uitgangspunt voor modernisering van de arbeidsmarkt voor leraren is voor de ministers helder. “Lesgeven is een vak, en werken in het onderwijs is aan kwaliteitseisen gebonden. Vanuit deze basis kijken we naar de bevoegdheden en de lerarenopleidingen,” aldus de onderwijsministers.

Stapelen

De stap naar een ander vak of andere sector binnen het onderwijs blijkt vaak te groot. Zeker omdat dan naast de drukke baan in het onderwijs ook nog een nieuwe opleiding gevolgd moet worden en een nieuwe bevoegdheid gehaald. Het moet daarom mogelijk worden om bevoegdheden over de verschillende sectoren heen te stapelen. Een leraar kan dan kiezen voor een bevoegdheid voor één doelgroep over vakken heen. Of andersom; één vakspecialistische bevoegdheid voor meerdere doelgroepen. De combinatie van beide varianten is ook mogelijk en sluit aan bij de huidige bevoegdheden, die blijven bestaan. Als een leraar zijn bevoegdheden kan stapelen over sectoren heen wordt het ook makkelijker om te switchen tussen de verschillende onderwijssectoren, wat de loopbaanperspectieven voor leraren vergroot.

“Aantrekkelijkheid van het vak van leraar hangt met veel factoren samen. We hebben daarom al € 270 miljoen geïnvesteerd in het salaris in het primair onderwijs en we investeren tot oplopend € 430 miljoen om de werkdruk in het primair onderwijs te verlagen. Nu gaan we ook zorgen voor meer loopbaanmogelijkheden voor leraren,” aldus minister Slob.

Lerarenopleidingen

Om het stapelen van bevoegdheden mogelijk te maken moeten de lerarenopleidingen ook flexibeler worden. Het kan helpen om via verschillende modules in de lerarenopleiding bij de gewenste bevoegdheid uit te komen. Door te benoemen welke pedagogische en didactische vaardigheden voor alle onderwijssoorten gelden kunnen leraren sneller aanvullende modules gericht op een specifiek vak halen.

Minister Van Engelshoven: “Met een nieuw bevoegdhedenstelsel en een flexibele lerarenopleiding moderniseren we de arbeidsmarkt voor docenten. Zodat meer mensen kiezen voor de lerarenopleiding en daarmee het mooie vak van leraar gaan en blijven uitoefenen.”

Ook moeten er meer specialisaties mogelijk worden binnen de huidige lerarenopleidingen. Toekomstige leraren kunnen er nu al voor kiezen om zich te specialiseren in het jonge kind, maar ook specialisaties in andere doelgroepen moet mogelijk worden. Het kan bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de lerarenopleiding als studenten kunnen kiezen voor de specialisatie bovenbouw van het basisonderwijs, zodat er dan bijvoorbeeld ook geen stage gelopen hoeft te worden bij de kleuters.

Zij-instromers

Ook is het van groot belang om rekening te houden met relevante ervaring en kennis van studenten. Vooral bij zij-instromers moet er meer aandacht komen voor verworven competenties. Helder moet worden wat je als zij-instromer nog moet leren en hoe de eerder opgedane kennis en vaardigheden gevalideerd worden.

Eind 2020 moet het ontwerp voor een nieuw bevoegdhedenstelsel klaar zijn, dit wordt ontwikkeld in nauwe samenwerking met leraren, scholen en lerarenopleidingen.

Een aantrekkelijkere onderwijsarbeidsmarkt, Rijksoverheid, 2 juli 2019: www.rijksoverheid.nl (Niet meer beschikbaar op rijksoverheid.nl. Ga naar sitearchief van Rijksoverheid en tik in linker, grijze kolom in zoekveld de titel van het nieuwsbericht: https://rijksoverheid.sitearchief.nl/#archive)

‘Eén stelsel van bevoegdheden en één cao voor hele onderwijs’, door Rob Voorwinden, Onderwijsblad, AOb, 2 juli 2019: www.aob.nl

Een greep uit commentaren op internet/sociale media

♦ Reactie van de Algemene Onderwijsbond (AOb): “De nieuwe structuur van bevoegdheden is vooral een oplossing voor werkgevers die hun personeel dan flexibeler kunnen inzetten. Wij gaan de inhoudelijke discussie graag aan en gaan ervan uit dat de stem van de beroepsgroep zwaar gaat wegen.”

♦ Heel slecht plan. Niveaudaling zal steeds sneller gaan.

♦ Ik wil daarmee zeggen dat op deze manier de vakkennis verloren gaat of in ieder geval op een lager plan komt te staan. Uiteraard is het onderwijs breder.

♦ Bevoegdheden op de schop presenteren als oplossing voor het lerarentekort is los gezongen van de werkelijkheid, los van eventuele inhoudelijke voor-nadelen.

♦ Vaag. Een nieuw bevoegdhedenstelsel.

♦ Als je het eerstegraadsgebied eruit snijdt, is het voor mij echt afgelopen. Dan stop ik ermee. Ik ben echt kwaad. Net als het advies van de onderwijsraad, staat er niet voor niets helemaal niks over dit gebied. En dan de timing. Schande.

♦ Het is de zoveelste stap naar ontmenselijking van van de vakleraar. De leraar moet, net als de leerling, passen in de flexillusie die organisaties, en burgers, gemakkelijk bestuurbaar moet maken.

♦ Het is de pabo-isering van de lerarenopleiding, alle leraren worden onderwijzer, en dan altijd weer krijg je; nee, dat is niet zo, want daar staat een regel over eerstegraders. Het is wel zo. Over tien jaar staat er geen academicus voor de klas. De cijfers zijn nu al killing.

♦ En dus is het bewust beleid dat stiekem wordt gevoerd. Ik vind dat uiterst pijnlijk. Het neemt alle vertrouwen weg in zij die ons besturen.

♦ Dit is waarschijnlijk het slechtste plan ooit. En er zijn wat kanshebbers voor die titel. Je hebt mensen die hoogopgeleid zijn nodig. Vakkennis, vakkennis, vakkennis. De drie pijlers van goed onderwijs.

♦ Ik ben zo bang dat mensen die het voor het zeggen hebben ook steeds lastiger het belang van kennis zullen herkennen. Waardoor de onderwaardering steeds verder een duwtje naar beneden krijgt.

♦ Het idee is dat er daardoor meer mensen leraar willen worden. Nonsens natuurlijk. Ik ken nu al voorbeelden van leraren met dubbele bevoegdheden die het onderwijs verlaten, omdat hun schoolbestuur met hen ‘schuift’. Maw: dit gaat averechts werken.

♦ Echt weer vanachter een (management)bureau bedacht.

♦ Het onderwijs is de laatste jaren. niet meer van de leerkrachten en het wordt hoog tijd dat we ons vak terugpakken.

♦ Apart dat hier louter over ‘algemeen deel vak- en sectoroverstijgende pedagogische en didactische vaardigheden’ wordt gesproken maar niet over kennisbasis (domein, pedagogisch, didactisch, ontwikkelings- en onderwijspsychologisch.

♦ Een bakker verkoopt al jaren dezelfde hoeveelheid licht- en donkervolkoren brood. Er is een tekort aan meel. Hij besluit dat het meel van het lichtvolkoren nu ook voor donkervolkoren brood mag worden gebruikt. Is het meeltekort nu opgelost?

Thijs Jansen te gast in de podcast-serie ‘Klaagvrij leven’

Geschreven op 2 juli 2019. Gepost in Andere, Video/Podcast. Geen reacties op Thijs Jansen te gast in de podcast-serie ‘Klaagvrij leven’

“Je voortdurend moeten verantwoorden en gewantrouwd worden legt een enorme last op het dagelijkse werk en belemmert het werkplezier van de leraar, de arts en de verpleegkundige”.
Thijs Jansen, mede-oprichter en directeur van Stichting Beroepseer, is te gast in de podcast-serie Klaagvrij leven, een initiatief van Sandra Brandt die zich afvroeg in hoeverre onze mindset, oftewel mentaliteit, ons leven bepaalt. We kunnen klagen over wat ons overkomt, of we doen het eens anders.
Thijs Jansen vertelt aan de hand van gedichten over zijn drijfveren, Stichting Beroepseer, en draagt effectieve alternatieven aan voor klagen over het werk.

Jansen begint met een gedicht uit 1946, getiteld Papieren school van leraar en dichter Jan Boer:

Protocollen, statistieken,
Curven en getalrubrieken,
Catalogiseren, schiften,
Dagrapporten, klasseschriften,
Alles klopt perfectum hier
In mijn schooltje-van-papier.

Schoolopzieners, niet meer nodig!
Controleren overbodig!
Vraagt U mij naar resultaten,
Toon ik U een kast vol staten!
Alles voortaan dus per brief,
Vice versa uit ’t archief.

Principalen en proleten,
Wilt gij van de school wat weten,
Kom dan overzichten halen
Tot in zeven decimalen!
Minzaam aanbevelend dus:
Meester Bureaucratius.

Jansen: Er is zo langzamerhand een hele wantrouw-industrie opgebouwd. De angst voor risico’s zit zo diep in deze welvarende samenleving, we willen alle risico’s uitbannen. Als patiënt wil je de beste behandeling. Dat begrijp ik, er mag niets mis gaan. Als er iets misgaat, is dat meteen publiciteit en een schandaal, je wendt je tot de sociale media. Dat geldt hetzelfde voor scholen, voor politie, leraren. Iedereen zit in een kramp.
Het is een vreemde angstcultuur in een samenleving waar we ongelooflijk veel welvaart hebben. We hebben het toppunt van beschaving bereikt, en we lijken alleen maar ontzettend bang te zijn dat we alles verliezen. Dat is een van de oorzaken van die enorme verantwoordingsindustrie die we met elkaar in stand houden. Dat geldt voor degenen die controleren en dat geldt voor degenen die gecontroleerd worden. We zijn eraan gewend dat bij verpleegkundigen soms veertig procent van de tijd opgaat aan administratie en het afleggen van verantwoording.
Het is schrikbarend hoeveel percentage van hun tijd artsen en leraren, professionals, besteden aan hun echte werk. Daardoor komen we in een negatieve spiraal terecht. Het werk wordt daarmee duurder, er wordt minder echt werk gedaan. De politiek wil voortdurend dat het geld efficiënt besteed wordt, maar hier wordt dan niet op gelet, want men vindt het blijkbaar ontzettend belangrijk dat heel veel verantwoord wordt. Dat komt de politiek dan weer goed uit en zo houden we elkaar allemaal gevangen en ontstaat er een soort protocollen-bureaucratie, een gevangenis waar we niet meer uit komen.

Brandt: Hoe komen we uit die klem?

Jansen: Dat is dus mijn missie. Daarom heb ik ook Stichting Beroepseer opgericht. Ik ben begonnen in 2005 toen ik verrast was, geïntrigeerd door de klachten die professionals hierover hadden. Ze klaagden over managementlagen, dat ze niet meer toekwamen aan hun echte werk. Ik heb toen het boek gemaakt Beroepszeer – Waarom Nederland niet goed werkt, samen met Gabriël van den Brink en Dorien Pessers. Daarin hebben we het sentiment verwoord, ook met filosofen als Ad Verbrugge, die een heel goed artikel schreef destijds. Er werd een stem gegeven aan het onbehagen, het gevoel van vervreemding dat er was.

Dat was zo’n succes, in een half jaar waren er vier drukken. Je kon overal lezen dat mensen het artikel van Ad Verbrugge meenamen naar hun werk. Er was heel veel herkenning.
Toen heb ik samen met Alexandrien van der Burgt met wie ik de stichting heb opgericht, een conferentie georganiseerd, en daar kwamen honderden mensen op af, die dit allemaal herkenden. Politieagenten in uniform. Ook managers die zeiden ‘zo kan het niet meer’.

Gehecht aan klagen

De levensgrote vraag lag op tafel: Wat moet je er dan aan doen? Dat is iets dat mij de afgelopen jaren, sinds de start, nu al dertien jaar bezighoudt. Daar hebben we allerlei mogelijkheden voor ontwikkeld. Ik ben doorgegaan met het maken van boeken. In 2009 het boek Beroepstrots waarin ik verkend heb wat je eraan zou kunnen doen. Hoe ziet beroepstrots eruit? Wat is dat eigenlijk? Wanneer ben je dat; wat hangt ervan af?
Ik merkte in mijn lezingen dat heel veel professionals op een vreemde manier gehecht waren aan klagen.

Luister verder naar Thijs Jansen en de gedichten van Jordi Lammers Mensenhanden en de Poolse dichteres Wislawa Szymborska: De wonderkermis. Duur 32 min: https://soundcloud.com/klaagvrijlevenpodcast/thijsjansen

“De enige manier waarop je van de angstcultuur kunt afkomen is dat je een soort sprong in het diepe maakt, geloof hebt dat het ook anders kan, en je daarmee bevrijden van allerlei starre ideeën, bijvoorbeeld het idee dat ik onlangs tegenkwam in een gesprek met iemand die zei: Het is allemaal leuk wat jullie doen, al die aandacht voor mooie initiatieven, maar gaat dat nu echt iets veranderen?

Maar het gaat er niet om dat ik probeer in een klap iets te veranderen. Die grote klap, die komt niet. Het is meer zo dat wat wij al jaren doen is allerlei gloeiende kooltjes aanblazen. Dan zal er op een gegeven moment een vuur ontstaan. En dat is de bedoeling”. (Thijs Jansen)

Reactie KNAW op Kamerbrief minister OCW over rapport ‘Wissels om’. Op 1 juli Notaoverleg met minister en 2e Kamercommissie

Geschreven op 30 juni 2019. Gepost in Blogs, Onderwijs. Geen reacties op Reactie KNAW op Kamerbrief minister OCW over rapport ‘Wissels om’. Op 1 juli Notaoverleg met minister en 2e Kamercommissie

Op maandag 1 juli 2019 vindt er een Notaoverleg (NO) plaats met de Tweede Kamercommissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en minister Van Engelshoven van OCW over de Herziening bekostigingssystematiek hoger onderwijs en onderzoek. Aanleiding is het zg. rapport-Van Rijn Wissels om waarvan de consequenties voor betrokkenen nog niet geheel duidelijk zijn, maar zeker is dat brede universiteiten miljoenen euro’s gaan inleveren aan technische universiteiten. Voor de Universiteit van Tilburg betekent dat bijvoorbeeld een verlies van meer dan 70 FTE wetenschappelijk personeel.
Het debat in de Groen van Prinstererzaal begint om 11.00 uur (tot 17.00 uur) en is live te volgen op internet. Gedetailleerd overzicht van de agendapunten is te zien op de site van de Tweede Kamer en Europa.nu.^*)

Commentaar KNAW

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) schrijft te betreuren dat minister Van Engelshoven besloten heeft om de aanbevelingen van Van Rijn in essentie te volgen. Op vrijdag 21 juni 2019 stuurde zij haar reactie^**) op het rapport naar de Tweede Kamer

De KNAW heeft in reactie op het rapport van de commissie-Van Rijn al aangegeven dat het de inzet van het regeerakkoord om met extra investeringen het onderwijs en het onderzoek in de bètasector meer ruimte te geven respecteert, maar dat de voorstellen van de commissie-Van Rijn onvoldoende oog hebben voor wat al in gang wordt gezet met nieuwe sectorplannen.

Bovendien benadrukte de KNAW dat de voorstellen tot aanzienlijk grotere verschuivingen zullen leiden dan de cijfers in het rapport suggereren. De verschuivingen tussen én binnen universiteiten vergroot de druk bij disciplines en jonge onderzoekers die toch al onder hoge druk staan.

De KNAW waarschuwde ook voor het gevaar dat deze aanpak instellingen en faculteiten onnodig tegen elkaar op zet. De KNAW bepleit versterking van de bètatechniek met extra middelen, niet door nieuwe bezuinigingen op niet-bètatechnische disciplines.

Zwaard van Damocles

De KNAW betreurt het dan ook dat de minister besloten heeft om de aanbevelingen van Van Rijn in essentie te volgen. Ook bij de voorgestelde geleidelijke implementatie van het rapport Wissels om zullen de implicaties de komende jaren als een zwaard van Damocles boven het Nederlandse wetenschapssysteem blijven hangen.

^Noten
^*) Notaoverleg Herziening bekostigingssystematiek hoger onderwijs en onderzoek, Livedebat vanaf 11.00 uur, Tweede Kamer: www.tweedekamer.nl
Notaoverleg Herziening bekostigingssystematiek hoger onderwijs en onderzoek, Den Haag, Europa Nu: www.europa-nu.nl (website is opgeheven per 3 juli 2023)

^**) Reactie op rapport Van Rijn: ‘investeringen in bètatechniek gaan ten koste van andere disciplines die ook al sterk onder druk staan’, KNAW, 18 mei 2019: https://www.knaw.nl/nl/actueel/nieuws/reactie-op-rapport-van-rijn (Niet meer beschikbaar op site KNAW).

Reactie KNAW op de Kamerbrief van minister OCW over het rapport ‘Wissels om’, KNAW, 27 juni 2019: https://www.knaw.nl/nl/actueel/nieuws/reactie-knaw-op-de-kamerbrief-over-het-rapport-wissels-om (Niet meer beschikbaar)

Uitgebreide reactie KNAW op rapport Van Rijn, KNAW, 18 mei 2019: https://www.knaw.nl/shared/resources/actueel/bestanden/190518uitgebreidereactieKNAWoprapportVanRijn.pdf (Niet meer beschikbaar)

Downloaden Rapport Wissels om. Naar een transparante en evenwichtige bekostiging, en meer samenwerking in hoger onderwijs en onderzoek. Adviescommissie Bekostiging hoger onderwijs onderzoek: https://beroepseer.nl

Universiteiten lopen nog meer geld mis dan gedacht. Ook bezuinigingen voor hogescholen, door Sicco de Knecht, Science Guide, 28 juni 2019: www.scienceguide.nl

Kamerleden in het duister over effecten Van Rijn, interview met Claes de Vreese, voorzitter van het Landelijke beraad van Sociale wetenschappen en Geesteswetenschappen, door Sicco de Knecht, Science Guide, 25 juni 2019: www.scienceguide.nl

Actiecomité ‘BIG II in de overgang’ wil een vuist maken tegen wetsvoorstel

Geschreven op 29 juni 2019. Gepost in Blogs, Zorg. 9 reacties op Actiecomité ‘BIG II in de overgang’ wil een vuist maken tegen wetsvoorstel

Actiecomité BIG II in de overgang doet op de site van Nursing een oproep in actie te komen tegen de Wet BIG II. Nursing is een maandelijks magazine en een website voor verpleegkundigen in Nederland en Vlaanderen.
De actie gaat uit van verpleegkundigen van het Leids Universitair Medische Centrum (LUMC). Woordvoerder Niels Jacobs: “We hopen met minimaal 20.000 collega’s een vuist te maken tegen het wetsvoorstel”.

Toen Niels Jacobs het wetsvoorstel Wet BIG II onder ogen kreeg, reageerde hij woedend. Hij kon niet geloven dat zoveel verpleegkundigen buiten de boot van de regieverpleegkundige zouden vallen. Het duurde niet lang voordat deze SEH-verpleegkundige in het LUMC en beleidsmedewerker bij de Veiligheidsregio met collega’s bij elkaar kwam. Om na te denken over de stappen die ze konden nemen om het wetsvoorstel Wet BIG II te veranderen.

Jacobs: “Laat ik voorop stellen dat we niet tegen functiedifferentiatie zijn. Het is logisch dat je als mbo- en hbo-verpleegkundige andere aandachtsgebieden hebt. Je bent ook anders opgeleid. Maar we zijn ertegen om dat in de wet vast te leggen via 2 functies, die van regieverpleegkundige en verpleegkundige. Voor ons is verpleegkundige de beroepstitel. Het maakt niet uit welke vooropleiding je hebt”.

Lees het hele interview met Niels Jacobs: Wet BIG II: ‘Kom in actie tegen de overgangsregeling!’, door Margot Hamel, Nursing, 28 juni 2019: www.nursing.nl/wet-big-ii-kom-in-actie-tegen-de-overgangsregeling/

Voor aansluiten bij actiecomité ‘BIG II in de overgang’, graag mailen naar dww2018@hotmail.com. Het comité heeft (nog) geen eigen Facebookpagina. Zie ook Twitter via comitélid @nielsjacobs.

Zie ook: Storm van reacties en kritiek op besluit overgangsregeling verpleegkundigen. BIG-II is niet nodig, door Nienke Ipenburg, Blogs Beroepseer, 19 juni 2019: https://beroepseer.nl

Besluit minister Bruins tot overgangsregeling voor verpleegkundigen. Introductie van de regieverpleegkundige, Blogs Beroepseer, 7 juni 2019: https://beroepseer.nl

De nieuwe beroepsprofielen: www.nvhvv.nl/wp-content/uploads/2017/08/infographic-beroepsprofielen-nu91.pdf

U P D A T E

Website van het Actiecomité Wet BIG II – Eigen regie: https://wetbig2.nl (Website bestaat niet meer)

Facebook: Eigen regie – Wet BIG 2: https://www.facebook.com/groups/1859628010997442/

Verpleegkundigen in opstand om BIG 2, Zorgkrant, 29 juni 2019: https://zorgkrant.nl

We hebben zeikerds nodig om zaken in het onderwijs aan de kaak te stellen

Geschreven op 27 juni 2019. Gepost in Blogs, Onderwijs. Geen reacties op We hebben zeikerds nodig om zaken in het onderwijs aan de kaak te stellen

Gerrit Breeuwsma vindt dat je zg. zeikerds nodig hebt om bepaalde zaken in het onderwijs aan de kaak te stellen. In een column van de Ukrant – onafhankelijk nieuwsmedium voor academisch Groningen – gaat hij in op het boek Het bezwaar van de leraar. Hoe slecht beleid de Nederlandse school vernielt van Ton van Haperen^*) dat gaat over de teloorgang van het middelbaar onderwijs en in het bijzonder van de traditionele vakdocent.

Breeuwsma vindt het een aardig boek: “Maar toen ik er met mensen uit het onderwijs over sprak, was niet iedereen enthousiast. ‘Hij zegt dit al twintig jaar en er is niets veranderd’, wist iemand, maar dat leek me niet een sterk argument tegen Van Haperen.

Een ander had de auteur een keer ontmoet op een symposium en vond hem ‘een zeikerd en een ijdeltuit’. Ik geloof het graag (de ijdelheid schemert ook door de pagina’s van het boek), maar ik denk eerlijk gezegd dat je juist zeikerds nodig hebt om dit soort boeken te schrijven.

Zo’n boek zou er ook over het universitaire onderwijs geschreven moeten worden, dacht ik toen ik het uit had. Ik heb zelfs even overwogen om me er aan te wagen (ik ben er zeikerd genoeg voor), maar dat hoeft niet meer, want het boek is er al: Genadezesjes. Over de moderne universiteit van Eelco Runia.^**)

Laat je niets wijs maken door hen die Runia al op voorhand een zeikerd vinden. Want het is een belangrijk boek, met veel zinnige kritiek. ‘Iedereen met hart voor het onderwijs zou het moeten lezen’, zo werd Van Haperens boek aangeprezen en dat geldt ook voor Genadezesjes”.

Lees de hele blog van Gerrit Breeuwsma: Zeikerd, Ukrant, 25 juni 2019: www.ukrant.nl/zeikerd

*) Het bezwaar van de leraar, Ton van Haperen, Amsterdam University Press, 2018: https://beroepseer.nl

**) Genadezesjes, Eelco Runia, Uitgeverij Atheneum, 2019: www.singeluitgeverijen.nl