Skip to main content

Redactie Beroepseer

Huis voor Klokkenluiders publiceert jaarverslag 2021: Betere bescherming van klokkenluiders en investeren in integriteitsbeleid is nodig

In 2021 kreeg het Huis voor Klokkenluiders ruim 200 adviesverzoeken waarvan er elf over (vermoedelijke) misstanden gingen. Zo’n 249 keer werd telefonisch advies gevraagd. Verder werkte het Huis in 2021 aan meer maatwerk, preventie, zichtbaarheid van het Huis in netwerken en publicaties en aan efficiëntere werkprocessen en extra capaciteit. Dat blijkt uit het jaarverslag 2021 van het Huis voor Klokkenluiders, in maart 2022 gepubliceerd.

Het Huis doet soms interventies om een situatie op te lossen zonder dat de klokkenluider hier nadelen van ondervindt. Ook wordt achteraf soms onderzoek gedaan naar de situatie. In 2021 vonden zeven uitgebreide onderzoeken plaats en werden er twee in een grote publicatie uitgelicht. Ook verkende het Huis de mogelijkheden voor extra psychosociale hulp.

De meest in het oog springende activiteiten van het Huis voor Klokkenluiders in 2021 waren het voorkomen dat melders van misstanden op de werkvloer worden benadeeld en het actief inzetten op betere wetgeving.

Uitgegroeid tot herkenbare organisatie

Het Huis voor Klokkenluiders bestond in 2021 vijf jaar. In die jaren groeide het Huis uit tot een herkenbare organisatie die melders van misstanden bijstaat met advies en waar nodig diepgaand onderzoek doet. Ook bevordert het Huis de integriteit binnen Nederlandse werkrelaties door bij te dragen aan het voorkomen, signaleren en oppakken van misstanden.

Intern melden en integriteit op de werkvloer

Om het werk steeds beter te kunnen uitvoeren, heeft het Huis in 2021 ingezet op verdere ontwikkeling van vier thema’s die staan vermeld in de in 2020 gepubliceerde toekomstvisie. De focus ligt steeds meer op preventie en maatwerk. Dat wil zeggen, voorkómen dat misstanden op het werk ontstaan of dat melders worden benadeeld. Daarnaast richt het Huis zich op een belangrijke voorwaarde voor het werk: betere wetgeving die werknemers beschermt en de integriteit van organisaties vergroot. Het Huis voor Klokkenluiders kan zijn rol pas goed spelen als het een centrale en zichtbare positie heeft in het integriteitslandschap.

In het Voorwoord schrijft voorzitter Wilbert Tomesen van het Huis voor Klokkenluiders over het intern melden:

“Bovendien ondervinden veel werknemers die intern een misstand melden benadeling door hun werkgever als gevolg van die melding, iets wat wettelijk verboden is. Denk aan isoleren, overplaatsing, contractbeëindiging, slepende procedures of ontslag. En bij heel wat zaken waarnaar het Huis voor Klokkenluiders onderzoek doet, komt de werkgever achteraf tot de slotsom dat het anders had gemoeten. Het hád dus beter gekund”.

Het jaarverslag vermeldt dat er nog veel schort aan het integriteitsbeleid van Nederlandse organisaties. Voorzitter Wilbert Tomesen in het Voorwoord daarover:

“Als er één onderwerp telkens terugkeert in het maatschappelijk debat, dan is het wel integriteit op de werkvloer. Of beter gezegd: het gebrek daaraan. Regelmatig gaat het in de media over misstanden binnen diverse organisaties, over onwenselijke omgangsvormen en over een leiding die daar niet, halfslachtig of paniekerig op reageert. Wat betreft die integriteit op de werkvloer kan het dus beter”.

Om deze reden heeft het Huis een Integriteitswijzer gemaakt waarmee organisaties op weg worden geholpen naar een beter beleid.

Integriteitswijzer

Bij raadpleging van de Integriteitswijzer krijgt de gebruiker na het beantwoorden van 35 vragen een beeld van de sterke en zwakkere delen van de integriteitsaanpak. Het resultaat is een rapport met een visuele weergave van scores op de zeven pijlers van een samenhangend integriteitsbeleid. Daarnaast biedt het rapport duiding en tips om de zwakkere punten te verbeteren.

Wetsvoorstel voor betere bescherming klokkenluider

De nieuwe Wet bescherming klokkenluiders moet klokkenluiders een betere bescherming bieden. Hoewel de wet voor 17 december 2021 ingevoerd had moeten zijn, is het wetsvoorstel op dit moment nog in behandeling bij de Tweede Kamer.
Het Huis heeft aanvullingen op het wetsvoorstel gegeven en was (net als voorgaande jaren) erg actief in het Network of European Integrity and Whistleblowing Authorities (NEIWA), waar nu 28 autoriteiten uit 22 lidstaten in zitten.

Jaarverslag 2021 Huis voor Klokkenluiders, maart 2022: www.huisvoorklokkenluiders.nl/Publicaties/jaarverslagen/2022/03/15/jaarverslag-2021-huis-voor-klokkenluiders

Integriteitswijzer Huis voor Klokkenluiders: www.huisvoorklokkenluiders.nl/integriteit-bevorderen/integriteitswijzer

Zie ook: HvK: integriteitsbeleid schiet nog vaak tekort, Rendement online, 21 maart 2022: www.rendement.nl

Stand van zaken wetstraject en ingebrekestelling Wet bescherming klokkenluiders, Ministerie van Binnenlandse Zaken, 16 februari 2022: www.wetbeschermingklokkenluiders.nl

Vlaamse minister van Onderwijs daagt met campagne mensen uit om leraar te worden

De nieuwe wervingscampagne van de Vlaamse minister van Onderwijs Ben Weyts wil mensen uitdagen om leraar te worden. De campagne, getiteld Lesgeven is alles geven, is gericht op mensen die het verschil willen maken in het onderwijs.

Persbericht van het ministerie:

“De voorbije jaren werd getracht de job van leraar stap voor stap aantrekkelijker te maken. Zo werden de arbeidsvoorwaarden verbeterd en kwam er meer ondersteuning in de klas. Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts en de onderwijspartners willen nu de instroom versterken met een imago- en rekruteringscampagne die mensen wijst op de fantastische en unieke aspecten van de job. De campagne wijst mensen ook de weg naar het lerarenberoep, want weinig mensen kennen de diverse paden om leraar te worden of weten bijvoorbeeld dat je al geld kan verdienen in het onderwijs terwijl je nog een pedagogische opleiding volgt. ‘Lesgeven is elke dag het beste van jezelf geven om het beste uit je leerlingen te halen’, zegt Weyts. ‘We zoeken dus mensen die veel te geven hebben’.

De campagne heeft twee grote doelstellingen. Ten eerste is het een fiere imagocampagne die mensen wijst op de fantastische en unieke aspecten van de lerarenroeping. Ten tweede is het een rekruteringscampagne die kandidaat-leerkrachten heel praktisch wijst op de verschillende wegen naar het lerarenberoep. Weinig mensen kennen immers de diverse wegen via dewelke je voor een klas kan gaan staan. Je hebt bijvoorbeeld geen pedagogisch bekwaamheidsbewijs nodig om leraar te worden: je kan al beginnen lesgeven en parallel een pedagogische opleiding volgen. Zo verdien je al geld terwijl je (bij)studeert. ‘De vele verschillende wegen naar het lerarenberoep lijken complex, maar eigenlijk betekent het vooral dat er voor iedereen een traject op maat bestaat”, zegt Weyts. “Onbekend is echter onbenut. We willen de vele mogelijkheden nu veel breder onder de aandacht brengen’.

De onderwijsverstrekkers, vakbonden, grote steden, hogescholen, universiteiten, scholen en leerkrachten dragen de campagne mee uit. Zij kunnen de centrale slogan ‘Lesgeven is alles geven’ aanpassen op maat van hun eigen werking en bijvoorbeeld werken met ‘Lesgeven in Leuven is …’ of ‘Lesgeven in het KSO is …’.

‘Lesgeven is niet voor iedereen weggelegd’, zegt Weyts. ‘De campagne schetst dan ook geen idyllisch beeld van een rustig leventje in het onderwijs. Het is elke dag opnieuw alles geven. Je hebt echt niets in het onderwijs te zoeken als je wil uitbollen of op automatische piloot door het leven wil gaan. We zoeken gedreven en ambitieuze mensen, die echt het verschil willen maken en nog heel veel te geven hebben’.”

De leraar positief in de kijker gezet

De minister heeft de campagne gelanceerd op het Oscar Romerocollege in Dendermonde op 21 maart 2021. Samen met de leerlingen en leerkrachten van deze school is er een promotievideo gemaakt. “Twee dagen lang zijn ze voor deze promovideo bij ons op school komen filmen”, zegt directeur Tomas De Wilde. “Daarbij werd gefilmd op de verschillende campussen van onze school, van de basisschool over onze technische ateliers tot in het algemeen secundair”.
De campagne loopt drie jaar. “Onze leerlingen en leerkrachten zullen dus over heel Vlaanderen te zien zijn”, zegt algemeen directeur Joeri Deblauwe. “We zijn er erg trots op dat onze school het decor mocht vormen voor deze campagne. Het is een goede zaak dat de job van leerkracht positief in de kijker wordt gezet.”

Nieuwe campagne daagt mensen uit om leraar te worden, door Ben Weyts, 21 maart 2022: www.benweyts.be/Nieuwe-campagne-daagt-mensen-uit-om-leraar-te-worden

Oscar Romerocollege decor voor campagnefilmpje dat mensen uitdaagt om leraar te worden, door Nele Dooms, Het Laatste Nieuws, 21 maart 2022: www.hln.be/dendermonde/oscar-romerocollege-decor-voor-campagnefilmpje-dat-mensen-uitdaagt-om-leraar-te-worden~a2d23005/

Leraar worden, Ministerie van Onderwijs Vlaanderen: www.onderwijs.vlaanderen.be/leraar-worden

 

Staken en demonstreren voor einde aan chaos in de jeugdzorg. Laat het over de mensen gaan, er zijn genoeg effectieve plannen

Ongeveer zevenduizend medewerkers in de jeugdzorg kwamen op 15 maart 2022 bij elkaar op het Malieveld in Den Haag om aandacht te vragen voor de problemen in de jeugdzorg. De demonstratie begon om 13.00 uur met een minuut stilte, die werd gevolgd door enorm veel lawaai van de demonstranten. De duizenden medewerkers in de jeugdzorg hadden hun werk neergelegd om hun stem te laten horen. Ze willen dat er een eind komt aan de chaos in de jeugdzorg. Het is voor de tweede keer in de geschiedenis dat jeugdzorgpersoneel het werk neerlegt voor betere voorwaarden; het aantal stakers schat men op 32.000 mensen in totaal.

Een van de demonstranten in Den Haag was Karen Buursen uit Rheden. Zij werkt al dertig jaar in de jeugdzorg. Aan Maarten Beeks van regionale Omroep Gelderland vertelde zij: “Daarvan werk ik nu al 25 jaar ambulant, kom veel in gezinnen en werk met gescheiden ouders. We doen dit niet voor de lol, we laten al vijf jaar van ons horen, maar het gaat van kwaad tot erger”.

De problemen in de jeugdzorg zijn alom bekend. Vooral de administratieve taken die er sinds de decentralisatie van de jeugdzorg in 2015 zijn bijgekomen zorgen ervoor dat “personeel gewoon ontzettend veel verantwoording moet afleggen. Dat vraagt om anderen dingen dan contact met de jongeren. Ja, contact met je computer, maar daarvoor ben je niet in de jeugdzorg gaan werken”.
Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Een deel van deze taken hebben gemeenten overgenomen van de Rijksoverheid.

De decentralisatie heeft voor een grote versnippering gezorgd vertelde Maaike van der Aar, bestuurder Jeugdzorg van vakbond FNV aan regionale Omroep West: ”Het is enorm onwerkbaar geworden met allerlei lagen, managers en verschillende vormen van inkoop”. Daar komt nog eens bij dat de problemen in de samenleving alsmaar groter worden. Armoede, kansen(on)gelijkheid en prestatiedruk door sociale media zorgen volgens Van der Aar voor grote problemen binnen gezinnen: “Het is een stille schande”.

Er zijn voldoende effectieve plannen

Volgens Karen Buursen liggen er voldoende plannen om de koers ten goede te veranderen. Ze verwijst naar de aanbevelingen gedaan door FNV Zorg & Welzijn en Stichting Beroepseer, onder de noemer de Jeugdsprong: “Alle onderzoeken wijzen uit dat het anders moet, maar dan zegt de zoveelste staatssecretaris weer dat er eerst een onderzoekje gedaan moet worden, waarvan er al honderden zijn gedaan. Dan voel je je niet serieus genomen”.

Zullen we weer gewoon gaan helpen?

In het Brabants Dagblad vertelt José Rijnen dat ze van dezelfde mening is. In het interview met Stephan Jongerius legt ze uit: “Gelukkig zie je inmiddels breed het besef doordringen dat de jeugdzorg moet veranderen. Initiatieven als De Jeugdsprong (van FNV Zorg & Welzijn en Stichting Beroepseer, red.) doen goede voorstellen, bijvoorbeeld om het Rijk weer verantwoordelijk te maken voor de zware zorg. Zie de coalitie als mijn bijdrage aan de verandering in Tilburg”.
José Rijnen is een kinder- en jeugdpschologe uit Tilburg. Zij werkte veertig jaar in de Brabantse jeugdzorg. Volgens haar is de transitie in de jeugdzorg mislukt. In 2020 hield ze met haar werk op: “Ik was er echt klaar mee”.
Lang heeft het ophouden niet geduurd. Met hulp van vrijwilligers is Rijnen teruggekeerd naar de basis. Zij staat nu “heel praktisch kinderen en gezinnen bij”. Stap voor stap bouwt ze met een aantal partijen in Tilburg aan ‘een coalitie voor informele steun aan kinderen en gezinnen’.

“We hebben met z’n allen een monsterlijk zorgsysteem gecreëerd”, zegt Rijnen. Het is nu de tijd weer gewoon mensen te gaan helpen.

Belofte

Voorzitter Tuur Elzinga van vakbond FNV (op foto in turquoise jack) heeft het manifest van denktank de Jeugdsprong aangeboden aan staatssecretaris Maarten van Ooijen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport op het Malieveld op 15 maart 2022. Het manifest – een initiatief van FNV Zorg & Welzijn en Stichting Beroepseer, onder voorzitterschap van Steven de Waal – telt tien adviezen en werd gelanceerd op  17 mei 2021. Te hopen is  dat het manifest de volle aandacht krijgt van de beslissers. Het blijft van alle plannen verreweg het meest concrete en het meest door het veld gedragen toekomstplan voor de jeugdzorg.

Van Ooijen (op foto naast Elzinga) beloofde ten overstaan van de zevenduizend jeugdzorgmedewerkers niet meer over, maar met hen te praten als het over de jeugdzorg gaat en het kind altijd centraal te zetten: “Er wordt te vaak over de jeugdzorgmedewerkers gepraat, maar niet met hen. Daarom kwam ik naar de jeugdzorgstaking om naar hen te luisteren. Ik wil verbeteren met suggesties vanuit het veld. Want uiteindelijk delen we hetzelfde doel: een betere jeugdzorg voor kinderen en jongeren”.

Lees het hele interview Jeugdzorgmedewerker Karen staakt: ‘We worden niet serieus genomen’, door Maarten Beeks, Omroep Gelderland, 15 maart 2022: www.gld.nl/nieuws/7593254/jeugdzorgmedewerker-karen-staakt-we-worden-niet-serieus-genomen

Duizenden mensen op Malieveld voor demonstratie over jeugdzorg, Omroep West, 15 maart 2022: www.omroepwest.nl/nieuws/4543835/duizenden-mensen-op-malieveld-voor-demonstratie-over-jeugdzorg

Manifest De Jeugdsprong feestelijk gepresenteerd, Blogs Beroepseer, 17 mei 2021: https://beroepseer.nl

Steven de Waal over ‘Manifest De Jeugdsprong’ en de waarde van private denktanks, Blogs Beroepseer, 9 juli 2021: https://beroepseer.nl

Na de kater van 40 jaar jeugdzorg: zullen we weer gewoon gaan helpen? Interview met José Rijnen, door Stephan Jongerius, Brabants Dagblad, 14 maart 2022: www.bd.nl/

Twitter Maarten van Ooijen, 15 maart 2022: https://twitter.com/MaartenOoijen

U P D A T E

FNV overhandigt advies jeugdzorg aan de Staatssecretaris, door Maaike van der Aar, FNV-bestuurder Jeugdzorg, FNV, 17 maart 2022: www.fnv.nl

Schouder aan schouder op het Malieveld, door Olaf Prinsen, directeur Jeugdzorg Nederland, 17 maart 2022: www.jeugdzorgnederland.nl/actueel/schouder-aan-schouder-op-het-malieveld/

 

Foto bovenaan is ontleend aan de video Duizenden mensen demonstreren tegen bezuinigingen op jeugdzorg, Hart van Nederland, 15 maart 2022: https://www.kijk.nl/video/YaeFWSsnzXLRzV

Er hangt een mooie uitspraak van Hoge Raad in de lucht over vrijheid van meningsuiting docenten

Paula van Manen twittert opgelucht dat er supergoed nieuws is in de ‘rechtszaak boek’: “Als dit advies wordt gevolgd door de Hoge Raad, kan mijn ontslag niet in stand blijven. Lange leve de vrijheid van meningsuiting. JUIST ook in het onderwijs!”
Paula van Manen (1968) is docent, orthopedagoog en onderwijskundige.

Het Advies van advocaat-generaal parket bij de Hoge Raad R.H.de Bock is verschenen op 11 maart 2022 en gaat over de ontslagzaak van Paula van Manen. Volgens De Bock kan het ontslag van de ROC-docente n.a.v. het publiceren van een kritisch boek niet in stand blijven, omdat geen afweging is gemaakt tussen de vrijheid van meningsuiting van de docente en de belangen van de school.

In het in 2019 gepubliceerde boek Wanneer krijgen we weer les?  schrijft Van Manen over haar ervaringen opgedaan op de school waar ze werkt. Op een luchtige en vlotte manier beschrijft zij de overstap die haar beroepsopleiding maakte naar een nieuw onderwijsconcept met gepersonaliseerd onderwijs. Ze noemt niet de naam van de school. Het is haar uitsluitend te doen om de dagelijkse praktijk van een docent die te maken krijgt met ineffectieve onderwijsvernieuwingen.

Het is nu wachten op arrest van de Hoge Raad

Paula van Manen moest op 2 december 2019, niet lang na het verschijnen van haar boek, haar werkzaamheden als docent tijdelijk neerleggen. Ze werd voor maanden geschorst. Een gang naar de kantonrechter volgde, alsmede een hoger beroep. De zitting voor het Gerechtshof vond plaats op 3 maart 2021; de uitspraak volgde op 19 april.
Die luidde – anders dan de kantonrechter – “dat de docent ook recht heeft op een billijke vergoeding omdat het ROC ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. Het ROC heeft na de beroering die na het verschijnen van het boek ontstond, te prematuur naar de forse maatregel van schorsing van de docent gegrepen [ … ] Omdat ook de docent verwijten kunnen worden gemaakt, en het te verwachten was dat de arbeidsovereenkomst hoe dan ook zou zijn geëindigd (maar pas op een later moment) is het hof uitgekomen op een billijke vergoeding van € 40.000,- .”

Kortom, de vraag is: Kan een onderwijsinstelling een docent die een boek heeft geschreven pardoes ontslaan omdat de inhoud ervan de instelling niet bevalt?
Het wachten in deze zaak is nu op het arrest van de Hoge Raad. Immers, een juridisch advies (ook ‘conclusie’ genoemd) is nog geen beslissing van de Hoge Raad en vormt niet het slot van de procedure. De Hoge Raad neemt uiteindelijk zelf de beslissing, en die kan afwijken van het advies van de advocaat-generaal.

Van Manen schrijft alvast wel op haar website dat zij en haar advocaten – Wouter Pors en Evelyn Tjon-En-Fa – bij geen gelijk naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg gaan. “Dit hof neemt de schending van de vrijheid van meningsuiting hoog op“, aldus Wouter Pors. “Het Europese Hof is altijd al van mening geweest dat journalisten, schrijvers en ook docenten hun werk moeten kunnen blijven doen”.

Het arrest van de Hoge Raad vindt plaats op 7 oktober 2022, twee dagen na de Dag van de Leraar.

Uitspraken, de Rechtspraak, 11 maart 2021: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:PHR:2022:231&showbutton=true&keyword=21/03062
en
Data Overheid: https://linkeddata.overheid.nl/front/portal/document-viewer?ext-id=ECLI:NL:PHR:2022:231

Brief van BON met vijf vragen aan Raad van Toezicht ROC Nijmegen i.v.m. de Zaak-Paula van Manen, Blogs Beroepseer, 10 mei 2021: https://beroepseer.nl

Gepersonaliseerd onderwijs: www.gepersonaliseerdonderwijs.nl/

Paula van Manen: www.paulavanmanen.nl/

U P D A T E  I I

Hof Den Bosch: Ontbinding arbeidsovereenkomst docente Paula van Manen was ongeoorloofde inbreuk op haar vrijheid van meningsuiting, Blogs Beroepseer, 9 november 2023: https://beroepseer.nl

 U P D A T E  I

Expo ‘Lastpakken voor de klas’ wordt heropend door Paula van Manen in Theo Thijssen Museum, Blogs Beroepseer, 10 november 2022: https://beroepseer.nl

Webinar over arrest Hoge Raad inzake Paula van Manen en de vrijheid van meningsuiting van docenten, Video/Podcast Beroepseer, 17 oktober 2022: https://beroepseer.nl

Hoge Raad: beoordeling ontslag ROC-docente die kritisch boek publiceerde moet opnieuw, Hoge Raad, 7 oktober 2022: https://www.hogeraad.nl/actueel/nieuwsoverzicht/2022/oktober/hoge-raad-beoordeling-ontslag-roc-docente-kritisch-boek-publiceerde/

De eerste, hoognodige ‘stapjes’ op weg naar een ander onderwijsstelsel, door Aleid Truijens, De Volkskrant, 10 oktober 2022: www.volkskrant.nl

 

Afbeelding helemaal bovenaan: Grote zittingzaal van Hoge Raad der Nederlanden, gevestigd aan het Korte Voorhout in Den Haag. Ontwerp  Kaan Architecten.

La Mif. Heftige, gevoelige film over jeugdhulp, zeven tienervrouwen in een gezinsvervangend huis

“Mijn eerste job was in een jeugddetentiecentrum. Een jongen van veertien belandde er steeds opnieuw omdat hij telkens weer dingen mispeuterde. Die gast hield van dansen. Maar wij probeerden voor hem een stage te vinden in de bouw of in een fabriek. Niemand zei: ‘Misschien kan hij danser worden?’ Niemand dacht zo. Het systeem is er niet op gemaakt. Nochtans kon dat mogelijk zijn leven redden.”
Lisa Develtere interviewde de Zwitserse filmregisseur Fred Baillif voor de Belgische site Sociaal.net voor sociale professionals over zijn nieuwe film La Mif. Baillif was vroeger sociaal werker en weet dat hulpverlening complex is. Begeleiders zijn mensen die twijfelen en falen. Het jeugdhulpsysteem dwingt hen in een keurslijf. Baillif wilde graag “de backstage van de jeugdhulp tonen. De meeste mensen hebben maar een vaag idee van wat het inhoudt. Ik was zeer gefrustreerd als begeleider en dat merk je aan mijn film”.

Familie

La Mif is straattaal voor familie en vertelt het verhaal van zeven tieners, jonge vrouwen die samenwonen in een Zwitsers gezinsvervangend huis. Ze leven onder hetzelfde dak, als een familie, zonder dat ze daar zelf voor hebben gekozen. Alle zeven komen ze uit een gebroken gezin.
Opmerkelijk aan de film is dat Baillif het gros van de acteurs ging halen uit de jeugdhulp. Maar de film is wel fictie, laat de regisseur weten. De rol van directrice Lora wordt gespeeld door Claudia Grob. In het echte leven staat zij ook aan het hoofd van een instelling.
Baillif: “De directrice, Claudia, opende de deur voor mij en introduceerde me bij zowel de jongeren als de begeleiders. Ik had met iedereen diepgaande gesprekken. Ik wilde weten wie ze waren. In de mate van het mogelijke vertelden ze me alles over zichzelf. Ze vertelde me veel over het institutioneel geweld van de jeugdhulp”.

Bruisen van levenslust

De film is een openhartig portret van jonge vrouwen die, ondanks hun onzekere situatie, bruisen van levenslust. Ze delen vreugde en verdriet en rebelleren met passie tegen de tekortkomingen in hun leven. Conflicten zijn onvermijdelijk. We zijn getuige van de onvolmaaktheid van de jeugdbescherming en de broosheid van sociale structuren. De jeugdhulp wordt een spiegel voorgehouden. De jongeren hebben moeite met de afstandelijkheid van de begeleiders terwijl ze warmte en liefde nodig hebben. “Ze zeggen dat ze er zijn voor jou, maar dan naaien ze je”, zegt een meisje over de begeleiders. Baillif zelf vindt dat professionele afstand als excuus wordt gebruikt om niets te doen. Ook wordt in de film de vraag opgeworpen wat het eigenlijk betekent om deel uit te maken van een familie.

La Mif is winnaar van de Grote Prijs voor Beste Film, categorie Generation 14-plus, van filmfestival Berlinale 2021 en tevens  winnaar van Festival International du Film Francophone de Namur 2021; Bailiff ontving op dit festival zowel de Bayard d’Or voor beste film als de Prix Agnès.

La Mif is vanaf 24 maart 2022 te zien in de Nederlandse bioscopen. Duur 112 minuten.

Nieuwe film houdt jeugdhulp spiegel voor: ‘Het is niet omdat jongeren kwetsbaar zijn dat ze dom zijn’, door Lisa Develtere  Sociaal.net, 8 maart 2022: https://sociaal.net/verhaal/nieuwe-film-houdt-jeugdhulp-spiegel-voor-la-mif-baillif/

Hieronder trailer La Mif:

Een voorbeeldig nieuw Brits consumentenrecht is in de maak. Mentaliteitsverandering bij bedrijven is het doel

John Seddon schrijft in zijn Nieuwsbrief dat hij voor het eerst een aanpak van regelgeving is tegengekomen die hem goed bevalt. Hij denkt zelfs dat deze aanpak gaat werken en hij hoopt dat deze door alle regelgevers en toezichthouders wordt overgenomen. Het betreft een nieuwe Consumer Duty – consumentenrecht –  van de veel bekritiseerde FCA – Financial Conduct Authority. De FCA heeft in het Verenigd Koninkrijk onder meer tot taak klanten te beschermen, de sector stabiel te houden en gezonde concurrentie tussen financiële diensten te bevorderen.
Volgens Seddon heeft de FCA haar huiswerk gedaan en eerlijk toegegeven dat de financiële diensten grote fouten hebben gemaakt. Seddon: “Ik heb er alle vertrouwen in dat, als organisaties voor financiële diensten zich aan hun plannen houden, zij eindelijk klantgericht zullen worden en dat degenen die dat niet doen, ten onder zullen gaan. Het werd tijd ook”.

De FCA introduceerde de nieuwe Consumer Duty in 2021 met als doel het op gang brengen van een fundamentele mentaliteitsverandering in ondernemingen en organisaties. De eerste voorstellen om tot een hogere norm ter bescherming van klanten te komen werden in mei 2021 ter consultatie voorgelegd aan het bedrijfsleven en de consumentenorganisaties, een tweede volgde in december die doorliep tot medio februari 2022. De FCA verwacht definitieve regels tegen het eind van juli 2022 te kunnen vaststellen..

Wat is er zo goed aan de nieuwe Consumer Duty? In een commentaar op zijn website legt Seddon uit hoe deze nieuwe regelgeving de manier waarop regels werken ingrijpend kan veranderen. Een bericht over Seddons uitgebreide commentaar verspreidde zich in rap tempo via Twitter: “Vier pagina’s! Laat je niet afschrikken door het feit dat het hier gaat over regulering ten behoeve van ‘financiële’ diensten, maar kijk goed hoe je diensten kunt ‘reguleren’ en ‘verlenen’ op een manier die echt werkt voor de mensen die er gebruik van maken”.

John Seddon (1952) is een Britse bedrijfspsycholoog en een vooraanstaand management consultant, bekend geworden door zijn in 2008 verschenen boek Systems Thinking in the Public Sector – The Failure of the Reform Regime… and a Manifesto for a Better Way, waarin hij kritiek levert op het hervormingsprogramma van de Britse regering.
Seddon is gespecialiseerd in verandering in de dienstverlenende sector. In 1987 ontwikkelde hij de Vanguard-methode, die de middelen biedt om dienstverlenende organisaties als systemen te bestuderen. De kennis die dit oplevert leidt tot gefundeerde keuzes voor hervorming van de organisatie als systeem. Van een conventionele command and control organisatie naar een op systeemdenken gebaseerde organisatie. Vanguard is inmiddels actief in elf landen. In oktober 2010 won Seddon de eerste Management Innovation Prize for ‘Reinventing Leadership’.

Seddon heeft altijd ambivalent gestaan tegenover regelgeving. Regels bevorderen volgens hem naleving in plaats van innovatie. In de podcast Regulation as a disease legt Seddon uit hoe zijn ambivalentie is ontstaan in de tijd van ISO 9000*) en zich in de loop van zijn carrière heeft ontwikkeld, en waarom hij denkt dat de nieuwe Consumer Duty een fundamentele omslag in het denken over regelgeving zal teweegbrengen.

Opzettelijke blindheid

Seddon: “Een van de gevolgen van onze huidige manier van regelgeving is dat voor veel leiders reputatie het enige is dat telt. Naleving komt dus op de eerste plaats, of liever gezegd, de schijn van naleving. Alles wat de reputatie bedreigt, is ongewenst. Het leidt tot ontkenning, toedekken, vernietigen van bewijsmateriaal en creatieve manieren om te voorkomen dat bewijsmateriaal beschikbaar is. Met Tom Bell heb ik in januari 2022 een video gemaakt over opzettelijke blindheid: Wilful Blindness: the killing of Alison. Tom Bell is de auteur van Lions, Liars, Donkeys and Penguins: the killing of Alison. Het tragische verhaal is representatief voor het algemene falen van onze instellingen om moreel te handelen en wier leiders zich meer zorgen maken om hun reputatie dan om het doel van hun organisatie”.
Tom Bell is bedrijfsadviseur, voormalig manager bij de National Health Service (NHS), het nationale gezondheidszorgstelsel van het Verenigd Koninkrijk, en klokkenluider. Het geval van Alison is inmiddels een schoolvoorbeeld van alles wat er maar fout kan gaan in een instelling.

Commentaar van Seddon op de Consumer Duty via de Consultatie van FCA

De nieuwe Consumer Duty is een fundamenteel nieuwe benadering van regelgeving. Seddon legt uit dat het hier regulering betreft op basis van beginselen in plaats van regels en dat betekent dat de controle wordt verlegd van de regelgever naar ‘de gereguleerde’, d.w.z. de gebruiker, degene die beschermd wordt. De nieuwe benadering bevordert een cultuur van verantwoordelijkheid in plaats van naleving.
Seddon: “In mijn werk met dienstverlenende organisaties heb ik geleerd dat er een systematische relatie is tussen doel, maatregelen en methode; dat wil zeggen dat die in alle organisaties bestaat, ten goede of ten kwade. Wanneer regelgevers meet- of methodekwesties specificeren, creëren zij een nalevingscultuur (voldoen aan de specificaties van de regelgever) die vaak ingaat tegen het doel (klanten tevreden stellen) en de methode beperkt – hoe het werk werkt. Ik heb veel bewijzen voor dit verschijnsel geleverd en daarover gepubliceerd. Organisaties kunnen goede beoordelingen krijgen van regelgevers en toch slecht zijn in het bedienen van klanten en verkwistend zijn wat middelen betreft.

Door de regelgeving te beperken tot beginselen, wordt de verantwoordelijkheid voor de keuze van de maatregelen en methoden bij de leiders van de organisaties gelegd. Dat maakt regelgeving tot een transparant proces (de keuzes zullen moeten worden aangegeven), waardoor de mogelijkheid om zich te verschuilen achter bewijs van naleving wordt weggenomen. Wat nog belangrijker is, de methode zal vrijer worden, waardoor innovatie toeneemt. De nieuwe Consumer Duty is dus een baanbrekende aanpak die de belangstelling van alle regelgevers zou moeten wekken”.

Big Data

Over Big Data merkt Sheddon op: “Ik heb kennis genomen van de belangstelling voor Big Data en gedragseconomie. Het is een wens van economen om klanten als markt te behandelen, met behulp van analyse van karakteristieke kenmerken van personen en hun gedrag om tot een oordeel te komen. Het risico bestaat dat dure investeringen leiden tot moeilijke beslissingen. Bijvoorbeeld, gegevens over rijgedrag van automobilisten kunnen worden gebruikt om klanten te differentiëren, maar zijn de gegevens toereikend voor een billijke behandeling? De uitdagingen voor een dergelijke aanpak zijn: is elk besluit legitiem en legaal en kunnen de gegevens leiden tot nuttige beslissingen over vormgeving en management van service aan klanten?

Een voorbeeld van het falen van Big Data om nuttige beslissingen mogelijk te maken is de sociale zorg voor volwassenen. Het is een goed voorbeeld omdat zorgdiensten net als financiële diensten te maken hebben met een grote verscheidenheid aan klanten. Een Big Data-project verzamelde een grote hoeveelheid gegevens over personen en hun kenmerkende eigenschappen, maar ze waren van geen enkel nut om te bepalen hoe zorgdiensten beter konden worden vormgegeven en gemanaged voor een beter resultaat. Wanneer leiders daarentegen op de hoogte waren geweest van de vraag van klanten – het soort vragen, de frequentie en de voorspelbaarheid – dan waren ze in staat geweest een zorgstelsel vorm te geven dat meer mensen helpt, doeltreffender is, tegen lagere kosten.

Seddon besluit zijn Commentaar met punt 11 – Supervision: “De beginselen van de Consumer Duty zijn duidelijk. Het doel staat vast. De toezichthouders hoeven alleen maar te vragen welke keuzes er zijn gemaakt in termen van methode en maatregelen en behoren vervolgens te gaan kijken hoe dat werkt in het werk”.

De nieuwe plannen van de Financial Conduct Authority bieden gebruikers van financiële diensten bescherming en helpen eventuele schade te voorkomen. Ondernemingen en organisaties in het VK zijn er intussen goed van doordrongen dat het niet nakomen van verplichtingen jegens de klant ernstige gevolgen kan hebben voor het bedrijf.
Van bedrijven wordt nu verwacht dat zij strategische beslissingen op lange termijn nemen om hun aandacht te richten op eerlijke bedrijfspraktijken en doeltreffende maatregelen om goede resultaten voor de klant te behalen.

Lees het hele commentaar  van John Seddon: John Seddon submits comments on forthcoming Consumer Duty regulations. https://beyondcommandandcontrol.com/consumer-duty/john-seddon-submits-comments-on-forthcoming-consumer-duty-regulations/

Podcast Regulation as a disease: https://beyondcommandandcontrol.com/get-connected/john-seddons-podcasts/regulation-as-a-disease

Video: Allison’s storyThe impact of wilful blindness: https://beyondcommandandcontrol.com/library/videos-general-2/wilful-blindness-the-killing-of-alison/

CP21/36: A new Consumer Duty: feedback to CP21/13 and further consultation, FCA: https://www.fca.org.uk/publications/consultation-papers/cp21-36-new-consumer-duty-feedback-cp21-13-further-consultation

New Consumer Duty: https://www.fca.org.uk/multimedia/new-consumer-duty


Noot
*) De ISO 9000-serie zijn standaarden van het ISO-instituut die vastleggen hoe een organisatie haar kwaliteit kan waarborgen. Wanneer een organisatie volgens de ISO 9000-normen werkt, kan zij een certificaat aanvragen. Bij een gecertificeerde organisatie komt er regelmatig iemand van het certificeringsbureau langs om via een zogenaamde audit vast te stellen of de organisatie nog aan de eisen voldoet.  Standaard ISO 9000 is voor het eerst gepubliceerd in 1987 door ISO (International Organization for Standardization).

 

Afbeelding bovenaan is van Gerd Altmann

1 op 5 werkende jongeren ervaart werkstress

Van alle jongeren tussen de 15 en 25 jaar met betaald werk zei 21 procent in 2021 regelmatig of vaak stress over hun werk te hebben. Bij jonge vrouwen kwam dit met 23 procent wat vaker voor dan bij jonge mannen (18 procent). In 2021 had 71,7 procent van de jongeren betaald werk. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in de Landelijke Jeugdmonitor op basis van het onderzoek Belevingen en de Enquête beroepsbevolking.

Tieners tussen de 15 en 18 jaar (9 procent) hadden minder vaak geregeld stress over hun werk dan jongvolwassenen tussen de 18 en 25 jaar (24 procent). Als tieners werk hebben, gaat het meestal om een bijbaan. Jongeren met alleen een bijbaan ervoeren dan ook minder stress over hun werk dan jongeren voor wie het werk geen bijbaan betrof: 11 procent tegen 31 procent. Van de werkende jongeren waarbij het niet ging om een bijbaan waren het vooral zelfstandigen en freelancers die regelmatig of vaak last hadden van werkstress.

Hoge eigen verwachtingen vaak reden voor werkstress

Van alle werkende jongeren gaf 27 procent aan dat ze soms of geregeld werkstress ervoeren doordat ze te veel van zichzelf verwachten. Ook bang zijn om fouten te maken (24 procent) en een hoge werkdruk door te veel of te moeilijk werk (15 procent) werden relatief vaak genoemd als oorzaken van de werkstress. Vooral jonge vrouwen zeiden te veel van zichzelf te verwachten (32 procent), of bang te zijn om fouten te maken (29 procent). Jonge mannen gaven minder vaak aan werkstress te ervaren door deze redenen (respectievelijk 21 en 19 procent).

Kwart jongeren ervaart vaker werkstress door coronacrisis

Van alle 15- tot 25-jarige jongeren met betaald werk gaf 24 procent aan dat de coronacrisis heeft geleid tot meer werkstress. 29 procent ervoer even vaak werkstress als voor de coronacrisis en 13 procent juist minder vaak. Vooral jonge vrouwen hadden door de coronacrisis vaker last van werkstress dan jonge mannen: 28 procent tegenover 20 procent.

1 op 5 werkende jongeren ervaart werkstress, CBS, 2 maart 2022: www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/09/1-op-5-werkende-jongeren-ervaart-werkstress

Jeugdmonitor CBS: https://jeugdmonitor.cbs.nl/publicatie/1-op-5-werkende-jongeren-ervaart-werkstress

Afbeelding bovenaan is van Lucas Bieri

De Europese aanpak voor het digitale decennium: Digitaal kompas 2030

De Europese Unie heeft grootse plannen voor een digitale transformatie voor Europa. Het blijkt dat de EU wereldleider wil worden in de toekomstige digitale samenleving en Nederland steunt die ambitie.
De Europese Commissie presenteerde in maart 2021 een visie en strategie voor die digitale transformatie. Het is een alomvattend plan getiteld Digitaal kompas – de Europese aanpak voor het digitale decennium. Het kompas moet de Europese Unie gidsen naar “digitale zelfstandigheid in een open en met elkaar verbonden wereld in 2030” en is gestuurd naar het Europees Parlement, de Europese Raad, het Europees Economische en Sociaal Comité en het Comité van de regio’s.

Digitaal kompas 2030 bevat zeven hoofdstukken:

  1. Krachten bundelen: digitale transformatie voor Europese veerkracht
  2. De visie voor 2030: zelfbewuste burgers en bedrijven
  3. Vier kernpunten voor het in kaart brengen van het traject van de EU
  4. Digitaal burgerschap
  5. Een kompas om de streefcijfers en doelstellingen voor 2030 te halen
  6. Internationale partnerschappen voor het digitale decennium
  7. Conclusie: de weg vooruit

Traject van EU in kaart brengen

Het derde hoofdstuk bevat vier kernpunten voor het in kaart brengen van het traject van de EU. De Commissie stelt een digitaal kompas voor om de digitale ambities van de EU voor 2030 te vertalen in concrete doelstellingen en om te verzekeren dat de doelstellingen worden gehaald. De basis van het kompas is een versterkt monitoringsysteem voor het volgen van het EU-traject wat betreft tempo en ontwikkeling van de digitale transformatie.
Het kompas bevat o.m. de middelen om de visie te verwezenlijken en de belangrijkste mijlpalen voor vier kernpunten vast te stellen. De eerste twee zijn gericht op de digitale capaciteit van infrastructuur en op onderwijs en vaardigheden; de twee andere zijn gericht op de digitale transformatie van bedrijven en overheidsdiensten.

De vier kernpunten

  1. Digitaal vaardige burgers en hooggekwalificeerde digitale professionals
    In 2030 moet ten minste tachtig procent van alle volwassenen over digitale basisvaardigheden beschikken en moeten er in de EU twintig miljoen ICT-specialisten werken, waaronder een groter aandeel vrouwen.
  2. Beveiligde, goed presterende en duurzame digitale infrastructuur
    In 2030 zouden alle huishoudens in de EU over gigabitconnectiviteit moeten beschikken en alle bevolkte gebieden 5G-dekking hebben. De productie van geavanceerde en duurzame halfgeleiders en processoren in Europa moet twintig procent van de wereldproductie bedragen. In de EU moeten 10.000 klimaatneutrale, goed beveiligde edge nodes (knooppunten die gegevensverwerking mogelijk maken) worden ingezet. Ook zou Europa zijn eerste kwantumcomputer moeten krijgen.
  3. Digitale transformatie van bedrijven
    In 2030 zou drie kwart van de bedrijven gebruik moeten maken van cloudcomputingdiensten, big data en kunstmatige intelligentie. Meer dan negentig procent van de middelgrote en kleine bedrijven zou tenminste een basisniveau van digitale intensiteit moeten bereiken. Het aantal jonge EU-bedrijven met een waarde van een miljard dollar moet verdubbelen.
  4. Digitalisering van overheidsdiensten
    In 2030 moet honderd procent van de essentiële openbare diensten online beschikbaar zijn voor Europese burgers en bedrijven. Honderd procent van de Europese burgers moet toegang hebben tot hun medische dossiers (e-records). Tacjtig procent van de burgers moet een elektronische ID (eID)-oplossing gebruiken.

Verslag over vorderingen

De Europese Commissie wordt belast met de analyse en algemene verslaglegging van onder meer de voortgang, gemaakte vorderingen en naleving van de doelstellingen op Europees niveau. Het uiteindelijke doel is na te gaan op welke gebieden er achterstand is opgelopen en aan te tonen hoe die kloof met maatregelen op Europees en/of lidstaat-niveau kan worden overbrugd.

Voorstel voor concreet traject: monitoringsysteem

Op 15 september 2021 heeft de Europese Commissie een voorstel ingediend voor een concreet traject naar de digitale transformatie van de Europese samenleving en economie per 2030. Met dit traject moeten de streefdoelen van het digitale decennium worden behaald. Het belangrijkste onderdeel van het voorstel is het monitoring- en samenwerkingsmechanisme dat de Europese Commissie wil introduceren.. Een ander doel van het traject is het in kaart brengen en uitvoeren van grootschalige digitale projecten waarbij de Commissie en de lidstaten betrokken zijn.
Het Traject naar het digitale decennium bouwt voort op het Digitaal kompas 2030 en dient ter ondersteuning van de digitale transformatie in Europa per 2030.

Europese verklaring over digitale rechten en beginselen

Op 26 januari 2022 verscheen de Opstelling van een Europese verklaring over digitale rechten en beginselen voor het digitale decennium. Met deze verklaring over digitale rechten en beginselen stelt de Commissie zowel een referentiekader voor mensen als een gids voor bedrijven en beleidsmakers voor, met als doel mensen centraal te stellen in de digitale transformatie. De lidstaten, met inbegrip van hun overheidsinstanties, alle belanghebbende partijen, het maatschappelijk middenveld op alle niveaus en de EU-instellingen delen een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid om te werken aan een digitale transformatie waarbij de mens centraal staat. De Commissie zal nauw blijven samenwerken met het Europees Parlement en de Raad om zo vroeg mogelijk in 2022 tot een ondertekening van deze verklaring te komen.

Referenties:

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO’S. Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium, 9 maart 2021. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:52021DC0118

Staat van de Unie: Commissie stelt traject naar digitaal decennium voor met oog op digitale transformatie van de EU tegen 2030, Europese Commissie, 15 september 2021: https://beroepseer.nl

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ. VAN DE REGIO’S. Opstelling van een Europese verklaring over digitale rechten en beginselen voor het digitale decennium, 26 januari 2022: https://beroepseer.nl/

Europa’s digitaal decennium: doelstellingen voor 2030, Europese Commissie: https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age/europes-digital-decade-digital-targets-2030_nl

Europese Commissie presenteert het Digitale kompas naar 2030, Ministerie van Buitenlandse Zaken, 12 maart 2021: ,
https://ecer.minbuza.nl/-/europese-commissie-presenteert-het-digitale-kompas-naar-2030?redirect=%2F

Vragen en antwoorden over de Staat van de Unie: traject naar het digitale decennium: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/QANDA_21_4631

 

Afbeelding bovenaan is van Akitada31

FNV-voorzitter Tuur Elzinga: Herstel vertrouwen door nieuw sociaal contract tussen burger en politiek

In zijn Banning-lezing pleit Tuur Elzinga voor de noodzaak van een nieuw sociaal contract. Dat zou een begin van de oplossing kunnen zijn van veel maatschappelijke vraagstukken waar de burger momenteel mee te maken heeft. Afnemend vertrouwen in de politiek, onvoldoende bescherming van de burger in de rechtsstaat en toenemende ongelijkheid in de samenleving. In dit nieuwe sociaal contract moet het herstel van vertrouwen centraal zijn. Veel burgers, werknemers, voelen zich na veertig jaar ‘uitverkoop’ door hun overheid verkocht, verweesd, verraden, vertrapt en verscheurd. Het is volgens Elzinga niet gek dat de burgers de politiek zijn gaan wantrouwen en polarisatie voet aan de grond kreeg.

Tuur Elzinga is sinds maart 2021 voorzitter van vakbond FNV en hield zijn Banning-lezing in Amsterdam op 21 februari 2022. De Banning Lezing is vernoemd naar Willem Banning (1888-1971) en wordt om het jaar gehouden op zijn geboortedag. Banning was als vrijzinnig predikant een van de oprichters van de Partij van de Arbeid. Volgens Banning gaat elk politiek handelen terug op achterliggende waarden en overtuigingen.

Definiëren van nieuw begrip van vrijheid

Elzinga steekt ook de hand in eigen boezem van de vakbeweging, want een fundamenteel alternatief bleek ook te lang uit. Wat hem betreft start het contract met het definiëren van een nieuw begrip van vrijheid. Het marktfundamentalisme heeft niet alleen de publieke sector en de georganiseerde solidariteit uitgehold – en daarmee de zekerheid van mensen. Het heeft ook ongelijkheid vergroot en de vrijheid van mensen beknot. Als de overheid nieuw vertrouwen zoekt is herstel van deze vrijheid essentieel. Vrijheid om te kunnen léven, vrij van angst en gebrek. Vrijheid om te kunnen zijn wie je wil zijn, met kansengelijkheid voor iedereen. En vrijheid om grip op je leven te hebben: in werken en wonen. Met een overheid die mensen hoort, ziet en serieus neemt. Die een omgeving stimuleert waarin iedereen meetelt en zeggenschap heeft over de koers van zijn leven en werk.

Geef ze een stem

Elzinga stelt in zijn lezing de vraag: “Had het niet heel veel wantrouwen gescheeld als er meteen was geluisterd naar de hartverscheurende verhalen van de slachtoffers van de toeslagenaffaire? Of als de mensen in Groningen een stem hadden gehad in het gaswinningsbeleid? Zou het niet een goed idee zijn om de verplegenden en verzorgenden zélf te vragen waarom zoveel collega’s de sector zo snel alweer verlaten of ziek thuis zitten? En wat er nodig is om meer collega’s voor de sector te behouden en een aantrekkelijker werkperspectief te bieden? Idem voor andere tekortsectoren, zoals leerkrachten in het onderwijs, het veld in de veiligheid, de uitvoering bij het UWV en de belastingdienst, de technici in de energietransitie”.

De oproep van Elzinga is: “Luister naar de mensen en geef ze een stem! Want zij laten keer op keer zien dat er dan betere oplossingen komen. Zo zijn het bijvoorbeeld de werknemers van Tata Steel zelf die kwamen met verstandige plannen om het bedrijf veel sneller te verduurzamen en de vervuiling van de omgeving te stoppen. Zij hebben er immers een direct belang bij. Zij wonen daar ook.
Nog een suggestie: draai het huidige jeugdzorgstelsel om en zet de jeugdhulpverleners, de ouders, kinderen en jongeren zelf zoveel mogelijk aan het roer. Dat was de belangrijkste aanbeveling van Denktank De Jeugdsprong om kwetsbare jeugd wél de noodzakelijke zorg te kunnen geven”.

Vraag het de  mensen van de werkvloer

De vakbeweging kent talloze voorbeelden van goede plannen van de werkvloer. Als mensen grip hebben op hun werk en hun werktijden, dan gaan ze gelukkiger aan het werk. Dat is pure winst voor de samenleving als geheel.
Elzinga: “Kortom: als ergens problemen zijn, vraag het dan de mensen van de vloer, uit de wijk, van de straat en uit de praktijk. Dan krijg je oplossingen mét draagvlak. Dan krijgen mensen grip op hun leven, op hun werk, op hun leefomgeving. Dan creëren we een sámenleving. En uiteindelijk een nieuw vertrouwen. Een nieuw sociaal contract krijgen we alleen sámen voor elkaar!
De overheid hoeft slechts haar burgers echt te vertrouwen om vertrouwen te kunnen ontvangen. En wij, het volk, wij moeten laten zien dat we dat vertrouwen waard zijn. Want als wij niet in ons zelf geloven, hoe moet de overheid dan echte zeggenschap in onze handen leggen? Als wij zelf verantwoordelijkheid tonen, zelf het heft in handen nemen, laten we zien dat de overheid ons ook echt kan vertrouwen”l.

Reactie – met suggestie – van Thijs Jansen, directeur van Stichting Beroepseer, op de lezing van Elzinga:

“Graag ook een vakbeweging die op het pad verder gaat dat Maaike van der Aar, landelijk bestuurder van FNV Jeugdzorg, met Stichting Beroepseer met De Jeugdsprong is ingeslagen: het ontwikkelen van effectieve alternatieven voor het beroepsZeer en de beleidsvervreemding van professionals in verschillende sectoren. Dit is hard nodig. Zie bijvoorbeeld wat uit ons zorgbrede onderzoek samen met VvAA blijkt: het enorme gebrek aan vertrouwen en waardering dat zorgverleners ervaren van politiek en zorgverzekeraars. www.vvaa.nl/ledenthema/behoud-van-pluriformiteit-en-keuzevrijheid
Dit gaat over veel meer dan primaire en secondaire arbeidsvoorwaarden, dit gaat over hoe goede zorg, goed onderwijs e.a. onmogelijk worden gemaakt door defensief en te veel, te duur management; enorme administratieve lastendruk. Alternatieven ontwikkelen en implementeren, daar moeten vakbonden ook bij betrokken willen worden in het belang van de werknemers (en hun cliënten)”.

De FNV is dat zeker van plan. Met De Jeugdsprong is een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan de ontwikkeling van het vakbondswezen.

Banninglezing Een nieuw sociaal contract nodig voor herstel van vertrouwen, Tuur Elzing, FNV, 21 februari 2022: www.fnv.nl/getmedia/4018c401-80d8-4e8c-9d34-7998644bd413/Banning-Lezing-Tuur-Elzinga-def-versie.pdf

Manifest De Jeugdsprong: https://beroepseer.nl/wp-content/uploads/2021/09/de_jeugdsprong_herzien_sept2021.pdf

Banningvereniging: www.banningvereniging.nl

Hieronder video van de Banning-lezing van Tuur Elzinga