In het kader van het project De Meent is er op zondag 17 juni 2012 van 15.00 tot 18.00 uur Open Huis in Amsterdam: Consensusdemocratie: de politiek van de presentie, met Iratxe Jaio en Heleen Schols. Zij hebben ervaring opgedaan met directe vormen van democratie en het modereren van– en participeren in vergaderingen die op basis van het consensusmodel plaatsvonden.
De bezette pleinen van Occupy hebben het model van consensus weer volop onder de aandacht gebracht. Beslissingen worden genomen met instemming en participatie van alle deelnemers. Als zodanig is het een statement dat in schril contrast staat met wat veel mensen als onze ondemocratische tijd beschouwen. Maar is het consensusmodel ook bruikbaar in bijvoorbeeld een culturele ruimte? Wat zijn de voordelen van het consensusmodel en wat de nadelen?
Het project De Meent is in mei 2012 van start gegaan en heeft tot doel het bespreken van verschillende aspecten van gemeenschappelijk eigendom en het vinden van mensen die willen meedoen met het vrijkopen van ruimte en daarvan mede-eigenaar worden.
Veel reacties op de hedendaagse crisis en de daaraan verbonden bezuinigingen zijn conservatief: “Stop sociale kaalslag!”, “Zeg nee!”, of “Schreeuw om cultuur!” Deze uitingen geven blijk van onvrede over het huidige beleid, maar in het licht van huidige ontwikkelingen, zowel politiek als economisch, is er weinig hoop dat zulk protest iets gaat veranderen.
De hedendaagse politieke situatie lijkt zich te verdelen in twee opvattingen: je bent of een individu dat al dan niet succesvol is op de vrije markt, of je doet appèl op een slinkende subsidiepot. Culturele initiatieven rest twee mogelijkheden: zelfredzaamheid op een wankele en onvoorspelbare markt óf afhankelijkheid van de politieke waan van de dag. De uitdaging is om tussen deze twee posities, privébezit en overheidsgezag, een nieuwe vorm te bedenken die de onafhankelijkheid van het privébezit combineert met een belang dat breder is dan het individuele.
De meent
Een begin kan gemaakt worden met het opnieuw leven inblazen van het oud-Nederlands begrip de meent. Van oudsher stond dit begrip – de Nederlandse variant van het Engelse the commons – voor een ruimte die van iedereen en van niemand was. Het maakte aanspraak op de capaciteit van mensen om op gedeelde wijze een ruimte te bestieren.
Het plan van Stichtng De Meent is de aankoop van De Inkijk via crowd-investment. Dit kleine huisje is de laatste jaren door SKOR*) gebruikt als expositieruimte. Als gevolg van de cultuurbezuinigingen zal SKOR mogelijk alternatieve huisvesting zoeken.
Het plan is het huisje aan te kopen met een grote en heterogene groep mensen, om het vervolgens op democratische wijze te runnen. Gebruikmakend van de procedures en wetgeving voor aankoop van privaat eigendom, doet dit project een realistische claim voor gemeenschappelijke ruimte.
Het leidende principe is niet om iets te behouden, noch om instanties te bekritiseren of te overtuigen, het project stelt simpelweg voor om gebruik te maken van geld en noties van eigendom met als doel het object te kopen en het voor eeuwig als nieuwe gedeelde ruimte, als Meent, te bestempelen.
De Meent zal worden gerund door een algemene vergadering van mede-eigenaren via het consensusmodel. De bijeenkomst op 17 juni is een aanloop naar de eerste grote vergaderingen van mede-eigenaren.
Meer info over Open Huis De Meent op 17 juni: klik hier. (Info is niet meer beschikbaar)
Stichting De Meent is gevestigd in De Inkijk, Stadhouderskade 46, 1072 AA, Amsterdam
Openingstijden: woensdag tot en met zondag van 14.00 – 17.00 uur.
Op de site Meent.nu staat alles te lezen over een aandeel kopen en mede-eigenaar worden van De Inkijk: de statuten, het huishoudelijk reglement, de democratische beginselen, de financiële praktijk die daaruit voortvloeit en verhalen van tot nu toe aangemelde mede-eigenaren. (Site Meent.nu is opgeheven)
Site van SKOR voor meer info over De Meent, literatuur, video’s en een podcast over bijvoorbeeld het omsluiten van the commons in 18e eeuws Engeland. (Zie het archief van Stichting SKOR, ondergebracht bij de Gerrit Rietveld Academie: https://laps-rietveld.nl/?page_id=3763)
Op 7 juni 2012 verscheen het artikel De bezuinigingen overleven we wel. Koop gewoon een meent op de site van Sargasso: https://sargasso.nl/de-bezuinigingen-overleven-we-wel-koop-gewoon-een-meent/
De Meent – het vrijkopen van ruimte, Trendbeheer, 17 mei 2012: https://trendbeheer.com/2012/05/17/de-meent-het-vrijkopen-van-ruimte/
Noot
*) SKOR – Stichting Kunst en Openbare Ruimte is een internationaal opererende, Nederlandse organisatie die kunstprojecten ontwikkelt in de openbare ruimte en organisaties adviseert die kunst op een publieke locatie willen realiseren.
(SKOR is per januari 2013 opgeheven wegens stopzetting van de rijkssubsidie)