Skip to main content

Redactie Beroepseer

Hartekreet van psychotherapeut: we zijn geketend aan nieuwe machthebber: verzekeraars

“Ik doe mijn werk met plezier en ben consciëntieus. Ik heb zes jaar psychologie gestudeerd aan de universiteit, vervolgens zes jaar de opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog en psychotherapeut gevolgd. Ik sta officieel geregistreerd in het BIG-register.
Dat breekt me nu op. Daar waar ik een vrij beroep had, voel ik me nu geketend door een nieuwe machthebber: De verzekeraars”.

Deze hartekreet is afkomstig van Marie-Lotte van de Kamp, psycholoog en psychotherapeut. In de Volkskrant kunnen we lezen hoe zij zich aangetast voelt in haar beroep: “Ik houd praktijk aan huis. Ik ben mijn eigen secretaresse en manager en heb geen overheadkosten noch een duur gebouw. Een efficiënte manier van zorg bieden, zou je zeggen.

Dat deed ik tot een paar jaar geleden, binnen de AWBZ, voor een vast bedrag per zitting. Per zitting betaalde de cliënt ongeveer 15 euro mee en voelde zo zelf ook een rem op doorbehandelen als dat niet nodig is. Wilde iemand na maximaal 25 of 50 zittingen nog meer of was er geen indicatie voor verzekerde zorg, dan mocht iemand zelf betalen. Het staat de burger vrij om zelf te beschikken, zou je denken.

Inmiddels is er een gedrocht van een systeem, waarbinnen ik verplicht ben te werken. De geestelijke gezondheidszorg (ggz) wordt niet meer vergoed uit de AWBZ, maar uit de Basisverzekering. Voor de cliënt ziet dat er helder uit. In de polisvoorwaarden staat: ‘U hebt recht op honderd procent vergoeding bij een gecontracteerde hulpverlener.’

Ik krijg iets anders te zien: contracten met verzekeraars zijn eenzijdig opgesteld en het is: graag of niet. Dat betekent dat als ik ja zeg, ik aan extra eisen moet voldoen, die niet direct ten goede komen aan de cliënt, maar vooral het belang van de verzekeraar dienen. Bovendien zeg ik ja tegen een korting op het landelijke NZA-tarief. De cliënt krijgt dus niet echt honderd procent vergoed, maar de verzekeraar is met de hulpverlener overeengekomen slechts een bepaald percentage te betalen, variërend van 65 tot 95 procent. Direct bezuinigd in mijn portemonnee dus, want dit mag niet worden verhaald op de cliënt.

Het systeem
Als ik nee zeg, krijgt de cliënt tot soms 40 procent minder vergoed. Dat kan een keuze zijn, ware het niet dat daar waar gevraagd wordt om meer transparantie in de zorg, een volledig gebrek aan transparantie over de vergoeding blijkt. In mijn mails bij aanmelding wijs ik cliënten hierop en vaak ben ik in het eerste gesprek nog een half uur bezig om uit te leggen hoe het systeem werkt: ja, u krijgt een diagnose en dan registreer ik alle minuten die ik aan u besteed, en samen vormt dat dan een dbc, een diagnosebehandelcombinatie. Deze komt in een tariefgroep, die circa 450, 1.000, 2.000 of 3.000 euro gaat kosten. Dat weten we pas achteraf en bovendien krijgt u achteraf zelf de hele rekening. Cliënten moeten dit zelf uitzoeken maar krijgen regelmatig niet vooraf de juiste informatie bij de verzekeraar, is mijn ervaring.

Restitutiepolissen bieden de cliënt bescherming. Recht op vrije keuze van behandelaar en tóch alles vergoed krijgen. De beste optie! Nu staat de minister op het punt om ook deze wet aan te passen waarmee de vergoeding van restitutie kan worden gewijzigd naar nul procent.

Vertrouwensrelatie
Naar mijn mening is psychotherapie geen ‘diagnosebehandelpakketje’, maar een vertrouwelijke werkrelatie waarin iemand kwetsbare thema’s van zichzelf en patronen waarin hij/zij vastloopt kan bespreken en doorwerken. Daarbij hoort een duidelijke afspraak over de betaling en randvoorwaarden, zodat dat geen ruis geeft in deze vertrouwensrelatie.

Ik wil antwoord kunnen geven op de vraag waarom ik welke zorg bied en hoe lang. Ik kan niet alles verantwoorden in termen van kwantiteit, zoals wordt geëist. Ik kan en wil niet ondergeschikt zijn aan een systeem. Zeker niet, omdat mijn ‘corebusiness’ bestaat uit het werken met mensen en hen leren zich te bevrijden van vaste patronen, in gedachten, gevoel en gedrag, om zich vrijer te bewegen in de sores die het leven hen soms biedt. Die vrijheid, in verantwoordelijkheid, wil ik kunnen voortleven.

Veel extra tijd
Inmiddels besteed ik, door alle nieuwe registratie-eisen, dubbel zoveel tijd aan mijn werk. Veel ‘s avonds en in de weekends. Goedkoper is de ggz niet geworden. Veel duurder ook niet, maar ik voel duidelijk waar de bezuiniging vandaan komt: uit mijn tijd en energie.

Alleen ‘zelfbetalers’ nog behandelen is geen optie meer. Als ik dat nu doe, pleeg ik een ‘economisch delict’, ik dien hen op dezelfde manier te registreren en factureren. Dit omdat ik nou eenmaal BIG-geregistreerd ben. Een andere optie, het ‘coaching’ noemen, schept btw-verplichting.
De cliënt vanmorgen kwam niet opdagen, stond in de file vanuit Amsterdam. Deze tijd heb ik nu zo benut. Een beetje aandacht en ruimte voor mijn eigen zorgen. Daar kom ik nauwelijks meer aan toe.

‘Ik voel mij als therapeut geketend door nieuwe machthebber: verzekeraars’, door Marie-Lotte van de Kamp, de Volkskrant, 28 januari 2014: www.volkskrant.nl

Nederlandse voorlichters schepen journalisten af met: “Daar hebben we geen belang bij”

sabine vandeputte standplaats den haag vrtSabine Vandeputte, correspondent in Den Haag voor de Vlaamse Radio- en Televisieomroep schrijft in haar blog Het woud der voorlichters hoe ze dagelijks verdwaalt in dat woud en dagen bezig is met verplichte “voortrajecten”. Collega’s vertelden hoe ze een trauma hebben opgelopen van de Nederlandse voorlichter. Hij of zij reageert niet op simpele vragen van journalisten. Als reden hoort Vandeputte hen zeggen: “Daar hebben we geen belang bij”. Of: “Het gaat me niet lukken.”

Vandeputte: “Wie me hier tijdens die slopende weken regelmatig het leven zuur maakt, zijn de vele Nederlandse voorlichters. En ja, ik wist vooraf dat het er veel waren. Maar het blijkt een woud waar ik dagelijks in verdwaal. Je kan natuurlijk als Pownews iedereen overvallen met de microfoon in de hand. Maar dat is niet mijn stijl en het levert ook niet de beste stukken op. Dus moet ik hier voor elk officieel interview of belangrijk onderwerp langs voorlichters. En dat zijn in de praktijk vaak gevechten.

Nu heb ik de tijd meegemaakt dat persvoorlichters ofte woordvoerders nog niet bestonden. Je belde als journalist zomaar naar een belangrijk iemand. In het slechtste geval moest je langs een secretaresse die je vriendelijk doorverbond. Het was dezelfde tijd waarin geïnterviewden nog antwoord gaven op je vraag. Er waren ook nog geen mobiele telefoons die je stoorden noch computers waarmee je je materiaal meteen moest doorsturen. Heerlijk rustige tijden.

Maar sinds een paar jaar zitten overal voorlichters: in de politiek, in bedrijven, in allerlei organisaties. Ze schoten als paddenstoelen uit de grond. In Nederland gaat het erg ver. Zet drie Nederlanders samen en ze duiden een voorlichter aan. De meest onnozele vereniging heeft hier een perswoordvoerder, en o wee als je die passeert. Dan kan je het voor altijd schudden.

Van welk bedrijf bent u?

In Vlaanderen waren de meeste woordvoerders geen probleem. Het Huis van Vertrouwen is bekend en heeft een goeie reputatie. Veel mensen waren zelfs blij en vereerd ons snel en efficiënt te kunnen helpen. Hier in Nederland is dat een ander paar mouwen. De meeste mensen die ik aan de telefoon krijg, denken dat de VRT een soort waterbedrijf is. Ik begin elke telefoontje daarom altijd met omstandig uit te leggen waar de VRT voor staat: Vlaamse radio en televisie, publieke omroep, vergelijkbaar met de NOS, … Zelfs professionele voorlichters vallen daarna nog uit de lucht. “Van welk bedrijf bent u?”

In kleine organisaties en culturele instellingen valt het doorgaans mee. De voorlichters doen hun best om je vooruit te helpen, ze denken mee, nadat ze natuurlijk het fiat gekregen hebben van een eindeloos aantal betrokkenen. Maar vooral in de politiek en bij overheidsbedrijven zijn de voorlichters vaak regelrechte obstakels, al zijn er natuurlijk schatten van uitzonderingen. Als ik de tijd heb om op een doordeweekse middag dit stukje te tikken, is het omdat een voorlichter daarnet weer een afspraak afbelde. Ik probeer via hem natuurlijk bij z’n baas te raken. Maar met dat verplichte “voortraject” ben ik al dagen bezig: mailen, telefoneren, wachten op de uitkomst van nog een overlegje… Het is om hoorndol van te worden, maar je moet je kalmte bewaren.

Buitenwippers en beveiligers

In het begin schreef ik mislukkingen toe aan mezelf: verkeerde aanpak, dwingend karakter en overmoed. Tot ik via de Buitenlandse Persvereniging in contact kwam met collega’s die hier al jaren werken voor Franse, Duitse en zelfs Chinese media. Zij hebben bijna allemaal een trauma opgelopen van de Nederlandse voorlichters.

Zopas organiseerden ze er zelfs een heus symposium over. Een van de Duitse collega’s spuwde daar nog eens haar gal over hoe ze dagelijks wordt tegengewerkt door allerlei voorlichters. Ze zijn er nooit, bellen nooit ofte nimmer terug, ook dringende vragen moet je op mail zetten en je hoort er uiteindelijk nooit meer iets van. Ze vergeleek het gild met buitenwippers, beveiligers: ze zien de pers als vijand en zetten alle legale middelen in om je van je doel te houden.

Ik liet daar noteren dat het juist belangrijk is dat ze ons als buitenlands medium snel en goed te woord staan omdat we vaak de enigen en eersten zijn die in ons thuisland over iets berichten. Andere media nemen het over en de bevolking baseert er z’n mening op. Ik betwijfel of de boodschap aankwam: in de zaal zaten vooral ontevreden journalisten, weinig woordvoerders. Die zaten ongetwijfeld weer in vergadering.

Ultieme belronde

Maar je blijft proberen natuurlijk, want soms heb je als journalist gewoon snel een interview, bevestiging of officiële cijfers nodig. Zo wilde ik bij de voorbije stormen graag wat eenvoudige gegevens over de waterhuishouding in Nederland. Parate kennis voor iedereen die bij Rijkswaterstaat werkt. Dat zou je denken. Ik wilde de cijfers gebruiken voor een stukje in het middagnieuws en begon veiligheidshalve bij het ochtendkrieken al te bellen.

U wilt niet weten hoeveel mensen ik die ochtend aan de lijn heb gehad. Ik kreeg continu andere nummers en werd eindeloos doorverbonden. Natuurlijk moest de vraag uiteindelijk nog es op mail en tussendoor sms’te ik ook nog ‘ns driftig, in de ijdele hoop de blijkbaar strikt geheime cijfers van iemand te ontfutselen.

Tegen elven begon ik uitgeput een ultieme belronde. Over een uur moest ik op de radio en er was nog altijd niemand die mij kon helpen. Om half 12 heb ik dan maar gedaan wat ik meteen had moeten doen: ik belde naar een goeie universiteit waar een vak-professor mij de gevraagde cijfers meteen uit het hoofd doorgaf. Op het antwoord van het leger voorlichters bij Rijkswaterstaat wacht ik nog altijd.

Groeten uit bar Nederland

Een tijd geleden wijdde de Volkskrant een uitgebreid artikel aan deze ellende. “Groeten uit bar Nederland” was de titel en ik was het mildst van alle collega’s. Fransen en Italianen leken de moed al te hebben opgegeven om in dit leven ooit nog een bruikbaar antwoord van een Nederlandse voorlichter te krijgen.

Het stuk verscheen op zaterdag en op maandagochtend belde ik voor de zoveelste keer een voorlichter van een minister. Ik wou de politicus 2 onschuldige vragen stellen voor een radio-bijdrage en had de aanvraag twee weken daarvoor gedaan. Dit kon onmogelijk fout gaan: de minister is dagelijks in Den Haag en ik had ‘m hoogstens 3 minuten nodig. Plaats en tijd bepaalden zij, ik was op afroep beschikbaar. Maar mijn stuk moest op dinsdagmiddag uitgezonden worden, dus moest ik de minister nu echt vandaag of morgen zien te kruisen. En toen kwam de voorlichter met de bekende, gevreesde zin.

Hij had kunnen zeggen: “Daar hebben we geen belang bij”. Dat is me ook al verschillende keren gebeurd en de eerste keer wist ik niet wat ik hoorde. Het impliceert dat er alleen meegewerkt wordt als de betrokkene er iets bij te winnen heeft. Waarheidsvinding, nieuwsgaring, informatie verspreiden ten behoeve van de democratie, een bevriende natie verder helpen..? Ik ben altijd weer te perplex om ook maar iets tegen te werpen. Een Nederlander kun je ook niet ompraten. Het is mij althans nog nooit gelukt.

Dodende zinnetje

Nee, deze woordvoerder kwam met dat andere, dodende zinnetje dat ik intussen maar al te goed ken. Het wordt hier vaak gebruikt: in zaken en zelfs tussen vrienden en geliefden. “Het gaat me niet lukken.” Wie naïef is, kan dan denken dat de spreker het érg graag zou willen en werkelijk àlles geprobeerd heeft om het te laten doorgaan. Maar het betekent natuurlijk gewoon dat hij niet wil en dat jij de pot op kan.

Die maandag verloor ik m’n geduld, ik werd boos. Iets dat me slechts om de paar jaar gebeurt, wanneer me overduidelijk en bewust groot onrecht wordt aangedaan. Twee weken geleden beloofde deze man me enkele minuten met de minister. De redactie in Brussel en de Vlaamse bevolking zaten daar inmiddels op te wachten. Sindsdien werd ik gegijzeld door talloze trainerende mails en telefoontjes. En nu kreeg ik, net voor mijn deadline nota bene, te horen dat “het niet zou lukken”?!

Ik voelde m’n bloeddruk stijgen maar nam diep adem en probeerde mijn boosheid te maskeren. Na een korte stilte vroeg ik de man of hij het voorbije weekend de Volkskrant had gelezen. Verbijstering aan de andere kant van de lijn. Ik legde uit dat daar toevallig een interessant artikel gestaan had over exact deze situatie. Dienstbaar als ik ben, heb ik de man achteraf nog een linkje gemaild met het bewuste artikel. Nooit meer iets van gehoord natuurlijk.

Het woud der voorlichters, door Sabine Vandeputte, blog op De redactie.be (VRT Nieuws), 23 januari 2014: https://www.vrt.be

Wybren Jorritsma verkozen tot Jonge Ambtenaar van het Jaar 2014

Wybren Jorritsma, trainee bij de Provincie Fryslân, is donderdagavond 23 januari 2014 uitgeroepen tot Jonge Ambtenaar van het Jaar. De woorden See, Feel, Act en Connect vormden de trefwoorden van zijn presentatie, waarmee hij in de Utrechtse Winkel van Sinkel de jury wist te overtuigen. Dit meldt Eric de Kluis op de site van Binnenlands Bestuur.

Van de 28 kandidaten voor de titel waren er in twee voorronden nog vier overgebleven. Naast Jorritsma streden Ellemieke van Doorn, adviseur verkeerssystemen bij Rijkswaterstaat, Maarten Verkerk, ambtenaar bij het Waterschap Aa en Maas en Maarten Sinnema, adviseur directie en bestuur bij de gemeente Diemen om de titel.

Met kop en schouders
Jury’s bij dergelijke verkiezingen verklaren meestal bij de bekendmaking van de winnaar dat het een moeilijke keuze was en dat de uitslag uiteindelijk het resultaat was van een nek-aan-nekrace tussen de kandidaten, waarbij kleine verschillen de doorslag hebben gegeven. Ditmaal was dat niet het geval. De jury was er na tien minuten en slechts één stemronde al uit. Wybren Jorritsma stak met zijn overtuigende presentatie met kop en schouders boven de anderen uit. Terwijl de anderen de vraag van gespreksleider Roelof Hemmen hoeveel procent kans de kandidaten zichzelf toedichten om te winnen, beantwoorden met een bescheiden ’25 procent’ of ‘misschien 30 procent’, liet Jorritsma de bescheidenheid achter zich en stelde vol zelfvertrouwen ’80 procent’.

Maarten Verkerk wint publieksprijs
N24actueel, de site voor nieuws uit de regio Den Bosch, meldt dat Maarten Verkerk, onderzoekscoördinator bij waterschap Aa en Maas, de publieksprijs heeft gewonnen van de Jonge Ambtenaar van het Jaar verkiezing. Hij ontving de meeste stemmen in de poll die door Futur, een netwerk van jonge ambtenaren en organisator van de verkiezing, is opgezet.

Verkerk: “Ik ben heel blij met de publieksprijs. Eigenlijk is het een gezamenlijke prestatie, want zonder alle hulp van collega’s, vrienden, familie, maar vooral de watersector en partners met wie ik samenwerk, had ik deze prijs nooit gewonnen. Ik ben dan ook heel blij met het vertrouwen en de moeite die mensen hebben genomen om op mij te stemmen.
Er waren vier kandidaten met een goed verhaal. Vier ambassadeurs, vernieuwers en verbeteraars bij de overheid. Wybren Jorritsma heeft op basis van een overtuigend verhaal gewonnen. Ik heb hem uiteraard hartelijk gefeliciteerd en wens hem heel veel plezier en succes bij zijn ambassadeurschap”.

Wybren Jorritsma is Jonge Ambtenaar van het Jaar, door Eric de Kluis, Binnenlands Bestuur,  23 januari 2014: www.binnenlandsbestuur.nl

Verkerk wint publieksprijs bij Jonge Ambtenaar van het Jaar Verkiezing, N24Actueel, 24 januari 2014: www.n24actueel.nl (Niet meer beschikbaar op N24Actueel).

FUTUR, het landelijke netwerk van én voor jonge ambtenaren die werkzaam zijn bij overheidsorganisaties. FUTUR brengt jonge ambtenaren met elkaar in contact voor netwerkvorming, uitwisseling van kennis, ervaring en ideeën: www.javhj.nl

Prestatiedruk werkt niet en leidt tot verkeerde prikkels

omslag vn meten is weten 25 jan 2014Wetenschappers, basisschooldirecteuren, rechters, artsen: allemaal klagen ze over de perverse uitwerking van meetbare targets. Moet een ziekenhuis sterftecijfers melden? Dan zijn er meer zinloze ingrepen bij bejaarden. Moeilijke patiënten zullen geweigerd worden en doorgestuurd naar de academische ziekenhuizen.
In Vrij Nederland van deze week staat een artikel over de vloek van de meten-is-weten-mentaliteit, van school tot rechtbank: Perverse prikkels – Weg met meten-is-weten, door Bart de Koning en Tatiana Scheltema.

Het artikel begint met een voorbeeld van hoe prestatiedruk en meten-is-weten uit de hand is kunnen lopen. De universiteiten zijn zo groot geworden dat multiple choice de enige manier is om tentamens af te nemen. Dat is op zichzelf al een behoorlijke verarming van het academische leven omdat je op die manier wel feitenkennis kunt toetsen, maar geen werkelijk inzicht. Daarnaast hebben de universiteiten om de efficiëntie op te schroeven allerhande maatregelen genomen om studenten tot groter spoed aan te zetten: ze moeten bij tentamens aanwezig zijn en mogen alleen onder bepaade voorwaarden herkansen.
Dat heeft ongewenste gevolgen. Studenten gaan berekenend en strategisch gedrag vertonen dat niets meer te maken heeft met het oorspronkelijke academische ideaal van Bildung. Voor universiteiten en hogescholen is de verleiding groot om zo snel mogelijk zoveel mogelijk studenten van een papiertje te voorzien, omdat het ministerie van Onderwijs ze dáár financieel op afrekent. De slagingspercentages worden zelfs vooraf in begrotingen vastgelegd. Op papier vindt iedereen ‘kwaliteit’, ‘toponderwijs’ en ‘excellentie’ heel belangrijk, maar in de praktijk draait het toch vooral om kwantiteit. Dat werd bijvoorbeeld pijnlijk duidelijk bij hogeschool InHolland, waar op grote schaal fopdiploma’s voor fopopleidingen werden uitgedeeld.

Steeds verder in de greep van technocratisch denken

De rel rond het vermeende (zelf)plagiaat van Peter Nijkamp komt voort uit diezelfde prestatiecultuur. Het begon ermee dat een anonieme klokkenluider wees op plagiaat in het proefschrift van Karina Kourtit, een promovenda van Nijkamp. Daarover is al veel gezegd en geschreven, maar wat onderbelicht bleef in de discussie is dat een universiteit negentigduizend euro krijgt per promotie. Dat is een behoorlijke prikkel om promoties vooral dóór te zetten, ook al zijn er misschien gerede twijfels over de kwaliteit. Nijkamp is zelf een topeconoom (daarover bestaat geen twijfel) met een enorm hoge productie. NRC turfde dat hij eens in de drie dagen een artikel produceert, waarin hij veel van zijn eigen werk herhaalt. Peter Nijkamp bestrijdt dat. Volgens hem telt NRC ook alle ‘halffabricaten’, zoals discussion papers en abstracts mee, en ligt zijn werkelijke productie veel lager. Hoe dan ook, de herinnering aan toneelschrijver George Bernard Shaw dringt zich op: “I often quote myself. It adds spice to mij conversation”.

Andere voorbeelden betreffen de rechtspraak die steeds meer gaat lijken op een koekjesfabriek: “Wij moeten onze targets halen”, de politie die heel graag achter ongrijpbare vormen van georganiseerde misdaad aan wil, maar zich moet richten op veiligheidsmonitoren en andere meetbare kengetallen. Een recherchebaas klaagde over een teamchef die twee mensen niet een paar maanden vrij wilde maken voor een groot drugsonderzoek, omdat zijn afdeling dan het vereiste aantal bekeuringen niet zou halen.
De auteurs wijden ook enkele beschouwingen aan de oorzaak van de obsessionele drang tot ranglijsten en prestatienormen en hoe de westerse wereld steeds verder in de greep is geraakt van technocratisch denken.

In een apart kader staat een lijst van perverse prikkels op het terrein van hypotheekrenteaftrek, de financiële sector, de Diagnosebehandelcombinatie (DBC), de Wet Openbaar Bestuur (WOB), TBS, asielbeleid, Boetebesluit sociale zekerheidswetten en de Bijstandswet/Participatiewet. Genoemd worden de prikkel, het beoogde effect en het werkelijke effect.

Perverse prikkels – Weg met meten-is-weten, door Bart de Koning en Tatiana Scheltema, Vrij Nederland, 25 januari 2014, jaargang 75. In boekhandel en kiosk te koop.


U P D A T E

Vanaf 5 februari 2014 ook digitaal te lezen op site Vrij Nederland: www.vn.nl

Groep Amerikaanse activisten voert campagne om het geld uit het politieke systeem te halen

lawrence lessigOp 24 januari 2014 arriveert Lawrence Lessig, hoogleraar recht aan de universiteit van Harvard in de V.S., in gezelschap van vrienden en mede-activisten in Nashua om een verjaardag te vieren. Ze komen uit het noorden van de Verenigde Staten, uit Dixville Notch, New Hampshire en voeren campagne om aandacht te vragen voor de invloed van geld op de politiek.
Ze leggen de reis te voet af en noemen hun campagne de New Hampshire Rebellion. Hun doel is dat het publiek gaat onderzoeken hoe geld het politieke systeem beschadigt, vooral in Washington.
De tocht is begonnen op 11 januari in het dorp Dixville Notch, dat nationale bekendheid in Amerika heeft vanwege de manier waarop het zijn verkiezingen houdt. Het is traditie de stembus kort na middernacht te openen en alle kiezers de gelegenheid te geven rond die tijd hun stem uit te brengen. Daarna wordt de stembus weer gesloten en de stemmen binnen enkele minuten geteld. Dixville Notch maakt zodoende altijd als eerste van het land het stemresultaat bekend.

De begindatum van de mars is, evenals de einddatum, niet willekeurig gekozen. Op 11 januari 2013 maakte de 26-jarige Amerikaanse computerprogrammameur en activist Aaron Swartz een eind aan zijn leven. Swartz voerde actie tegen de omstreden SOPA-wet (Stop Online Piracy); hij wordt beschouwd als een van de de belangrijkste strijders van zijn generatie tegen corruptie. Swartz was aangeklaagd voor computerfraude; hem hing een gevangenisstraf tot 35 jaar en een boete van 1 miljoen dollar boven het hoofd. Het Amerikaanse Ministerie van Justitie gaf later toe dat de aanklacht tegen Swartz politiek gemotiveerd was.doris haddock

De mars is bijna 300 km lang en eindigt bij de Unitarian Universalist Church in Lowell Street in Nashua op vrijdagmiddag 24 januari om half vier waarna een feest volgt ter gelegenheid van de honderd en vierde geboortedag van een overleden  inwoonster van New Hampshire: Doris Haddock, beter bekend als “Granny D” – Oma D. Deze in 2010 overleden vrouw liep vijftien jaar geleden een mars door de Verenigde Staten om aandacht te vragen voor de ondermijnende invloed van geld op de politiek. Zij was toen 88 jaar oud

Hachelijke vraag van de Rootstrikers

De deelnemers aan de mars zamelen geen geld in voor een goed doel zoals voor dit soort campagnes gebruikelijk is, ze proberen ons bewustzijn te verhogen, en dat geldt vooral voor de kiezers van New Hampshire die meedoen aan de presidentiële voorverkiezingen. De New Hampshire Rebellion wil druk uitoefenen op politici om het geld uit de politiek te halen.
De campagnevoerders maken deel uit van de door Lessig en Joe Trippi in 2011 opgerichte Rootstrikers-beweging, een organisatie van ongebonden activisten: “Wij, burgers van de Verenigde Staten vragen de mensen van New Hampshire hun buitengewone macht maximaal te benutten door elke presidentskandidaat die meedoet aan de voorverkiezingen in 2016 te dwingen antwoord te geven op de hachelijke vraag: “Hoe gaat ù een eind maken aan het corrupte politieke systeem in Washington?”

De naam Rootstrikers is ontleend aan een passage uit het eerste hoofdstuk van het boek Walden van de 19e eeuwse schrijver Henry David Thoreau: “There are a thousand hacking at the branches of evil to one who is striking at the root”, wat wil zeggen dat duizenden bezig zijn met het zagen aan de takken van het kwaad, maar dat een op de duizend aan de wortel raakt.

Zowel leden als kandidaatsleden van de Senaat en het Huis van Afgevaardigde besteden 30 – 70 procent van hun tijd aan het inzamelen van geld voor hun verkiezing. Ze zijn niet bezig met beleid maken of regeren, hun werk bestaat steeds meer uit hoofdzakelijk het werven van fondsen. Ze waren gekozen om dienstbaar te zijn aan de hele bevolking, maar ze worden in toenemende mate door het corrupte systeem gedwongen dienstbaar te zijn aan hun geldschieters. Dit politieke disfunctioneren bedreigt de democratie. Parlementsleden hebben plichten en behoren dienstbaar te zijn aan het volk.

Corruptie is het bederf van integriteit

join the nh rebellionIn een video legt Lessig uit dat het systeem alleen kan veranderen als de bevolking de cynische houding van “ik kan toch niets doen om het systeem te veranderen” aflegt en zich inspant de politici in de periode tot de verkiezingen te confronteren met de vraag over corruptie. Het publiek zou bestrijding van corruptie in de politiek tot belangrijkste thema moeten maken in de aanloop naar de verkiezingen van 2016.

Senator en voormalig presidentskandidaat John McCain heeft gezegd over corruptie: “Het is het beschadigen van integriteit, deugd en morele beginselen. De onbeperkte hoeveelheden geld die worden geschonken aan politieke campagnes hebben onze integriteit aangetast. En wie is door dit systeem bedorven? We zijn er allemaal door bedorven omdat geld toegang biedt en toegang is invloed. Ik val een systeem aan. Ik val een systeem aan dat gerepareerd moet worden. Het systeem maakt dat goede mensen slechte dingen doen”.

Ga naar de website van de Join the NH Rebellion, volg de mars en bekijk de video’s met prof. Lawrence Lessig: www.nhrebellion.org

A long march to Rebellion, artikel in de Nashua Telegraph, 19 januari 2014: www.nashuatelegraph.com (Krant niet meer toegankelijk voor “European Economic Area (EEA) including the EU”).

Aaron’s Walk: The New Hampshire Rebellion, door Lawrence Lessig, Common Dreams, 11 januari 2014: www.commondreams.org

Website Rootstrikers: www.rootstrikers.org

U P D A T E

Video: Interview met Lawrence Lessig over de March to end corruption door Bill Moyers, 14 februari 2014, met transcriptie van het interview: http://billmoyers.com

How to Make Americans Care About Money Corrupting Politics, door Lawrence Lessig, 31 januari 2014, The Atlantic: www.theatlantic.com

Wetsvoorstel afschaffing rechtspositie ambtenaren staat weer op de agenda

Het wetsvoorstel van de kamerleden Van Hijum (CDA) en Van Weyenberg (D66) om de speciale rechtsbescherming voor ambtenaren af te schaffen, staat opnieuw op de agenda van de Tweede Kamer. Op 15 januari 2014 werd in de Tweede Kamer het initiatiefwetsvoorstel over de ambtelijke rechtspositie behandeld.
Ambtenaren krijgen dan dezelfde rechtspositie als andere werknemers. De vakbonden CNV Publieke Zaak en CNV Onderwijs plaatsen echter grote kanttekeningen bij het wetsvoorstel en het wetgevingstraject.
Eric de Macker, voorzitter CNV Publieke Zaak, en Helen van den Berg, voorzitter CNV Onderwijs, schreven op de dag voor de behandeling van het wetsvoorstel het artikel: Miljoenendans om ambtelijke rechtspositie af te schaffen:

“Allereerst dit. De afschaffing van de speciale rechtspositie voor ambtenaren staat ook in het regeerakkoord. Het kabinet doet echter niets en laat de Tweede Kamer de klus klaren. Het is veilig voor de regering om de Tweede Kamer door te laten gaan met het initiatiefwetsvoorstel. Zo haalt de Tweede Kamer een hete kool uit het vuur voor de regering. Als je arbeidsvoorwaarden verandert of verslechtert, overleg je volgens het poldermodel hierover met de vakbonden. Als het kabinet de handschoen van de aanpassing van de ambtelijke rechtspositie zou hebben opgepakt, zou ze dat volgens de wet ook verplicht moeten doen. De Tweede Kamer die een initiatiefwet indient, is daaraan niet gebonden. Daarom vindt de regering het prettig dat de Kamer dit klusje opknapt. Dat overleg met de vakbonden verliep al heel lastig, zie de nullijn waarop rijksambtenaren al vier jaar zitten.

Kritiek Raad van State
Het tweede dat ons opvalt is dat geen enkele partij in de Tweede Kamer ingaat op een belangrijke vraag van de Raad van State: waarom op dit moment? Hierop komt geen antwoord. Ook is niet helder hoe het financiële plaatje er precies uit gaat zien. Volgens de indieners is er geen direct verband tussen het wetsvoorstel en de vele reorganisaties die momenteel plaatsvinden binnen de overheid. Wij begrijpen niet dat de indieners deze link niet (willen) zien. CDA en D66 hebben er nooit een geheim van gemaakt dat de overheid kleiner kan en moet. Nú is dus volgens de indieners hét moment om daar eindelijk vaart achter te zetten. Dat de overheid zelf blijft betalen voor de werknemers die ontslagen zijn, lijkt Van Hijum en Van Weyenberg niet te deren. Ambtenaren worden net zo gewoon als ieder andere werknemer, maar de overheid behoudt wel de financiële last. Wat weer zal resulteren in nieuwe reorganisaties en afslankingen. Wat betekent dat voor de kwaliteit van de dienstverlening van de overheid?

Miljoenenoperatie
Elk dubbeltje wordt door de overheid omgedraaid, maar bij de operatie van Van Hijum en Van Weyenberg vliegen de miljoenen over tafel. Er is een grote onzekerheidsfactor, maar volgens recent onderzoek gaat het minstens € 53 miljoen kosten, oplopend tot wellicht € 186 miljoen. Dat wordt in de toekomst weliswaar terugverdiend, maar dan hebben we het over 7 tot 28 jaar. Dus tot zolang moeten we nog even wachten op die kleinere overheid die ons ook nog wat oplevert”.

Van de behandeling in de Tweede Kamer heeft CNV een verslag gemaakt, Overleg met bonden rechtspositie ambtenaren: “…Alle partijen hebben de initiatiefnemers gewezen op het feit dat er overlegd moet worden met de vakbonden, dit is zo bij wet bepaald. Hoewel de PvdA voorheen een duidelijke positie innam tégen het initiatiefwetsvoorstel, laten zij hun positie nu afhangen van de invulling van de minister aan het overleg met de vakbonden. De VVD liet doorschemeren dat zij wel vinden dat de wet nageleefd moet worden, maar als dat vertragend werkt bij de inwerkingtreding van deze wet, dan liever niet.

Bijzondere rechtspositie
Door de SGP en Christen Unie is aangegeven dat de bijzondere positie van de ambtenaar rechtvaardigt dat zij ook een bijzondere rechtspositie hebben. De ambtenaar is ondergeschikt aan het algemeen belang. Dat het niet meer van deze tijd zou zijn, zoals de initiatiefnemers aangaven in het wetsvoorstel, is wat de SGP betreft een noodkreet en getuigt van ‘ontbreken van inhoudelijke argumenten’. De term ‘normalisering’ riep ook veel vragen op; wie bepaalt wat normaal is?

Uitzonderingen
In voorgaande amendementen zijn steeds groepen ambtenaren uitgezonderd van het wetsvoorstel: rechters, militairen, leden van Hoge Colleges van Staat. De PvdA wil daar ook het burgerpersoneel bij Defensie, politie en bijzondere opsporingsambtenaren aan toevoegen. In reactie daarop stelde de SP dat daarmee zo’n 30% tot 40% van alle ambtenaren uitgezonderd zijn. Wat is dan nog de noodzaak van het initiatiefwetsvoorstel?!

CNV Publieke Zaak vindt het goed dat zoveel politieke partijen inzien dat er overleg moet worden gevoerd met de vakbonden. We zijn dan ook erg benieuwd hoe de minister daarop zal reageren in zijn antwoorden aan de Tweede Kamer”.

Miljoenendans om ambtelijke rechtspositie af te schaffen, door Eric de Macker, voorzitter CNV Publieke Zaak en Helen van den Berg, voorzitter CNV Onderwijs, 14 januari 2014: www.mijnvakbond.nl (Artikel niet meer beschikbaar. Site www.mijnvakbond.nl is opgeheven. Zie: www.cnvconnectief.nl).

Overleg met bonden rechtspositie ambtenaren, 15 januari 2014: https://overheid.cnvconnectief.nl

Lees ook het artikel met links naar achtergrondinformatie over afschaffing van de ambtelijke status op site Beroepseer: Ambtenaren honderd jaar terug in de tijd, 2 maart 2012. https://beroepseer.nl

En lees vooral ook het artikel: Nog maar een keer: de ambtelijke status, door Pieter Joost Schaap, 7 oktober 2010 op website van Capra Advocaten: www.capra.nl

Achtergrondinformatie over de ambtelijke rechtspositie is te vinden op de site van CNV: Weg ambtelijke rechtspositie?! www.mijnvakbond.nl/Ambtelijke-rechtspositie (Niet meer beschikbaar. Site is opgeheven. Zie o.a. https://overheid.cnvconnectief.nl)

 U P D A T E

Ambtenaren op de barricaden, 26 januari 2014, De Telegraaf: www.telegraaf.nl

“Het afschaffen van de ambtenarenstatus kan nog wel 2,5 jaar duren, zegt minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk. Op 28 januari 2014 stemt de Tweede Kamer over het voorstel voor de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren”.
Zie artikel Afschaffen ambtenarenstatus kan 2,5 jaar duren, door Eric de Kluis, Bnnenlands Bestuur, 24 januari 2014: www.binnenlandsbestuur.nl
Lees ook de reacties.

De empathische bibliotheek

omslag a handbook for revolution empathy krznaricIn februari 2014 verschijnt het ‘handboek voor de empathierevolutie’:
A Handbook for Revolution: Empathy door Roman Krznaric bij uitgeverij Rider Books.
Krznaric – ‘een van de invloedrijkste lifestyle-filosofen van Groot-Britannië’ genoemd – is van mening dat ons brein ontworpen is voor sociale relaties. Empathie is de kern van ons wezen en de sleutel tot fundamentele, sociale verandering. Het is een essentiële transformerende kwaliteit die we behoren te ontwikkelen in de 21ste eeuw.
Voor zijn boek sprak Krznaric met acteurs, activisten, baanbrekende ontwerpers, undercover-journalisten, verpleegkundigen, bankiers en neurowetenschappers. Volgens hem zijn zij een nieuw soort ontdekkingsreizigers en beschikken zij over een zestal eigenschappen en vaardigheden waarmee ze relaties kunnen aanknopen met andere mensen.


De empathische bibliotheek

Behalve zijn nieuwe boek, heeft Krznaric een website over empathie gemaakt, The Empathy Library, de empathische bibliotheek: “‘s werelds eerste online collectie empathische boeken”. In de bibliotheek zijn boeken en films te vinden die andere mensen aanbevelen: fictie, non-fictie, kinderboeken, speefilms, documentaires en video’s.
Boeken en films hebben met elkaar gemeen dat ze ons empathisch vermogen verdiepen, ons helpen in andermans schoenen te gaan staan en de wereld te bekijken door andermans ogen. In de bibliotheek kunnen we stilzitten en reizen, een andere cultuur proeven, op bezoek gaan bij een andere generatie en kennismaken met een andere manier van leven.empathy library

In de bibliotheek is een lijst van de Top Tien meest gelezen boeken en films te raadplegen. Je kunt zoeken op thema, zoals liefde, oorlog of religie, op naam en op regisseur.
De boeken en films worden niet uitgeleend, maar er is veel informatie te vinden over titels, recensies en links. Je treft er boeken aan als Down and out in Paris and London van George Orwell, The Bluest Eye van Toni Morrison, of films als Gandhi en Avatar. Als je lid wordt van de bibliotheek, kun je ook je eigen favoriete titels toevoegen aan de collectie, een commentaar schrijven of een beoordeling geven.

De bibliotheek is gebaseerd op het geloof dat empathie zowel ons leven als de maatschappij kan transformeren. De Britse schrijver Ian McEwan heeft gezegd: “Jezelf voorstellen hoe het is iemand anders te zijn, vormt de kern van ons menszijn. Het is de essentie van compassie, en het begin van moraliteit”.
Er is veel onderzoek gedaan dat uitwijst dat boeken en films een uitstekende manier zijn om ons te helpen “een denkbeeldige, empathische sprong te maken”, aldus Krznaric.
De bibliotheek refereert ook naar ideeën voor leesclubs, filmclubs, empathieprojecten op school, gemeenschapsorganisaties en workshops.

Ga naar de site van The Empathy Library en die van Roman Krznaric voor meer info en uitleg over empathie. Daarop ook interviews, onderzoeksrapporten, video’s, artikelen en projecten over empathie: http://empathylibrary.com

Roman Krznaric: www.romankrznaric.com