Redactie Beroepseer

Overzichtskaart van recente adviezen, rapporten en visies over jeugdzorg

Geschreven op 6 juli 2021. Gepost in Blogs, Welzijn, Zorg. Geen reacties op Overzichtskaart van recente adviezen, rapporten en visies over jeugdzorg

Het afgelopen jaar zijn er verschillende rapporten verschenen met adviezen en visies over structurele verbetering van de jeugdhulp. De Argumentenfabriek heeft in opdracht van Brances Gespecialiseerde Zorg voor de jeugd (BGZJ) daarom de belangrijkste boodschappen op een rij gezet in een handige kaart met overzicht van de meest relevante plannen en visies over de toekomst van de jeugdzorg.

BGZJ is het samenwerkingsverband van Jeugdzorg Nederland, de Nederlandse ggz, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en Vereniging Orthopedagogische Behandelcentra (VOBC).
De Argumentenfabriek helpt organisaties na te denken over complexe vraagstukken d.m.v. heldere argumentatie, strategie en rekenwerk.

Downloaden Informatiekaart plannen en visies jeugdhulp: www.brancheszorgvoorjeugd.nl/content/uploads/2021/07/Informatiekaart-jeugdhulp.pdf

N.B.
Ook vermeld in het overzicht is het op 17 mei 2021 gelanceerde Manifest De Jeugdsprong, voor een ander jeugdzorgstelsel, van FNV Zorg en Welzijn, Stichting Beroepseer en Public Space: https://beroepseer.nl

Kamer wil mede bepalen welke stukken van Kabinet geheim moeten blijven. Openheid gaat niet ver genoeg

Geschreven op 6 juli 2021. Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Kamer wil mede bepalen welke stukken van Kabinet geheim moeten blijven. Openheid gaat niet ver genoeg

Dagblad Trouw meldt dat de Tweede Kamer nog niet tevreden is over de nieuwe openheid van het kabinet. Ze wil meer meer inspraak in de beoordeling welke stukken toch geheim moeten blijven. Dat bleek uit het debat in de Tweede Kamer over de afspraken met de regering over de omgang met informatie op 5 juli 2021.

1 juli 2021 werd bekend gemaakt dat bij toezending van stukken over wetgeving en beleid aan de Eerste en Tweede Kamer, het kabinet voortaan ook de departementale nota’s openbaar zou maken die door de bewindspersoon zijn gebruikt bij de besluitvorming (zg. ‘beslisnota’s’). Hiermee wil het kabinet de afwegingen achter besluiten op een toegankelijke wijze inzichtelijk maken voor parlement, pers en publiek .
De Kamer kan bovendien altijd zelf stukken opvragen.

Er zijn wel uitzonderingen op de regel. Volgens de Grondwet mag de regering stukken geheim houden als “het belang van de staat“ in het geding is. Tot voor kort interpreteerde de regering dit zo breed, dat alle stukken met ‘persoonlijke beleidsopvattingen’ van ambtenaren ook geheim mochten blijven. Dit stond bekend als de ‘Rutte-doctrine’.

Een te lange lijst

Demissionair minister Ollongren van Binnenlandse Zaken heeft dertien punten vastgesteld die onder ‘het belang van de staat’ vallen. Die lijst is te lang volgens de partie SP en D66.
Op de lijst staan bijvoorbeeld ‘lopende onderhandelingen’ of ‘belang van controle, inspectie en toezicht’. In het Kindertoeslagschandaal kreeg de Kamer bepaalde informatie niet omdat die ‘toezichtsvertrouwelijk’ zou zijn. Dit argument blijkt dus nog steeds geldig.

De Kamer wil nu mede bepalen of stukken terecht of onterecht geheim blijven, bijvoorbeeld met een speciale commissie. SP-Kamerlid Renske Leijten diende een motie in tijdens het Notaoverleg van 5 juli 2021:

overwegende dat een goede informatievoorziening van essentieel belang is voor de Tweede Kamer om haar controlerende taak goed uit te kunnen oefenen;

verzoekt de regering, zo snel mogelijk met een overzichtelijk en doorzoekbaar register te komen waarin duidelijk vermeld staat welke actuele overheidsinformatie waar beschikbaar is;

verzoekt de regering tevens, voor het einde van het jaar met een plan te komen hoe ook gearchiveerde overheidsdata hierin ontsloten kunnen worden,

Motie van het lid Leijten over een register waarin duidelijk staat welke actuele overheidsinformatie waar beschikbaar is, Tweede Kamer, 5 juli 2021: www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2021Z12664&did=2021D27226

Tweede Kamer: Nieuwe openheid van regering gaat niet ver genoeg , door Wendelmoet Boersema, Trouw, 5 juli 2021: www.trouw.nl/politiek/tweede-kamer-nieuwe-openheid-van-regering-gaat-niet-ver-genoeg~b1ab37a7/

Nieuwe openheid van het kabinet gaat voor de Tweede Kamer nog niet ver genoeg, door Trudy Brandenburg-van de Ven, Villamedia, 6 juli 2021: www.villamedia.nl

Rijksoverheid maakt voortaan ook departementale beslisnota’s openbaar, Blogs Beroepseer, 1 juli 2021: https://beroepseer.nl

Christine Paauwe-Meijer over invloed van verpleegkundigen toen en nu: “De mensen op de werkvloer, die moeten het bepalen”

Geschreven op 5 juli 2021. Gepost in Blogs, Zorg. Geen reacties op Christine Paauwe-Meijer over invloed van verpleegkundigen toen en nu: “De mensen op de werkvloer, die moeten het bepalen”

“We moeten terug naar de kleinschalige, transmurale zorg. Terug naar: de menselijke maat” is momenteel misschien wel het beste advies voor het oplossen van de personeelscrisis in de gezondheidszorg.

Het actieprogramma dat het personeelstekort in de zorg moet terugdringen heeft te weinig opgeleverd. “Van iedere honderd nieuwe medewerkers zijn er binnen twee jaar alweer veertig vertrokken”, zegt Doekle Terpstra, voorzitter van de Commissie Werken in de zorg. Het is de bedoeling om met het in 2018 gestarte programma het tekort in 2022 terug te dringen naar nul, maar uit een analyse van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat er dan nog 70.000 zorgwerknemers te weinig zijn. Er is 443 miljoen euro besteed aan het actieprogramma, maar volgens Terpstra had er meer moeten gebeuren. “De actie komt maar mondjesmaat op gang.”

In mijn tijd was zorg nog heel ‘gewoon’

Het advies over kleinschaligheid en menselijke maat is afkomstig van Christine Paauwe-Meijer (69), voormalig verpleegkundig directeur van het Prinsengrachtziekenhuis. In het meinummer van V&VN magazine, vakblad van de Vereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland staat een interview met haar: “Wij horen mee te beslissen in de top”.
Ze vertelt daarin dat ze rond 1970 leerling-verpleegkundige werd in het Prinsengrachtziekenhuis in Amsterdam: “Ik wilde ontwikkelingswerk in Afrika gaan doen. Avontuur. Zorgen voor een betere wereld. Ik was jong en onbezonnen, maar in de eerste jaren heb ik wel leren verplegen. Het Prinsengrachtziekenhuis was klein van opzet, rond de honderd bedden. Natuurlijk hadden we een goede wondverzorging en een goed medicijndistributiesysteem, maar de nadruk lag ook sterk op verzorging. In de ochtend deed je de gordijnen open en ging je de kussens even opschudden.

‘Nou mevrouw, goedemorgen, u krijgt zo uw kopje thee’. Dat kwamen we niet brengen op zo’n grote kar, nee, op een dienblaadje. Als in een hotel. In mijn tijd was zorg nog heel ‘gewoon’. Dat leerde je van je moeder, in grote gezinnen, en anders wel op de huishoudschool. Ik zat toen een jaar intern – met tien andere leerlingen sliepen we in het zusterhuis in de Kerkstraat. En ja, de hoofdzuster was heel streng, echt een tang – zoals je zou verwachten, haha. We rookten een keer een sigaretje bij het open raam van een lege patiëntenkamer. Ik was doodsbang, maar die spanning… Verrukkelijk”.

Zo is de zorg steeds meer verschraald

In de jaren negentig moest de zorg efficiënter. Lees: goedkoper. In het bestuur van ziekenhuizen en verpleeginstellingen kregen ‘de economen’ meer en meer invloed.
Christine Paauwe-Meijer: “Kijk, efficiëntie mag altijd. Wij maakten zelf de kamers nog schoon, daar kwamen schoonmakers voor in dienst. Dat is nog te begrijpen. Het grootste probleem was: de efficiëntieslag sloeg door. Economen hadden geen enkel zicht op de werkvloer. Wij moesten het doen met budgetten, en we werden steeds meer afgeknepen. Een verpleegkundige gaf aan dat ze tien mensen nodig had op een afdeling met intensieve zorg, maar dan kreeg ze er toch maar zes. Wie bepaalt dat? Wie kán dat bepalen? Toch niet de econoom achter zijn bureau? Nee, de mensen op de werkvloer! Maar die werden niet meer gehoord. Zo is de zorg steeds meer verschraald.”

Terug naar de kleinschalige, transmurale zorg en de menselijke maat

Aan het slot van het interview beaamt Paauwe-Meijer dat er in onze tijd meer ‘Prinsengrachtziekenhuisjes’ in de wijken zouden moeten komen. “Ja. Ga die maar weer optuigen. We moeten terug naar de kleinschalige, transmurale zorg. Terug naar: de menselijke maat.
[…]
Meer dan ooit is kleinschalige zorg van verpleegkundigen nodig. Efficiënt, dat wel, maar dan graag zonder bureaucratie en een miljoen formulieren – om eens écht aandacht voor mensen te hebben. Die omslag naar meer tijd en kwaliteit, naar een herwaardering van mijn vak, geeft mij een heel goed gevoel”.

Kortom: Als het beroep weer aantrekkelijk wordt, zal dat ook een magneetwerking krijgen, zoals een verpleegkundige op Twitter opmerkte: Gezonde arbeidsvoorwaarden, geen lopende bandwerk, geen paarse krokodillen.

‘Wij horen mee te beslissen in de top’, V&VN magazine, 28 juni 2021: www.venvn.nl/nieuws/wij-horen-mee-te-beslissen-in-de-top/

Personeelstekort in de zorg ondanks actieplan nog steeds groot probleem, Pointer KRO-NCRV, 3 juli 2021: https://pointer.kro-ncrv.nl/personeelstekort-zorg-ondanks-actieplan-groot-probleem#gs.50o7iq

Commissie Werken in de zorg: www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-volksgezondheid-welzijn-en-sport/organisatie/organogram/diensten-en-instellingen/commissie-werken-in-de-zorg

Verpleegkundigen en verzorgenden willen ‘Baas in eigen vak’ zijn, Blogs Beroepseer, 3 juni 2021: https://beroepseer.nl/blogs/verpleegkundigen-en-verzorgenden-willen-baas-in-eigen-vak-zijn/

Afbeelding bovenaan is van Simon

Registratie van webinar ‘Het recht op ambtelijk vakmanschap’

Geschreven op 3 juli 2021. Gepost in Actueel in Beroepseer, Overheid, Uitgelicht, Video/Podcast. Geen reacties op Registratie van webinar ‘Het recht op ambtelijk vakmanschap’

Webinar Het recht op ambtelijk vakmanschap. Hoe verder na de toeslagenaffaire? vond plaats op 30 juni 2021 en werd georganiseerd door Stichting Beroepseer en de Centrale voor Middelbare en Hogere Functionarissen (CMHF).
Aanleiding voor het webinar was het artikel Het toeslagenschandaal: Wat is er loos met de ethiek van de ambtenaar^*) gepubliceerd op het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money op 21 april 2021. Hierin reflecteren Thijs Jansen en Hans Wilmink op de vraag: ‘Wat ging er mis met het ethisch besef van de ambtenaren?’ Ze constateren dat de positie van ambtenaren de afgelopen decennia is uitgehold..

Het webinar, gepresenteerd door Thijs Jansen en Hans Wilmink, gaat in op vijf actuele onderwerpen die momenteel spelen rond (het versterken van) ambtelijk vakmanschap. Het is tevens een evaluatie van de concrete initiatieven die door de overheid op dit gebied worden genomen.

Noot
*) https://beroepseer.nl/blogs/wat-ging-er-mis-met-het-ethisch-besef-van-de-ambtenaren-i-v-m-het-toeslagenschandaal/

Hieronder de video-registratie van webinar Het recht op ambtelijk vakmanschap. Hoe verder na de toeslagenaffaire?

Rijksoverheid maakt voortaan ook departementale beslisnota’s openbaar

Geschreven op 1 juli 2021. Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Rijksoverheid maakt voortaan ook departementale beslisnota’s openbaar

Bij de toezending van stukken over wetgeving en beleid aan de Eerste en Tweede Kamer maakt het kabinet vanaf donderdag 1 juli 2021 ook de departementale nota’s openbaar die door de bewindspersoon zijn gebruikt bij de besluitvorming. Daarmee wil het kabinet de afwegingen achter besluiten op een toegankelijke wijze inzichtelijk maken voor parlement, pers en publiek .
Het gaat dan om relevante feiten, mogelijke risico’s, alternatieven, argumenten of overwegingen die de bewindspersoon heeft gebruikt bij de besluitvorming.

Met deze nieuwe, aanvullende informatiestroom wil het kabinet in goed overleg met het parlement een wezenlijke, betekenisvolle stap zetten naar een meer open informatievoorziening en bestuursstijl, en betere onderlinge verhoudingen.

De bedoeling is om in overleg met het parlement de komende tijd deze nieuwe werkwijze lerend en evaluerend toe te passen omdat het niet vanaf het eerste moment perfect zal verlopen. Het kabinet stuurde hierover in mei 2021 een Concept-beleidslijn actieve openbaarmaking nota’s aan het parlement.

Het kabinet gaat graag in gesprek met de Tweede en Eerste Kamer, en met name over de vraag of de voorgestelde werkwijze aan de verwachtingen voldoet. In 2022 wordt – mede op basis van de ervaringen – een voorstel gedaan voor de openbaarmaking van beslisnota’s bij andere categorieën Kamerstukken.

Rijksoverheid zet betekenisvolle stap naar meer openheid, Rijksoverheid, 1 juli 2021: www.rijksoverheid.nl

Concept-beleidslijn actieve openbaarmaking nota’s, Rijksoverheid 10 mei 2021: www.rijksoverheid.nl/documenten/beleidsnotas/2021/05/10/beleidslijn-actieve-openbaarmaking-notas

Afbeelding bovenaan is van Mohamed Hassan

‘Passend vangnet gewenst’. Veertien verhalen van mensen met een chronische ziekte of arbeidsbeperking

Geschreven op 30 juni 2021. Gepost in Blogs, Overheid, Sociale Dienstverlening. Geen reacties op ‘Passend vangnet gewenst’. Veertien verhalen van mensen met een chronische ziekte of arbeidsbeperking

In Passend vangnet gewenst staan veertien verhalen van ervaringsdeskundigen die in de bijstand zitten en kampen met een chronische ziekte of arbeidsbeperking. Het rapport, opgesteld door vakbond FNV, is aangeboden aan enkele Kamerleden op 24 juni 2021 en is een oproep aan het nieuwe kabinet om de positie van deze groep mensen te verbeteren.

In het Voorwoord schrijft voorzitter Kitty Jong van FNV:

Uitgekleed rigide stelsel

“In Nederland is het sociale zekerheidssysteem in de hele breedte afgelopen decennia ingrijpend veranderd waarbij elke verandering gepaard ging met bezuinigingen. Wat overblijft, is een uitgekleed rigide stelsel dat uitgaat van onbetrouwbare gebruikers en regels en waarbij veel burgers het onderspit delven en in armoede zijn beland. De voedselbanken hebben het nog nooit zo druk gehad. De belastingdienst loopt vast in een poging om alle ellende van de slachtoffers van toeslagenaffaire op te lossen. En overal heerst wantrouwen tot in de hoogste Haagse kringen.

De werknemersverzekeringen zijn in de loop van de tijd geleidelijk en gestaag aangetast. De Wajong is alleen nog toegankelijk voor mensen die volledig arbeidsongeschikt zijn. Jongeren met forse beperkingen die voorheen in de Wajong terecht kwamen, komen nu in de bijstand. De drempel om voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering in de WIA in aanmerking te komen is verhoogd, waardoor veel mensen met een lager inkomen niet langer in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering en na hun WW-periode (deels) in de bijstand belanden. De namen van de wetten spreken boekdoelen. De Wet op de arbeidsongeschiktheid werd de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen; ‘een tijdelijk vangnet bij verlies aan inkomen’; arbeidsongeschikt werd gedeeltelijk arbeidsgeschikt. En de bijstandswet groeide en nam in omvang toe. Maar ook die wet ontkwam niet aan de drang tot hervorming. De bijstandswet werd via de Wet Werk en Bijstand de Participatiewet. Kerngedachte van de Participatiewet is dat iedereen geacht wordt zo snel mogelijk te gaan werken en een bijstandsuitkering je tijdelijk van inkomen voorziet. Dat geldt voor iedereen volgens de overheid voor iedereen, ook voor alle mensen met forse gezondheidsproblemen die als gevolg van het knijpen op de arbeidsongeschiktheidswetten aangewezen zijn op de bijstand. Een groot deel van hen is niet meer in staat om te gaan werken. En een ander deel dat nog wel arbeidsvermogen heeft, komt nauwelijks aan de slag. Werkgevers staan niet te trappelen om mensen met een arbeidshandicap in dienst te nemen. Recent onderzoek van SCP toont aan dat het aantal werkgevers dat mensen met een arbeidsbeperking en die onder de banen-afspraak vallen, in dienst heeft genomen, zo goed als niet is toegenomen.

De FNV trekt al jaren aan de bel over misstanden in de sociale zekerheidswetten en in de uitvoering, vooral als het gaat over de Participatiewet. We zijn blij dat onze kritiek inmiddels breed gedragen wordt. Maar wat onderbelicht blijft in alle kritiek op de mislukte Participatiewet is het feit dat er veel mensen met een arbeidsbeperking gevangen zitten in de bijstand en daarmee samenhangend de inkomenskant. De overheid heeft de wet zo ingericht dat het alleen voor een zeer korte periode leefbaar is, want immers, iedereen moet toch werken! De wethouder van Tilburg die een maand van een bijstandsuitkering wilde leven, kwam al binnen die maand in grote problemen. Mensen met forse gezondheidsproblemen zijn nu permanent afhankelijk van een te laag bijstandsinkomen.

De schrijnende verhalen van mensen met een beperking zijn niet nieuw, maar de FNV kan niet anders dan weer aan de bel trekken om aandacht voor hen te vragen. De FNV heeft eerder succesvol SyRI bestreden en heeft een rapport uitgebracht – Snelweg of karrenspoor – over het mislukken van de Participatiewet. In december 2020 hebben we het boekje Boeten zonder schuld uitgebracht met verhalen van mensen in de bijstand die onterecht sancties opgelegd kregen en onterecht van fraude werden beticht in de bijstand. En nu brengen we een rapport met verhalen van mensen die aangewezen zijn op de Participatiewet, maar door forse permanente gezondheidsklachten uitzichtloos tot de AOW-leeftijd aangewezen zijn op een ‘tijdelijk vangnet’. Het zijn opnieuw schrijnende verhalen en eenieder kan niet anders concluderen dat we dit toch echt zo niet willen in ons welvarende land”.

Downloaden Passend vangnet gewenst, Uitgave FNV Uitkeringsgerechtigden, juni 2021: www.fnv.nl/getmedia/f3bc12c7-e10f-4095-9bae-99567ea39758/Gevangen-in-de-bijstand-rapport-FNV-Uitkeringsgerechtigden.pdf

FNV overhandigt rapport ‘Gevangen in de bijstand’ aan Tweede Kamer, door Yvette de Vries, FNV, 21 juni 2021: www.fnv.nl

Nieuwe CAO: Cultuuromslag bij universiteiten. Minder flex, meer vaste banen en werkdruk omlaag

Geschreven op 29 juni 2021. Gepost in Blogs, Onderwijs. Geen reacties op Nieuwe CAO: Cultuuromslag bij universiteiten. Minder flex, meer vaste banen en werkdruk omlaag

Vakbond FNV heeft samen met andere bonden een onderhandelaarsakkoord bereikt over een nieuwe cao Nederlandse Universiteiten. Een van de belangrijkste afspraken is dat universitair (hoofd-) docenten, hoogleraren en ondersteunend personeel in principe na één jaar in vaste dienst komen.
Verder worden de lonen in twee stappen structureel met 2% verhoogd en geldt vanaf 1 juli 2021 een minimumloon van 14 euro bruto per uur. De cao gaat in per 1 januari 2021 en loopt tot en met 31 maart 2022.

Jan Boersma, bestuurder FNV Onderwijs & Onderzoek: “Eindelijk maken we ook in de sector Onderwijs & Onderzoek de omslag van flex naar vaste banen. Hiermee kunnen we de werkdruk in deze sector verder terugdringen. Dat werd ook hoog tijd”.

Cultuuromslag

Universitair docenten, hoofddocenten en hoogleraren die al een contract hebben, komen na een jaar in vaste dienst. Nieuwkomers krijgen na anderhalf jaar een vast contract. Ondersteunend personeel komt ook na een jaar in vaste dienst. Boersma: “De afspraken over meer vaste banen betekenen echt een omslag in de cultuur bij universiteiten. Hierdoor zien in 2021 zo’n 800 wetenschappelijk personeelsleden hun tijdelijke baan omgezet worden in een vaste baan met meer zekerheid”. Bij het ondersteunend personeel gaat het om een veelvoud aan banen dat omgezet wordt in vast.

Loon en extra vergoedingen

De lonen worden op 1 juli structureel met 1,64% verhoogd en op 1 januari 2022 nog een keer met 0,36%. Naast een loonsverhoging ontvangen medewerkers vanaf 1 september 2021 een netto thuiswerkvergoeding van 2 euro per dag en een netto internetvergoeding van 25 euro per maand. Boersma: “Op deze manier realiseren we ook koopkrachtbehoud”. Daarnaast krijgen medewerkers een éénmalige uitkering van 650 euro op basis van een 38-urige werkweek en zijn er afspraken gemaakt over hybride werken.

SER-advies

De afspraken in de cao Universiteiten over het inperken van flex sluiten aan bij het SER-advies over een nieuwe, eerlijke arbeidsmarkt waar ook werkgevers (o.a. VNO-NCW) deze maand hun handtekening onder hebben gezet.

Werkdruk omlaag

Om de hoge werkdruk terug te brengen, krijgen docenten tijd voor onderwijsgebonden onderzoek. Zo kunnen zij ook onderzoek onder werktijd doen. Ook moeten universiteiten reëel haalbare en samenhangende takenpakketten vaststellen die de werkdruk beteugelen. Verder zijn er definitieve afspraken gemaakt over het vitaliteitspact. Oudere medewerkers kunnen zo minder werken tegen inlevering van slechts een deel van hun salaris, met behoud van pensioenopbouw over het volledige salaris.

Bij de Nederlandse universiteiten werken ruim 55.000 mensen. Het akkoord wordt positief aan de achterban voorgelegd. De leden kunnen tot 1 augustus stemmen over het akkoord.

Na 1 jaar vast in dienst en loonsverhoging voor personeel universiteiten in nieuwe cao, door Yvette de Vries, FNV, 29 juni 2021: www.fnv.nl/nieuwsbericht/sectornieuws/fnv-overheid/2021/06/na-1-jaar-vast-in-dienst-en-loonsverhoging-voor-pe

Foto bovenaan: Universiteit Leiden is sinds eind jaren negentig gevestigd in twee steden: Leiden en Den Haag

Nieuwe bundel artikelen roept politiek op werk te maken van menselijke maat in zorg en welzijn

Geschreven op 28 juni 2021. Gepost in Blogs, Welzijn, Zorg. Geen reacties op Nieuwe bundel artikelen roept politiek op werk te maken van menselijke maat in zorg en welzijn

Maandagmiddag 28 juni 2021 wordt de bundel Momentum voor de menselijke maat gepresenteerd in Den Haag in het bijzijn van de Kamerleden Steven van Weyenberg (D’66), Mei Li Vos (PvdA), Aukje de Vries (VVD) en Corinne Ellemeet (GroenLinks). Aanvang 15.00 uur op Campus Den Haag van de Universiteit Leiden en online live te volgen.

“Elke organisatie en toezichthouder moet een plan maken hoe de menselijke maat weer voorop moet komen te staan”, aldus demissionair premier Mark Rutte in mei 2021 in Nieuwsuur en in de Tweede Kamer. Hij verwees daarbij naar het werk van psycholoog Sandra van Dijk en econoom Marcel Canoy. Samen met kennisinstituut Movisie publiceren Van Dijk en Canoy nu een bundel waarin die menselijke maat verder wordt uitgewerkt.

In de asresten van de Toeslagenaffaire is er grote politieke urgentie om de menselijke maat te omarmen en het broze vertrouwen van de burger terug te winnen. Daarmee is de menselijke maat een verbindend thema waarin partijen van rechts tot links elkaar kunnen vinden bij het formeren van een kabinet. Er is volop momentum voor maatwerk, maar hoe doen we dat?

Momentum voor de menselijke maat

De bundel bevat vijftien positieve en krachtige voorbeelden over hoe de menselijke maat geboetseerd kan worden. Een keur aan prominente denkers op dit terrein laat zien waar het schuurt en hoe het wel kan. De bundel eindigt met tien lessen en is daarmee een handreiking aan de politiek om een klimaat te scheppen waarin de menselijke maat het uitgangspunt is:

Erkennen: de menselijke maat is geen willekeur
Luisterend meebewegen
Anders verantwoorden
Regels breken
Ontschotten en prikkels die kloppen
Langetermijnvisie
Ervaringsdeskundigen
Stop met de dominantie van het zorg-denken
Geen nieuwe instrumenten of systemen meer ontwikkelen
Er verdwijnt ook wat. De menselijke maat is niet iets wat er ook nog bij moet. Geen overbelasting van professionals, maar een nieuwe manier van werken waarbij geaccepteerd moet worden dat sommige zorg of diensten verdwijnen omdat ze niet voldoende van waarde zijn.

De bundel bevat vijftien hoofdstukken en is onderverdeeld in drie thema’s: Goed luisteren en breed kijken; Zo kan het ook; Buiten de lijntjes kleuren.

Downloaden Momentum voor de menselijke maat – Praktijklessen voor zorg en welzijn, door Marcel Canoy, Sandra van Dijk, Marcel Ham (redactie), Movisie, juni 2021: www.socialevraagstukken.nl/de-menselijke-maat-in-perspectief/

Presentatie online volgen

Wie de presentatie live online wil volgen kan zich aanmelden met het formulier op de site van Universiteit Leiden: www.universiteitleiden.nl/agenda/2021/06/momentum-voor-de-menselijke-maat

Het verschil tussen ‘coronaonderwijs’ en ‘blended learning’ in afstandsonderwijs

Geschreven op 28 juni 2021. Gepost in Blogs, Onderwijs. Geen reacties op Het verschil tussen ‘coronaonderwijs’ en ‘blended learning’ in afstandsonderwijs

Scholen werden gedwongen tijdens de coronacrisis zowel het lesgeven als randzaken eromheen, waaronder het afnemen van toetsen, online te regelen. Algemeen was de mening dat scholen ook na de pandemie daarvan de vruchten zouden plukken.
Maar, volgens Wilfred Rubens is het huidige ‘coronaonderwijs’ niet te vergelijken met de wijze waarop blended learning normaliter in het onderwijs wordt ingevoerd en toegepast. Dat schrijft hij op de site van het onafhankelijke onderwijsplatform Komensky Post.
Blended learning – of hybrid learning – is een mix van onderwijsmethoden met en zonder technologie, bijvoorbeeld een combinatie van e-learning en klassikaal leren.
Wilfred Rubens is deskundig op het gebied van e-learning en te-learning (technology enhanced learning).

Onderzoek laat zien dat de leerresultaten achterblijven. In het begin van de coronocrisis moesten, aldus Rubens, docenten en leerlingen hun draai vinden, maar inmiddels zouden de inspanningen tot beter resultaat moeten leiden.

In zeven punten geeft Rubens een reactie op de gebeurtenissen in het onderwijs tijdens de lockdowns waarbij hij zich de vraag stelt: Waarom zou blended learning in de toekomst wel veelbelovend voor het onderwijs zijn? :

De wijze waarop online onderwijs wordt ingezet is zeer divers. De resultaten ook. Onderzoeken bieden weinig zicht op verschillen tussen scholen en docenten.
Professionalisering en ondersteuning op dit terrein zijn essentieel. In het verleden is daar lang niet altijd voldoende werk van gemaakt. Dat wreekt zich nu. Want ook het afgelopen jaar was daar dankzij de werkdruk en stress lang niet altijd voldoende ruimte voor (met name in basisonderwijs en soms ook in voortgezet onderwijs is vaak sprake van beperkte ondersteuning). Ik lees overigens ook anekdotes (!) van/over docenten die tijdens de tweede lockdown leerervaringen van de eerste lockdown toepassen.
De context doet ertoe. Ik heb laatst al geschreven dat je het normaliter niet in je hoofd zou moeten halen om volledig online leren binnen het basis- en voortgezet onderwijs (vooral onderbouw) toe te passen. Online leren doet een fors beroep op zelfregulering. Zoals Tony Bates laatst schreef: kinderen en jongeren zijn daar over het algemeen minder sterk in dan volwassenen.

Lees verder over de punten vier tot en met zeven op Komensky Post: Maakten de ervaringen met ‘coronaonderwijs’ de hooggespannen verwachtingen waar? door Wilfred Rubens, 25 juni 2021: https://komenskypost.nl/?p=6837

De conclusie van Rubens is dat de pandemie negatief van invloed blijkt te zijn op het welbevinden van leerlingen en studenten. Zorgvuldig ingevoerde vormen van blended learning op school zijn niet te vergelijken met het huidige coronaonderwijs. De context is heel belangrijk.

Site van Wilfred Rubens: www.te-learning.nl

Op 1 mei 2021 bestond Komensky Post vijf jaar. Inmiddels staan er bijna 600 artikelen op de site. Komensky Post besteedt aandacht aan onderwerpen als de oorzaken van het groeiende aantal laaggeletterden en. Of hoe ga je als leraar om met leren op afstand? Waar komen de grote reserves bij veel schoolbesturen vandaan?
https://komenskypost.nl

Afbeelding bovenaan is van Hatice EROL