Skip to main content

Redactie Beroepseer

Dagelijkse blokkade van A12 van Extinction Rebellion doet discussie over demonstratierecht oplaaien

Geschreven op . Gepost in Algemeen, Blogs. Geen reacties op Dagelijkse blokkade van A12 van Extinction Rebellion doet discussie over demonstratierecht oplaaien

Ruim 200 aanhoudingen bij veertiende blokkade A12 luidt de kop boven een artikel in een landelijke krant op vrijdag 22 september 2023. Het is de veertiende dag op rij dat de klimaatactiegroep Extinction Rebellion (XR) demonstreert. XR wilt dat de overheid stopt met de belastingvoordelen die grote bedrijven krijgen op het verbruik van fossiele brandstoffen. Tot die tijd blokkeert de groep de snelweg A12 bij Den Haag.

Heeft iedereen altijd het recht om te protesteren? Waar begint en eindigt het recht op betoging? De dagelijkse blokkade van XR heeft de discussie over het demonstratierecht weer doen oplaaien. Waar stel je de grens?
Wessel Wierda van Folia, het journalistieke en onafhankelijke medium voor studenten, docenten en medewerkers van de Universiteit van Amsterdam (UvA), vroeg het aan Jerfi Uzman, hoogleraar staatsrecht aan de UvA. Hij vond het “een van de moeilijkste onderwerpen in het recht”.

Voorbij aan het demonstratierecht

Volgens Bas Schotel, docent algemene rechtsleer aan de UvA s gaat de snelwegblokkade van XR “voorbij aan het demonstratierecht”. Hij legt uit: “Het idee van het demonstratierecht is dat je de mogelijkheid hebt om een gemeenschappelijke opvatting te uiten op een betekenisvolle plek in de publieke ruimte”.
Dat daar tot op zekere hoogte verkeersoverlast of hinder bij kan plaatsvinden is slechts een neveneffect, stelt Schotel. “Voor XR is het verstoren van het normale leven echter niet een ongewenst neveneffect, dat is precies het hoofddoel”.
Daarmee treedt XR met de snelwegblokkade buiten het recht, vindt Schotel. “Maar dat wil niet zeggen dat dit een manier van handelen is die niet zou passen in een volwassen democratische rechtsstaat”, relativeert hij. Integendeel: “De figuur van de burgerlijke ongehoorzaamheid is een al lang bestaande praktijk. Het is een legitiem (politiek) actiemiddel dat fundamenteel verschilt van een gewone wetsovertreding”.

Schotel gaat vervolgens dieper in op de juridische kant van burgerlijke ongehoorzaamheid.

Er is wel een grens

Jerfi Uzman kijkt anders aan tegen burgerlijke ongehoorzaamheid dan Schotel. Hij ziet burgerlijke ongehoorzaamheid niet als een buitenrechtelijk, legitiem middel dat actievoerders kunnen aanwenden. “Maar het een sluit het ander niet uit. Het recht op betoging beschermt een zekere mate van burgerlijke ongehoorzaamheid”. In die zin is het niet juridisch verboden om ongehoorzaam te zijn als burger, betoogt Uzman.
Maar er is wel een grens. Breng je de veiligheid van een vliegtuig in gevaar om een punt te maken, dan valt dat überhaupt niet onder de vrijheid van betoging. Een snelwegblokkade daarentegen, wél. “Op een snelweg zal het belang van de verkeersveiligheid vaak zwaarder wegen dan het belang van de demonstrant”, zegt Uzman. “Maar dat neemt niet weg dat de overheid de specifieke redenen om op een snelweg te demonstreren wel moet meenemen in de afweging”.

Uzman verwacht dat hoe langer de blokkade voortduurt, hoe groter de kans is dat de rechter op een gegeven moment het belang van de verkeersveiligheid laat prevaleren.
Dat gebeurde in 2014 ook bij de dagelijkse manifestatie van de Occupy-beweging op het Malieveld in Den Haag. Volgens de rechter had de actie op den duur ‘het karakter van een manifestatie verloren’.

Wiersma begon zijn artikel over de vraag of iedereen altijd het recht op demonstreren heeft en noemde het rondetafelgesprek in het parlement over ‘de vele facetten rond het demonstratierecht’ op 7  september 2023. Daaraan namen deel burgemeesters, experts en vertegenwoordigers van politie en justitie en leden van actiegroepen w.o. XR, Kick Out Zwarte Piet.
Men kwam niet tot een vergelijk na drie uur discussiëren. Er volgden geen scherpe juridische grenzen aan demonstreren. Burgemeester Van Zanen van Den Haag riep daarop uit “het voor de rechter te laten komen”.

Heeft iedereen altijd het recht om te protesteren, zo ook op de snelweg? door Wessel Wierda, Folia, 21 september 2023: www.folia.nl/actueel/158746/heeft-iedereen-altijd-het-recht-om-te-protesteren-zo-ook-op-de-snelweg

Rondetafelgesprek over demonstratierecht in Tweede Kamer: www.tweedekamer.nl/debat_en_vergadering/uitgelicht/rondetafelgesprek-over-demonstratierecht

Zie ook: Politiebonden doen dringend beroep op politiek in verband met XR-wegblokkade in Den Haag. De onevenredige politie-inzet kan Nederland zich niet meer veroorloven, Blogs Beroepseer, 9 september 2023: https://beroepseer.nl

 

 

Foto bovenaan is van Roel Wijants: Bezetting A12 door Extinction Rebellion op 28 januari 2023

Ziekteverzuimcijfers 2022 voortgezet onderwijs: Meer werknemers hebben zich ziek gemeld

Geschreven op . Gepost in Blogs, Onderwijs. Geen reacties op Ziekteverzuimcijfers 2022 voortgezet onderwijs: Meer werknemers hebben zich ziek gemeld

Na de coronajaren 2020 en 2021, is er in 2022 weer sprake van een reguliere schoolopening. Toch zijn de naweeën van de coronapandemie nog duidelijk voelbaar in de scholen van het voortgezet onderwijs.

In 2022 lijkt er sprake te zijn van een corona-herstelperiode waarin zowel leerlingen als ook het onderwijspersoneel hun weg naar school weer moeten zien te vinden. De sociaal-emotionele gevolgen van de schoolsluitingen op (het gedrag van) de leerlingen en de extra inspanningen om de leerachterstanden van leerlingen in te halen, in combinatie met oplopende personeelstekorten, trekken een wissel op de draagkracht van alle werknemers.

Meer werknemers hebben zich ziek gemeld. Het percentage werknemers dat zich in 2022 niet ziek heeft gemeld is fors gedaald, en zij hebben zich ook vaker ziek gemeld. Het verzuim in het corona-hersteljaar is daardoor hoger dan het de afgelopen tien jaar is geweest. Het blijkt dat de volle breedte van het onderwijspersoneel, zowel mannen als vrouwen, in alle functiegroepen en in alle leeftijdscategorieën, is geraakt.

Ook ondersteunend onderwijspersoneel

Ook de medewerkers in de ondersteunende functies kampten met een hoger ziekteverzuim. Het ziekteverzuimpercentage lag voor het onderwijsondersteunend personeel*) – oop’ers – op 6,6 procent. Dat was 6,1 procent in 2021. Ook steeg de ziekmeldingsfrequentie: van 0,9 naar 1,4 keer. Het percentage oop’ers dat zich niet één keer ziek hoefde te melden, nam af van 53 procent naar 39 procent. De cijfers van de groep die geen één keer heeft verzuimd, zijn ‘opvallend’, aldus de onderzoekers. Het verzuim raakt ook onderwijspersoneel dat normaal gesproken tot de stabiele ‘backbone’ van de organisatie behoort.

Minder lesuren en kleinere klassen

“De noodzaak voor werkdrukverlichting en duurzame inzetbaarheid is groot. De politiek moet echt veel grotere en structurele stappen zetten om het lerarentekort tegen te gaan”, zegt bestuurder Jelmer Evers van de Algemene Onderwijsbond (AOb) in een interview met Karen Hagen voor de site van AOb. “We moeten naar minder lesuren en kleinere klassen. Dat blijft onze dringende boodschap aan de politiek richting de verkiezingen. De werkdruk moet verlicht worden”.

Evers wijst erop dat er in de huidige cao al werkdrukmiddelen beschikbaar zijn. “Iedere docent heeft 90 uur per jaar om naar eigen inzicht in te zetten om zo de werkdruk te verlichten. Ook zijn er collectieve middelen voor het hele team te besteden. Werknemers kunnen uren opsparen, alleen krijgen ze nog te vaak ‘nee’ te horen van hun leidinggevenden. Maar deze uren helpen wel om langere uitval te voorkomen. We moeten toe naar een structurele werkdrukverlichting. Deze cijfers laten weer zien dat het nodig is”.

Downloaden rapport Verzuimcijfers 2022 voortgezet onderwijs. Uitgevoerd door DUO, bewerkt door Voion, september 2023: www.voion.nl/media/4cue4w34/rapport-ziekteverzuimcijfers-2022-voortgezet-onderwijs-september-2023.pdf

Ziekteverzuimcijfers 2022 voortgezet onderwijs gepubliceerd, Voion – Arbeidsmakt & Opleidingsfonds voortgezet onderwijs, 19 september 2023: www.voion.nl/nieuws/ziekteverzuimcijfers-2022-voortgezet-onderwijs-gepubliceerd/

Hoogste ziekteverzuim in tien jaar in voortgezet onderwijs, Karen Hagen, AOb, 21 september 2023: www.aob.nl/actueel/nieuws/hoogste-ziekteverzuim-in-tien-jaar-in-voortgezet-onderwijs/

Noot
*) OOP staat voor: onderwijsondersteunend personeel. In principe zijn alle werknemers op scholen die géén docent zijn dus OOP’ers. Denk hierbij aan de roostermaker, de conciërge, verzuimcoördinator, secretaresse, receptionisten, al het niet- lesgevend personeel.

New Public Management heeft zijn tijd gehad en wordt afgeschaft op ministeries. Voortaan nadruk op een betrouwbare, dienstbare en rechtvaardige overheid

Geschreven op . Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op New Public Management heeft zijn tijd gehad en wordt afgeschaft op ministeries. Voortaan nadruk op een betrouwbare, dienstbare en rechtvaardige overheid

Uit de begroting 2024 van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) blijkt dat het Rijk afscheid neemt van het New Public Management. Volgens het ministerie moet er rijksbreed vooral worden gewerkt aan een overheid die betrouwbaar, dienstbaar en rechtvaardig is, omdat de samenleving daarom vraagt. Dat betekent als rijksdienst in verbinding staan met de samenleving, politiek, beleid en de organisaties in de uitvoering. En daarbij pas niet een filosofie waarbij de nadruk ligt op efficiëntie en doelmatigheid.

Hans Bekkers schrijft op Binnenlands bestuur dat het bedrijfsmatig werken decennia lang het credo was bij de overheid. Die tijd is voorbij volgens de begroting van BZK.

Hoewel volgens Binnenlandse Zaken efficiëntie en doelmatigheid van de overheid als geheel onverminderd nastrevenswaardig blijven, ‘is het van belang om niet langer uit te gaan van New Public Management.’ Daarbij is de focus immers te veel gericht op ‘verkokerde sturing’ en de ‘prestaties van de eigen organisatie.’
Voortaan moet er wat BZK betreft vooral worden gewerkt ‘vanuit het toevoegen van publieke waarde.’ De maatschappelijke opgave en de dienende functie van de overheid ten opzichte van de samenleving zijn daarbij de uitgangspunten.

Demissionair minister De Jonge van Binnenlandse Zaken wil een overheid zien ‘die luistert naar wat er leeft, zorgt dat signalen over wat er wel of niet goed gaat haar bereiken en zorgt dat er ruimte is om in de gevallen waarin beleid en wetgeving niet heeft voorzien of onbedoelde onevenredige uitkomsten heeft, oplossingen kunnen worden geboden.

Rijk neemt afscheid van New Public Management, door Hans Bekkers, Binnenlands Bestuur, 19 september 2023: www.binnenlandsbestuur.nl
Binnenlands bestuur is een tijdschrift en een journalistieke nieuwssite voor ambtenaren en bestuurders.

Toevoeging van Thijs Jansen, directeur Stichting Beroepseer
op het afscheid van New Public Management

Voortaan moet er wat BZK betreft vooral worden gewerkt ‘vanuit het toevoegen van publieke waarde.’ De maatschappelijke opgave en de dienende functie van de overheid ten opzichte van de samenleving zijn daarbij de uitgangspunten.

Deze verschuiving van New Public Management naar Public Value Management of New Public Governance is in Nederland al jaren aan de gang. Deze uit zich in het tegenwoordig – binnen verschillende overheidslagen – zeer frequente gebruik van leuzen als ‘creëren van maatschappelijke meerwaarde’ (public value) (ontleend aan Mark Moore, Creating Public Value: Strategic Management in Government 1995); ‘werken naar de bedoeling’ (ontleend aan Wouter Hart & Marius Buiting, Verdraaide Organisaties. Terug naar de bedoeling 2012); ‘opgavengericht werken’ (waarvan de oorsprong vaak in Agile werken/ Scrum gezocht wordt: zie bijvoorbeeld blog uit 2017 waarin gemeld wordt dat de gemeente Ede gestart is met opgavengericht werken waarin gebruik gemaakt wordt van de agile mindset, http://kasburger.blogspot.com/2017/09/opgavegericht-werken-vanuit-een-agile.html
Het Ministerie van BZK heeft de ambtelijke top deze nieuwe filosofie vanaf 2018 tot uitgangspunt gemaakt van een organisatieveranderingstraject, geïnspireerd door het boek van Hart/Buiting. Dat is overigens tot nu toe geen groot succes geworden volgens het onderzoek van Manon Tolkamp (2021, Organizational change in practice: https://beroepseer.nl)

Weinig bekend is dat de verschuiving naar PVM die nu zichtbaar wordt bij de Nederlandse overheid al in 2002 in de UK bepleit is door Gavin Kelly, Sir Geoff Mulgan and Stephen Muers – destijds topadviseurs van MP Tony Blair – in het nog steeds interessante en actuele advies Creating Public Value. An analytical framework for public service reform (met de disclaimer: ‘This paper has been prepared to stimulate discussion: it does not represent the views of government’). Zie: https://webarchive.nationalarchives.gov.uk/ukgwa/20100407164622/http:/www.cabinetoffice.gov.uk/strategy/seminars/public_value.aspx
Een interessante reflectie op wat uit dat advies voortgekomen is en hoe deze benadering verder ontwikkeld kan worden is Putting value creation back into ‘public value: From market-fixing to market-shaping (2019) van Mariana Mazzucato en Josh Ryan-Collins: https://www.ucl.ac.uk/bartlett/public-purpose/sites/public-purpose/files/public_value_final_30_may_2019_web_0.pdf

Zorgtroonrede 2023

Geschreven op . Gepost in Blogs, Overheid, Zorg. Geen reacties op Zorgtroonrede 2023

Vanmiddag om 13.15 uur spreekt koning Willem-Alexander de Troonrede uit in de Koninklijke Schouwburg van Den Haag. Het is Prinsjesdag 2023. Sinds enige tijd circuleert er op internet de Zorgtroonrede 2023 die zo begint:

Geachte Leden der Staten Generaal,

[probleemschets]

‘Is zorg echt onbetaalbaar?’ Een vraag die ons al geruime tijd bezighoudt.

Afgelopen 40 jaar hebben we de zorg als geheel zien veranderen. Om de zorg betaalbaar te houden, binnen het vaststaande zorgbudget, kwam een categorie werkers tot ongekende bloei: de áán-de-zorg-werkenden. Zonder zelf primaire zorg of direct ondersteunend werk uit te voeren, gingen zij zich bemoeien met uitvoerende ín-de-zorg-werkers en de patiënt. Langzaam maar zeker werd zo de leidende zorginhoudelijke kennis op alle niveaus vervangen door bedrijfsmatige kennis. Onder andere resulterend in de komst van het huidige zorgstelsel in 2006. Zorg gestart vanuit een hulpvraag en gegeven vanuit een vertrouwensrelatie werd vervangen door zorg als product. Ons Nederlanders werd een mooie toekomst geschetst: verbetering van kwaliteit van zorg, vermindering van de wachtlijsten en inperking van de groei van de zorgkosten.

De Zorgtroonrede 2023 is ondertekend door onder anderen Marjet Veldhuis, Jennifer Bergkamp en Nienke Ipenburg-van Zelst. Zij maken deel uit van de beweging Ik steun IN de zorg die als doel heeft: “beïnvloeding en verandering van de gezondheidszorg. Dusdanig dat er meer mensen, geld en beter beleid komt voor diegenen die IN de zorg werken”.

Initiatiefneemster van Ik steun IN de zorg is Marjet Veldhuis, expert/vertrouwenspersoon in de zorg en auteur van het in 2021 verschenen boek Heilige zorghuisjes.

Lees de Zorgtroonrede op: https://iksteunindezorg.nl/zorgtroonrede-2023/
Ik steun IN de zorg: https://iksteunindezorg.nl/steun/

De overheid moet ophouden burgers bij voorbaat als vijand te zien

Geschreven op . Gepost in Blogs, Overheid, Publieke en semi-publieke sector. Geen reacties op De overheid moet ophouden burgers bij voorbaat als vijand te zien

De landelijke en lokale overheid blijven burgers (stiekem) profileren, bespioneren en controleren met behulp van datakoppeling en algoritmen alsof er nooit een toeslagenschandaal en een rechterlijk verbod is geweest.  Vakbond FNV overweegt nu een gang naar de rechter in zeker drie gevallen. Eva Prins schrijft daarover in het artikel Burgers blijven bij voorbaat verdacht in FNV Magazine.

De drie gevallen betreffen de Rijksoverheid, Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en de gemeente Rotterdam.

Casus 1
Uit onderzoek van journalisten van Argos en Lighthouse Reports naar een landelijk opsporingssysteem tegen fraude (LSI) blijkt dat de overheid nog steeds, ondanks een rechterlijk verbod op datakoppelingswet SyRI in 2020, op grote schaal onverdachte burgers profileert. Daarom bereidt Platform Burgerrechten samen met de FNV, en andere partners uit de SyRI-rechtszaak opnieuw een rechtszaak tegen de staat voor.

Casus 2
Jarenlang heeft het UWV via zogeheten cookies de IP-adressen onderzocht van mensen die de website bezochten. Dit om na te gaan of mensen in het buitenland verbleven. Voor deze cookies was geen toestemming gevraagd wat wettelijk wel moet. De uitvoeringsorganisatie wist al jaren dat ze hiermee de privacywet overtrad, maar de in- en externe waarschuwingen werden bewust genegeerd, aldus journalisten van de NOS en Nieuwsuur.

Casus 3
In Rotterdam wil de FNV naar de rechter stappen namens bijstandsgerechtigden die jarenlang stiekem werden gescreend door een algoritme van de gemeente.

Lees het hele artikel Burgers blijven bij voorbaat verdacht, door Eva Prins, FNV magazine, no 3, september 2023: https://uitkeringsgerechtigden.fnv-magazine.nl/032023/fraude-opsporing (Artikel niet meer beschikbaar)

Handhaving

De Nationale Ombudsman publiceerde een brochure met twaalf spelregels voor overheidsinstanties om behoorlijk om te gaan met handhavingsverzoeken van burgers. Downloaden op: www.nationaleombudsman.nl/system/files/infomateriaal/handhavingswijzer_februari_2014.pdf
De Handhavingswijzer hoort bij het rapport Helder handhaven’ Downloaden op: www.nationaleombudsman.nl/uploads/rapport2010-235.pdf

Handhaving wil zeggen: activiteiten van de overheid die zorgen voor naleving van wetten en regels. Het Kenniscentrum voor beleid en regelgeving van de Rijksoverheid heeft een uitgebreide website ingericht: www.kcbr.nl/beleid-en-regelgeving-ontwikkelen/beleidskompas/3-wat-zijn-opties-om-het-doel-te-realiseren/31-beleidsinstrumenten/ondersteunende-instrumenten/handhaving

Handhaving en sancties, De Rechtspraak: www.rechtspraak.nl/Onderwerpen/Handhaving-en-sancties

Handhaving door en voor gemeenten. Een juridische handleiding voor de gemeentelijke praktijk, VNG, 2019: https://vng.nl/sites/default/files/2019-11/handhaving-door_20191017.pdf

Handhaving van onderop: handhavingsinstrumenten in de sociale zekerheid vanuit het perspectief van de burger. Instituut GAK: www.instituutgak.nl

“De overheid moet echt ophouden burgers op voorhand als
vijand te zien, en handelen op basis van vertrouwen”
Kitty Jong, vicevoorzitter van FNV

 

Foto bovenaan is van Roel Wijnants: detail gevel Justitiegebouw, Plein, Den Haag met opschrift  “Je maintiendrai” – Ik zal handhaven – de wapenspreuk van Nederland sinds 1815

Manifest van negen hbo-docenten over onderwijsvernieuwing

Geschreven op . Gepost in Blogs, Onderwijs. 1 reactie op Manifest van negen hbo-docenten over onderwijsvernieuwing

Negen hbo-docenten doen in een manifest zes voorstellen ter voorkoming van nadelige gevolgen van onderwijsvernieuwingen. In de afgelopen jaren is gebleken dat vernieuwingen het onderwijs eerder hebben geschaad dan dat er sprake is van verbetering. De docenten schrijven: “Nu de steeds verder teruglopende onderwijsprestaties van Nederlandse leerlingen pijnlijk duidelijk worden, staan onderwijskundigen en bestuurders klaar om met vaak zeer ingrijpende voorstellen het onderwijs grootschalig te verbeteren. Keer op keer pakken deze ‘verbeteringen’ niet goed uit. Wij – een groep betrokken hbo-docenten – houden geen pleidooi om nooit meer iets aan te passen, maar we zijn van mening dat instituten doordachter moeten omgaan met veranderingen en ook verantwoording moeten afleggen over onderwijsvernieuwingen”.

Als een onderwijsvernieuwing ‘mislukt’, zouden studenten hun collegegeld moeten terugkrijgen van hun hogeschool. Het is een opvallend voorstel van de docenten. Zij vinden dat studenten nu te vaak de dupe zijn van de vernieuwingsdrift van hogescholen.
Het manifest is op 6 september 2023 aangeboden aan de Tweede Kamer. De negen hbo-docenten zijn werkzaam op Fontys hogescholen, de Avans Hogeschool en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

Open leerruimtes en coaches

Het manifest kan niet los worden gezien van het rumoer dat afgelopen studiejaar ontstond rond de HILL-methode bij Fontys, die vooral op de Juridische Hogeschool in Tilburg (een samenwerkingsverband van Fontys en Avans) slecht uitpakte. In de HILL-methode is klassikale instructie deels vervangen door zelfstudie in open leerruimten, waarbij docenten optreden als ‘coaches’. De docenten trekken evenwel hun zorgen over onderwijsvernieuwingen in hun manifest breder dan alleen het gedoe rond de HILL-methode.

Manifest met zes uitgangspunten

Erken dat elke vernieuwing een experiment is, luidt het eerste voorstel van het manifest. Stel daarom een protocol op waarin duidelijk wordt gemaakt wat de vernieuwing precies inhoudt en stel het betreffende onderwijsinstituut financieel aansprakelijk als een onafhankelijke commissie vaststelt dat er bij klachten aanleiding is voor compensatie.

Gebruik docenten niet als wisselgeld: in de nieuwe hbo-cao krijgen werknemers de mogelijkheid de werkdruk te laten toetsen bij een onafhankelijke commissie. Dit zou standaard het geval moeten zijn bij grootschalige onderwijsvernieuwingen.

Schroef de pretenties terug: Onderwijsinstellingen moeten zich volgens oud-hoogleraar Rolf van der Velden geen illusies maken dat werkgevers of brancheverenigingen weten wat er in de toekomst gaat gebeuren. Een rechtvaardiging voor onderwijsvernieuwingen kan niet bestaan uit enkel een verwijzing naar ‘het werkveld in toekomstige tijden’. De ongemakkelijke waarheid is dat uit onderzoek blijkt dat de meeste bedrijven niet meer dan twee jaar vooruit kunnen kijken.

Het vernieuwingsproces moet doorzichtig zijn. Het “voor een dubbeltje op de eerste rij willen zitten” geldt doorgaans niet voor adviesdiensten en externe partners. Die floreren dankzij de vernieuwingsdrift in het Nederlandse onderwijs. Dat is onder meer te wijten aan een algemeen gebrek aan transparantie. In 2019 geeft de Onderwijsinspectie aan dat het onduidelijk is of onderwijsvernieuwing beter onderwijs oplevert. In 2021 stelt vakdidacticus Ton van Haperen dat ondoordachte onderwijsvernieuwingen nog steeds doorgaan. Wij eisen dat de vernieuwingen transparant zijn qua werkdruk, inhoudelijke onderbouwing én financiering.

Veranderingen moeten gerealiseerd worden in stapjes. En dus niet met rigoureuze revoluties, waarbij studenten en docenten de kostenkant voor hun rekening moeten nemen en vernieuwers uitsluitend de al dan niet terecht geclaimde batenkant op hun eigen conto mogen bijschrijven.

Erken dat vakinhoudelijke docenten de kern van een onderwijsinstelling zijn en dat zij samen met didactische deskundigen de initiatoren en uitvoerders van onderwijsvernieuwingen moeten zijn. Besturen dienen een ondersteunende en niet een dirigerende functie te hebben. Nog te vaak zijn onderwijsvernieuwingen top-down trajecten waar vakdocenten amper in gehoord of bij betrokken zijn en die daardoor draagvlak missen, juist daar waar dit essentieel is. Met mislukking als gevolg.

Downloaden Manifest hbo-onderwijsvernieuwing, met namen ondertekenaars, augustus 2023: https://beroepseer.nl

Kritisch manifest van docenten over onderwijsvernieuwing, Fontys, 4 september 2023: https://bron.fontys.nl/kritisch-manifest-van-docenten-over-onderwijsvernieuwing/

Nieuwtje: ‘Compenseer studenten als onderwijsvernieuwing mislukt’, Hogeschool van Amsterdam, 30 augustus 2023: www.hvana.nl/lees/53932/nieuwtje-compenseer-studenten-als-onderwijsvernieuwing-mislukt

Steeds meer mensen voelen zich eenzaam: de trieste realiteit van het moderne leven

Geschreven op . Gepost in Blogs, Welzijn. Geen reacties op Steeds meer mensen voelen zich eenzaam: de trieste realiteit van het moderne leven

Iedereen voelt zich wel eens eenzaam of alleen. In 2022 gaf 49% van de volwassen bevolking (18 jaar en ouder) aan eenzaam te zijn. Van de volwassen bevolking is 34% matig eenzaam en 14% voelt zich sterk eenzaam. Eenzaamheid komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, maar bij sterke eenzaamheid zijn er nauwelijks verschillen
Sinds 2012 is het percentage eenzame volwassenen toegenomen van 39% tot 49%. Het percentage dat aangeeft sterk eenzaam te zijn was in 2012 nog 8%, en anno 2022 14%.

Om de eenzaamheid onder de bevolking te verminderen is het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in maart 2018 gestart met het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid. Aanvankelijk richtte het programma zich op eenzaamheid onder ouderen, sinds 2022 gaat het over eenzaamheid in het algemeen.

Minister van Eenzaamheid

Groot-Brittannië heeft sinds 2018 een Minister van Eenzaamheid – Minister of Loneliness. Als eerste werd benoemd Tracey Crouch, destijds minister voor sport en maatschappelijke organisaties. Haar werk omvatte het bestrijden van “de trieste realiteit van het moderne leven”. De huidige Minister van Eenzaamheid, sinds 2020, is Baroness Diana Barran, die onlangs waarschuwde dat “we ons nog steeds in een kritieke situatie bevinden wat betreft de aanpak van eenzaamheid”. Ondanks de inspanningen van het Ministerie van Eenzaamheid, is het aantal eenzame mensen sinds 2018 niet verminderd en stijgen de percentages. Uit cijfers van het Office for National Statistics blijkt dat het aantal mensen dat chronisch eenzaam is, is gestegen tot 3,83 miljoen – een half miljoen meer dan in het eerste jaar van de Corona-pandemie, toen 3,24 miljoen mensen chronisch eenzaam waren. 7,1% van de bevolking zegt nu dat ze altijd of vaak eenzaam zijn, in het eerste jaar van de pandemie was dit 6,0%.

De eenzaamheid is dus blijven toenemen na de pandemie. Robin Hewings, directeur van The Campaign to End Loneliness, onderdeel van het What Works Centre for Wellbeing: “Voor sommigen is het leven na de pandemie weer normaal geworden, maar voor anderen niet. Redenen hiervoor zijn onder andere een verlies aan sociaal vertrouwen, een slechtere gezondheid en een hoge inflatie waardoor mensen het zich moeilijk kunnen veroorloven om met anderen om te gaan. Sterker nog, door ernstige financiële zorgen voelen mensen zich erg eenzaam”.

Eenzaam of alleen

Alleen zijn of je eenzaam voelen is niet hetzelfde. Wel valt het vaak samen. Als je alleen bent, heb je niemand om je heen. Wanneer iemand geen of nauwelijks sociale contacten heeft, spreken we van sociaal isolement.
Emeritus hoogleraar Jenny de Jong-Gierveld, socioloog en demograaf, heeft een definitie geformuleerd: “Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde sociale relaties. Het kan zijn dat het aantal contacten dat men heeft met andere mensen geringer is dan men wenst. Het kan ook zijn dat de kwaliteit van de gerealiseerde relaties achterblijft bij de wensen”.

Louvain-la-Neuve

In 2021 publiceerde Sociaal.Net – Vlaams digitaal tijdschrift voor sociale professionals – het veel gelezen artikel: Eenzaamheid is en blijft taboe. Mensen schamen zich vaak over hun gevoel. Daarin stond dat eenzaamheid letterlijk pijn doet en dat het isolement mensen zwaarmoedig en depressief maakt. Er werd ook een oplossing gegeven. Die zou liggen in authentiek luisteren en meer openbare plekken waar mensen elkaar ontmoeten. Dat is gebeurd.
In Louvain-la-Neuve werden 45 vrijwilligers gekoppeld aan evenveel eenzame thuiswonende ouderen. Met bezoeken en activiteiten halen ze de ouderen uit hun isolement. Lisa Develtere schrijft erover  op Sociaal Net: Project tegen eenzaamheid koppelt ouderen aan een buur: ‘Er ontstaat een ketting van solidariteit’. Louvain-la-Neuve blijkt de perfecte plek. Er wonen daar veel alleenstaande ouderen, maar ook veel geëngageerde mensen. Louvain-la-Neuve ligt in de Belgische provincie Waals-Brabant, ongeveer 20 kilometer ten zuidoosten van Brussel en telt tegen de dertigduizend inwoners.
Maar niet alleen in Louvain-la-Neuve wordt er serieus gewerkt aan buurt- en gemeenschapsvorming. In april 2023 ging Develtere op bezoek bij het Lokaal dienstencentrum Cosmos dat kwetsbare ouderen uit de superdiverse Anderlechtse wijk Kuregem uit hun isolement haalt. Ze blazen leven in de buurt, bouwen bruggen tussen culturen en generaties en maken tegelijk mogelijk dat de senioren langer thuis kunnen blijven.

“Het is mijn tweede thuis”, zegt Carmela, een buurtbewoonster. “Ik breng hier veel tijd door. Ook om de eenzaamheid te verdrijven. Er hangt een leuke sfeer en de mensen zijn zo vriendelijk”. De vriendin van Carmela, Chris, beaamt: “Het is zo’n mooi initiatief. Je voelt dat de hele wijk Cosmos ondersteunt: het draait hier voornamelijk op vrijwilligers”.
Paul is zo’n vrijwilliger. Hij komt dagelijks een handje toesteken bij Cosmos. Naast de begeleiding van de Nederlandse conversatietafels elke donderdag, helpt hij vooral met praktische zaken en de contacten met bezoekers. “Omdat ik elke dag kom en nieuwe mensen ontvang, ken ik bijna iedereen bij naam. Soms ga ik zelf op ziekenhuisbezoek bij mensen die ik van hier ken of ga ik op visite nadat ze naar een woonzorgcentrum verhuizen”.

Cosmos kan rekenen op heel wat vrijwilligers, maar wordt ook gedragen door enkele medewerkers. Er is veel diversiteit in Kuregem, en dat zie je weerspiegeld bij Cosmos. Belgen, Spanjaarden, Grieken, Italianen, Afrikanen, Maghrebijnen.

Wetsvoorstel

In juli 2023 lanceerde de Amerikaanse senator van Connecticut “een baanbrekend wetsvoorstel – the National Strategy for Social Connection Act” om “de groeiende epidemie van Amerikaanse eenzaamheid te bestrijden”. Volgens Murphy zou het wetsvoorstel leiden tot het inrichten van een federaal kantoor dat zich bezighoudt met eenzaamheid, samen met een adviescommissie die een “nationale strategie voor sociale verbondenheid” zou ontwikkelen, “op onderzoek gebaseerde beste werkmethoden zou decreteren voor het verminderen van eenzaamheid” en onderzoek zou financieren naar “eenzaamheid, sociale verbondenheid en sociale infrastructuur”.
De commentaren op Twitter spraken boekdelen. Sommigen schreven dat een dergelijke wet het probleem alleen maar zou verergeren. Anderen dat er dus weer een “federaal kantoor bij komt om te bestrijden wat de overheid ons heeft aangedaan” en “dat de overheid zelf de oorzaak is van sociale isolatie. En nu zouden we meer mensen moeten gaan betalen om de boel te fixen”.

Kan een wet eenzaamheid verdrijven?
Volgens een aantal pedagogen, leraren, psychologen en sociologen is het voorlopig beter in plaats van de hele tijd bezig te zijn met scrollen, swipen en het passief consumeren van digitale ‘content’, te streven naar een rijk sociaal leven in een hechte gemeenschap met goede vrienden. De beste behandeling van eenzaamheid is om te beginnen het beperken van staren naar een scherm.

‘Week tegen eenzaamheid 2023’. Startconferentie op 27 september

De Landelijke Week tegen eenzaamheid vindt in 2023 plaats van 28 september tot en met 4 oktober 2023. De week gaat van start met een conferentie in het Beatrix Theater te Utrecht op woensdagmiddag 27 september.
In de Week tegen eenzaamheid vinden honderden activiteiten plaats waar mensen elkaar ontmoeten en nieuwe contacten kunnen leggen. Verbinding staat centraal. Iedereen kan deelnemen aan de Week tegen Eenzaamheid door het organiseren of bezoeken van een activiteit. Ga voor praktische hulpmiddelen en ondersteuning naar: www.eentegeneenzaamheid.nl/week-tegen-eenzaamheid/

Meer info over de Week tegen eenzaamheid en conferentie op: www.eentegeneenzaamheid.nl/week-tegen-eenzaamheid/netwerkconferentie/

Referenties

Eén tegen eenzaamheid: Actieprogramma 2022-2025: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2022/09/28/een-tegen-eenzaamheid-2022-2025

Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid: www.eentegeneenzaamheid.nl/nationale-coalitie-tegen-eenzaamheid/

Eenzaamheid, VZInfo: www.vzinfo.nl/eenzaamheid

Campaign to end loneliness: www.campaigntoendloneliness.org/press-release/half-a-million-more-people-are-lonely-all-or-most-of-the-time/

Project tegen eenzaamheid koppelt ouderen aan een buur: ‘Er ontstaat een ketting van solidariteit’, door Lisa Develtere, 23 augustus 2023: https://sociaal.net/verhaal/project-tegen-eenzaamheid-koppelt-ouderen-aan-buur/

Hier verdrijven superdiverse Brusselse ouderen samen de eenzaamheid, door Lisa Develtere, Sociaal Net, 27 april 2023: https://sociaal.net/verhaal/superdiverse-brusselse-ouderen-verdrijven-eenzaamheid-cosmos/

Eenzaamheid is en blijft taboe, Thomas Detombe, Sociaal Net, 23 februari 2021 : https://sociaal.net/achtergrond/eenzaamheid-is-en-blijft-taboe/

Murphy Introduces Legislation to Establish National Strategy to Combat Loneliness, Promote Social Connection, 18 juli 2023: www.murphy.senate.gov

 

Foto bovenaan is van Engin Akyurt

Bart Willems wint gouden medaille voor Lassen op Euroskills 2023 in Gdansk

Geschreven op . Gepost in Algemeen, Blogs. 1 reactie op Bart Willems wint gouden medaille voor Lassen op Euroskills 2023 in Gdansk

Bart Willems is Europees kampioen Lassen geworden op de Euroskills 2023, de Europese kampioenschappen voor jonge vakmensen die van 5 – 9 september 2023 werden gehouden in Gdansk, Polen. Er deden 600 jonge mensen uit 31 landen mee in 43 verschillende vakken. Van CNC-frezer tot kok, van metselaar tot schoonheidsspecialist. Euroskills vindt eens in de twee jaar plaats, steeds in een andere Europese stad. Willems won een gouden medaille, alsmede de ‘Best of Nation’ medaille. Hij is daarmee de hoogst scorende Nederlandse deelnemer van 2023.

Willems, 3e jaars student Werkvoorbereiden Fabricage aan het ROC Nijmegen, was al Laskampioen van Nederland. Hij behaalde de titel tijdens de landelijke finales van Skills Heroes, de vakwedstrijden voor mbo-studenten. Een half jaar eerder, in oktober 2022, behaalde Willems de elfde plaats tijdens de WorldSkills in de VS. Daar ontving hij tevens een ‘Medal for Excellence’ die wordt uitgereikt aan deelnemers die boven een bepaald aantal punten scoren en daarmee excellent vakmanschap hebben laten zien.

Op de foto: In het midden Bart Willems. Links Wim van de Merwe en rechts Richard Roolvink
Willems werd begeleid door Wim van de Merwe, die scholieren al jaren enthousiast maakt voor techniek, en Richard Roolvink, deelnemer aan de WorldSkills 2015 in Sao Paulo, Brazilië. Beiden zetten zich in voor Worldskills, een stichting die zich sinds 2001 richt op promotie van vakmanschap en beroepsonderwijs bij jongeren: “Wij ondersteunen jongeren bij het ontdekken van hun skills en helpen deze te ontwikkelen. Dit doen we in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven, onder andere door het organiseren van vakwedstrijden voor vmbo’ers (Skills Talents) en mbo’ers (Skills Heroes) in Nederland”.

Behalve de gouden medaille waren er twee bronzen medailles voor de Nederlanders. Een voor het team Hoveniers bestaande uit Twan Geven en Willem Mateman en voor het team Mechatronica bestaande uit Sybo Martens en Stefan de Roo. Daarnaast waren er nog
negen medailles voor een excellente prestatie voor de Nederlandse deelnemers.

Willems over zijn overweldigende zege: “Het moet nog even landen. Het is een mooie afsluiting van het avontuur met Wim van de Merwe (expert-adviseur) en Richard Roolvink (expert). Zij hebben mij begeleid en veel samen met mij getraind. Echt topmensen!”. Op de vraag waar hij zijn twee medailles gaat etaleren is het antwoord snel gegeven: “Voorlopig komen ze in de woonkamer te liggen”.

Uitslagen van het Nederlandse team op de site van Worldskills Netherlands: Internationaal goud en twee keer brons voor mbo-vakkampioenen, Worldskills Netherlands, 10 september 2023: https://worldskillsnetherlands.nl/nieuws/internationaal-goud-en-twee-keer-brons-voor-mbo-vakkampioenen/

Euroskills: https://euroskills2023.org/

Worldskills Netherlands: https://worldskillsnetherlands.nl

WorldSkills Netherlands bestaat twintig jaar. ‘Vakwedstrijden hebben me gemaakt tot wat ik nu ben’, Blogs Beroepseer, 10 oktober 2022: https://beroepseer.nl

U P D A T E

Bart Willems: de beste lasser van Europa word je niet zomaar, MBO Today, 7 november 2023: https://mbo-today.nl/bart-willems-de-beste-lasser-van-europa-word-je-niet-zomaar/

Wim van de Merwe is Voortrekker van Beroepseer

Politiebonden doen dringend beroep op politiek in verband met XR-wegblokkade in Den Haag. De onevenredige politie-inzet kan Nederland zich niet meer veroorloven

Geschreven op . Gepost in Blogs, Politie. Geen reacties op Politiebonden doen dringend beroep op politiek in verband met XR-wegblokkade in Den Haag. De onevenredige politie-inzet kan Nederland zich niet meer veroorloven

Zoals al weken van tevoren aangekondigd blokkeert de internationale activistische beweging Extinction Rebellion (XR) voor de achtste keer de A12 in Den Haag op zaterdag 9 september 2023. Een actie die daarna dagelijks wordt herhaald. XR: “Want wat het Haagse gemeentebestuur de politie ook laat doen, wij blijven of komen dag in dag uit weer terug. Net zo lang totdat de regering onze eis inwilligt”.
Het is bekend waarom telkens voor de A 12, de ‘Utrechtsebaan’,  wordt gekozen: die ligt precies tussen de tijdelijke Tweede Kamer en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Dat zijn de twee instanties waarop de klimaatactivisten politieke druk willen uitoefenen om hun doel te bereiken: de afschaffing van de subsidies voor de fossiele industrie.

Het in goede banen leiden van deze acties vraagt een onevenredige politie-inzet die Nederland zich niet meer kan veroorloven. Dat schrijven de vier Nederlandse politiebonden. Zij doen een dringend beroep op de politiek om een stap naar voren te doen om de blokkades af te wenden. Vertegenwoordigers van de vier bonden leggen in een artikel op de site van vakbond ACP uit wat er zoal speelt bij dergelijke blokkades:
– Nine Kooiman, bondssecretaris van de Nederlandse Politiebond;
– Xander Simonis, voorzitter van ANPV;
– Miriam Barendse, voorzitter van Equipe;
– Wim Groeneweg, voorzitter van ACP.

Zij schrijven:

“De Nationale Politie kampt met een forse onderbezetting van de personeelsformatie, die nog minstens vier jaar gaat duren. Het gevolg is dat de politie minder in de wijken kan zijn, er veel zaken op de plank blijven liggen en aangiftes langer moeten wachten op behandeling of helemaal niet in behandeling worden genomen. Minstens net zo zorgelijk zijn de gevolgen van de ongekend hoge werkdruk voor de huidige medewerkers. Zij werken op het randje van overbelasting, mede doordat het steeds lastiger is geworden om verlof op te nemen. Velen hebben het gevoel dat ze bezig zijn een marathon te lopen waar maar geen einde aan komt.

In die situatie is het extra inzetten van collega’s om elders in het land de openbare orde te handhaven tijdens een protestactie bijna niet meer op te vangen. De politie heeft geen buffers meer op dat gebied, alle hulptroepen worden al voortdurend benut, het is op.

Als de politie wordt gevraagd een dergelijke grote demonstratie van XR te begeleiden en daarbij ook uitvalswegen vrij te houden, dan zijn daarvoor ruim 450 mensen nodig, die 10 uur weggetrokken worden van hun reguliere taken. En dan hebben we het nog niet over de inzet van materieel, zoals het afzetten van het ADO-parkeerterrein voor een recherche straat, en tien HTM-bussen.

Klappen opvangen

Tot nu toe heeft de politiek geen enkele keer thuis gegeven als Extinction Rebellion door een blokkade op de A12 aan de deuren van politiek Den Haag rammelde om gehoord te worden. De enige personen die de actievoerders tegenover zich zagen opduiken waren politiemensen. Om uiteindelijk diezelfde A12 (keer op keer) weer vrij te vegen. De frustratie daarover neemt toe, dat merken wij als politievakbond als geen ander. Steeds vaker moet de politie letterlijk de klappen voor de politiek opvangen.

Dat is op zich logisch, want de politie is de uitvoerende macht van de politiek en dus het gezicht van de beslissende macht. Maar die zit toch echt een deur verder. En die deur is tot nu toe potdicht gebleven. Het zou dus wel fijn zijn als de politiek op zaterdag 9 september over zijn trots heen stapt en wel naar buiten komt om het gesprek aan te gaan met de daar verzamelde burgers die zo graag door hen gehoord en begrepen willen worden”.

Tot slot schrijven de vier dat de oproep niets zegt over de politieke visie van de schrijvers: “Natuurlijk zijn onze leden een afspiegeling van de samenleving, ze hebben allemaal een mening. Maar de politie heeft een uniform aan en is onafhankelijk. Dit stuk komt dan ook niet met een politieke oplossing, want dat is niet aan ons of onze leden. De taak van de politie is letterlijk om waakzaam en dienstbaar te zijn en dat doen ze met grote overgave. De inzet van de politie om klimaatdemonstraties te begeleiden is water naar zee dragen en leidt alleen maar tot een nog hogere werkdruk binnen het toch al overbelaste korps. De politiek kan dat voorkomen door zijn deuren open te zetten, te luisteren naar de verontruste burgers en samen te kijken naar een oplossing”.

Lees het hele artikel met oproep: Blijft de politie de dupe van politieke trots? ACP, 8 september 2023: www.acp.nl/nieuws/blijft-de-politie-de-dupe-van-politieke-trots/

Liveblog: klimaatactivisten bezetten A12, actievoerders gevorderd te vertrekken, Omroep West: www.omroepwest.nl/nieuws/4753004/liveblog-klimaatactivisten-bezetten-a12-actievoerders-gevorderd-te-vertrekken