Redactie Beroepseer

Manifest Rotterdam Schuldvrij!

Geschreven op 23 maart 2018. Gepost in Blogs, Welzijn.

In een volle Pauluskerk werd tijdens een debat over schulden het Manifest Rotterdam Schuldvrij aangeboden aan acht politieke partijen: SP, PvdA, D66, Groen Links, VVD, Nida, CDA en CU-SGP. Aanbieder was WARM Rotterdam. Bij het in ontvangst nemen van het manifest beloofden de politieke partijen zich sterk te zullen maken om de problemen echt aan te pakken. Zij nodigden WARM Rotterdam, de Pauluskerk en het publiek uit over een half jaar de stand van zaken op te nemen.

Er waren op de avond van het debat (14 maart 2018) drie gastsprekers:

Thomas Munz sprak over de handel in schulden. Hij schreef diverse artikelen voor De Groene Amsterdammer en deed onderzoek naar de manier waarop schulden worden opgekocht door incassobureaus om ze vervolgens agressief te innen. “De incassobranche had al niet de reputatie zachtzinnig te zijn, maar iedereen die we spraken, van schuldhulpverleners tot advocaten en toezichthouders tot de beroepsorganisatie van deurwaarders, is het erover eens: dat de woekerboeren op een nieuwe, ongekend harde wijze tekeergaan”.
Zie: Onderzoek De schuldenindustrie – U staat op een zwarte lijst, door Karlijn Kuijpers, Thomas Muntz en Tim Staal, De Groene Amsterdammer, 25 oktober 2017: www.groene.nl

Will Tiemeijer, auteur van het rapport Eigen Schuld? van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid legde uit hoe problematische schulden ontstaan. Voor veel mensen zijn de regels te ingewikkeld en wordt er te weinig rekening gehouden met de psychologie van mensen of met laaggeletterdheid, hetgeen in Rotterdam relatief veel voorkomt. Het onbedoelde gevolg is dat schuldenaren soms gedwongen zijn nog meer schulden te maken.
Zie: WRR: Overheid overschat financiële zelfredzaamheid burgers: www.wrr.nl

Kees de Waijer is auteur van het rapport Hulp buiten bereik van de Rotterdamse Rekenkamer. Uit dit onderzoek blijkt dat de gemeente er in de periode 2012-2015 niet in is geslaagd om het aantal inwoners met problematische schulden omlaag te brengen. De rekenkamer concludeert dat de gemeente er ten onrechte van uitgaat dat mensen met schuldproblemen voldoende ‘eigen kracht’ hebben om hun schuldproblemen aan te pakken. De gemeente heeft in 2016 nieuw beleid vastgesteld voor de periode 2016-2019. Maar de Rekenkamer verwacht dat ook dat nieuwe beleid weinig zal bijdragen aan het verminderen van het aantal inwoners met problematische schulden.
Zie rapport Hulp buiten bereik, maart 2017: https://rekenkamer.rotterdam.nl

Het debat was georganiseerd door WARM Rotterdam, een initiatief van de Pauluskerk Rotterdam. De groep mensen en organisaties die in Rotterdam samen armoede willen aanpakken is groeiende.

Het manifest is geinspireerd op het landelijke manifest SchuldVrij! Zie: https://petities.nl/petitions/manifest-schuldvrij

Klik hier voor Manifest Rotterdam Schuldvrij!

WARM Rotterdam:www.warmrotterdam.nl

Het grootste Rijnland Praktijkfestival van Nederland: in Doorn op 24 april 2018

Geschreven op 22 maart 2018. Gepost in Algemeen, Blogs.

rijnland praktijkfestival doorn 24april2018 kl Het grootste Rijnland Praktijkfestival heeft als motto: Als je alles wilt veranderen moet je overal beginnen. Hèt festival, waar vakmensen en andere praktijkbeoefenaren hun ervaringen, inzichten en werkwijzen met elkaar delen en elkaar inspireren om hun Rijnlandse praktijken vorm te geven, vindt plaats in Doorn op dinsdag 24 april 2018.

Bezoekers van het festival kunnen kiezen uit meer dan zeventig workshops, activiteiten, presentaties en optredens. Bijvoorbeeld luisteren naar het verhaal van Ninke van der Kooy die vertelt over haar twaalf jaar durende reis binnen de gemeente Enschede die uitmondde in een ‘informele aanpak’ en laagdrempelige afwikkeling van klachten. Wist u dat u ook een Raad van Inspiratie kan invoeren in plaats van een ondernemingsraad of overgaan op een werknemerscoöperatie in plaats van de blijven hangen aan de op wantrouwen en conrole gebaseerde angstpiramide? Wat te zeggen van een percussie-ensemble bouwen met Cesar Zuiderwijk van de band Golden Earring?

Stichting Beroepseer is ook van de partij met de workshop Beroepseer in de praktijk: over professioneel activisme en het terugvorderen van het eigenaarschap over de kwaliteit van uw werk.

Het grootste Rijnland Praktijk Festival van Nederland is vooral bedoeld om inzichten, werkwijzen, kennis en ervaringen te delen, inspiratie op te doen en contacten te leggen. Het programma bestaat daarom niet uit lezingen en theoretische verhalen van goeroes en experts maar vooral uit interactieve presentaties van professionals en mensen van de werkvloer. Daarvoor wordt een aantal ‘pleinen’ ingericht rondom sectoren of thema’s.
Allerlei gevallen en voorbeelden passeren de revue, uit alle sectoren: zorg, onderwijs, lagere en landelijke overheid, het sociale domein en het bedrijfsleven. Een unieke gelegenheid om eens een kijkje te nemen in de keuken van een organisatie met een heel ander doel, maar misschien met verrassende oplossingen voor situaties en problemen waar u zelf niet zo gauw aan had gedacht. Hoe doen anderen het? Hoe regelen zij de ict en de financiën? Hoe verloopt de besluitvorming in zelfsturende teams? Waar ligt de echte zeggenschap? Welke stuurinformatie heeft de voorste linie nodig om het werk optimaal te kunnen uitvoeren?

In de Rijnlandse kijk op de wereld^*), die kan bogen op een lange traditie, begint organiseren bij de vakmensen in de voorste linie. Zij organiseren zichzelf, al dan niet in de vorm van zelfsturende teams. De stafdiensten ondersteunen hen daarbij. Leidinggevenden inspireren, weten de bedoeling van de organisatie op een aansprekende wijze over te brengen, faciliteren en helpen de teams in hun ontwikkeling en zelforganiserend vermogen.

Als je alles wilt veranderen, moet je overal beginnen

Verandering komt niet tot stand door alleen maar zelfsturende teams in te stellen. Ook de ondersteunende diensten moeten mee, van HR (of P&O) tot IT en van Controlling tot Communicatie, net als de leidinggevenden. We moeten allemaal leren hoe dat gaat, dat ‘anders organiseren’. Breng daarom collega’s mee en kom samen. Als we het samen anders gaan doen, ziet de wereld er morgen anders uit

Klik hier voor volledig programma, aanmelden en meer info over entreekosten en locatie: https://hetgrootsterijnlandpraktijkfestivalvannederland.nl

^*) In de video helemaal onderaan vertelt Jaap Peters over het festival en legt hij uit wat Rijnlands organiseren precies is. Duur 3 min.

In drie Rijnlandse boekjes is meer te lezen over Rijnlandse beginselen, de Rijnlandse praktijk en Rijnlands veranderen. Zie De Limes: www.delimes.nl/boeken

Bundel ‘Goed werk voor academici’ nu als gratis PDF beschikbaar

Geschreven op 21 maart 2018. Gepost in Blogs, Onderwijs.

De in 2016 verschenen bundel Goed werk voor academici onder redactie van Gabriël van den Brink, Wout Scholten & Thijs Jansen is nu als PDF gratis beschikbaar.

Aan de universiteit ligt sterk de nadruk op onderzoekscompetitie. Hierdoor is een ratrace ontstaan waarin bepaalde wetenschappers sterk in het voordeel zijn: de ambitieuze onderzoekers die strategisch aan hun carrière werken, voornamelijk met hun ‘eigen’ papers bezig zijn en relatief weinig voor hun collega’s doen. Ze hechten hiermee nauwelijks aan de omgeving waarvan ze deel uitmaken, laat staan dat ze iets voor hun maatschappelijke omgeving willen doen.

Goed werk voor academici pleit voor een betere balans op de universiteit. Het boek wijst competitie niet af maar staat voor een bredere benadering van goed werk. Hierbij hoort meer oog voor samenwerken, variatie en maatschappelijke relevantie.

Door Goed werk voor academici vrij beschikbaar te stellen sluit Stichting Beroepseer aan bij initiatieven die de noodklok luiden over de werkdruk in het hoger onderwijs. Actiegroep WO- in actie stelde eerder al dat de plannen van Rutte-III zullen leiden tot een tekort aan docenten, en nog hogere werkdruk en een daling van de onderwijskwaliteit.
Goed werk voor academici komt op voor de beroepseer van academici en biedt een alternatief om tot echt goed werk op universiteiten te komen.

Voor downloaden van PDF van Goed werk voor academici, een uitgave van Stichting Beroepseer, klik hier.

Liever een gedrukte versie ontvangen? De bundel is voor de gereduceerde prijs van 20 euro (was 24,95) te verkrijgen in de webshop van Stichting Beroepseer of de reguliere boekhandel.

Klik hier voor inhoudsopgave van Goed werk voor academici.

“Men denkt veel te vaak in simpele tegenstellingen. Ofwel je gaat voor kwaliteit en dan ben je hard, bijvoorbeeld door individuen te beoordelen op aantallen artikelen. Ofwel je zorgt voor het collectief en dan ben je zacht, met als gevolg dat je lagere kwaliteit aanvaardt. Dat is grote onzin.
Kwaliteit is niet met één standaard in heel Academia te meten”
José van Dijck, president KNAW

“Publicatiedwang verjaagt nu toptalenten van de universiteit”
Sanne Blauw, gepromoveerd wetenschapper en journalist

Reactie Ronald Buitelaar op ophef over enquête over druk van ouders om basisschooladvies

Geschreven op 20 maart 2018. Gepost in Blogs, Onderwijs.

Onderwijsjournalist Ronald Buitelaar schreef een reactie op de ophef die is ontstaan naar aanleiding van een enquête van CNV Onderwijs. 75 procent van de leraren zou druk ervaren van ouders om het basisschooladvies voor het voortgezet onderwijs aan te passen. Leraren zouden door ouders worden geïntimideerd.

Televisieprogramma EenVandaag en de Volkskrant besteedden aandacht aan dit onderwerp en dat verliep, aldus Buitelaar, volgens het imiddels beproefde recept.

Buitelaar op zijn Het (onderwijs)blog:

1. Onderzoek (kuch) door (in dit geval) EenVandaag.
2. Onderzoeksresultaten (proest) de avond voor uitzending van EenVandaag delen met een dagblad (in dit geval de Volkskrant).
3. Vanaf dat moment en op de dag van uitzending rumoer op social media en radioaandacht.
4. Maximale exposure voor je uitzending over een ‘misstand’.

Alles voor de clicks en kijk- en luistercijfers.

Omdat CNV Onderwijs een geschiedenis heeft met rammelende onderzoeken was ik benieuwd naar het onderzoek zelf. Ik kreeg het via een attente Twitteraar onder ogen en licht er enkele opvallende zaken uit.

Laten we eerst de kop en het begin van het artikel in de Volkskrant eens vergelijken met de samenvatting van EenVandaag. Wat opvalt is de een op een overname van de bewering dat driekwart van de basisschoolleraren onder druk wordt gezet om het schooladvies aan te passen. Wat verder opvalt is de bewering dat ouders (hoeveel eigenlijk???) basisschoolleraren intimideren.

De toon is gezet. Een meer dan forse meerderheid van de basisschoolleraren wordt door ouders geïntimideerd om het basisschooladvies aan te passen.

Laten we het onderzoek er eens bij pakken.

Klik hier voor verder lezen op Het (onderwijs)blog van Ronald Buitelaar: Intimiderende ouders of geregisseerde ophef? waarin hij tot de conclusie komt dat het hier gaat om rammelende uitkomsten van een haast-je-rep-je onderzoek. Buitelaar adviseert dan ook niet meer mee te doen aan “die kulonderzoeken. Jullie worden misbruikt!”, 19 maart 2018: http://ronaldsonderwijsblog.blogspot.nl

Britse lerares wint Global Teacher Prize

Geschreven op 18 maart 2018. Gepost in Blogs, Onderwijs.

winnares global teacher prize 2018 andria zafirakou De Britse lerares Andria Zafirakou (39) is winnaar van de Global Teachter Prize. Aan de prijs is een bedrag van een miljoen euro verbonden. De prijs werd uitgereikt in het Atlantis Palm Hotel in Dubai op 18 maart 2018.

Het verhaal van de Grieks-Britse Zafirakou is bijzonder. Twaalf jaar geleden begon ze als lerares op een middelbare school, de Alperton Community School – waar 35 talen worden gesproken – in de achterstandswijk Brent in Londen die bekend staat om het hoge aantal moorden. De kinderen in haar klassen komen uit arme gezinnen en zijn een eenvoudige prooi voor gewelddadige bendes.

Maar lerares Andria Zafirakou heeft er binnen de school voor gezorgd dat de leerlingen veilig waren. Dat meer scholieren uit handen blijven van de gewelddadige gangs. Ze begon relaties op te bouwen met de leerlingen. De tieners kregen een plek waar ze met hun problemen terecht konden. “En doordat ze zich veilig voelden op school, kregen ze ruimte om beter te gaan leren”.
Als de winnende lerares het idee heeft dat er iets loos is thuis, gaat ze bij het gezin op bezoek om te praten: “Ik wil alle leerlingen laten zien dat ze iets kunnen bereiken. Dat het niet uitmaakt waar ze vandaan komen”.

Het is Zafirakou’s roeping “ervoor te zorgen dat elk kind de mogelijkheden krijgt om zijn talenten te ontplooien”.

De prijs wordt jaarlijks uiygereikt aan een ‘buitengewone leerkracht die een opmerkelijke bijdrage aan zijn of haar beroep heeft geleverd’, door de in Dubai gevestigde Varkey GEMS Foundation.
De Global Teacher Prize wil voor het onderwijs doen wat de Nobelprijs doet voor de wetenschap, de literatuur en de vrede.

De afgelopen jaren waren twee Nederlandse leraren bij de laatste vijftig genomineerden, Jelmer Evers (twee keer genomineerd) en Jasper Rijpma. De Belgische leraar Koen Timmers hoorde dit jaar bij de laatste tien genomineerden.

Zie onderaan de video met Andria Zafirakou aan het woord: Andria Zafirakou – Global Teacher Prize 2018 – Top 10, 13 februari 2018. Duur 5 min.

2018 Finalists Global Teachter Prize: https://globalteacherprize.org/pages/2018-finalists-globalteacherprize

Lees het artikel Miljoen euro voor lerares die jongeren uit handen van bendes houdt, door Ellen van Gaalen, Algemeen Dagblad, 18 maart 2018: www.ad.nl

Vlaamse leraar Koen Timmers genomineerd voor internationale Global Teacher Prize, video, Video Beroepseer, 16 februari 2018: https://beroepseer.nl

Actieprogramma Werken in de zorg voor aanpak personeelstekorten in de zorg

Geschreven op 16 maart 2018. Gepost in Blogs, Zorg.

Extra middelen voor leerwerkplekken en omscholen, 28 regionale actieplannen van onder andere werkgevers en onderwijsinstellingen en een landelijke campagne moeten er toe leiden dat de personeelstekorten in de zorg worden aangepakt. Dit staat in actieprogramma Werken in de zorg dat het kabinet op 13 maart 2018 aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De gezamenlijke opdracht is luid en duidelijk: de personeelstekorten moeten in 2022 naar nul of daar dichtbij.

Het tekort aan medewerkers is een van de belangrijkste uitdagingen voor iedereen die iets te maken heeft met zorg en welzijn. In de zorg werken zo’n 1,2 miljoen mensen. Maar als we nu niet iets anders doen dreigt in 2022 een tekort van 100 tot 125 duizend medewerkers. Het kabinet zet daarom samen met werkgevers, scholen/opleidingen, medewerkers en overheden alles op alles om het tij te keren. Landelijk, en in de regio met concrete en ambitieuze actieplannen waarin de regionale opgave wordt beschreven en concrete en meetbare ambities en acties worden geformuleerd. Drie pijlers zijn daarbij belangrijk:

Meer kiezen voor de zorg: meer leerlingen, studenten, zij-instromers en herintreders kiezen voor de zorg. Dat begint bij een beter imago van de zorg en weten wat het werk inhoudt.
Beter leren in de zorg: iedere leerling en student kan rekenen op een stageplek. Zij maken door middel van vernieuwende stages kennis met de sectoren binnen de zorg. Meer leerlingen maken de opleiding af door inspirerend en uitdagend onderwijs. Voor het huidige personeel staat permanent leren en ontwikkelen centraal.
Anders werken in de zorg: het werken in de zorg sluit beter aan bij de wensen van medewerkers. Medewerkers kunnen het aantal uren werken dat bij ze past (hogere deeltijdfactor). Medewerkers doen het werk waarvoor ze zijn opgeleid en zonder overbodige administratieve lasten. Zo blijft het werk leuk en wordt werkdruk en ziekteverzuim teruggedrongen. Door het herschikken van taken (jobcarving) wordt het werk beter verdeeld en geschikt gemaakt voor meer mensen, ook voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Geld voor omscholen en extra werkplekken

De komende jaren komt een bedrag van in totaal € 320 miljoen via de scholingsimpuls Sectorplanplus voor regionale plannen beschikbaar. Voor het eerste tijdvak, dat loopt van augustus 2017 tot 1 mei 2018, is 80 miljoen vrijgemaakt. In het eerste tijdvak is voor 1059 organisaties, uiteenlopend van huisartsenpraktijken tot grote verpleeg- en thuiszorginstellingen, geld gereserveerd, waarmee naar verwachting zo’n 58.500 scholingstrajecten kunnen worden uitgevoerd. Met dit geld kunnen werkgevers extra leerwerkplekken voor de instroom van zorgmedewerkers (zowel MBO en HBO) bieden, boventallige medewerkers omscholen en extra doorstroomplekken creëren. Voorwaarde voor deze middelen is dat een werkgever zich verbindt aan een van de regionale actieplannen.

Het kabinet gaat bovendien meer sturen op de realisatie en voortgang van de regionale arbeidsmarktplannen. Het geld voor verschillende tijdvakken komt pas beschikbaar nadat een onafhankelijke commissie zich over de plannen heeft gebogen en aan het ministerie van VWS een positief advies geeft. Ook bevordert de commissie kennisuitwisseling tussen regio’s en volgt zij de voortgang van de plannen.

Het actieprogramma staat niet op zichzelf. Het sluit aan op goedwerkende initiatieven die al lopen, zoals het Zorgpact en de Arbeidsmarktagenda 2023 Aan het werk voor ouderen.

Reacties – ‘Geen actieplan zonder de werkvloer’

Een dag na publicatie van het actieprogramma deed de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorghende V&VN een oproep aan VWS: Geen actieplan zónder de werkvloer: “Met het Actieprogramma Werken in de Zorg en bijna 350 miljoen euro gaan de ministers Bruins en De Jonge en staatssecretaris Blokhuis van VWS de personeelstekorten in de zorg te lijf. Anders hebben we over 4 jaar een tekort van 125.000 mensen. V&VN is blij met de inzet van VWS, maar benadrukt: praat niet óver, maar mèt verpleegkundigen en verzorgenden over maatregelen”.

Heel goed dat de ministers en staatssecretaris met deze drastische aanpak komen, aldus V&VN-directeur Sonja Kersten: “Het is wel belangrijk om niet voornamelijk op nieuwkomers in te zetten, maar ook op het behoud van de mensen die het nu doen. En vooral: betrek verpleegkundigen en verzorgenden nadrukkelijk bij de maatregelen en acties”

Wat betreft de plannen voor 28 regio’s, waarbij partijen in een regio samenwerken zodat er voldoende opleidings- en stageplaatsen komen en een onafhankelijke commissie die moet bepalen of de RAAT-plannen (Regionale Actie Aanpak Tekorten) voldoende kwaliteit hebben: voor V&VN is de inbreng van verpleegkundigen en verzorgenden een voorwaarde voor het slagen van die plannen.

De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland schrijft als reactie op het actieprogramma in een brief aan de Minister van Volksgezondheid dat VGN het belang van de regionale aanpak onderschrift waarbij ze wel aantekent dat de kennis en inbreng van landelijke brancheorganisaties in dit plan onvoldoende worden benut. Directeur Frank Bluiminck in de brief: “De VGN neemt het initiatief in het versterken van de arbeidsmarkt en het onderwijs, zowel initieel als post initieel. Veel van deze initiatieven zijn verwoord in de kwaliteitsagenda gehandicaptenzorg. Wij rekenen daarom op uw steun voor deze landelijke op de sector toegeschreven initiatieven”

Klik hier voor downloaden actieprogramma Werken in de zorg, Rijksoverheid, 13 maart 2018: www.rijksoverheid.nl

Oproep aan VWS: geen actieplan zónder de werkvloer, V&VN, 14 maart 2018: www.venvn.nl

Aan het werk voor ouderen/Arbeidsmarktagenda: www.aanhetwerkvoorouderen.nl

Brief van Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland aan Minister H.M. de Jonge van VWS op 13 maart 2018: https://www.vgn.nl

Blogreeks in ESB over in de praktijk werkende economen en over wat nodig is aan hervorming in de economie-opleiding

Geschreven op 15 maart 2018. Gepost in Blogs, Financiële sector.

ESB, het vakblad voor economen, is begonnen met een serie artikelen over Economen in de praktijk. In deze blogreeks geeft ESB het woord aan Rethinking Economics NL Zij interviewen economen die werkzaam zijn in de praktijk om inzichtelijk te krijgen wat nodig is in economieopleidingen om economen gedegen te equiperen. Rethinking Economics NL is een netwerk van studenten, academici en gepassioneerde denkers, die samenkomen om het economisch denken te diversifiëren en te vernieuwen.

De eerste aflevering behelst een interview met Hans Stegeman. Door zijn werkzaamheden bij vakbond FNV, het Centraal Planbureau en het economisch bureau van de Rabobank heeft Stegeman jarenlange ervaring als econoom in het veld. Op dit moment werkt Stegeman als Head of Research and Investment Strategy bij Triodos Investment Management, de beleggingstak van de Triodos Bank, terwijl hij ook werkt aan een proefschrift aan de Radboud Universiteit.

Eerste vraag: Kunt u iets vertellen over wat u doet als econoom?

Stegeman: “Naast het leiding geven aan een team en bijwonen van vele vergaderingen en andere ontmoetingen, doe ik als econoom voor ons beleggingsfonds reguliere updates over de macro-economische ontwikkelingen. Dan gaat het over standaardzaken als groeicijfers, en inflatie- en renteverwachtingen. Daarnaast schrijven we diepgaandere studies over verschillende onderwerpen. Wat zijn bijvoorbeeld de relevante ontwikkelingen in de landbouw- en voedselsector vanuit het perspectief van duurzaamheid? Bovenop dit soort vragen lichten we verschillende beursgenoteerde bedrijven door waar mogelijk in belegd gaat worden. We kijken dan naar wat ze doen, en of hun activiteiten bij onze missie passen — of ze effectief bijdragen aan de transitie naar een groene economie.

Wat mij betreft is dit allemaal onderdeel van economie. Wat economie dan precies is, is een lastige vraag om als econoom te beantwoorden. Ik heb zoveel met economen samengewerkt dat je soms niet helemaal meer ziet welk deel van je gedachtes en analyses typisch economisch is, en welke niet. Als je economie definieert als het maximaliseren van welvaart in een context van schaarste, dan kom je denk ik een heel eind.

Let wel: dit kan in sommige situaties over micro-economie gaan, en in andere gevallen juist over grote macro-economische vraagstukken. Economie is per definitie heel breed, maar economie is vooral een lens, een manier om naar de wereld te kijken — nog niet eens zozeer een instrumenten dat je gebruikt. Dat laatste is een afgeleide daarvan”.

Kwaliteiten van een econoom

Volgens Stegeman bestaat de ideale econoom niet, ook niet voor Triodos. Maar er zijn volgens hem wel enkele kwaliteiten die een econoom moet hebben om in de praktijk goed te functioneren: “Allereerst moet een econoom de vaardigheden bezitten om in de praktijk goed uit de voeten te kunnen […] Daarnaast benodigt een goede econoom — in de praktijk maar ook op de universiteit — reflectief vermogen op de normativiteit van zijn of haar eigen aannames […] Tenslotte dient een Triodos-econoom een brede kijk op economie te hebben. Economen die alleen nadenken over marktwerking en externaliteiten, en externaliteiten ook blijven benoemen als externaliteiten en die dus niet als heel belangrijk zien, die moet je dus niet bij Triodos hebben. We zijn bij Triodos hartstikke normatief over wat het doel van economische ontwikkeling zou moeten zijn — wij als economen trekken vervolgens onze gereedschapskist open waarmee we analyseren wat hiervoor nodig is. Door het zo normatief te maken, is dit in ieder geval glashelder. Dat zouden meer economen moeten doen”.

Een andere vraag betreft de opleiding economie. Wat zou er moeten verschuiven om goede praktische economen af te leveren?

Stegeman: “Een aantal dingen. In aanvulling op wat ik net zei, zou er, aanvullend aan geavanceerde micro-economie, meer aandacht besteed moeten worden aan simpele praktische zaken. Zo zou er aandacht moeten zijn voor instituties. Economen die na afstuderen bij een ministerie of bank gaan werken, weten, mede door de dominantie van Amerikaanse tekstboeken, nauwelijks hoe de Nederlandse institutionele context in elkaar zit. Daarnaast is een behandeling van de geschiedenis noodzakelijk. Waarom is Nederland bijvoorbeeld zo schokgevoelig? En hoe zijn we op dat punt gekomen?

Bovendien vind ik aandacht voor verschillende economische scholen belangrijk, zodat je laat zien dat neoklassieke economie niet per definitie de waarheid is. Dit moet standaard onderdeel van het curriculum worden, geen weggestopt keuzevak. Als je dit combineert met geschiedenis van het economisch denken, zie je hoe de economische theorie geëvolueerd is met hoe de economie eruit ziet. Als je dit als student leert herkennen, kan je een visie vormen op welke zaken vandaag belangrijk zijn, en hoe dit bestudeert en aangepakt kan worden. Uiteindelijk moet je het zelf bedenken — je moet economie snappen, maar niet iets opgelegd krijgen. Het opleiden van economen tot kritische, onafhankelijke denkers bereiken we onder andere door verbreding — zonder nuttige elementen van de opleiding af te wijzen zoals ze nu zijn.”

Lees het hele interview: Economen in de praktijk (1) Hans Stegeman: “Een echte econoom word je pas in de praktijk”, ESB, 9 maart 2018: https://esb.nu

Rethinking Economics NL: www.rethinkingeconomics.nl

Advies van KNAW in rapport Vrijheid van wetenschapsbeoefening in Nederland: ˊWe moeten wel alert blijvenˊ

Geschreven op 14 maart 2018. Gepost in Algemeen, Blogs.

Er zijn geen signalen dat er in de wetenschap in Nederland structureel sprake is van zelfcensuur en beperking van diversiteit aan perspectieven, maar we moeten wel alert blijven. Zo kan de steeds grotere nadruk op maatschappelijk relevant onderzoek de academische vrijheid beperken.

Om een verscheidenheid aan perspectieven de ruimte te bieden, is een open organisatie nodig waarin wetenschappelijk debat wordt gewaardeerd. Diversiteit van ideeën hoeft er niet noodzakelijkerwijs op het niveau van onderzoeksgroepen te zijn: essentieel is dat diversiteit er wel is op landelijk niveau.

Dat schrijft de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) in het advies Vrijheid van wetenschapsbeoefening in Nederland.

De KNAW heeft zich naar aanleiding van een motie van de kamerleden Straus en Duisenberg gebogen over de vraag of er aanwijzingen zijn dat er in ons land sprake is van zelfcensuur of gebrek aan diversiteit in de wetenschap, en of er specifiek Nederlandse mechanismes zijn die de kans daarop vergroten.

Om goede en integere wetenschap te waarborgen heeft Nederland een systeem van wetten, gedragscodes en regelingen, waarin veel aandacht is voor thema’s als onpartijdigheid, onafhankelijkheid en verantwoordelijkheid. Dat systeem werkt best goed, constateert de Akademie, maar het is van belang om het actueel te houden en regelmatig te evalueren.

Bij de programmering van onderzoek ziet de KNAW wel risico’s. De samenleving krijgt steeds meer invloed op de onderzoeksvragen waarnaar de academische wereld onderzoek moet doen. Daardoor kan de ruimte voor onderzoeker-gedreven onderzoek in de knel komen. Ook projectfinanciering van wetenschappelijk onderzoek vormt, als de financier te veel invloed krijgt, een risico voor de academische vrijheid. Goede afspraken daarover (bijvoorbeeld doordat opdrachtgever en opdrachtnemer samen de Verklaring van wetenschappelijke onafhankelijkheid ondertekenen) kunnen dat voorkomen.

Het advies benadrukt tevens het belang van een open organisatieklimaat binnen academische instellingen, waarin verschillen in perspectief en onderling debat worden gestimuleerd. Hierdoor ontstaat een diversiteit van ideeën waardoor de organisatie beter profiteert van divers samengestelde teams. In het onderzoeksbeleid moeten we per wetenschappelijke discipline streven naar diversiteit op landelijk niveau wat betreft onderzoeksbenadering en/of methodologieën.

De Akademie wijst op twee momenten waarop vooringenomenheid en het ongewenst beperken van ideeën het grootste risico vormt voor vrijheid van wetenschapsbeoefening: de benoeming van wetenschappelijk personeel, en het proces van peer review. De academische instellingen moeten zorgen voor een open vizier bij het opstellen van profielschetsen voor leerstoelen, voldoende externe inbreng in benoemingsadviescommissies, en transparante procedures.

Het briefadvies Vrijheid van wetenschapsbeoefening in Nederland is geschreven door de Commissie Vrijheid van Wetenschapsbeoefening van de KNAW, onder leiding van Nico Schrijver, hoogleraar internationaal publiekrecht aan de Universiteit Leiden en Staatsraad (lid van de Afdeling Advisering van de Raad van State).

Klik hier voor downloaden briefadvies Vrijheid van wetenschapsbeoefening in Nederland, KNAW, 13 maart 2018: www.knaw.nl/

Bijeenkomst 22 mei 2018

Op dinsdag 22 mei 2018 is er ‘s middags een bijeenkomst in Den Haag over het advies, met aandacht voor de verschillende gedragscodes voor wetenschappers en het gebruik daarvan in de praktijk. Zie voor meer info: www.knaw.nl/nl/actueel/agenda/vrijheid-van-wetenschapsbeoefening-in-nederland

Nieuw: Prijs voor publieke sociologie. Inzenden kan tot 1 april 2018

Geschreven op 13 maart 2018. Gepost in Algemeen, Blogs.

In 2018 wordt voor het eerst de Prijs voor publieke sociologie uitgereikt. Deze prijs is voor Nederlandse sociologen die zich op een interessante en vernieuwende manier engageren met een publiek. Dat publiek kan specifiek zijn, bijvoorbeeld omdat het een gezamenlijke zorg heeft, maar ook breed. De prijs kan naar een socioloog gaan die in een aansprekend essay een nieuw perspectief op een maatschappelijk probleem geeft. Maar het kan ook gaan om een dialoog met een protestbeweging, om een samenwerking met kunstenaars waarin gezocht wordt naar een nieuwe verbeelding van sociologische inzichten, of om een bijdrage aan een lesmethode voor professionals.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden. Het doel van de prijs is erkenning te geven aan zulke sociologische verbintenissen als belangrijk onderdeel van de wetenschap en om experimenten met zulk engagement te stimuleren.

Nederland kent een rijke traditie van publiek geëngageerde sociologie. Om die traditie te eren en nieuwe vormen van publieke sociologie te stimuleren stellen de Nederlandse Sociologische Vereniging en Sociale Vraagstukken deze nieuwe prijs in.

dag van de sociologie 2018 De prijs bestaat uit 1000 euro. Ook publiceert het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken graag een interview met de winnaar. De uitreiking van de prijs vindt plaats op de Dag van de Sociologie op 14 juni 2018 op de Erasmus Universiteit Rotterdam.

De prijs is voor sociologen die minder dan tien jaar geleden afgestudeerd of gepromoveerd zijn. Dit is om erkenning en stimulans te geven aan juist jonge generaties, waarvoor de druk zich te concentreren op puur academisch werk het grootst is. De prijs staat open voor alle sociologen: zij hoeven niet te werken op een universiteit. Wel gaat het om sociologen die zich vanuit hun rol als socioloog engageren.

Voor wie wil meedoen: inzendingen voor 1 april 2018 sturen naar: redactie@socialevraagstukken.nl

Een inzending mag een voordracht zijn maar dat hoeft niet. Inzendingen bestaan uit een brief waarin kort uiteen wordt gezet wat de inzending behelst, op wie die is gericht en met wie wordt samengewerkt. En het werk zelf, of een illustratie daarvan: een stuk beeldmateriaal, een essay, een verslag van een belangrijke workshop.

Meer info bij Sociale Vraagstukken: Call voor inzendingen: de prijs voor publieke sociologie 2018: www.socialevraagstukken.nl

Sociologische bibliotheek

Dankzij een inititiatief van de Nederlandse Sociologische Vereniging zijn de archieven van alle Nederlandse sociologische tijdschriften gedigitaliseerd door de bibliotheek van de Rijksuniversiteit van Groningen (RUG).
Het project is afgerond in het najaar van 2017. In totaal zijn er 207 jaargangen, 10.494 documenten, 99.909 pagina’s gescand, geknipt, schoongemaakt, gecontroleerd, geïmporteerd en voorzien van metadata. De tijdschriften Mens(ch) en Maatschappij, Amsterdams Sociologisch Tijdschrift, Sociologische Gids, Beleid en Maatschappij en het Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken zijn nu te vinden in het tijdschriftarchief van de University Press of Groningen. Zie: https://www.rug.nl

Nederlandse Sociologische Vereniging: www.nsv-sociologie.nl

U P D A T E

Winnaar sociologieprijs maakt debat smart city tastbaar, Sociale Vraagstukken, 14 juni 2018: www.socialevraagstukken.nl/

Prijs voor Publieke Sociologie voor Dorien Zandbergen, Stichting Gr1p, 3 juli 2018: https://gr1p.org/blog/2018/07/03/prijs-voor-publieke-sociologie-voor-dorien-zandbergen/