Redactie Beroepseer

Beeld van de zorg: Unieke kijk in wereld van zorgverleners

Geschreven op 14 november 2019. Gepost in Blogs, Zorg. Geen reacties op Beeld van de zorg: Unieke kijk in wereld van zorgverleners

De verhalenreeks Beeld van de zorg biedt op internet een unieke kijk in de wereld van zorgverleners. Aan de hand van verhalen in de vorm van foto’s, bijschriften en citaten komen we meer te weten over het werk van zorgverleners, hun drijfveren, hun dilemma’s en problemen waarmee ze in de praktijk te maken krijgen. Beeld van de zorg is gemaakt door fotograaf Wouter Zaalberg in samenwerking met de beroepsvereniging van zorgverleners VvAA.
VvAA hoopt dat Beeld van de Zorg bijdraagt aan het zichtbaar worden van patiënten, zorgverleners en andere betrokkenen. De bedoeling is dat zij worden gezien.

Tegelijkertijd is Beeld van de zorg een prachtig instrument om met elkaar de dialoog aan te gaan over hoe zorgverleners, nu en in de toekomst, kunnen blijven werken met hun hart.

Het eerste verhaal gaat over de 47-jarige Pauline, wijkverpleegkundige in Ooij, een dorp gelegen in het hart van de Gelderse Poort, in de Ooijpolder bij Nijmegen. We zien haar aan het werk van tien voor acht in de ochtend tot kwart voor zes.

Pauline:

“Ik stond aan het ziekenhuisbed en voelde mij zo machteloos. Uit die machteloosheid groeide de wens verpleegkundige te worden”.

“Ik kom bij veel mensen over de vloer. Ik ben dan niet alleen een been aan het zwachtelen, maar krijg ook een inkijkje in hun leven. Inmiddels weet ik: achter iedere voordeur zit een eigen verhaal. Dat vind ik het mooiste van het werk”.

“Zorgverzekeraars, de inspectie, wij: we streven allemaal naar betaalbare en kwalitatief goede zorg. We zitten in elkaar vaarwater. Na een incident wordt alles dichtgetimmerd met nieuwe regels om dit in de toekomst te voorkomen. Het systeem lijkt gebaseerd op wantrouwen. Dat vind ik bizar”.

“Het zijn de kleine successen en de menselijke maat waardoor ik fluitend op de fiets naar huis zit”.

Beeld van de zorg: https://beeldvandezorg.nl (Website is opgeheven). Zie archief: https://web.archive.org/web/20200318194841/https:/beeldvandezorg.nl/

Beleef de dag van Pauline: https://beeldvandezorg.nl/verhaal/pauline (Website is opgeheven)

Explosie van b ureaucratie verwacht na invoer nieuwe wet in ggz

Explosie aan bureaucratie verwacht bij invoering Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg

Geschreven op 13 november 2019. Gepost in Blogs, Zorg. Geen reacties op Explosie aan bureaucratie verwacht bij invoering Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg

De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) heeft haar zorgen geuit aan de Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) met het oog op de inwerkingtreding van de ‘Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg’ (Wvggz) per januari 2020. De introductie van de Wvggz gaat ten koste van de kwaliteit van behandelingen en daarom vindt de NVvP dat de wet in deze vorm niet ingevoerd mag worden.

De afgelopen maanden heeft de NVvP overleg gevoerd met de staatssecretaris van VWS over de verwachte problemen bij invoering van de Wvggz.^*)

De NVvP schrijft:

“Omdat wij grote zorgen hebben over de uitvoerbaarheid van deze wet, hebben wij gevraagd om aanpassingen met als doel vereenvoudiging van de wet. Ondanks het feit dat deze gesprekken in een constructieve sfeer zijn verlopen, heeft dit niet geleid tot een oplossing die onze zorgen wegneemt. Daarom heeft de NVvP, middels deze brief, aan de commissie VWS gevraagd om een vinger aan de pols te houden op de gedane toezeggingen en hierover een brief te vragen bij de Staatssecretaris.

Veelkoppig bureaucratisch monster

De Wvggz moet ruimte bieden voor minder dwang en meer zorg op maat, inclusief verbetering van de verplichte zorg voor de patiënt. Helaas is deze wet verworden tot een veelkoppig bureaucratisch monster dat zijn oorspronkelijke doelen voorbijschiet. Terwijl van alle kanten wordt aangedrongen op het terugbrengen van regeldruk en administratieve lasten, leidt deze wet ertoe dat meer psychiaters (ten minste 130 FTE) moeten worden aangenomen.

De Wvggz omvat ten opzichte van de Wet BOPZ meer juridische procedures en uitgebreide administratieve eisen. Om daaraan te kunnen voldoen, heeft de psychiater straks minder tijd over voor de behandeling. Dit betekent voor de patiënt langere wachttijden, minder contact met de psychiater en minder tijd voor goede diagnostiek. De patiënt krijgt zelf ook met veel en moeilijk te begrijpen bureaucratie te maken”.

^*) De positie van de NVvP in dit overleg wordt uiteengezet in brieven aan het Ministerie van VWS ew GGZ Nederland:
– Notitie NVvP ten behoeve van overleg met ministerie VWS en GGZ NL, 11 november 2019: www.nvvp.net
– Notitie NVvP ten behoeve van overleg met ministerie VWS en GGZ NL, 3 oktober 2019: www.nvvp.net/

Grote zorgen om invoering Wvggz: kwaliteit van zorg in gevaar, NVvP, 12 november 2019:
www.nvvp.net/website/nieuws/2019/grote-zorgen-om-invoering-wvggz

Psychiaters bezorgd: nieuwe wet voor gedwongen behandeling is ‘bureaucratisch monster’, door Maud Effting, De Volkskrant, 12 november 2019: www.volkskrant.nl

Een greep uit de reacties op de wet
van psychiaters en instellingen op internet

– Met deze nieuwe wet Wvggz mogen artsen bij de patiënt thuis, zelfs als deze in zijn bed ligt, met geweld medicatie toedienen.

– Ik denk dat psychiaters serieus moeten overwegen te weigeren aan de uitvoering van deze wet mee te werken.

– Het op deze wijze bejegenen van patiënten in de thuissituatie, is een ernstige aantasting van hun gevoel van veiligheid.

– Het werd steeds meer een wet om de maatschappij te beschermen in plaats van een wet om mensen beter te behandelen.

– Trek in, die wet!

– Dwangbehandeling aan huis, hoe dan?

– Dit is weer een flinke stap terug. Psychiaters moeten halve juristen worden om dit goed te doen. Verschrikkelijk.

U P D A T E

Petitie Herzie de wet verplichte GGZ: www.petities.com

Dolgedraaid door 25 jaar decentralisatiebeleid gaat de veerboot ten onder

Geschreven op 12 november 2019. Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Dolgedraaid door 25 jaar decentralisatiebeleid gaat de veerboot ten onder

Wie 25 jaar decentralisatiebeleid in Nederland wil typeren, komt uit bij het prachtige liedje van drs. P “Heen en Weer” over een veerboot met als openingszin: “We zijn hier aan de oever van een machtige rivier. De andere oever is daarginds, en deze hier is hier.”

Raymond Gradus begint zijn artikel Heen en weer: 25 jaar decentralisatiebeleid op Sociaalweb met een citaat uit het liedje van Drs P. Het gaat over het zwalkende beleid van de overheid met betrekking tot decentralisatie. Gradus is hoogleraar bestuur en economie van de publieke en non-profit sector aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Gradus eindigt zijn blog met het slotrefrein van het liedje van Drs P: “De boot is vol. Ik zeg: De boot is vol!”

We weten wat een boot doet die te vol is… die gaat zinken.

Heen en weer: 25 jaar decentralisatiebeleid! Sociaalweb, 12 november 2019: https://sociaalweb.nl

Lees ook: Jeugdzorg opnieuw op de schop, kabinet draait decentralisatie deels terug, De Volkskrant, 8 november 2019: www.volkskrant.nl

U P D A T E

Maatwerk is nodig om gewoon te kunnen doen, door Janny Bakker, Sociale Vraagstukken, 11 november 2022: www.socialevraagstukken.nl/maatwerk-is-nodig-om-gewoon-te-kunnen-doen/

Huis voor Klokkenluiders blij met advies Nationale ombudsman

Geschreven op 11 november 2019. Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Huis voor Klokkenluiders blij met advies Nationale ombudsman

Er is een reactie gekomen op het advies van Nationale Ombudsman Van Zutphen over het Huis voor Klokkenluiders dat hij in oktober 2019 aan minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) had gestuurd. De minister had Van Zutphen om het advies gevraagd.

In een reactie schrijft het bestuur van het Huis voor Klokkenluiders dat het de aanbevelingen van Van Zutphen ervaart als een stevige steun in de rug en volop kansen ziet voor nieuwe ontwikkelingen.

De belangrijkste punten uit het advies van Van Zutphen:

Klokkenluiders bijstaan en op weg helpen met deskundig en betrokken advies, zonder de schijn te wekken van partijdigheid en belangenbehartiging. Soms klokkenluiders verwijzen naar andere personen of instanties die hen verder kunnen helpen of hun belangen beter kunnen behartigen.
Huidige activiteiten op het gebied van integriteit uitbouwen, zodat het Huis voor Klokkenluiders hét kennisinstituut in Nederland over integriteit wordt. Als taak vastgelegd in de wet.
Extra investeren om sneller onderzoek te kunnen doen.
De huidige wet versneld evalueren, zodat ervaringen van de afgelopen jaren en nieuwe Europese regels over klokkenluiden in een vernieuwde wet kunnen komen.

Deskundig advies en doorverwijzen

Klokkenluiders kunnen bij het Huis terecht voor deskundig en betrokken advies. Ook helpt het Huis Klokkenluiders op weg naar andere organisaties die kunnen ondersteunen. Adviezen van het Huis hebben niet het karakter van belangenbehartiging. Daarvoor moeten klokkenluiders ergens anders steun krijgen: juridisch, psychosociaal en soms financieel. Het Huis vindt dat er hiervoor een fonds moet komen.

Sneller onderzoek

Het Huis voor Klokkenluiders werkt nog aan onderzoeken uit het (soms verre) verleden. Van Zutphen adviseert dat het Huis nu aan de slag gaat met de aanvragen die dit jaar zijn binnengekomen. Over het verder afhandelen van oudere en lopende onderzoeken adviseren externe deskundigen aan het bestuur; de uitvoering hiervan kan de inzet van extra mensen nodig maken.

Verder adviseert Van Zutphen in de wet meer verschil te maken tussen onderzoek naar een misstand en onderzoek naar hoe een klokkenluider door zijn werkgever is behandeld (bejegeningsonderzoek). Dat onderscheid heeft ook gevolgen voor de persoonlijke betrokkenheid van de klokkenluider bij het onderzoek.

Kennisinstituut over integriteit

Het Huis voor Klokkenluiders stimuleert overheden, instellingen en bedrijven om goed om te gaan met meldingen van misstanden en integriteitsschendingen. Daar ook op voorbereid te zijn, en om integriteit in de eigen organisatie te bewaken en te versterken. Deze preventieve taak moet volgens de ombudsman in de wet worden verankerd met het Huis als centraal kennisinstituut over integriteit.

Evaluatie en nieuwe Europese regels

De minister van BZK heeft de evaluatie van de huidige wet vervroegd naar 2020. Dat geeft de mogelijkheid om de ervaringen met de huidige wet te gebruiken bij het vernieuwen van de wet. Dat moet ook gebeuren omdat in 2021 Europese regels over klokkenluiden in de Nederlandse wetgeving moeten zijn opgenomen.

Huis voor Klokkenluiders blij met advies Nationale ombudsman, 11 november 2019: https://huisvoorklokkenluiders.nl

Rapport Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd

Inspecties stellen: Kwetsbare kinderen worden onvoldoende beschermd. Directe stappen zijn nodig

Geschreven op 8 november 2019. Gepost in Blogs, Welzijn, Zorg. Geen reacties op Inspecties stellen: Kwetsbare kinderen worden onvoldoende beschermd. Directe stappen zijn nodig

De overheid neemt op dit moment onvoldoende haar verantwoordelijkheid om kinderen te beschermen die ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd. Het gaat hier om kinderen bij wie sprake is van mishandeling of verwaarlozing. Deze kwetsbare kinderen moeten zonder vertraging de hulp krijgen die ze nodig hebben. Daarom moeten direct stappen worden gezet die ertoe leiden dat de jeugdbescherming voor deze kinderen beter functioneert. Dit stellen de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Justitie en Veiligheid vast in het rapport Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd en het gelijktijdig uitgebrachte signalement Jeugdbeschermingsketen in gevaar.

Hulp bij jeugdbescherming wordt niet tijdig ingezet

De gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering kunnen op dit moment hun wettelijke opdracht onvoldoende uitvoeren. De inspecties vinden het onacceptabel dat de door kinderrechters uitgesproken kinderbeschermingsmaatregelen niet onmiddellijk worden uitgevoerd. Daarnaast wordt de door de kinderrechter opgelegde hulp voor kinderen en ouders niet of niet tijdig ingezet. In de praktijk hebben jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders wel de verantwoordelijkheid, maar niet de mogelijkheid om kinderen die ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd te beschermen en daadwerkelijk te helpen.

Personeelsproblemen en wachtlijsten in de hele jeugdbeschermingsketen

De gecertificeerde instellingen kunnen hun complexe taken niet meer uitvoeren door personeelstekorten, onvoldoende beschikbaar hulpaanbod en financiële onzekerheid. De bemoeienis van gemeenten rond de indicatiestelling in combinatie met de financiële afhankelijkheid van de gemeenten bemoeilijkt de positie van de gecertificeerde instellingen.

De inspecties zien dat de in het rapport Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd geschetste problematiek uitstijgt boven de verantwoordelijkheid van een bestuurder van een (individuele) organisatie. Over de problematiek van de wachtlijsten en de personeelsproblematiek, die zich bij Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming en de gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering manifesteert, brengen de inspecties daarom gelijktijdig het signalement Jeugdbeschermingsketen in gevaar uit. Dit signalement bevat aanbevelingen die gericht zijn aan de partners in de jeugdbeschermingsketen en hun opdrachtgevers.

Wat moet er gebeuren?

De maatregelen die de instellingen in de jeugdbeschermingsketen, het Rijk en de gemeenten tot nu toe hebben genomen, dragen te weinig bij aan het oplossen van de problemen bij Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming en de gecertificeerde instellingen. Dit komt omdat onderliggende problemen op de arbeidsmarkt en in het jeugdstelsel onvoldoende zijn onderkend.

De inspecties vragen dan ook voor de korte termijn om een gerichte aanpak. Adequate financiering, werving en behoud van deskundig en competent personeel verdienen de hoogste prioriteit. Daarnaast moet passende hulp voor kinderen met een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering direct beschikbaar zijn. Om deskundig en competent personeel te werven en te behouden, is zowel maatschappelijke als financiële waardering nodig.

Voor de korte termijn is ook sturing op de aanpak van de wachtlijsten nodig. Een breed gedragen en gezamenlijke aanpak van ministers, wethouders en bestuurders van instellingen is noodzakelijk. Die regie op deze aanpak moet liggen bij de ministers – als stelselverantwoordelijken. Hierbij moet de focus liggen op de onderliggende problematiek in plaats van op de wachtlijsten, die hier een gevolg van zijn.
Voor de langere termijn vragen de inspecties om herbezinning op het jeugdbeschermingsstelsel. Het stelsel staat in de huidige vorm goede kwaliteit van hulp voor de meest kwetsbare kinderen in de weg

Persbericht Inspecties: Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd, Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, Ministerie VWS, 8 november 2019: www.igj.nl

Downloaden rapporten Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd en signalement Jeugdbeschermingsketen in gevaar, Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, 8 november 2019: www.igj.nl/publicaties/rapporten/2019/11/08/kwetsbare-kinderen-onvoldoende-beschermd

Citaat uit Voorwoord van het rapport
‘Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd’

“Om te zorgen voor voldoende, deskundige en ervaren professionals in de jeugdbescherming en de jeugdreclassering is waardering nodig. Waardering dat zij deze uiterst complexe opdracht namens de overheid uitvoeren. Maatschappelijke en financiële waardering voor de verantwoordelijkheid die zij durven en willen dragen en de expertise en competenties die zij hiervoor inzetten. Zij hebben professionele ruimte nodig om hun werk te kunnen doen, mandaat en vertrouwen van opdrachtgevers en van de samenleving. Ruimte om te leren en om beslissingen gezamenlijk te kunnen nemen. En misschien wel het belangrijkste voor een succesvolle uitvoering van de jeugd bescherming: tijd om een relatie met kinden gezin op te bouwen”.

Een bestuurlijk statement

Geschreven op 7 november 2019. Gepost in Blogs, Zorg. 2 reacties op Een bestuurlijk statement

Jeroen Goes, voorzitter van het CvB van Stichting Fluvium openbaar onderwijs heeft een bijdrage geleverd aan de landelijke onderwijsstaking van 6 november 2019 in de vorm van een Bestuurlijk statement waarin een pleidooi voor structurele oplossingen voor de problemen in het onderwijs. Goes verzamelt handtekeningen ter ondersteuning van zijn initiatief. Op 7 november 2019 hebben bijna tweehonderd bestuurders het statement ondertekend. Volgens Goes vertegenwoordigen deze 500.000 leerlingen en 52.000 medewerkers

De dag na de landelijke onderwijsstaking van 6 november, schrijft Goes op het sociale netwerk Linkedin over zijn beleving van de stakingsdag in het artikel Samen: “Terwijl de kinderen thuis zaten en de scholen waren gesloten, stonden wij op de barricades. Van leraar, ouder, directeur en bestuurder. Voor deze dag tenminste schouder aan schouder, doorwrongen van het feit dat het genoeg is. De druk te hoog, het werk te veel. En dan, op zo’n dag, zoek je nog een schouder die aan onze zijde zou willen komen staan. Mannen, vrouwen, verkozen om een beetje op ons land te passen. En liever nog een beetje meer dan dat. Even denk je, het zal toch niet dat ze het nu nog niet door hebben? Vandaag, een beetje erkenning voor dit maatschappelijke probleem? Voor ons in het onderwijs, maar ook voor hen in de zorg, de politie?”

Hieronder volgt het Bestuurlijk Statement:

Statement, ondertekenaars en artikelen zijn te zien op de Linkedin site van Jeroen Goes: https://nl.linkedin.com/in/jeroen-goes-37b27a37

Bestuurlijk Statement: https://bestuurders.home.blog/

Foto bovenaan is van Gerd Altmann

Zorgverlener is niet vogelvrij bij waarderingen anonieme inzenders op internet

Geschreven op 6 november 2019. Gepost in Blogs, Zorg. Geen reacties op Zorgverlener is niet vogelvrij bij waarderingen anonieme inzenders op internet

In de zomer van 2018 heeft het in gezondheidszorg gespecialiseerde Advocatenkantoor KBS een rechtszaak aangespannen tegen Zorgkaart Nederland. Zorgkaart Nederland – onderdeel van de Patiëntenfederatie Nederland – publiceert op de website waarderingen van patiënten over zorgaanbieders.

In het vonnis in oktober 2019 heeft een antwoord opgeleverd op de vraag hoe de rechter een niet-correcte waardering beoordeelt op Zorgkaart Nederland?
Oswald Nunes van KBS Advocaten bericht op de website:

Een medisch specialist wordt op ZorgkaartNederland.nl gewaardeerd met het cijfer 2. In de vrije toelichting schrijft de (anonieme) inzender “Vreselijke dokter. Laat beslissingen niet aan de patiënt over. Beledigend, en onjuiste zorg geleverd, oftewel geen zorg geleverd. Buiten het boekje gegaan omtrent haar eigen mening, totaal geen respect gehad voor onze mening en beslissing”. De specialist vraagt eerst en sommeert later de Patiëntenfederatie Nederland, die ZorgkaartNederland.nl exploiteert, deze waardering en al haar persoonsgegevens van de site te verwijderen. Wanneer de Patiëntenfederatie dat weigert start de specialist een civiele procedure.

De rechtbank stelt voorop dat de verwerking van de persoonsgegevens van de specialist op grond van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) noodzakelijk is voor de behartiging van de belangen van de Patiëntenfederatie, te weten het recht op informatie en de vrije artsenkeuze voor de patiënt. De op internet geplaatste waardering is echter onrechtmatig omdat ZorgkaartNederland.nl haar eigen Gedragscode niet heeft nageleefd. De waardering met het cijfer 2 is door de inzender niet toegelicht; er wordt volstaan met kwalificaties en het uiten van ernstige beschuldigingen. Het bestempelen van een zorgverlener als ‘vreselijke dokter’ valt niet binnen de in de Gedragscode genoemde fatsoensnormen. Belangrijk is dat de gegrondheid van de geuite beschuldigingen door het ontbreken van welke toelichting dan ook op geen enkele wijze op waarde kan worden geschat.

Zonder beschrijving van de feiten kan niet worden ingeschat of de waardering begrijpelijk, overdreven of totaal ongefundeerd is. Nu de inhoud van de waardering niet aan de Gedragscode voldoet en daarnaast zo negatief is dat aannemelijk is dat dit tot reputatieschade aan de zijde van de specialist zal leiden, heeft ZorgkaartNederland.nl onrechtmatig gehandeld door de waardering te plaatsen zonder (deugdelijk) te controleren of deze wel aan de Gedragscode voldeed. De Patiëntenfederatie wordt op straffe van een dwangsom veroordeeld de waardering te verwijderen en moet de schade die de specialist door deze plaatsing heeft geleden vergoeden.

Welke les kunnen we uit deze uitspraak trekken? Nunes besluit zijn artikel met een motto, behorend bij een anonieme waardering zoals hierboven beschreven: Beoordeel wat gezegd is en niet wie het gezegd heeft.

Lees het hele artikel: Gedist op ZorgkaartNederland.nl. En dan?, door Osald Nunes, KBS Advocaten, 25 oktober 2019: www.kbsadvocaten.nl/gedist-op-zorgkaartnederland-nl-en-dan/

Uitspraken, Rechtbank Overijssel, zaaknummer / rolnummer: C/08/224827 / HA ZA 18-501, Vonnis 9 oktober 2019: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBOVE:2019:3754

Zorgkaart Nederland: www.zorgkaartnederland.nl

Foto bovenaan is van Peter Linforth

Poscast met hoogleraar Roland Bal over zorgrebellen

Kan de zorgverlener nog wel werken met hart en ziel?

Geschreven op 4 november 2019. Gepost in Video/Podcast, Zorg. Geen reacties op Kan de zorgverlener nog wel werken met hart en ziel?

De Week van de Zorg werd afgesloten met een debat op de Dag van de Zorg bij de beroepsvereniging voor zorgverleners VvAA in Utrecht op 1 november 2019. Vraag was: ‘Hoe blijft de zorgverlener bezield aan het werk in tijden waarin deze samen met de zorgsector onder druk staat’?
Gedurende de Week van de Zorg – van start gegaan op 28 oktober – boog elke ochtend een kopstuk uit de zorgsector zich een uur lang over deze vraag in het programma BNR’s Big Five o.l.v. Roelof Hemmen op BNR Nieuwsradio.
De eerste gast was Roland Bal, hoogleraar Beleid en Bestuur van de Gezondheidszorg van de Erasmus Universiteit. Bal publiceerde in 2018 het rapport Op zoek naar goede leefsystemen – zorgrebellen en het doen van kwaliteit dat een trend bevestigde van de laatste jaren: Regels hebben een slechte naam gekregen in de zorg.
Voor de radio vertelde Bal dat zijn onderzoek was begonnen met het programma Systeem- en leefwereld dat hij samen met de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra en het Zorginstituut Nederland uitvoerde. Veel van de problemen hebben te maken met het systeem van regelgeving en de leefwereld van professionals. Tussen die twee werelden bestaat een disbalans.
Bal en zijn team zijn op zoek gegaan naar groepen medewerkers in ziekenhuizen die bekend staan als goed presterend en die het net een beetje anders doen – eigengereid zijn – en die zich laten voorstaan op hun eigen manier van werken.

Kenmerken van deze groep zorgverleners zijn:

professionaliteit
goed in communiceren
de patiënt centraal stellen

Zorgrebellen

Bal gaf ze de naam: ’zorgrebellen’. Deze zorgrebellen bewegen zich tussen systeem en leefwereld en bezitten een kritische geest. Ze zoeken naar de grenzen van regels en rekken ze een beetje op. Ze zijn sterk gericht op patiëntenbelang. Dat laatste lijkt een open deur, maar dat is het niet, want in veel instellingen staat de organisatie centraal. Zorgrebellen zien de organisatie als secundair. Deze mensen zijn voortdurend met elkaar in gesprek. Ze praten over wat de patiënt op een bepaald moment nodig heeft en focussen daarop. Alle andere dingen laten ze even liggen.

Een voorbeeld. Er komt een patiënt op de afdeling met het risico op een delier, een acute verwardheid die heel nadelig is voor de patiënt. De rebelse groep gaat daarop focussen. Ze observeren, monitoren en proberen te interveniëren als ze zien dat er iets misgaat. Drie keer per dag pijn meten en de voeding bijhouden krijgen minder aandacht. Op andere afdelingen is die ruimte om bepaalde dingen even weg te laten, minder. Daar is een manager of een bestuurder die zegt ‘ho ho, je moet dat wel even opschrijven’. Deze houding is bepalend voor de manier waarop een organisatie wordt aangestuurd.
De ruimte die groepen zelf kunnen creëren om het eigen werk te doen als ze dat willen, bepaalt hoe je met een patiënt kunt omgaan.

Plezier in je vak

Roland Bal: “Ons onderzoek is belangrijk omdat het laat zien wat voor mechanismen erachter zitten en hoe je […] dat plezier in je vak weer terug kan krijgen. Hoe je daaraan kan werken. Want het hangt heel erg samen met dat plezier in je vak. Want wat je doet namelijk is dat je heel erg een beroep doet op de professionaliteit van de mensen die daar werken. En die stel je eigenlijk centraal in de manier waarop je aan het sturen bent. Je bevraagt eigenlijk voortdurend elkaar. Jij doet dit. Waarom doe je dat. Wat heeft dat voor effect? Heb je erover nagedacht? Wat heeft deze patiënt van jou op dit moment nodig? Wat moet je dan doen? Dat is een manier waarop professionals graag worden aangesproken, omdat die een beroep doet op hun kennis, ervaring, op de manier waarop ze zo goed mogelijk hun vak kunnen uitoefenen”.

Luister naar de podcast met Roland Bal over zorgrebellen op site van BNR Nieuwsradio: https://www.bnr.nl/podcast/thebigfive/10393075/zorg-roland-bal-hoogleraar-erasmus-universiteit

Zie ook artikel Rapport over ‘zorgrebellen’, zich bewegend tussen systeem en leefwereld, gericht op patiëntenbelang en goede kwaliteit, met downloaden van rapport Op zoek naar goede leefsystemen, Blogs Beroepseer, 24 februari 2018: https://beroepseer.nl

Nationale ombudsman: De overheid verdwijnt voor burgers steeds meer uit het zicht

Geschreven op 31 oktober 2019. Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Nationale ombudsman: De overheid verdwijnt voor burgers steeds meer uit het zicht

De Nationale ombudsman merkt dat voor steeds meer burgers de overheid verder uit het zicht verdwijnt. De overheid hevelt de dienstverlening meer en meer over aan andere instanties, soms zelfs particuliere organisaties. Daardoor krijgt de burger een overheid die hij niet meer kent. De ombudsman ziet burgers nu al verdwalen en vastlopen bij dit soort constructies en verwacht alleen maar meer in de toekomst.

Reinier van Zutphen, sinds april 2015 de Nationale Ombudsman van Nederland: “De overheid kan niet zeggen, nu ga ik niet meer over deze werknemer van een beschutte werkplek, of over deze mevrouw die vanuit de Wmo afhankelijk is van een rolstoel, of de man die de last van schulden zwaar op zijn schouders voelt drukken. Dat kan gewoon niet. Het blijven jouw burgers! En als die in de knel komen, dan zorg je ervoor dat ze geholpen worden. Dat is jouw verantwoordelijkheid. Dan sta je als ambtenaar op van je bureau en kijkt wat je voor die mensen kan doen”.

Daarom pakt de ombudsman zijn rol daar waar het algemeen belang en publieke diensten aan de orde zijn, onafhankelijk door wie uitgevoerd. De overheid blijft altijd aan zet. En de ombudsman zal hen daar op aan blijven spreken. Burgers hebben recht op een behoorlijke behandeling, ook als de overheid zich terugtrekt.

Toekomstontmoetingen en afsluitend congres

Reinier van Zutphen sluit op 31 oktober een jaar van toekomstverkenning af met het congres Wie doet ermee? Burger en overheid in 2030? Hij sprak het afgelopen jaar met wetenschappers, ambtenaren, professionals en burgers hoe de relatie tussen de burger en de overheid de komende tien jaar zal veranderen en hoe daarmee om te gaan. Premier Mark Rutte is een van zijn gesprekspartners tijdens het congres.

Drie aandachtspunten voor de overheid

De Nationale ombudsman destilleert uit zijn toekomstverkenning van het afgelopen jaar drie aandachtspunten voor de overheid om ervoor te zorgen dat ook in 2030 iedereen mee kan blijven doen:

versimpel en vereenvoudig de toegankelijkheid van de overheid voor burgers;
wees eerlijk en transparant over waar de overheid wel en niet van is;
ook in de toekomst hebben burgers recht op menselijk contact.

Nationale ombudsman: de overheid verdwijnt voor burgers steeds meer uit het zicht. Maar blijft verantwoordelijkn, Nationale Ombudsman, 32 oktober 2019: www.nationaleombudsman.nl

Ombudsman wil hulploket in elke gemeente voor ‘alle denkbare vragen’, NOS, 31 oktober 2019: https://nos.nl/artikel

Minister-president Rutte bij congres van de Nationale ombudsman, Rijksoverheid, 29 oktober 2019: www.rijksoverheid.nl/ (Bericht niet meer beschikbaar op site Rijksoverheid. Ga naar het sitearchief en tik in zoekveld van grijze kolom links de titel van het bericht: https://rijksoverheid.sitearchief.nl/#archive)