Hoewel vast dienstverband nog steeds het meest voorkomt in de Europese Unie, worden de Europese arbeidsmarkten in toenemende mate gekenmerkt door verscheidenheid. De nieuwe arbeidsvormen omvatten nieuwe formele dienstverbanden of werkpatronen – gekoppeld aan bijvoorbeeld arbeidsplaats, arbeidstijden en gebruik van ICT.

Het rapport New forms of employment: 2020 update belicht negen innovatieve vormen van werkgelegenheid in de 27 lidstaten van de EU, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk. Het analyseert de beleidskaders van elk land, brengt de omvang, reikwijdte en frequentie van de nieuwe vormen in kaart en belicht de belangrijkste kansen en risico’s voor elke vorm.
Het rapport sluit af met een aantal aanbevelingen, daarbij rekening houdend met de toekomst van arbeid die bepaald zal worden door een tweeledige overgang. Een toekomst die wijst naar het digitale tijdperk én naar een CO2-neutrale economie. Daar komt nog bij de nieuwe manier van werken als gevolg van COVID-19.

Hoofdconclusies

• Vast dienstverband komt nog steeds het meeste voor in de EU, maar andere vormen nemen hun plaats in op de arbeidsmarkten.
• Verwacht wordt dat sommige nieuwe arbeidsvormen blijven groeien als gevolg van de overgang naar het digitale tijdperk en een CO2-neutrale economie. Maar, er zullen nieuwe arbeidsvormen zijn die negatief worden beïnvloed door de economische gevolgen van COVID-19.
• Veel nieuwe arbeidsvormen worden gedreven door de behoefte aan flexibiliteit van werkgevers, opdrachtgevers, klanten en werknemers. Bij het ontwikkelen van nieuwe vormen van werkgelegenheid is het cruciaal ervoor te zorgen dat de flexibiliteit niet ten koste gaat van bescherming van werknemers.
• Nieuwe arbeidsvormen vragen om een nieuwe aanpak wat betreft arbeidstijd, vertegenwoordiging, gezondheid en veiligheid. Daaronder vallen op ICT gebaseerd mobiel werk, platformwerk, onzekere arbeid en op vouchers gebaseerd werk.
• Voor sommige nieuwe arbeidsvormen kan de onduidelijke arbeidssituatie van werknemers bijdragen tot segmentering van de arbeidsmarkt.

Downloaden rapport New forms of employment: 2020 update, door Irene Mandl, Eurofound (2020), New forms of employment series, Publications Office of the European Union, Luxembourg: https://beroepseer.nl

New forms of employment: 2020 update, door Irene Mandl, Eurofound, 15 december 2020: www.eurofound.europa.eu/nl/publications/report/2020/new-forms-of-employment-2020-update

Het raport New forms of employment: 2020 update maakt deel uit van de reeks New forms of employment. In deze reeks wordt gerapporteerd over de nieuwe arbeidsvormen die in heel Europa ontstaan als gevolg van maatschappelijke, economische en technologische ontwikkelingen en die in een aantal opzichten verschillen van de traditionele arbeidsvormen – en atypische werkgelegenheid. Onderzocht wordt wat deze nieuwe arbeidsvormen kenmerkt en welke consequenties zij hebben voor de arbeidsomstandigheden en de arbeidsmarkt.

Eurofound – Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden is een agentschap van de Europese Unie, opgericht in 1975 en gevestigd in Dublin. www.eurofound.europa.eu