Onderwijsmaatregelen voor de komende vijf à tien jaar
Ruim honderd vertegenwoordigers uit het onderwijs kwamen begin september 2012 bij elkaar bij het CAOP in Den Haag, het kennis- en dienstencentrum op het gebied van arbeidszaken in het publieke domein. Daar vond het door de Stichting van het Onderwijs georganiseerde Nationale Onderwijsdebat Van goed naar geweldig onderwijs plaats, waaraan deelnamen de zes Tweede Kamerleden: Jeroen Dijsselbloem (PvdA), Brigitte van den Burg (VVD), Jasper van Dijk (SP), Michel Rog (CDA), Paul van Meenen (D66) en Carola Schouten (ChristenUnie).
Onder leiding van Sijbolt Noorda, vicevoorzitter Stichting van het Onderwijs en voorzitter van de Vereniging van universiteiten (VSNU) debatteerden zij in wisselende formaties over vijf stellingen die door prominenten uit het onderwijs werden toegelicht.
Stelling 1: Proefballonnen en politiek hobbyisme hebben de aandacht afgeleid van het vergroten van de onderwijskwaliteit.
Stelling 2: Het verbeteren van de onderwijskwaliteit is mogelijk maar dan moeten de onderwijsbezuinigingen direct worden teruggedraaid.
Stelling 3: Je kunt leraren, schoolleiders en directeuren niet van bovenaf professionaliseren. Overheidsbemoeienis werkt averechts.
Stelling 4: Het versterken van de beroepskolom is geen politieke prioriteit meer.
Stelling 5: Voortaan gaan alleen onze meest getalenteerde leerlingen naar de lerarenopleidingen.
Aan de basis van het debat stond de Nederlandse doorvertaling van het onderzoek van McKinsey & Company uit Amsterdam naar de best presterende onderwijsstelsels*).
Directeur Jaap Versfelt van McKinsey: “Om van ‘goed’ naar ‘beter’ te komen zou Nederland moeten inzetten op verbetering van de lerarenopleidingen, professionalisering van het leraarsvak en ontwikkeling van schoolleiders. Hiervoor zijn geen structuurveranderingen nodig – daarvan hebben we er al te veel gehad de afgelopen jaren. Het gaat om een andere manier van samenwerken, om leren lesgeven ‘met de deur open’.”
Op de site van Science Guide staat een commentaar op het debat onder de titel Het geheim akkoord voor 13 september:…” Het is helemaal niet moeilijk een krachtig en effectief regeerakkoord te maken voor het onderwijsbeleid. Sterker nog, het ligt al min of meer klaar en kost weinig of niet meer geld dan nu. De onderwijskoepels staan er geheel achter en wereldwijde best practices zitten er in. Veel partijen willen dit ook steunen.
In overleg met de Stichting van het Onderwijs heeft McKinsey een analyse opgesteld van de onderwijsmaatregelen die ons land voor de komende 5 tot 10 jaar kan nemen en die wereldwijd het meest effect hebben opgeleverd in andere hoogontwikkelde landen. Daarbij keek men vooral naar zeer praktische, diep doorwerkende acties, die bovendien niet veronderstelden dat een komend kabinet makkelijk miljarden zou gaan uitstrooien over scholen, HBO en universiteit.
Deze analyse bouwt voort op een internationaal onderzoek van het bedrijf naar succesvolle onderwijsingrepen en maatregelen, die men ook in andere landen met vrucht kan toepassen. Kern van de gedachte is: hoe kun je als land van een prima onderwijsbestel naar een echt excellent onderwijs doorgroeien?
In het debat bij de CAOP bleek dat CDA, D66, SP en CU deze benadering graag willen steunen. De PvdA leek nogal aarzelend, maar ScienceGuide verneemt, dat men daar intern snel de zeilen bij is gaan zetten en ook steun voor zo’n gezamenlijke ‘motie-Hamer’ achtige aanpak zal gaan geven. De VVD leek als enige nog primair het beleid te willen laten afhangen van de budgettaire ruimte en minder de inhoudelijke, gezamenlijke wil te kunnen benadrukken…”
Lees het verslag van het debat, gehouden op 4 september 2012: Op naar een Nationaal Akkoord voor geweldig onderwijs, Stichting van het Onderwijs: https://stichtingvanhetonderwijs.nl
Commentaar van Science Guide op het debat, Het geheim akkoord voor 13 september: www.scienceguide.nl
*) Klik hier voor rapport Het Nederlandse onderwijs: Beter dan we denken, maar niet zo goed als we willen van McKinsey & Company (2012): https://beroepseer.nl