Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) publiceerde op 5 oktober 2018 de brochure Ruimte in regels – Handvatten voor goed en innovatief onderwijs:  middelbaar beroepsonderwijs die inzicht geeft in de kaders die wet- en regelgeving voor onderwijs in het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) stelt. En daarmee ook in de ruimte die er is voor scholen en docenten om zelf invulling te geven aan het onderwijs.
Voor de brochure is samengewerkt met de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO), het Kennispunt MBO Onderwijs & Examinering, de beroepsvereniging voor MBO-opleiders (BVMBO) en de Algemene Onderwijsbond (AOb).

Aan meer dan 150 docenten, instructeurs en beleidsmedewerkers in heel Nederland zijn vragen gesteld  tijdens gesprekken over wet- en regelgeving. Gebleken is dat docenten en andere betrokkenen in het MBO meer inzicht willen in de kaders die wet- en regelgeving stelt en de ruimte die er is om zelf het onderwijs mede vorm te geven.
De wet- en regelgeving voor het MBO-onderwijs biedt ruimte aan de school én de docent om het onderwijs in te richten naar eigen goedvinden. De regelgeving is juist niet bedoeld om alles dicht te regelen. Veel docenten vinden evenwel dat hun MBO-school ‘aan de veilige kant’ gaat zitten wat ruimte betreft, zodat niet altijd de doelen van het MBO worden behaald.

Interactief instrument

‘Ruimte in regels’ mag tegenstrijdig klinken, maar is dat dus niet.
Na lancering van de brochure gaat het ministerie van OCW samen met docenten een instrument ontwikkelen dat hen helpt bij het voeren van een gesprek met collega’s over de  wijze waarop zij de wet- en regelgeving toepassen op hun eigen onderwijs. Dat wordt dus een meer ‘interactief’ instrument, waarbij de brochure als naslagwerk kan fungeren.

Brigade voor vernieuwing van het onderwijs

In het Bestuursakkoord MBO 2018-2022, Trots, vertrouwen en lef, waarin afspraken staan tussen het ministerie van OCW en de MBO Raad over gezamenlijke ambities voor het MBO in de komende jaren, staat aangekondigd dat er een brigade komt, een gezamenlijk initiatief van de MBO Raad en het ministerie van OCW. Het doel van de brigade is dat scholen meer dan nu het geval is, de ruimte gaan nemen voor het vernieuwen van het onderwijs, zich minder laten remmen door belemmerende regels en deze regels aan de kaak stellen. Op dit moment wordt door de MBO Raad en het ministerie van OCW gewerkt aan de  aanpak en de werkwijze van de brigade. Zowel het ‘interactief’ instrument als de brigade verschijnen naar verwachting in het schooljaar 2018-2019.

’Eigenaar van ons eigen onderwijs’

Op de site Leraar staat het artikel Eigenaar van ons eigen onderwijs waar MBO-docent Giel Kessels van het Automotive aan het Summa College in Eindhoven vertelt over de manier waarop men zelf op zijn school het onderwijs vormgeeft en studenten laat meebeslissen over de manier waarop leerdoelen behaald kunnen worden. Aan het slot geeft Kessels een tip aan collega’s van MBO-scholen die ook het roer willen omgooien, maar niet weten hoe ze dat moeten doen: “Ik merk dat veel mensen een hele goede visie hebben en weten wat ze willen. Maar het ontbreekt vaak aan lef. Dus collega’s: begin gewoon. Dan rolt er vanzelf iets heel moois uit”: www.leraar.nl (Artikel niet meer beschikbaar).

Downloaden brochure Ruimte in regels in het mbo, Ministerie van OCW, 72 p., oktober 2018: www.rijksoverheid.nl

Downloaden brochure Ontdek de ruimte. Ruimte in regels in het voortgezet onderwijs: www.onderwijsinspectie.nl

Bestuursakkoord mbo 2018-2022: Trots, vertrouwen en lef, Ministerie van OCW, 7 februari 2018: www.rijksoverheid.nl

Lees ook: Debat over het waarom en waartoe van het middelbaar beroepsonderwijs, Blogs Beroepseer, 5 februari 2018: beroepseer.nl

Op 19 november 2018 vindt De dag van het MBO plaats in Theater Orpheus in Apeldoorn