In de regio Gorinchem voerde zorgverzekeraar VGZ een pilot uit met de Palliakit, in samenwerking met Buurtzorg, Zorggroep HenZ en Kwaliteitskring apotheken Gorinchem. De Palliakit is een box die middelen bevat om snel te kunnen handelen als bij palliatieve patiënten, die in de terminale fase zijn gekomen, een plotse verslechtering of een acuut probleem optreedt. In dat geval moet direct geschakeld worden met huisarts en apotheek om alle benodigde zorg te kunnen leveren.
De Palliakit is bedacht door huisarts Laurens van Ede uit Werkendam.
Zorgverzekeraars Menzis, Zilveren Kruis en CZ hebben in november 2023 besloten de Palliakit landelijk te gaan vergoeden. Voor  de palliatieve zorg aan huis betekent dat een grote doorbraak, veroorzaakt door wijkverpleegkundige Jennifer Bergkamp en Sander de Hosson, longarts en motor achter het expertisecentrum voor palliatieve zorg Carend.

Rustig thuis sterven

Verslaggever Michiel van der Geest schrijft in de Volkskrant in het artikel Rustig thuis sterven zonder administratief gedoe dankzij de vinding van een dorpsdokter, hoe de doorbraak tot stand kwam: “Bergkamp schrijft begin dit jaar op LinkedIn de frustratie van zich af. Nu heeft ze alweer úren moeten bellen om het juiste incontinentiemateriaal te kunnen bestellen voor een cliënt in de laatste dagen van haar leven. Zij mag niet zomaar bestellen wat nodig is, nee, dat gaat via formulieren en incontintentieprofielen en vragenlijsten en het hulpmiddelenaanvraagsysteem. Als een cliënt blaasontsteking heeft – en dus meer incontinentiemateriaal verbruikt – dan heeft het systeem daar geen boodschap aan.

Bergkamp verwoordt haar woede zo eloquent dat zij diezelfde week mag aanschuiven bij het praatprogramma Op1. Zo komt ze in contact met Sander de Hosson, longarts en ’s lands bekendste pleitbezorger van menswaardige palliatieve zorg. Hun doel: zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit ervan doordringen dat er in de palliatieve zorg te veel misgaat. Als zij over de Palliakit horen, besluiten ze hun energie daarin te steken: vergoed deze vinding, is hun pleidooi.

Maar we wisten dat de problemen breed speelden, zegt De Hosson. ‘Ik houd wekelijks wel een praatje ergens in het land over palliatieve zorg. Na elke bijeenkomst gingen tientallen handen de lucht als ik verpleegkundigen vroeg wie er problemen had om de juiste materialen op tijd bij de stervende patiënt te krijgen.’

De ommekeer komt, toch nog onverwacht, begin november als De Hosson op een congres een volle zaal filmt als hij zijn gebruikelijke vraag stelt. Bijna alle aanwezige wijkverpleegkundigen steken hun hand op. De Hosson: ‘Ik zette het filmpje op de sociale media, en binnen 24 uur had ik drie grote verzekeraars aan de lijn’.”

En zo kon het gebeuren dat vanaf 1 januari 2024 naast zorgverzekeraars VGZ en DSW, ook Menzis, CZ en Zilveren Kruis de Palliakit vergoeden.

Rustig thuis sterven zonder administratief gedoe dankzij de vinding van een dorpsdokter, door Michiel van der Geest, de Volkskrant, 7 december 2023: https://www.volkskrant.nl (achter betaalmuur).

Interview met huisarts Laurens van Ede, door Sander de Hosson, Carend – Centrum voor Palliatieve zorg, 21 september 2023: https://carend.nl

Grote doorbraak: Palliakit landelijk vergoed door alle zorgverzekeraars, Carend, 24 november 2023: https://carend.nl/artikel/palliakit-landelijk-vergoed-door-zorgverzekeraars

Op 1 februari 2024 start Carend met een uitgebreide leergang Palliatieve Zorg voor de VVT – Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg in Nijmegen, Maastricht en Zwolle. Tijdens vier fysieke bijeenkomsten leren deelnemers over veel deelaspecten van de proactieve en palliatieve zorg en de zorg in de stervensfase. Meer info op https://carend.nl/artikel/leergang-palliatieve-zorg-voor-de-vvt-start-1-februari-in-nijmegen-zwolle-en-maastricht

Wat zit er in de palliatieve kit?  Video door ‘Tommie in de zorg’: www.youtube.com/watch?v=3bSq8wuCBUc

De Arbeiderspers heeft in november 2023 aangekondigd het boek Slotcouplet te herdrukken, voor de zestiende keer. Slotcouplet – Ervaringen van een longarts, door Sander de Hosson werd gepubliceerd in 2018: www.singeluitgeverijen.nl/de-arbeiderspers/boek/slotcouplet/

Sander de Hosson is voortrekker van stichting Beroepseer

Foto geheel bovenaan: Palliakit: https://carend.nl/artikel/protocol-palliakit-palliatieve-kit-hier-te-downloaden