Onderwijsblad besteedt in oktobernummer 2022 aandacht aan invloed van verkiezing ‘Leraar van het Jaar’

De vier winnaars van de Leraar van het Jaar-verkiezing van 2022 zijn tijdens een feestelijke prijsuitreiking door minister Wiersma van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) in Laren bekendgemaakt op de Dag van de Leraar, 5 oktober 2022:

Steffie van der Meijden, speciaal onderwijs (so), mentorleraar aan VSO Heuvelrug College in Zeist
Dimitri van Dillen, middelbaar beroepsonderwijs (mbo), docent Nederlands en loopbaan & burgerschap aan het ROC van Twente
Lennart van der Meulen, primair onderwijs (po), Leerkracht groep 5/6 op basisschool De Gouden Griffel in Berkel en Rodenrijs
Erik Ex, voortgezet onderwijs (vo), docent geschiedenis op het Cynus Gymnasium in Amsterdam

De vier winnaars zijn een jaar lang het gezicht van de beroepsgroep en ambassadeur binnen hun sector. Dat betekent dat ze een jaar lang het onderwijsvak promoten en zich inzetten voor thema’s die de kwaliteit van de beroepsgroep raken.
De Leraar van het Jaar is niet een titel voor de beste leraar van Nederland, wel voor de leraar die volgens de jury het beroep van leraar op een inspirerende manier kan uitdragen en op een goede manier kan vertegenwoordigen.

De eerste verkiezing van Leraar van het Jaar vond plaats in 1999 en gold het vo. In 2005 werd de verkiezing voor het po toegevoegd, en in 2007 en 2012 voor het mbo en het so.
De initiatiefnemer van de verkiezing in 1999 was het het onderwijsadviesbureau CPS. Daarna werden de verkiezingen georganiseerd door resp. de Stichting Beroepskwaliteit Leraren SBL, de Onderwijscoöperatie (opgeheven in 2020) en tenslotte de onafhankelijke stichting Leraren van het jaar waarvan de leden in het verleden zijn verkozen tot leraar van het jaar.

In het oktobernummer 2022 van het Onderwijsblad staat een uitgebreid artikel van Joëlle Poortvliet over de jaarlijkse lerarenverkiezing waarin verschillende mensen hun zienswijze toelichten. De verkiezing blijkt bij sommigen weerstand op te wekken.

Je moet wel kunnen incasseren

Ismail Aghzanay, in 2018 verkozen tot Rotterdamse Leraar van het jaar voortgezet onderwijs schreef onder de titel Als je je hoofd boven het maaiveld uitsteekt… op Linkedin n.a.v. de negatieve reacties die hij en mede (ex-)leraren van het jaar soms krijgen, zowel online als offline: “Opmerkingen zoals: je doet het alleen voor jezelf. Of op school grapjes met een ondertoon. Dat je met een groepje leerlingen in de pauze staat te kletsen en een collega zegt: Zo, ze weten je wel weer te vinden hè? Leraar van het jaar natuurlijk”.
Aghzanay denkt dat het met de Nederlandse cultuur te maken heeft. “Van doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg. Je moet wel kunnen incasseren. Het gekke is, bij een demonstratie voor het gelijktrekken van salarissen verwachten we allemaal dat leraren in de frontlinie staan, dat zij zich uitspreken. Maar wanneer je als Leraar van het jaar op de voorgrond staat en impact wil maken met jouw positieve visie op onderwijs, word je – door een klein groepje, dat is wel belangrijk om te zeggen – heel anders bejegend”.

In de schijnwerpers

Onderwijsbestuurder Annet Kil, betrokken vanaf het eerste uur bij de Lerarenverkiezing, heeft behartenswaardige dingen te zeggen over de mediabelangstelling voor kandidaten en genomineerden. Zij krijgen als het ware vip-kaarten voor de onderwijspolder. Denk aan: bezoeken aan ministers, het koningshuis, mogen aanschuiven bij innovatielunches en op bezoek gaan bij de sectorraden. Ook belanden ze in de Rolodex van Hilversum. Kil: “Ik denk dat we rond 2010 met mediatraining voor de genomineerden begonnen zijn. Het is best heftig wat er allemaal op je afkomt. De scope van je werk wordt ineens veel groter. Juist het vertellen over je passie, vakmanschap en drijfveren maakt je kwetsbaar”

Andrew Niemeijer, Leraar van het jaar in 2009 denkt dat menig huwelijk van titelhouders onder druk is komen te staan. “Het gaf bij mij wel spanning thuis. Ik was net vader geworden. Mijn vrouw, Alexandra, is ook docent. Zij vond het wel een paar dagen leuk, maar daarna was ze er wel klaar mee. Het is vooral het ambassadeurschap wat niet voor iedereen is weggelegd en wat veel tijd kost”.

Het is een merk geworden

“Het is een brand geworden”, weet Kil. Waardoor men de Leraren van het jaar voor de gekste zaken weet te vinden. Niemeijer: “Of ik een ijsbaan wilde openen, een lintje wilde knippen en een fotoshoot wilde doen voor Miljonair magazine.” Achteraf stelt Niemeijer dat hij de activiteiten ‘inhoudsloos’ vond: “Het ging mij om de status van het beroep, om een betere opleiding en meer tijd om door te leren. Ik wilde met Rinnooy Kan aan tafel”.

Met Rinnooy kan aan tafel zitten lukte uiteindelijk, maarm zo schrijft Joëlle Poortvliet in haar artikel, Niemeijer deed een ‘shocking’ inzicht op: “Of het nu gaat om de commissie-Dijsselbloem, Rinnooy Kan, de programmaraad van de NRO of de jury voor de nationale onderwijsfilm: je bent doorgaans de enige leraar aan tafel”. Niemeijer voelde zich geregeld een Don Quichot,

Lees het hele artikel Leraar van het jaar is optimistische influencer, door Joëlle Poortvliet, AOb, 5 oktober: https://www.aob.nl
Onderwijsblad verschijnt maandelijks en is een uitgave van de Algemene Onderwijsbond (AOb).

Aanbevolen: Leraar van het Jaar verkiezing & mijn statement, door Juf Cherelle, Teach and Cher, 4 december 2021: https://teachandcher.nl/leraar-van-het-jaar-verkiezing-mijn-standpunt/

Leraren van het jaar: https://lerarenvanhetjaar.nl/

Leraar 24: ww.leraar24.nl/2632340/leraar-van-het-jaar-2022-dit-zijn-de-winnaars/

Hieronder video van verkiezing Leraar van het Jaar 2022 (foto bovenaan is ontleend aan deze video)