De beste vraag die momenteel in het onderwijs gesteld kan worden is of de leraar weer gewoon leraar mag zijn? Wilfried Admiraal stelt de vraag in zijn artikel op de site van ICLON, Interfacultair centrum voor lerarenopleiding, onderwijsontwikkeling en nascholing van de Universiteit Leiden. Admiraal is hoogleraar Onderwijskunde bij ICLON en hoofd van het onderzoeksprogramma ‘Student participation, engagement and achievement in online learning in higher education’ van het Centre for Education and Learning (CEL) van de strategische alliantie tussen de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam.

Admiraal schrijft dat studenten hybride moeten worden om maar niet in de fuik van het leraarschap terecht te komen. Je kunt een paar jaar leraar zijn, maar dan is het tijd voor wat anders. Maar de vraag is natuurlijk of een leraar het niet geweldig zou moeten vinden om te mogen bijdragen aan de ontwikkeling van jonge mensen? En zou onze maatschappij niet juist het leraarschap hogelijk moeten waarderen in plaats van als een fuik te bestempelen?

Tevredenheid, motivatie en werkomstandigheden van leraren

Admiraal: “Deze zomer heb ik me eens vastgelegd in de data van de Teaching and Learning International Survey om te kijken wat leraren tevreden leraren maakt. In deze enquête, die in 2018 is afgenomen (en daarvoor in 2008 en 2013), is veel relevante informatie bevraagd over gevolgde opleidingen en professionalisering van leraren, hun motivatie, hun ervaringen met het leraarschap en werkomstandigheden op school. Ik heb uitsluitend de data van de leraren in het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs in Nederland en Vlaanderen bekeken omdat deze data beschikbaar zijn. En daar kwam een ​​zichtbaar plaatje uit, voor primair en voortgezet onderwijs, en voor Nederland en Vlaanderen. Tevredenheid van leraren wordt vooral bepaald door zaken die een leraar maakt: hun motivatie voor het leraarsberoep en de werkomstandigheden op school.

Wat betreft hun motivatie voor het leraarsberoep zijn leraren vooral leraren die het maatschappelijke nut van het leraarschap erkennen en bijdragen aan de ontwikkeling van jonge mensen. Tevreden leraren zijn ook leraren die het leraarschap als eerste beroepskeuze hadden.
[ … ]
Ook goede werkomstandigheden op school maken leraren meer tevreden. In het bijzonder maken een schoolklimaat waarin sprake is van een veilige en respectvolle leer- en bagage veel uit. Maar werkomstandigheden kunnen ook negatief uitpakken”.

Ons richten op zaken die juist voor het leraarschap van belang zijn

Het is zo langzamerhand geen geheim meer dat negatieve elementen het onderwijs zijn ingeslopen: barrières in de professionele ontwikkeling, de werkdruk waaronder leraren nu al jaren achtereen gebukt gaan en de almaar toenemende bijzaken.

Leraren zijn tevreden als zij leraar mogen zijn en kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van jonge mensen.
Hybride loopbanen kunnen studenten aantrekken voor de lerarenopleiding en tijdelijk het lerarentekort oplossen, maar de vraag is of deze leraren wel behouden blijven voor het beroep? Zouden we ons niet meer moeten richten op de zaken die juist voor het leraarschap van belang zijn?

Kort en goed: Het gaat om erkenning van het beroep van leraar en om waardering voor wat leraren doen. Op die manier wordt het leraarschap aantrekkelijk voor studenten. Als een leraar weer gewoon leraar mag zijn, dan is dat goed voor het hele onderwijs. Het kan niet vaak genoeg worden herhaald.

Mag een leraar weer leraar zijn?, Research blog ICLON, 12 augustus 2021: https://researchblog.iclon.nl/mag-een-leraar-weer-leraar-zijn/

Tekening bovenaan is van Augusto Ordóñez