In Australië is het lerarentekort uitgemond in een nationale crisis. COVID heeft behoorlijk schade aangericht in het onderwijs en heeft het gebrek aan leraren dat al bestond voor de pandemie, verergerd. Een van de voornaamste oorzaken van het tekort is de slechte reputatie van leraren. Naar het schijnt worden leraren in Australische media voortdurend negatief afgeschilderd.
Om een antwoord te vinden op de vraag hoe dat zo komt, ging Nicole Mockler op onderzoek uit. Mockler is universitair hoofddocent aan de Sydney School of Education and Social Work aan de Universiteit van Sydney. Momenteel is zij hoofdredacteur van The Australian Educational Researcher.

In mei 2022 publiceerde zij haar boek Constructing Teacher Identities – How the Print Media Define and Represent Teachers and Their Work. Het boek is gebaseerd op het idee dat woorden ertoe doen.

Mockler vraagt in een artikel op de onafhankelijke Australische nieuws- en mediawebsite The Conversation of de lezer zich nog kan herinneren dat de voormalige waarnemend minister van Onderwijs Stuart Robert in maart 2022 uithaalde naar ‘klungelige’ leraren van wie de ‘onderste 10% niet kan lezen en schrijven’ en die verantwoordelijk zijn voor de dalende schoolprestaties?
Deze opmerking is meer dan slechts een sensationele krantenkop of een politicus die de aandacht probeert te trekken. Mocklers onderzoek stelt dat de manier waarop in de media over leraren wordt bericht, doorwerkt en bepaalt of mensen kiezen voor een loopbaan in het onderwijs. Bovenal beïnvloeden dergelijke opmerkingen de manier waarop huidige leraren hun plaats in de gemeenschap ervaren: “Wanneer we het dus hebben over het lerarentekort in Australië, moeten we ook kijken naar de media-aandacht voor leraren in Australië”.

Het onderzoek van Mockler omvat de manier waarop leraren in de afgelopen 25 jaar in de gedrukte media zijn gepresenteerd. Als je kijkt naar de harde kritiek en de verwijten aan het adres van leraren, is het geen wonder dat scholen moeite hebben met het aantrekken van nieuwe mensen en het vasthouden van hun medewerkers.

De kwestie ‘kwaliteit’

Mockler heeft meer dan 65.000 media-artikelen ingezien die zijn verschenen in 12 landelijke en hoofdstedelijke dagbladen, inclusief alle artikelen waarin de woorden leraar en/of leraren drie keer of vaker werden genoemd. Met een gemiddelde van 50 artikelen per week gedurende 25 jaar, en een totaal aantal woorden van meer dan 43 miljoen, is Mocklers analyse een van de grootste in zijn soort.

Het onderzoek leidde tot drie belangrijke bevindingen die van cruciaal belang zijn voor de manier waarop men in Australië denkt en praat over leraren en hun werk.
Ten eerste brengt het onderzoek de opkomst van en de aandacht voor ‘lerarenkwaliteit’ in kaart, voornamelijk in de periode 2006 – 2019. Deze periode bestrijkt het begin van de Rudd-Gillard ‘onderwijsrevolutie’, die het onderwijs in Australië herformuleerde. Het ging voortaan om ‘kwaliteitsonderwijs’. De periode eindigde met de komst van COVID waarna de berichtgeving vooral ging over thuisonderwijs.

Uit de analyse bleek dat de nadruk op ‘kwaliteit’ veel meer sloeg op leraren dan op bijvoorbeeld onderwijsmethoden, scholen, scholing en onderwijsstelsels. Een grafiek in het artikel laat zien hoe Mockler de drie meest voorkomende toepassingen van de term ‘kwaliteit’ heeft opgespoord.
Dat is een belangrijke punt. Het betekent dat de nadruk wordt gelegd op de vermeende tekortkomingen van individuele leraren in plaats van op het gezamenlijke vermogen om het onderwijs te verbeteren. Deze nadruk leidt af van de kwaliteit van het onderwijsstelsel, d.w.z. de systemische problemen in het Australische onderwijs.
De ‘kwaliteit van de leerkrachten’ is voor politici een manier om de schuld elders te leggen, terwijl ze zich zouden moeten toeleggen op het aanpakken van de oorzaken van de problemen: de ontoereikende en onrechtvaardige financiering, buitensporige werklast van leerkrachten, onredelijke administratieve lasten, of leerkrachten die buiten hun vakgebied moeten werken.

Het werk van leraren wordt als eenvoudig voorgesteld (en dat is het niet)

Het tweede belangrijke punt betreft de berichtgeving als zou het lerarenberoep eenvoudig zijn. Het werk zou neerkomen op kiezen uit twee mogelijkheden als er beslissingen moeten worden genomen: een goede en een verkeerde.
Het zinsdeel ‘Leraren moeten’ komt ongeveer 2300 keer voor in de database. Bijvoorbeeld: “Leraren moeten worden betaald op basis van het aantal voor hun examen geslaagde leerlingen”. “Leraren moeten geen standaardmethode gebruiken”. “Leraren moeten goed voorbereid lesgeven” en “Leraren moeten geen tijd besteden aan het organiseren van sausage sizzles.”^*)

Onderzoek uit de jaren negentig, waarnaar nog steeds regelmatig wordt verwezen, heeft opgeleverd dat leraren elke schooldag zo’n 1500 beslissingen nemen. Recent onderzoek, waar Mockler momenteel met collega’s mee bezig is, toont dat het werk van leraren de afgelopen dertig jaar zeer intensief is geworden en in hoog tempo wordt verricht. 1.500 beslissingen per schooldag is waarschijnlijk in de huidige tijd een zeer voorzichtige schatting.
De beslissingen variëren van: “Op welke teksten zullen we ons voor het vak Engels richten voor het volgende semester?” tot “Zal ik wat ik me had voorgenomen voor deze les laten schieten zodat we dit gesprek, waar de leerlingen zo vol van zijn, kunnen voortzetten?”
De beslissingen hebben ook een sociale kant. Bijvoorbeeld: “Grijp ik nu in en maak ik daarmee wat er achter in de klas gebeurt mogelijk erger, of houd ik mij voorlopig afzijdig maar blijf ik wel opletten?”
Elk beslissing is complex. En toch denken media te weten wat ‘elke leraar’ kan, moet of zou kunnen doen.
Enig respect voor de ongeveer 300.000 Australische leraren die hun beroep elke dag uitoefenen is niet teveel gevraagd, vindt Mockler. Het feit dat wij als leerling de complexiteit van het les geven niet hebben beseft in onze schooltijd, betekent niet dat die er niet was.

Leraren afkraken is de norm

Als derde punt wijst Mockler op de onevenredig negatieve verhalen over leraren: “Ik vond wel ‘goed nieuws’-verhalen in mijn onderzoek, maar die waren er minder dan artikelen over leraren die zowel collectief als individueel niet voldoen. Daar horen ook de artikelen bij over het koppelen van de termen ‘crisis’ aan leraren van ‘slechte kwaliteit’. Neem bijvoorbeeld de opmerking van voormalig minister van Onderwijs Christopher Pyne:

“Het grootste probleem, wat betreft de resultaten voor de leerlingen, is de kwaliteit van de leraren. Volgens [de OESO] zijn acht van de tien oorzaken waarom een leerling het in Australië goed of slecht doet, de klas waarin hij wordt geplaatst. Met andere woorden, de leraar aan wie ze worden toegewezen”.

Met andere woorden, ‘de leraar afkraken’ is de norm als het gaat om verhalen over leraren in de Australische nieuwsmedia.

De conclusie is dat leraren hun public relations op orde brengen. Mockler: “We moeten nadenken over de manier waarop we in de media over onderwijs en leraren berichten”.
Als mensen alleen maar te horen krijgen dat leraren ‘schuld’ hebben aan de slechte maatstaven en dat zij hun veeleisende, complexe baan maar een gemakkelijk baantje moeten vinden, zal dit mensen niet aanmoedigen te kiezen voor het leraarschap. Evenmin moedigt deze houding degenen die al leraar zijn aan te blijven.

No wonder no one wants to be a teacher: world-first study looks at 65,000 news articles about Australian teachers, door Nicole Mockler, The Conversation, 10 juli 2022: https://theconversation.com

Constructing Teacher Identities – How the Print Media Define and Represent Teachers and Their Work, Nicole Mockler, Bloomsbury Publishing, 2022: www.bloomsbury.com/uk/constructing-teacher-identities-9781350129252/

Noot
^*) Sausage sizzle – lett. ‘worstenbroodje’ – is een sociaal evenement in de openlucht in Australië en Nieuw-Zeeland waar worstenbroodjes worden klaargemaakt en verkocht, vaak om geld in te zamelen voor een goed doel.