Redactie Beroepseer

Aan de vooravond van de Tweede Kamer-verkiezingen op 17 maart 2021 zegt 93% van de medisch specialisten dat de bureaucratisering en institutionalisering moet worden teruggedrongen. Uit de reacties van ruim 900 medisch specialisten die aan deze peiling van de Federatie Medisch Specialisten hebben meegedaan, blijkt dat er grote zorgen zijn over de bemoeienis van zorgverzekeraars en de overheid om het werk van de dokters te controleren en te beheersen. Dat gaat ten koste van de tijd voor de patiënt en de motivatie van medisch specialisten.

Peter Paul van Benthem, voorzitter van de Federatie Medisch Specialisten: “We zijn afgelopen weken overladen met reacties op de peiling ‘Wat is uw boodschap aan de politiek?’ Veel medisch specialisten uiten hun zorgen. De betrokkenheid onder onze achterban is groot. We hebben deze peiling uitgezet omdat we de stem van de dokter willen laten horen in politiek Den Haag aan de vooravond van de verkiezingen en daarna bij de formatie van het nieuw te vormen kabinet. Het is van groot belang dat politici en beleidsmakers weten wat er werkelijk speelt op de werkvloer in ziekenhuizen en instellingen”.

Halveer de administratielast

Uit de peiling blijkt dat een grote meerderheid (88%) vindt dat de administratielast gehalveerd moet worden. Daarnaast vindt 9 van de 10 respondenten het belangrijk dat de intrinsieke motivatie van zorgprofessionals richtinggevend is in het zorgbeleid: ‘Ga ervan uit dat artsen het beste willen voor hun patiënten, geef ze dat vertrouwen en zorg dat ze werkplezier houden door de administratielast sterk te verminderen,’ reageert een medisch specialist in de peiling. Een ander reageert met deze hartenkreet: “Stop de leegloop van de ggz-instellingen door professionals vanwege de administratie- en verantwoordingsdruk. Durf oog te hebben voor de arbeidsomstandigheden, die moeten beter, dan komen ze terug en zullen de wachtlijsten verdwijnen. Stop het geïnstitutionaliseerde wantrouwen”.

Doe iets aan de gegevensuitwisseling en het tekort aan personeel

87% van de medisch specialisten vindt het belangrijk dat de gegevensuitwisseling wordt verbeterd, zodat patiënten en zorgverleners op het juiste moment op de juiste plek over alle relevante patiënten-informatie kunnen beschikken. “Ict zou er voor ons moeten zijn. Ik krijg de indruk dat wij er voor de ict zijn”, aldus een medisch specialist. Het overgrote deel van de medisch specialisten (86%) wil dat het tekort aan ondersteunend personeel hoger op de politieke agenda komt. “Er is een groot tekort aan verpleegkundigen en operatieassistenten. Maak het vak aantrekkelijker om hen te behouden”, geeft een van de medisch specialisten aan. Ook wordt aandacht gevraagd voor de baankansen voor de nieuwe generatie medisch specialisten. “Ik maak me zorgen om jonge klaren die nu soms niet aan het werk zijn. Zorg voor een betere afstelling van het zorgaanbod en arbeidsplekken”, aldus een medisch specialist in de peiling.

Ruim baan voor e-Health

Een meerderheid van de medisch specialisten (57%) vindt het (heel) belangrijk dat er ruim baan wordt gemaakt voor e-Health toepassingen en vernieuwende vormen van zorg op afstand. Een medisch specialist geeft de volgende reactie in de peiling: “Heb vertrouwen in de beroepsgroep. Maatregelen en financiering moeten ondersteunen en niet afremmen, stimuleer innovatie en preventie”. Een overgrote meerderheid van de medisch specialisten (88%) vindt het (heel) belangrijk dat de wereldwijde toppositie van de Nederlandse medisch-specialistische zorg wordt behouden. Tegelijkertijd worden de zorgen uitgesproken: “Ik maak me zorgen over het feit dat er nu steeds geroepen wordt dat het huidige systeem gefaald heeft en wordt gedreven door financiële prikkels. De manier waarop politieke partijen dit gebruiken is schadelijk voor het aanzien van de medisch specialist in Nederland. De medisch-specialistische zorg die momenteel in Nederland wordt geleverd is van topniveau ten opzichte van andere landen”.

Behoud vrije beroepskeuze

Medisch specialisten uitten in de peiling hun zorgen over het wegnemen van de vrije keuze om in dienstverband of als vrijgevestigd medisch specialist te kunnen werken. 55% van de respondenten geeft aan het (heel) belangrijk te vinden dat de vrije beroepskeuze behouden blijft. 22% staat hier neutraal tegenover en 23% vindt dit (heel) onbelangrijk. Een medisch specialist geeft aan: “Er wordt heel hard gewerkt in de medische sector, met hoge intrinsieke motivatie van medisch specialisten. Stimuleer de inzet van medisch specialisten en straf ze niet af door maatregelen, zoals het verplichten van medisch specialisten tot een loondienstverband, waarvan het maar zeer de vraag is of ze bijdragen aan kostenefficiënte, topklinische zorg”. Medisch specialisten geven in de peiling aan dat het belangrijk is dat er nu rust in het stelsel blijft. “Creëer na een onstuimige tijd geen nieuwe chaos door nieuwe maatregelen maar zorg voor rust, financiële ruimte en herstel”, aldus een van de respondenten.

#stemvandedokter

Van Benthem: “De uitkomsten van de peiling onderstrepen nogmaals het belang van de boodschap van de Federatie aan de politiek om de stem van de zorgprofessional richtinggevend te maken in het zorgbeleid: Zorg dat ons werk wordt gefaciliteerd zodat we de beste zorg aan de patiënt kunnen blijven geven. Rem ons niet af met wet- en regelgeving, maar geef ruimte en vertrouwen. Laat de zorg op adem komen. Help ons bouwen aan een steeds betere zorg”.

Downloaden Peiling: Wat is uw boodschap aan de politiek? www.demedischspecialist.nl/sites/default/files/Uitkomsten%20peiling%20wat%20is%20uw%20boodschap%20aan%20de%20politiek%20def.pdf

‘Stop het geïnstitutionaliseerde wantrouwen’, met een selectie uit de reacties, De Medisch Specialist, 12 maart 2021: www.demedischspecialist.nl/nieuws/%E2%80%98stop-het-ge%C3%AFnstitutionaliseerde-wantrouwen%E2%80%99

Videoboodschap van dokters aan het nieuwe kabinet: www.demedischspecialist.nl/onderwerp/tweede-kamerverkiezingen-0

Met de Tweede Kamerverkiezingen voor de deur heeft het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG) een artikel gepubliceerd over Stemmen voor gezondheid anno 2021.
Verkiezingen bepalen voor een deel de koers van Nederland, ook op het gebied van gezondheidszorg en de volksgezondheid. NTvG ging na wat er van de plannen van de huidige regeringscoalitie terecht is gekomen, hoe partijen stemden over moties, over preventie en zinnige zorg en wat er in verkiezingsprogramma’s staat en wat Kamerleden willen. Politieke partijen willen bijna allemaal minder marktwerking en meer preventie. De uitwerking van die plannen is vaak veel minder concreet. Rechtse partijen vertrouwen op onderlinge afspraken, linkse partijen willen meestal meer dwang. Er valt iets te kiezen.

Net als in 2017 maakten Johan P. Mackenbach en Joost Zaat een analyse van de verkiezingsprogramma’s van de belangrijkste partijen en van hun stemgedrag op het gebied van onderwerpen die de volksgezondheid raken. Ook voelden zij Kamerleden aan de tand over twee belangrijke onderwerpen: ‘preventie’ en ‘zinnige zorg’.

Van partijprogramma naar uitvoering

Vier jaar geleden waren er behoorlijke verschillen tussen politieke partijen wat betreft hun plannen voor de zorg, en dat gold ook voor de vier partijen die in het kabinet-Rutte III gingen samenwerken. Het resultaat was een regeerakkoord vol compromissen. Zo werd het eigen risico in de zorgverzekeringswet niet verlaagd (VVD- en D66-punten), terwijl er meer aandacht kwam voor de bestrijding van tabak en alcohol (CU en D66). Het regeerakkoord bevatte maar liefst 56 plannen over de zorg.
Wat kwam daarvan terecht? In tabel 1 van hun artikel geven de auteurs voor enkele grote onderwerpen een korte samenvatting.

Stemmen voor gezondheid anno 2021, door Johan P. Mackenbach en Joost Zaat, NTVG, 6 maart 2021:  www.ntvg.nl/artikelen/stemmen-voor-gezondheid-anno-2021

Afbeelding bovenaan is van Thor Deichmann