De internationale Courage Foundation ondersteunt mensen die hun leven of hun vrijheid wagen door het leveren van een bijdrage van historische waarde. Het motto is: “De wereld heeft mensen nodig die de waarheid zeggen. Ze hebben Courage nodig”. Een mooie naam voor een stichting met als doel klokkenluiders bijstaan. Wil je de waarheid zeggen, dan heb je zeker moed nodig. Een oud Perzisch spreekwoord luidt: “Wie de waarheid zegt, moet zijn paard gezadeld houden”.
De stichting werft fondsen voor juridische steun aan klokkenluiders voor wie vervolging of arrestatie dreigt, of in de gevangenis zitten. De stichting voert ook campagne ter bescherming van klokkenluiders en houdt het publiek op de hoogte van gebeurtenissen en ontwikkelingen.
Als eerste biedt de stichting hulp aan de Amerikaan Edward Snowden die in juni 2013 in Hongkong geheime informatie onthulde aan journalisten over verregaande spionagepraktijken van het Amerikaanse nationale bureau voor veiligheid NSA. Op last van het federale onderzoeksbureau FBI werd een arrestatiebevel wegens onthulling van staatsgeheimen tegen Snowden uitgevaardigd, waarna hij de wijk nam en vanuit Hongkong naar Rusland vertrok.
In juli maakte Snowden bekend dat hij daar asiel had aangevraagd. Na behandeling van het verzoek kreeg hij tijdelijk asiel voor een jaar. Snowden verblijft nog steeds in Rusland.
De tweede persoon die bijgestaan wordt door de stichting is de 29-jarige klokkenluider Jeremy Hammond, computerprogrammeur, activist en anarchist. Hammond, die lid is geweest van het internet-netwerk Anonymous, is veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf – tot en met het jaar 2020 – vanwege het naar buiten brengen van miljoenen e-mails van de Amerikaanse particuliere geopolitieke inlichtingenorganisatie Stratfor. WikiLeaks publiceerde in 2012 de e-mails, in samenwerking met verschillende media. Het gevolg was dat er honderden verhalen met onthullingen verschenen, bijvoorbeeld over de manier waarop corporaties te werk gaan om mensenrechtenactivisten af te luisteren en te bespioneren. Ook mails van diverse Amerikaanse regeringsinstellingen werden openbaar gemaakt, en nog steeds komen er nieuwe verhalen bij.
Filosofie en beweegredenen van de Courage Foundation
De stichting gaat ervan uit dat als machtige instituten zich in stilzwijgen hullen, ze toezicht en verantwoording afleggen belemmeren. Klokkenluiders zijn de laatste controleurs die het publiek heeft. Zonder hen zouden we minder weten over internationale diplomatie, belastingparadijzen of excessen, begaan uit naam van de ‘Oorlog tegen terrorisme’.
Klokkenluiders zijn een vitale schakel in de keten. Daarom zijn ze ook kwetsbaar. Courage heeft het principe van publieke toegankelijkheid hoog zitten en staat klokkenluiders bij die dat mogelijk maken. Als ze in moeilijkheden komen, werft de Stichting fondsen om hen bij te staan in rechtszaken.
Als journalisten en uitgevers zich inlaten met klokkenluiders ondervinden ze steeds meer dezelfde tegenwerking, ze worden evenzeer bedreigd. De essentieelste functie van de pers is hier in het geding: de macht controleren.
Door klokkenluiders te beschermen, kunnen we een cultuur van steun kweken voor radicale transparantie, confronterende journalistiek en democratische verantwoording. Moed herkent moed door te vechten voor degenen die macht weerstaan en de waarheid belichten.
Klokkenluiders worden wereldwijd geconfronteerd met een reeks negatieve gevolgen, van isolering en buitensluiting tot vervolging door de staat en kwalijke gevangenisomstandigheden. Gewetensvolle mensen die grove schendingen van de mensrechten aan de kaak stellen worden zelf van hun fundamentele rechten beroofd, zoals de noodzaak van een menselijke behandeling of een eerlijk en snel proces.
Courage helpt klokkenluiders bij een rechtszaak, werft fondsen voor rechtszaken en voert campagne voor hun vrijlating en bescherming. Courage zorgt ervoor dat alle strafmaatregelen tegen degenen die de waarheid spreken openbaar worden gemaakt. Door hun zaak te bepleiten kan Courage voorkomen dat de volgende klokkenluider de volgende politieke gevangene wordt.
Courage’s Raad van advies
Op haar website presenteert Courage een lijst met zestien namen van de Adviesraad. Onder hen bevindt zich de internationaal bekend staande filosoof en criticus Slavoj Žižek. Hij heeft meer dan tachtig boeken geschreven en noemde Edward Snowden, Chelsea Manning en Julian Assange “onze nieuwe helden”, en klokkenluiden een “noodzakelijke kunst”.
Curieus genoeg hebben sommige adviseurs een functie bekleed bij de de Amerikaanse inlichtingendienst CIA of NSA of de Britse MI5. Anderen zijn computerexpert, jurist, digitaal activist, journalist of zelfs een Nobelprijswinnares voor de vrede, de Noord-Ierse Mairead Maguire.
Ook Daniel Ellsberg (1931) is van de partij. Deze voormalige defensieanalyst speelde de zg. Pentagon Papers door naar de pers omdat hij had ontdekt dat de Amerikaanse regering de bevolking had voorgelogen over de oorlog in Vietnam. Tegen Ellsberg werd op grond van anti-spionagewetten 115 jaar celstraf geëist, maar de rechter verklaarde de officier van justitie niet-ontvankelijk omdat Justitie zich had bediend van onrechtmatig verkregen bewijs. Ellsberg bleek lange tijd onrechtmatig te zijn afgeluisterd en er was zelfs – met goedkeuring van president Nixons adviseur John Ehrlichman – door de CIA ingebroken bij Ellsbergs psychiater om zijn medisch dossier te pakken te krijgen, hetgeen niet lukte. In 2009 is er een film over hem gemaakt, The Most Dangerous Man in America.
Zie de website van Courage Foundation: https://couragefound.org (website is opgegeven per november 2022)
Twitter account Courage Foundation: https://twitter.com/couragefound
Assange Defense: https://assangedefense.org/
Afbeelding bovenaan: De klokkenluider of ‘jacquemart’ – “Gouden Peter” – van de Sint-Pieterskerk in Leuven, België, gebouwd in de stijl van de Brabantse gotiek in de vijftiende eeuw.
In de videoserie Ambtelijk vakmanschap in beeld vertellen gemeenteambtenaren aan collega’s met microfoon en camera in de hand over hun werk. Wat doen zij voor werk, wat houdt hun werk in en wat betekent het voor gemeente en burgers? We beschouwen de ambtenaren in onze gemeente meestal als vanzelfsprekend en staan er niet zo bij stil wat voor breed en gevarieerd werk zij doen.