Redactie Beroepseer

Crowdsuing is het eerste online platform ter wereld dat individuen de kracht geeft om onrecht van machtige ondernemingen en organisaties in de rechtszaal aan te pakken. Dat wordt mogelijk gemaakt door het inzamelen van donaties van burgers via crowdfunding en door het organiseren van media-aandacht rond misstanden. En niet alleen individuële burgers kunnen een campagne beginnen, maar ook advocaten en beroepsverenigingen bijvoorbeeld.
Stichting Crowdsuing is een initiatief van drie maatschappijkritische professionals: Ronald Lenz, Rick Smets en Robbert Woltering. Zij zien dat grote organisaties en multinationals steeds meer de dienst uitmaken in onze samenleving, vaak ten nadele van de burger, de consument of de samenleving.

Crowdsuing is onafhankelijk, heeft geen contracten met advocatenkantoren maar werkt wel met ze samen vanwege de expertise op vakgebieden. Ook wordt samengewerkt met met reclame & communicatiebureaus voor het voeren van mediacampagnes rond een zaak.
Als een crowdfunding-campagne het streefbedrag niet haalt, krijgen donateurs hun geld terug, minus de transactiekosten.

Minister, onze privacy is ook onze zorg!

Het nieuwste crowdsuing-initiatief betreft de privacy in de zorg. Het wetsvoorstel Cliëntenrechten bij de elektronische verwerking van gegevens waarover nog in de Eerste Kamer moet worden gestemd, beschermt de privacy van patiënten niet en holt het beroepsgeheim van behandelaars uit. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat informatie die zij met dokters, psychiaters, apothekers en andere zorgverleners delen, vertrouwelijk blijft. Eerbiediging van de privacy is een grondrecht. Maar zorgverzekeraars verwerken steeds meer en vaker gevoelige informatie uit medische dossiers. Zo kunnen zij beter declaraties controleren en fraude in de zorg opsporen, zeggen zij.
Fraudebestrijding is prima, maar niet ten koste van de medische privacy van burgers!
De wettelijke regels die nu voor zorgverzekeraars gelden, zijn te vaag en te algemeen. Die geven zorgverzekeraars de ruimte om zonder toestemming van burgers ongebreideld medische gegevens op te vragen, te bewaren en eventueel later weer te gebruiken.

Chantal van het Zandt, huisarts met praktijk in Rotterdam en bestuurslid van de Vereniging Praktijkhoudende huisartsen (VPhuisartsen) is initiatiefnemer van deze crowdsuing. Zij heeft op 18 mei 2015 een brief gestuurd naar ministers Schippers van Volksgezondheid met de aanhef Zorgverzekeraars: blijf van onze medische gegevens af:

“Zorgverzekeraars verwerken steeds meer en vaker gevoelige informatie uit medisch dossiers. Er bestaat een cultuur waarin zorgverzekeraars zeggen dat zij een absoluut recht hebben om medische gegevens in te zien. Zo kunnen zij fraude in de  zorg opsporen, zeggen zij. Fraudebestrijding prima, maar niet ten koste van mijn medische privacy! Mijn persoonlijke integriteit en privacy moet de  minister van VWS veel meer beschermen dan ze nu doet. De regels voor controles door verzekeraars moeten transparanter en concreter. Zonder deze aanscherping van de regels hebben privacyrechten van burgers en het wettelijke beroepsgeheim van artsen geen enkele betekenis meer in de zorg”.

Als de minister niet wil meewerken aan een oplossing dan wordt op 10 september 2015 een kort geding aangespannen, waarin de rechter wordt gevraagd om een adequate regeling voor uitwisseling van gegevens tussen dokters en zorgverzekeraars in de wet op te nemen.

In februari 2015 deed Van de Zandt veel stof opwaaien met haar blog De ‘materiële controle’ van een huisarts op de site van Medisch Contact. Daarin beschreef zij wat zij had meegemaakt met controleurs van een zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars controleren in opdracht van de Nederlandse Zorgautoriteit en het ministerie van VWS declaraties.

Brief aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 18 mei 2015: www.crowdsuing.nl (site Crowdsuing bestaat niet meer)

De ‘materiële controle’ van een huisarts, blog van Chantal van het Zandt, Medisch Contact, 11 februari 2015: Huisartsenpraktijk Van het Zandt: www.medischcontact.nl

Over de Wijziging van de Wet cliëntenrechten zorg, Eerste Kamer, 27 maart 2015: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-33509-C.html

Meer over de Crowdsuing-campagne Minister, onze privacy is ook onze zorg, 18 mei 2015: www.crowdsuing.nl (site Crowdsuing bestaat niet meer).

Crowdsuing: https://www.crowdsuing.nl (Website is opgeheven)

Twintig procent van het totale Nederlandse ziekenhuisbudget gaat op aan overheadkosten, schrijft Eelke van Ark op Follow the Money. Dat blijkt uit een internationale vergelijking door de City University of New York van administratiekosten in ziekenhuizen uit acht landen dat eind 2014 jaar werd gepubliceerd: A Comparison of Hospital Administrative Costs in Eight Nations, door David Himmelstein et al. Alleen Amerika scoort hoger in het onderzoek. Daar wordt liefst 25 procent van de ziekenhuiskosten aan overhead besteed. Wellicht tengevolge van de deels geprivatiseerde zorgstelsels in deze landen.

Voor het eerst blijkt dat ziekenhuizen in Nederland vergeleken met andere landen een fors waterhoofd aan kosten kennen die niet direct aan zorg besteed worden.

Eerste vergelijking
Het onderzoek was een eerste internationale vergelijking tussen overheadkosten van ziekenhuizen in verschillende Westerse landen. Onderzoekers uit de acht deelnemende landen werkten samen onder leiding van een team van de City University of New York (CUNY) om die vergelijking mogelijk te maken.

De cijfers waarop de resultaten gebaseerd zijn, zijn allemaal afkomstig uit de jaarverslagen van ziekenhuizen. De kosten die niet aan de zorg konden worden toegeschreven werden bij elkaar opgeteld, bijvoorbeeld voor personeel dat administratieve- of managementtaken uitvoert, de post ‘Algemene kosten’ en de kosten die een ziekenhuis moet maken voor de bouw en het onderhoud van gebouwen en de aanschaf van dure apparatuur. De cijfers gaan alleen over de kosten die binnen de ziekenhuizen gemaakt worden; organisatiekosten die de verzekeraar, of in publieke stelsels de staat, maakt voor het afhandelen van ziekenhuiszorg zijn niet meegenomen.

De resultaten verschilden sterk; Amerika steekt er met 25,3 procent overhead met kop en schouders bovenuit. Meer dan tweemaal zo veel als de overheadkosten die ziekenhuizen in Canada (12,4 procent) en Schotland (11.6 procent) maken. Wanneer de ziekenhuiskosten worden uitgedrukt als percentage van het Bruto Binnenlands Product (BBP, in de onderstaande tabel aangeduid met GDP) lopen de verschillen nog meer uit de hand. Dan geldt dat Amerika met 1,43 procent een ruim driemaal zo groot deel van het BBP besteedt aan ziekenhuisoverhead als Canada met 0,41 procent. Nederland loopt zo bezien iets minder uit de pas met de ‘goedkopere’ landen, maar is nog steeds tweede na Amerika met 0,71 procent.

Dat Nederland zo hoog scoort met 19,8 procent heeft volgens de auteurs waarschijnlijk te maken met ons deels geprivatiseerde zorgstelsel. Een klein deel van de Nederlandse kosten is volgens de auteurs overigens te wijten aan het feit dat kosten voor leegstand van ziekenhuisbedden worden toegerekend aan overhead en in ons land relatief veel ziekenhuisbedden leeg blijven,

Publieke stelsels: minder overhead
De belangrijkste oorzaak van het verschil in overheadkosten zit hem volgens de onderzoekers in de manier waarop de zorg gefinancierd wordt in de verschillende landen: ‘Hospital administrative costs appear to be driven by the complexity of the reimbursement system and the mode of capital funding’. Een publiek stelsel met budgetten, zoals dat van Canada, Schotland en Wales, kent beduidend minder kosten dan een deels geprivatiseerd stelsel zoals dat van de VS en Nederland.

Waar komen die extra kosten van een ‘vrijer’ marktstelsel precies vandaan? Het management van een ziekenhuis hoeft binnen een publiek stelsel alleen te zorgen dat het geld op de meest efficiënte manier ingezet wordt voor zorg, zeggen de auteurs van het onderzoek. In een deels geprivatiseerd stelsel komen daar andere taken bij: de verantwoordelijkheid voor de omzet met alles wat daarbij komt kijken en het organiseren van financiering voor bijvoorbeeld een nieuw ziekenhuis of dure apparatuur.

Het hele proces van factureren, noodzakelijk in een geprivatiseerde setting, is tot slot een kostenpost die publieke stelsels niet kennen. Die kosten groeien, logischerwijs, naarmate het versturen van een rekening ingewikkelder wordt en er meer partijen bij betrokken zijn.

Ziekenhuiskosten: een op de vijf euro’s gaat naar overhead, door Eelke van Ark, Follow the Money, onafhankelijk multimediaal platform voor onderzoeksjournalistiek, 12 mei 2015: www.ftm.nl

Op 12 mei, de geboortedag van Florence Nightingale, grondlegster van de professionele ziekenverpleging, vieren verpleegkundigen en verzorgenden de Dag van de verpleging. Op de beurs van Amsterdam werd De Dag van de verpleging ingeluid met een flinke gongslag door verpleegkundige Eline de Kok. Daarmee bracht ze de kracht van verpleegkundigen en verzorgenden in de maatschappij onder de aandacht, aansluitend bij het motto van de Dag van de verpleging anno 2015: Verpleegkundigen: krachtig en effectief in verandering.

Op deze dag is ook een nieuwe vlag voor de Dag van de verpleging gepresenteerd door het kenniscentrum voor de geschiedenis van de verpleging, het Florence Nightingale Instituut (FNI), en de beroepsvereniging Verpleegkundigen en Verzorgenden (V&VN). In 2014 is een wedstrijd uitgeschreven voor een modern ontwerp, waarmee beide organisaties het belang van de Dag van de verpleging voor de komende vijftig jaar benadrukken. De jury koos unaniem voor de inzending van Bas Kinsbergen, die met deze vlag wil uitbeelden dat verpleging het licht is tussen mens en techniek. In een video legt Marieke Schuurmans, hoogleraar verplegingswetenschap aan het UMC Utrecht, de symboliek van de nieuwe vlag wat uitgebreider uit: https://www.youtube.com/watch?v=tpCZTIh0acQ

In een interview vertelt Nannie Wiegman, directeur van het Florence Nightingale Instituut, dat de Dag van de verpleging zeker niet aan belang heeft ingeboet: “De gedachte achter de dag is dat de beroepsgroep zelf reflecteert op het beroep. De verpleegkundige staat centraal. In Nederland is de verpleegkundige doorgaans bescheiden. In Amerika is dat wel anders. Daar zegt een verpleegkundige: I am proud to be a nurse en dragen ze een button met die tekst. Sla jezelf eens op de borst zou ik zeggen, maar dat zit niet zo in de aard van het beestje”.
Maar er is verandering op komst: “Ik vind dat de beroepsgroep bewuster naar buiten treedt. De beroepsgroep is meer zichtbaar”.

Ode aan het vak, interview met Nannie Wiegman, Dag van de verpleging, 12 mei 2015: www.fni.nl/uploads/pdf/VVN3-interview.pdf

De Dag van de verpleging werd ingeluid met een flinke gongslag door verpleegkundige Eline de Kok (links op de foto) in de Beurs van Amsterdam. Klik op de foto om de video Gongslag markeert Dag van de verpleging te bekijken.

Maurits Boote schrijft op zijn blog op Kennisnet Jeugd over hoe hij denkt over persoonlijk contact tussen hulpverlener en cliënt. Boote werkt voor het Kennisdossier Jeugd & Meedoen en de ‘deskundig door ervaring’-Participatieprijs van Movisie waarbij het inzetten van de eigen ervaring voor een ander centraal staat. Hij is tevens ambulant hulpverlener en trainer ervaringsdeskundigheid in de jeugdhulp:

“Mijn collega is ooit ontslagen omdat ze een jongere voor het kerstdiner had uitgenodigd. Anders zou hij eenzaam op de groep achterblijven. Je menselijke kant tonen is niet acceptabel in de jeugdhulp. In de opleidingen wordt geleerd dat je werk en privé gescheiden houdt. Maar door ervaringen uit je eigen leven te delen, ontstaat een klik die voor geslaagde hulpverlening van doorslaggevend belang kan zijn. Maak daarom ervaringsdeskundigheid een vast onderdeel van de sociale opleidingen.

Als ervaringswerker ben ik betrokken bij een ambulant team. Een paar weken geleden ging ik op huisbezoek bij een jongen die weigerde nog hulp te ontvangen. Ook tegen mij was hij erg afstandelijk omdat hij “te veel hulpverleners over de vloer kreeg”. Tot ik zei dat ik me vroeger ook altijd ongehoord en onbegrepen heb gevoeld en dat ik hem daarom juist wilde helpen. Langzaam veranderde wantrouwen in vertrouwen. Inmiddels werken we samen aan het verbeteren van het contact met zijn ouders en wil hij weer naar school.

Waardevolle verbinding
Deze situatie doet me denken aan mijn eigen ervaring met een psycholoog. Bij de intake somde zij haar opleidingen op, om te laten zien dat ze de juiste persoon was om mij te begeleiden. Ik was onder de indruk, maar niet overtuigd. Pas toen ik haar vroeg naar haar eigen ervaringen en ze hier openlijk over vertelde, ontstond een waardevolle verbinding tussen ons.

Iedereen is ervaringsdeskundig
Overal in de zorg en het welzijnswerk kom ik mensen tegen met een rugzak. Vol kennis uit de opleiding, maar ook met ervaringskennis uit hun eigen leven. Een sociaal beroep kies je immers niet voor niets. Uit onderzoek blijkt dat 70 procent van de Amerikaanse psychiaters zelf een psychiatrisch verleden heeft. Natuurlijk is ervaring met psychische problemen niet noodzakelijk om een goede hulpverlener te zijn. Maar iedereen bezit deskundigheid door ervaring. Het gevoel van anders zijn, een sterfgeval of problemen thuis. Iedereen kan zich verplaatsen in een ander”.

Lees de hele blog van Maurits Boote Opleidingen belemmeren menselijk contact waarin hij aan het slot schrijft dat het delen van eigen ervaringen met cliënten echt mogelijk is, Kennisnet Jeugd, 28 april 2015: http://kennisnetjeugd.nl (deze site is opgeheven). Zie:
ExpEx – Experienced Experts: www.expex.nl