Skip to main content

Redactie Beroepseer

Aan zet voor verpleegkundige zeggenschap

Geschreven op . Gepost in Blogs, Zorg. Geen reacties op Aan zet voor verpleegkundige zeggenschap

Twintig verpleegkundigen van het Elisabeth Tweesteden ziekenhuis (ETZ) in Tilburg gingen met eigen ideeën aan de slag in de dagelijkse praktijk voor het project Verpleegkundige Impact in de Praktijk (VIP), dankzij subsidie vanuit het Landelijk Actieplan Zeggenschap en Veerkracht.

Elke twee weken namen de verpleegkundigen deel aan gezamenlijke sessies om vraaggericht met hun opgave aan de slag te gaan. Het krijgen van positieve feedback en de afwisseling tussen patiëntenzorg en meewerken aan het VIP-project verhoogden het werkplezier. Deelnemers voelden zich waardevol door hun bijdrage aan de afdeling.
Verpleegkundigen willen een werkomgeving waarin ze de ruimte krijgen om te groeien en mee te denken en waarbij hun inbreng wordt gewaardeerd. Bij een toekomstig project wordt daarom de facilitering van intercollegiale uitwisseling aanbevolen.

Deelname leverde vier inzichten op:

  • Verpleegkundige zeggenschap wordt vergroot door aan de slag te gaan met een eigen idee.
  • Het is essentieel dat het management de uitvoering van projecten faciliteert in tijd en mogelijkheden voor uitwisseling en feedback.
  • Ondersteuning door peer-feedback en individuele coaching (inclusief complimenten) is stimulerend.
  • Deelname aan een project vergroot het werkplezier bij de meerderheid van de verpleegkundigen

Kortom: Deelname aan het VIP-project droeg bij aan de professionele ontwikkeling, zeggenschap en het werkplezier van verpleegkundigen.

Een greep uit de commentaren van deelnemers:

“Omdat ik mezelf nooit heb laten horen, heb ik genoeg aan deze mate van zeggenschap voor mijn eigen ontwikkeling en werkplezier”.

“Ik merk bij collega’s dat dat helemaal nog niet zo leeft. Die doen liever dat ding aan bed op de afdeling en zijn helemaal niet bezig met zeggenschap”.

“Ik vond het wel heel fijn dat er iemand iets over je project kan zeggen die er niet helemaal in zat, dus soms iemand met een andere view die jou toch weer even tips kon geven”.

“Soms was het te vrijblijvend en ergens is dat mooi, want dan beleggen ze het bij onszelf, in het kader van zeggenschap. Maar soms hebben we dat zetje in de rug nodig, praat er eens over met elkaar”.

Aan zet voor zeggenschap, door Sabine op ‘t Hoog, Diane Toll, Mirjam Valckx, Annemarie de Vos, TvZ magazine nr. 3, 2024: www.tvznext.nl/magazine/
(Proef)abonnement op TvZ: tijdschrift voor verpleegkunde in praktijk en wetenschap: www.tvznext.nl/abonneren/

Meer dan de helft van de zorgprofessionals wil meer zeggenschap, Zeggenschap in de zorg, 4 maart 2024: https://zeggenschapindezorg.nl

Laatste kans voor aanvraag subsidie versterken van zeggenschap, Zeggenschap in de zorg, 20 juni 2024: https://zeggenschapindezorg.nl

Landelijk Actieplan Zeggenschap: https://zeggenschapindezorg.nl/

De waarde van kleinschalige zorg: Op de mens gericht

Geschreven op . Gepost in Blogs, Zorg. Geen reacties op De waarde van kleinschalige zorg: Op de mens gericht

In Nederland is er een toenemende aandacht voor kleinschaligheid in zorg. Enerzijds door zorgondernemers die de zorg anders willen organiseren en inrichten, anderzijds vanuit de politiek en de maatschappij. Kleinschalige zorgondernemers komen met creatieve oplossingen waardoor er in de praktijk steeds meer nieuwe vormen van wonen en dagbesteding ontstaan. Het is daarom van belang om meer te weten te komen over de ervaringen van mensen met een zorgvraag, hun naasten, de zorgverleners en de zorgondernemers die kleinschalige zorg bieden. Branchevereniging Kleinschalige Zorg (BVKZ) en Coöperatie Hesterhuizen hebben daarom aan Kroek&Partners Interimzorg gevraagd onderzoek te doen naar de kleinschalige zorg. De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in het rapport Kleinschalige zorg. Mensperspectief in plaats van zorgperspectief in juni 2024.

Rol en belang kleinschalige zorgaanbieders

Doel van het onderzoek: aan de hand van praktijkonderzoek de kenmerken van kleinschalige zorg voor het voetlicht brengen.  Het onderzoek bestond uit een kwantitatief gedeelte: de ervaringen van zorgvragers, hun naasten, de zorgverleners en de zorgondernemers, en een kwalitatief gedeelte: de kracht en de kwetsbaarheden van kleinschalige zorg in de ogen van zorgvragers, naasten, zorgverleners en zorgondernemers. Ook is er literatuuronderzoek gedaan naar de kenmerken en definities van kleinschalige zorg.

Het drie jaar geleden van start gegane onderzoek sluit naadloos aan bij de landelijke discussie over de rol en het belang van kleinschalige zorgaanbieders in het Nederlandse zorglandschap. Er is regelmatig aandacht voor kleinschalige zorg en -zorgaanbieders en dat is niet altijd in positieve zin. Tijdens gesprekken en in mediaberichten valt op, aldus directeur BVKZ Angeline Ackermans, dat niet altijd duidelijk is wat verstaan wordt onder kleinschalige zorg. Daarom is om dit onderzoek gevraagd. De zin van kleinschalige zorg is soms niet duidelijk.
Het rapport is tevens een pleidooi voor meer betrokkenheid, erkenning en zichtbaarheid van de kleinschalige zorgaanbieders. Ze hebben veel te bieden en verdienen een prominente plaats binnen het zorglandschap.

Zes kernwaarden mensperspectief

De resultaten uit het kwantitatieve onderzoek laten zien dat zorgvragers, naasten en zorgverleners voldoende tot goed scoren op vragenlijsten over welbevinden, kwaliteit van zorg en werktevredenheid. De resultaten uit het kwalitatieve onderzoek geven weer dat binnen kleinschalige zorg wordt gedacht en gewerkt vanuit het perspectief van de mens. Het mensperspectief kent zes kernwaarden: thuis voelen, mens-zijn, samen-zijn, doen wat nodig is, samen-sturen, gewone omgeving. Daarnaast zijn er nog zes subwaarden; geborgenheid, wederkerigheid, saamhorigheid, gewoon doen, loyaliteit, huiselijkheid.

Flexibel en innovatief

Kleinschalige zorg is flexibel en innovatief en staat middenin de samenleving. De organisatiestructuur is eenvoudig. Het gaat om het gewone leven met zijn eigen dynamiek en ongedwongenheid waar zorg onderdeel van is en mensen met een zorgvraag thuis-zijn. Daarbij sturen zorgverleners en zorgondernemers samen, bewegen mee en doen wat nodig is.

Het rapport besluit met een aantal aanbevelingen ter verbetering van kleinschalige zorg. Denken vanuit het perspectief van de mens leidt tot een andere denkwijze over zorg verlenen. Kleinschalige zorgondernemers bieden diversiteit in woonvormen en manieren van werken en zijn een rijke aanvulling in de gezondheidszorg. De kleinschaligheid behoort een eigen unieke positie in te nemen in het zorglandschap, op basis van gelijkwaardigheid en keuzevrijheid.

Mensperspectief in plaats van zorgperspectief is de rode draad, BVKZ 21 juni 2024: https://bvkz.nl/nieuws/mensperspectief-in-plaats-van-zorgperspectief-is-de-rode-draad/

Downloadpagina van onderzoeksrapport, samenvatting en factsheet van Kleinschalige zorg – Mensperspectief in plaats van zorgperspectief: https://bvkz.nl/wetenschappelijk-onderzoek-naar-de-waarde-van-kleinschalige-zorg/

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wat vinden werknemers wereldwijd van hun werk? State of the Global Workplace 2024 Report

Geschreven op . Gepost in Blogs, Economie, Welzijn. Geen reacties op Wat vinden werknemers wereldwijd van hun werk? State of the Global Workplace 2024 Report

In de afgelopen tien jaar is het aantal mensen dat lijdt aan stress, verdriet, angst, boosheid of zorgen toegenomen en heeft daarmee het hoogste niveau bereikt sinds het begin van de Gallup-peilingen in 2005.
John Clifton, CEO van Gallup in het Voorwoord van het op 12 juni 2024 verschenen State of the Global Workplace 2024 Report:

«De wereldwijde achteruitgang van de geestelijke gezondheid is zorgwekkend. Sommigen maken zich zorgen dat we in een spiraal terechtkomen. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres, zegt: ‘Onze wereld wordt onrustig’. Misschien is hij te pessimistisch. We leven tenslotte in de beste tijd van de menselijke geschiedenis. ‘Menselijke vooruitgang is een waarneembaar feit’, merkte Harvard professor Steven Pinker op.

Maar wat als ze allebei gelijk hebben? Als de geestelijke gezondheid van de mensheid snel achteruit gaat in een gouden tijdperk van vooruitgang en welvaart, dan zou dat een van de grootste paradoxen van onze tijd zijn.

Als onze collectieve gemoedstoestand nog niet tot historische proporties is verzuurd, dan is deze wel verzuurd genoeg om ons dagelijks leven te beïnvloeden. Professor Christine Porath van Georgetown Universiteit ontdekte dat oplopende stress een snelle toename van onbeschaafd gedrag op het werk veroorzaakt. Dat is vooral zorgwekkend omdat we het grootste deel van ons leven werken, op slapen na.

In het rapport State of the Global Workplace 2024 geeft 41% van de werknemers aan ‘veel stress’ te ervaren. Toch varieert stress aanzienlijk, afhankelijk van hoe organisaties worden geleid. Mensen die werken in bedrijven met slechte managementpraktijken (actief niet-betrokken) hebben bijna 60% meer kans op stress dan mensen die werken in een omgeving met goed management (betrokken). In feite wordt het ervaren van ‘veel stress’ ongeveer 30% vaker gerapporteerd door onder slecht management werkend personeel dan door werklozen.

Leidinggevenden weten dat stress op het werk een probleem is – ze hebben de gegevens gezien, het van hun collega’s gehoord en het zelf ervaren. Een kwart van de leidinggevenden voelt zich vaak of altijd opgebrand en twee derde voelt het soms. Velen proberen het aan te pakken, maar vaak op een manier zonder effect.

Populaire oplossingen zijn welzijn-apps of stressmanagementtrainingen. Toch vindt recent onderzoek van de Universiteit van Oxford ‘weinig bewijs voor de voordelen van deze interventies met zelfs een kleine indicatie van schade’.

Mindfulness en welzijn-apps zijn niet het probleem, maar als slecht management ze als oplossing gebruikt, kan het de zaken alleen maar erger maken. Het is begrijpelijk als je bedenkt dat een belangrijke oorzaak van stress op het werk is dat je niet de materialen en apparatuur hebt die nodig zijn om je werk effectief te doen. Dat probleem kan niet worden opgelost met een yogamatje; daar is actie van het management voor nodig. En het gevoel dat organisaties investeren in andere zaken dan wat werknemers nodig hebben om hun werk goed te doen, kan stress verergeren.

Dus wat werkt dan beter? Volgens de Oxford-studie zijn dat ‘initiatieven op organisatieniveau zoals verbetering in de planning van veranderingen, managementpraktijken, personele middelen of een taakontwerp op maat’. Met andere woorden, het veranderen van de manier waarop mensen worden gemanaged op organisatieniveau.

De wereldwijde werkvloer kan een belangrijke rol spelen bij de aanpak van de wereldwijde crisis op het gebied van geestelijke gezondheid. Zoals gedetailleerd beschreven in het rapport van 2024, is het veranderen van de manier waarop we met mensen omgaan cruciaal voor het verminderen van stress op het werk en in het leven».

State of the Global Workplace 2024 Report

Onderzocht is hoe het met de huidige staat van de geestelijke gezondheid en het welzijn van werknemers op mondiaal niveau is gesteld. Daarna volgde onderzoek naar de economische en beleidsgerelateerde factoren die verband houden met het welzijn van werknemers, gevolgd door manager-gerelateerde factoren die een rol spelen bij de betrokkenheid bij het werk en een goed leven in het algemeen.
Onderdeel van het rapport zijn de interviews met respondenten van over de hele wereld om meer te weten te komen over hun gevoelens met betrekking tot hun werk.

Gallup schat dat een lage betrokkenheid van werknemers de wereldeconomie 8,9 biljoen US dollar kost, oftewel 9% van het wereldwijde BNP.

Korte samenvatting

Deel 1. Geestelijke gezondheid van werknemers: Een wereldwijde momentopname.
1. Twintig procent van alle werknemers ter wereld ervaart dagelijks eenzaamheid. Eenzaamheid is het hoogst onder werknemers die volledig op afstand werken.
2. Het welzijn onder jongere werknemers is gedaald in 2023
3. Betrokkenheid van werknemers is een belangrijke factor in algehele levenservaringen

Deel 2. De rol van economie en beleid in het welzijn van werknemers
1. Landen waar de huidige tijd gunstig is om een baan te vinden, hebben een lagere actieve niet-betrokkenheid – werknemers zij vrij om uit ellendige werksituaties te stappen.
2. Sommige arbeidsrechten hebben te maken met werknemers die hun huidige leven beter willen beoordelen.
3. Onafhankelijk van arbeidsrechten wordt werknemersbetrokkenheid geassocieerd met hoop voor de toekomst.
4. Niet alle arbeidsrechen worden op dezelfde manier geassocieerd met emotionele gezondheid. Betrokken werknemers in landen met arbeidsrechten gericht op een fatsoenlijk loon, veilig werk, gezinstaken en moederschap hebben de minste stress.

Deel 3. De rol van de manager in welzijn en prestaties van werknemers.
Managers zijn verantwoordelijk voor 70% van het verschil in betrokkenheid van werknemersteams
1. Managers hebben dagelijks meer negatieve ervaringen dan niet-managers en zijn vaker op zoek naar een nieuwe baan.
2. In alle landen geldt: als managers betrokken zijn, zijn werknemers dat waarschijnlijk ook.
3. In best practice-organisaties is driekwart van de managers en zeven op de tien niet-managers betrokken.

Als organisaties het aantal betrokken werknemers verhogen, verbeteren ze een groot aantal organisatorische resultaten, waaronder winst, retentiepercentages en klantenservice.

Cijfers wat Europa betreft

1. Laagste regionale percentage betrokken werknemers. 72% voelt zich niet-betrokken. 16% actief niet-betrokken.
2. Laagste regionale percentage werknemers dat zegt op zoek te zijn naar een nieuwe baan.
3. Op één na laagste regionale percentage werknemers dat dagelijks verdrietig is

Uitspraken van respondenten:

♦ Van een actief niet-betrokken Canadese lijnwerker: “Ik zou het kunnen pushen, maar ik ben zo gefrustreerd over hoe het die dag gaat, dat ik denk: ‘Weet je wat ik ga doen? Ik ga niets doen’.”
♦ Van een niet-betrokken Indiase marketing supervisor: “Ik ontvang een salaris voor dit werk. Dus ik moet het doen, maar ik raak verveeld omdat ik elke dag hetzelfde werk moet doen”.
♦ Van een betrokken Australische contractmanager: ”Ik geniet echt van mijn werk. Ik vind dat ik werk met echt fantastische mensen en het werk dat we doen is echt heel zinvol”.

Downloaden Research summary State of the Global Workplace: 2024 Report. The voice of the world’s employees, Gallup, juni 2024: https://www.gallup.com/workplace/349484/state-of-the-global-workplace.aspx

Downloaden State of the Global Workplace: 2024 Report. The voice of the world’s employees, Gallup, juni 2024: https://www.gallup.com/workplace/349484/state-of-the-global-workplace.aspx

Gallup.com: www.gallup.com/

De democratische rechtsorde in de praktijk: Verzet je tegen alles wat vakmanschap in de weg staat

Geschreven op . Gepost in Algemeen, Blogs, Overheid. Geen reacties op De democratische rechtsorde in de praktijk: Verzet je tegen alles wat vakmanschap in de weg staat

«Ik ben geen fan van ‘curlingouders’, maar ik denk weleens: hadden we maar ‘curlingbestuurders’. Bestuurders die focus aanbrengen en alle nonsens weghouden, zodat de professional zich kan richten op het vak en daarvoor ook de ruimte krijgt. Dat vereist wel dat je als bestuurder echt in verbinding staat met de praktijk en luistert. Echt luistert.» Hoe mooi gezegd door lerares Merel van Vroonhoven in de tweede Herman Tjeenk Willink-lezing in de Gotische zaal van de Raad van State in Den Haag op 13 juni 2024. Herman Tjeenk Willink, oud vice-president van de Raad van State, startte de naar hem genoemde tweejaarlijkse lezingenreeks in juni 2022 die steeds als centraal thema heeft: de democratische rechtsorde in de praktijk.

De kern van Van Vroonhovens lezing is dat beleidsmakers beter dienen te luisteren naar mensen uit de praktijk. Ze beseft hoe belangrijk het is “dat bestuurders en beleidmakers bewust zijn van de consequenties van hun beleid op de praktijk. Maar ook hoe belabberd het met dat bewustzijn is gesteld. Nog te vaak zie ik bestuurders hun dagen vullen met vergaderen over papieren werkelijkheden, zonder een beeld te hebben van hoe het eraan toegaat buiten de vergaderzaal.
Bestuurders die focus aanbrengen en alle nonsens weghouden, zodat de professional zich kan richten op het vak en daarvoor ook de ruimte krijgt. Dat vereist wel dat je als bestuurder echt in verbinding staat met de praktijk en luistert. Echt luistert”.

Enkele passages over vakmanschap, professionals en burgers

«‘Geef de leraar zijn vak terug’, riep de Tweede Kamer in koor tijdens het Kamerdebat over leraren drie maanden geleden. Uit mijn hart gegrepen. Allereerst, omdat het bevestigt dat goed onderwijs valt of staat bij het vakmanschap van de leraar. Maar politieke erkenning is niet genoeg. Bovendien, kortstondig. Dus is het misschien nog wel belangrijker dat de professionals ‘op de vloer’ zelf actie ondernemen. Daarom roep ik: ‘Leraar, pak je vak terug’.
Professionals moeten niet wachten op de politiek, bestuurders of anderen aan de zijlijn. Als wij ons vak niet opeisen verandert er niets. Als wij ons niet als professionals gedragen, waarom zou de rest van de wereld ons dan als professionals behandelen? Dus is mijn pleidooi: stop met je voegen naar het uitvoerderschap. Verzet je tegen alles wat vakmanschap in de weg staat. Mobiliseer niet alleen langs de as van arbeidsvoorwaarden, maar vooral langs de as van inhoud van het vak”.

Wil je de status van een advocaat, een rechter of een dokter, dan hoort het erbij dat je je continu bijschoolt en je daar ook op laat toetsen en aanspreken. De lat omhoog.

Een evenwichtigere machtsbalans ten gunste van professionals en burgers moet komen van een radicale herwaardering van vakmanschap en praktijkervaring. Tijd voor minder markt. Tijd voor meer bestuurlijk handelen dat daadwerkelijk dienend is aan de man of vrouw in de frontlinie. De praktijk niet als sluitstuk, maar als startpunt.

U hoort het beste mensen, mijn lezing van vandaag is misschien een kritisch verhaal, maar niet eentje zonder hoop. Het is een warm pleidooi voor het herstel van de machtsbalans in onze democratie ten gunste van burgers en professionals in de praktijk. Voor minder markt en meer bestuurlijk handelen dat daadwerkelijk dienend is aan de man of vrouw in de frontlinie. Een pleidooi voor werkelijk luisteren. Maar ook voor terug durven praten, kenbaar maken waar je inhoudelijk voor staat. De professional en burger niet langer meer het sluitstuk, maar het startpunt. Of je werk zich nou afspeelt in de vergaderzaal of in de klas. Flip the system.»

Na de lezing reflecteerden twee genodigden in een gesproken column van vijftien minuten op de lezing: theatermaker/regisseur Gavin-Viano en programmamaker/presentator Nicolaas Veul.

Ga voor downloaden van lezing en columns naar Raad van State, Merel van Vroonhoven houdt tweede Herman Tjeenk Willink-lezing, 14 juni 2024: www.raadvanstate.nl/actueel/nieuws/juni/herman-tjeenk-willink-lezing-2024/

Gedragswetenschapper Otto Adang over geweld en de rechtsstaat, de politie en de burger

Geschreven op . Gepost in Blogs, Politie. Geen reacties op Gedragswetenschapper Otto Adang over geweld en de rechtsstaat, de politie en de burger

“Ergens eind jaren tachtig stapte een jonge wetenschapper bij ons achter in de ME-bus. Hij deed onderzoek naar groepsgedrag en maakte de vergelijking met groepen mensapen. Hilariteit ten top……ik ben het nooit meer vergeten! Dat waren volgens mij de eerste stappen van Otto in de politiewereld. Hij is nooit meer echt weggegaan. Hij heeft de politie met zijn deskundige onderzoeken en altijd duidelijke mening een grote dienst bewezen. Daarvoor past veel dank!!”.
Lovende woorden van een oud-politiechef op Twitter – X naar aanleiding van het afscheid van Otto Adang van de Politieacademie als lector (sinds 2004) Openbare Orde en Gevaarbeheersing op 7 maart 2024. Adang was daar sinds 2004 lector. Voor zijn verdienste bij de politie ontving hij bij zijn afscheid een eremedaille, een erkenning voor zijn bijzondere inzet voor het politievak. Sinds 1998 gaf Adang leiding aan het door hemzelf opgezette onderzoeksprogramma Geweld- en gevaarbeheersing in conflictsituaties, gericht op hoe politie en burgers op elkaar reageren.

Ter gelegenheid van zijn afscheid schreven collega’s het liber amicorum Met alle geweld geleerd, een veelzijdig boek, net zo veelzijdig als het werk van Adang is. De bundel bestaat uit drie delen. In het eerste deel staan de politiewetenschap en de onderzoeksmethoden centraal. In het tweede deel wordt stilgestaan bij vraagstukken rond openbare orde, agressie en constructief samenleven. In het derde deel wordt aandacht gevraagd voor dieren en etiologie.

Otto Adang (1956) is gedragswetenschapper en bioloog/etholoog en werd per april 2016 benoemd tot bijzonder hoogleraar Veiligheid en collectief gedrag bij de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. De leerstoel werd gefinancierd door de Politieacademie en liep tot 31 maart 2024.
De bijzondere leerstoel had tot doel om bij te dragen aan “theorievorming, onderzoek, onderwijs en kennisverspreiding met betrekking tot mechanismen in collectief gedrag die bijdragen aan of afbreuk doen aan het bestaan en ontstaan van veilige situaties in de interactie tussen overheden en burgers, waarbij theorie en praktijk met elkaar verbonden worden”.

Het filosofisch kwintet

Adang is te gast in het televisieprogramma Het filosofisch kwintet op zondag 23 juni 2024. In deze tweede aflevering van de serie  over rechtsstaat en geweld staat de vraag centraal of we elkaar de hersens zouden inslaan als er geen rechtsstaat zou zijn?  Als bioloog onderzocht Adang onder meer hoe chimpansees geweld gebruiken en welke regels daarbij gelden, bijvoorbeeld: gebruik niet je dodelijke hoektanden bij geweld binnen de groep. Hij promoveerde in 1986 op de ontwikkeling van het agressieve gedrag bij chimpansees. In opdracht van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie verrichtte Adang vergelijkend observationeel onderzoek naar het ontstaan en de escalatie van rellen bij bijvoorbeeld voetbalwedstrijden en demonstraties. In de periode van zijn onderzoek adviseerde hij Bert Haanstra bij de totstandkoming van de documentaire film Chimps onder elkaar die in 1984 in première ging.

Daan Schneider vroeg Adang voorafgaand aan zijn deelname aan Het filosofisch kwintet voor de VPRO-gids of geweld onvermijdelijk is?
Adang: “Veel geweld is best te vermijden, maar alle geweld uitbannen lijkt me een illusie. Met geweld kun je namelijk dingen bereiken. Je kunt je zelfs afvragen: waarom is er niet meer geweld? Dat is omdat er ook nadelen kleven voor degene die geweld gebruikt. Je loopt bijvoorbeeld het risico dat de ander reageert met geweld. Bovendien zijn mensen sociale wezens die elkaar nodig hebben om dingen te bereiken. Onze neiging tot samenwerking zit minstens zo diep ingebakken als de optie van geweld”.

De hoeveelheid geweld in onze samenleving blijft maar afnemen. Hoe komt dat?
“Je zou het beschaving kunnen noemen. We accepteren geweld steeds minder als oplossing van conflicten. De grens van wat we normaal vinden schuift op”.

Kan die trend dan niet naar nul doorzetten?
“Dat denk ik niet. Sommige vormen van geweld zijn moeilijk uit te roeien. Maar om samenwerking te bevorderen moet je geweld en agressie zo veel mogelijk beperken. Daarbij is nodig dat regels en normen gehandhaafd worden, paradoxaal genoeg zo nodig met geweld. Daar hebben we de staat voor, zolang men accepteert hoe de staat zijn geweldsbevoegdheid gebruikt werkt dat uitstekend”. (VPRO-gids no 25 van 22 – 28 juni 2024).

Adang schreef en redigeerde een groot aantal boeken en artikelen in het Nederlands, Duits en Engels (met vertalingen in o.m. Russisch, Spaans en Zweeds). Recente titels, uitgegeven door Boom Den Haag, zijn Verantwoorden en leren; Duurzaam leren voor goed politiewerk; In verbinding; Geweldig of gevaarlijk?

Met alle geweld geleerd – Liber amicorum voor Otto Adang, door Janine Jansen e.a., Politieacademie en uitgeverij Boom Den Haag 2024, 153 p.: https://vubis.politieacademie.nl/iguana/www.main.cls?surl=search&p=76e3e16a-d5dd-477d-84d1-e0e25fbf6033#recordId=2.104172

Eremedaille voor lector Otto Adang bij afscheid, Politieacademie, 7 maart 2024: www.politieacademie.nl/over-ons/nieuws/eremedaille-voor-lector-otto-adang-bij-afscheid

Chimps onder elkaar: Cinematografische ethologie, door Otto Adang: http://chimpansee.homestead.com/ziezoo.html

Het filosofisch kwintet – 23 juni 2024 op NPO 1

De rechtsstaat en geweld, Het filosofisch kwintet, aflevering 2: Slaan we elkaar zonder rechtsstaat de hersens in?
Arnon Grunberg spreekt in deze tweede aflevering met historicus Beatrice de Graaf, cultureel antropoloog Tine Molendijk, gedragswetenschapper Otto Adang en Ferd Grapperhaus, ex-minister van Justitie en Veiligheid.

De uitzending vindt plaats op zondagmiddag 23 juni 2024 op NPO 1, aanvang 12.10 uur.
https://www.human.nl/het-filosofisch-kwintet/kijk/overzicht/seizoen-2024/aflevering-2.html

Pesten, intimidatie, discriminatie: FNV-rapport over sociale veiligheid bij ministerie van JenV

Geschreven op . Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Pesten, intimidatie, discriminatie: FNV-rapport over sociale veiligheid bij ministerie van JenV

Bijna 2000 ambtenaren vulden een enquête van vakbond FNV in die ging over pesten, intimidatie en discriminatie bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid. De werkvloer bleek niet veilig op het ministerie. Het onderzoek is uitgezet op 22 april 2024 en op 21 mei 2024 beëindigd. Ongeveer de helft van de invullers zegt in het afgelopen jaar te maken te hebben gehad met grensoverschrijdend gedrag.

David Schreuders, bestuurder van FNV Overheid, noemt de uitkomst van het onderzoek “buitengewoon zorgelijk, maar helaas geen verrassing”. In februari bleek uit onderzoek van de FNV bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ook al dat de werkvloer onvoldoende veilig was. Schreuders: “De problemen op JenV lijken op die bij VWS. Veel te veel werknemers hebben te maken met pesten, intimidatie, discriminatie en andere vormen van ongewenst gedrag. Het beleid en de mogelijkheden om zulk gedrag aan te pakken schieten in de praktijk tekort”.

Grensoverschrijdend gedrag

40% van de ambtenaren die de enquête invulden vindt dat mensen op het ministerie niet gelijk behandeld worden qua geslacht, leeftijd of achtergrond. 74% van de ambtenaren voelt zich niet ondersteund door hun organisatie na een ervaring van grensoverschrijdend gedrag. 87% van het grensoverschrijdend gedrag is intern.

Onder grensoverschrijdend gedrag wordt verstaan:

• Pesten, bijvoorbeeld buitensluiten, vernederen
• Intimidatie, bijvoorbeeld schelden of bedreigen
• Seksuele intimidatie of seksueel geweld, bijvoorbeeld ongewenste aanrakingen of opmerkingen, aanranding, verkrachting
• Discriminatie, bijvoorbeeld op grond van je afkomst, leeftijd of seksuele gerichtheid
• Lichamelijk agressie, bijvoorbeeld slaan, schoppen

In bijna de helft van de ervaringen is een directielid of leidinggevende de bron van zulk gedrag. Een kwart van de JenV-ambtenaren overweegt van werkgever te veranderen vanwege de omgangsnormen.

Het zwijgen opgelegd

Schreuders: “De resultaten van dit onderzoek schetsen bepaald geen goed beeld en baren de FNV zorgen. Het is wel duidelijk dat de plannen die het ministerie heeft om de werksfeer en sociale veiligheid te verbeteren in de praktijk nog veel te weinig effect hebben. Daarnaast zien we opnieuw, net als bij VWS, dat werknemers die melding maken van incidenten door hun managers het zwijgen wordt opgelegd. Dat is absoluut onacceptabel. Er is echt een cultuuromslag nodig”.

Tien aanbevelingen

De FNV roept de landelijke politiek opnieuw op ervoor te zorgen dat de Rijksoverheid goed werkgeverschap waarmaakt. Bovendien doet de vakbond tien aanbevelingen aan JenV om grensoverschrijdend gedrag aan te pakken, te weten:

  1. Een cultuuromslag is noodzakelijk. Alle leidinggevenden zouden geschoold moeten worden in het creëren van een veilige werksfeer en in het effectief optreden als grensoverschrijdend gedrag zich voordoet.
  2. Breng de risico’s van grensoverschrijdend gedrag in kaart in de Risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) en neem maatregelen om deze zoveel mogelijk bij de bron aan te pakken in het Plan van Aanpak (dit is een wettelijke verplichting uit de Arbowet).
  3. Leidinggevenden (van hoog tot laag) die onveiligheid veroorzaken en in stand houden zouden vervangen moeten worden.
  4. Zorg dat er een gedragscode is, die met de werknemers op de werkvloer wordt opgesteld, zorg voor commitment hiervoor en zorg voor helder sanctiebeleid: wat zijn de gevolgen van het overschrijden van de gedragsregels?
  5. Zorg voor betere bekendheid en toegankelijkheid van met name de ombudsfunctionaris en integriteitscommissie.
  6. Een training zelfmoordpreventie (113 academie) voor alle leidinggevenden, HRM, OR, preventiemedewerkers, vertrouwenspersonen, maatschappelijk werkers et cetera.
  7. Geef regelmatig voorlichting over dit onderwerp en zorg dat het voorlichtingsmateriaal altijd en op meerdere wijzen beschikbaar is.
  8. Neem werkenden die melding maken van grensoverschrijdend gedrag altijd serieus en bied hun een luisterend oor en zorg voor effectieve opvolging van de melding. Zorg dat mensen ook terecht kunnen bij andere onderdelen van de organisatie, als ze dat niet kunnen of durven in hun eigen onderdeel.
  9. Stop met werknemers die grensoverschrijdend gedrag meemaken het zwijgen op te leggen; het vastleggen hiervan in een vaststellingsovereenkomst zou verboden moeten worden.
  10. Bied alle werknemers een omstanderstraining aan.

De FNV gaat in de laatste week van juni 2024 over deze aanbevelingen in gesprek met de ambtelijke top van het ministerie.

Downloaden onderzoeksrapport Sociale veiligheid bij het Ministrie van Justitie en Veiligheid, FNV, juni 2024: www.fnv.nl/

Pesten, intimidatie, discriminatie: FNV brengt grensoverschrijdend gedrag bij ministerie JenV in kaart, door Lennart Rietman, 20 juni 2024: www.fnv.nl

Rapport Grensoverschrijdend gedrag: Horen, zien en zwijgen – Omgangsnormen op de werkvloer, FNV, oktober 2023: www.fnv.nl/

Dinsdag 25 juni 2024 actie in Den Haag voor een veilige werkplek

De Nederlandse overheid vindt dat extra wetgeving niet nodig is om mensen op en rond het werk te beschermen. Dit terwijl de werkvloer voor veel mensen geen veilige plek is. De FNV gaat daarom op dinsdag 25 juni 2024 actievoeren in Den Haag. Om 10.00 uur op het Anna van Buerenplein in Den Haag.

 

Negen essay’s over lokaal sociaal beleid en bekostiging van bestaanszekerheid

Geschreven op . Gepost in Blogs, Overheid, Welzijn. Geen reacties op Negen essay’s over lokaal sociaal beleid en bekostiging van bestaanszekerheid

De inherente spanning tussen een landelijk uniforme basis voor bestaanszekerheid en lokaal maatwerk heeft ook zijn weerslag op de financiële verhoudingen. De mogelijkheden om maatwerk te leveren zou immers niet afhankelijk mogen zijn van de gemeente waar iemand woont. Wat is er mogelijk aan lokale oplossingen en wat is er landelijk nodig om deze lokale oplossingen mogelijk te maken?

De essaybundel Een financieel fundament voor lokaal sociaal beleid bevat negen essays waarin vanuit verschillende invalshoeken de dilemma’s en achtergronden worden belicht. Een aantal van deze essays diende in eerste aanleg ter inspiratie voor de zevende Dag van de Financiële Verhoudingen, georganiseerd door de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) in april 2024, waar bestaanszekerheid het leidende thema was.

Belangrijkere rol als uitvoerder medebewindstaken

Bij bestaanszekerheid gaat het om een breed begrip. Het gaat om een voldoende en voorspelbaar inkomen, een woning, toegang tot onderwijs en zorg en een buffer voor onverwachte uitgaven. In eerste aanleg is het Rijk aan zet om zorg te dragen voor het op orde brengen van de basis. Maar gemeenten vervullen een steeds belangrijkere rol als uitvoerder medebewindstaken rond inkomensondersteuning en bestaanszekerheid. De gemeenten worden als meest nabije overheid geacht gericht te kunnen inspelen om ook op aanpalende beleidsterreinen de bestaanszekerheid te borgen.

Inhoud bundel Een financieel fundament voor lokaal sociaal beleid

  • Voorwoord  3
  • Van pleisters plakken naar verbonden verhoudingen, door Bart Leurs  7
  • Bestaanszekerheid tussen Rijk, gemeenten en maatschappelijk middenveld, door Robert Vonk  18
  • Een nieuw mensbeeld voor burger en bestuur, door Willemijn Roozendaal 32
  • Hoe efficiënt is meer bestaanszekerheid? door Harry Kruiter 40
  • Verstrikt in publieke onmacht, door Sjef Czyzewski 48
  • Samenwerken aan sociale zekerheid: trends, risico’s en beheersmaatregelen, door
    Joost van Gemeren, Larissa Jongenelen, Harnold van der Vegte, Patrick Tazelaar 59
  • Bestaanszekerheid en kwijtschelding decentrale belastingen, door Corine Hoeben, Dylan Jong 68
  • Demografisch Nederland in vogelvlucht: Rijk van Schaarste? door Marianne van den Berg en Rutger Kaput 80
  • Bestaanszekerheid en zes decennia minimuminkomensbeleid, door Benedikt
    Goderis 89
  • Bijlage I – Samenstelling Raad voor het Openbaar Bestuur

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) is een onafhankelijk adviesorgaan van de regering en het parlement.

Downloaden Een financieel fundament voor lokaal sociaal beleid, ROB,  juni 2024: https://beroepseer.nl

Lokaal sociaal beleid: over dilemma’s, lokale oplossingen en landelijke randvoorwaarden, Raad voor het Openbaar Bestuur, 17 juni 2024: https://www.raadopenbaarbestuur.nl

Terugblik: Dag van de Financiële Verhoudingen, ROB, 25 april 2024: https://www.raadopenbaarbestuur.nl

Digital News Report Nederland 2024: Interesse in nieuws neemt af. Nieuwsgebruik jongeren verandert sterk

Geschreven op . Gepost in Blogs, Informatie en communicatie. Geen reacties op Digital News Report Nederland 2024: Interesse in nieuws neemt af. Nieuwsgebruik jongeren verandert sterk

De belangstelling voor nieuws onder Nederlanders is in het afgelopen jaar gedaald tot 49 procent. In coronajaar 2021 was dat nog 64 procent;  in 2023: 51 procent. Dat blijkt uit het Digital News Report dat Reuters Institute for the Study of Journalism jaarlijks in Nederland publiceert in samenwerking met het Commissariaat voor de Media (CvdM). Het CvdM Media brengt het rapport voor de zevende keer uit (in het Nederlands).
Voor het onderzoek zijn in januari en februari 94.943 volwassenen uit 47 landen ondervraagd. In Nederland hebben 2.037 respondenten de vragenlijst ingevuld.

In vergelijking met andere landen hebben Nederlanders nog relatief veel vertrouwen in nieuws. De nieuwsmerken hebben in Nederland vooralsnog ook een goed imago: mensen zijn bekend met de merken en ze worden vertrouwd. Toch laat het op 17 juni 2024 gepresenteerde rapport een paar zorgelijke trends zien. De interesse in nieuws neemt af. Ook het vertrouwen in nieuws daalt licht. En er is een veranderend nieuwsgebruik onder jongeren (18 tot 34 jaar): zij kiezen steeds meer voor sociale media als belangrijkste nieuwsbron.

Jeugd

De grootste zorg gaat dan ook uit naar de jongste groepen. In deze groepen is de nieuwsinteresse altijd lager geweest, maar inmiddels toch wel op een dieptepunt aangekomen. Jongeren en jongvolwassenen wenden zich minder vaak tot de kanalen en platformen waar de nieuwsmedia het meest mee uit de voeten kunnen en tegelijkertijd een groot, maar inmiddels steeds ouder, publiek bereiken.

Misinformatie en AI

Er zijn ook zorgen over toenemende mis- en desinformatie, over wat echt of nep is qua online nieuws. Aan die zorgen is sinds kort ook toe te voegen het door AI – kunstmatige intelligentie – gemaakte nieuws. Slechts 13 procent voelt zich daar enigszins of zeer prettig bij. De meerderheid voelt zich daar niet prettig bij.
Volgens de onderzoekers is het belangrijk dat gebruik van AI altijd bekend wordt gemaakt.

Twee aanbevelingen

1. Brug bouwen tussen journalistiek en jongeren
Het zou goed zijn als nieuwsmedia aansluiting vinden bij de nieuwsbehoeften van jongeren. Zijn waar jongeren zijn, en nieuwsaanbod bieden dat relevant is voor jongeren. In een informatieomgeving waar de hoeveelheid nieuws als vermoeiend wordt ervaren, is het een taak voor de journalistiek om zowel qua vorm als inhoud een connectie te maken met een nieuwe generatie nieuwsgebruikers. Niet alleen voor de nieuwsmediabedrijven, maar ook voor beleid ligt hier een taak om na te denken over hoe die aansluiting gestimuleerd kan worden.

2. Waarde van journalistiek laten zien
Toenemende zorgen om desinformatie en wantrouwen in het online nieuws kunnen – vooral bij mensen die zich met name via sociale media op de hoogte houden – leiden tot wantrouwen in ál het nieuws. Hierdoor kunnen ook de nieuwsmerken hun imago verliezen als betrouwbare bron. We raden daarom niet alleen aan dat journalistieke nieuwsmerken op sociale media aanwezig zijn, maar dat ook helder is hoe het nieuws tot stand is gekomen, en dat duidelijk is dat het nieuws aan hoge journalistieke normen voldoet. Naast de nieuwsmedia zijn de grote internationale spelers aan zet om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te onderkennen in de toegang tot betrouwbare informatie.

In hun conclusie stellen de onderzoekers de vraag: “Hoe kunnen de journalistiek, mediawijsheid en mediabeleid ervoor zorgen dat social natives – de generatie die met sociale media is opgegroeid – nu en in de toekomst met professioneel journalistiek nieuws in aanraking blijven komen en deze als waardevol ervaren?”

Downloaden Digital NewsReport Nederland 2024: https://beroepseer.nl

Infographic DNR 2024: https://beroepseer.nl

Digital News Report Nederland 2024: Interesse in nieuws neemt af, vertrouwen in nieuws daalt licht, Commissariaat voor de Media, 17 juni 2024: www.cvdm.nl

Digital News Report 2024: meer mensen lijken het nieuws actief te mijden, door Trudy Brandenburg-van de Ven, Villamedia, 17 juni 2024: www.villamedia.nl

 

U P D A T E

Kunnen sociale media zonder de journalistiek? Het lijkt er wel op, door Olaf Geurts, Stimuleringsfonds voor de journalistiek (SVDJ), 5 december 2024: www.svdj.nl

De beroepseed van de sociaal werker voor het eerst afgelegd

Geschreven op . Gepost in Blogs, Welzijn, Zorg. Geen reacties op De beroepseed van de sociaal werker voor het eerst afgelegd

«Ik beloof dat ik mijn beroep als sociaal werker op een verantwoorde, betrokken en betrouwbare wijze zal uitoefenen in overeenstemming met de beroepscode.
Met professionele deskundigheid en vakmanschap zal ik mij met respect, gewetensvol en integer inzetten om mensen in onze samenleving tot hun recht te laten komen in wisselwerking met hun sociale omgeving.
Dat verklaar en beloof ik!»

Jan Willem Bruins, directeur van Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW) bericht op de website dat eind mei 2024 voor het eerst de beroepseed van de sociaal werker is afgelegd.

Sociaal werkers werken al sinds 1962 volgens hun beroepscode, maar een beroepseed als symbolische handeling bij het toetreden tot de beroepsgroep was er nog niet. De laatste twee jaar heeft de BPSW samen met het beroepsonderwijs gewerkt aan de invoering van zo’n beroepseed. Onlangs stemden de hogescholen verenigd in het Landelijk Opleidingsoverleg Social Work in met de eed die vanaf 17 juni 2024 afgelegd gaat worden tijdens de diplomering.

Tijdens het symposium ter ere van het 20-jarig lustrum van de sociaalwerkopleiding van Hogeschool Zeeland op 30 mei 2024 te Middelburg hebben twee studentes als eersten de beroepseed afgelegd. Centraal op het symposium stond de positionering en profilering van het beroep sociaal werker.

Het uitspreken van de belofte tijdens de diplomering bekrachtigt met het ‘Dat verklaar en beloof ik’ een ritueel dat de bekendheid met de gemeenschappelijke waarden van de beroepsgroep vergroot.

Lees het hele artikel van Jan Willem Bruins, Nieuw: De beroepseed van de sociaal werker, BPSW, 17 juni 2024: www.bpsw.nl/actueel/columns/de-beroepseed-van-de-sociaal-werker/

Voor het eerst beschreven: Beroepsprofiel van de sociaal werker, Blogs Beroepseer, 12 september 2022: https://beroepseer.nl

De afbeelding bovenaan is van Fliqqer