Panopticon: documentaire over bedreiging van de privacy

Filmmaker Peter Vlemmix heeft van zijn zoektocht naar antwoorden op vragen over de privacy van de Nederlander en de inbreuk daarop, een indringende, overzichtelijke filmdocumentaire gemaakt. Hij ging ook op bezoek in buurland Duitsland waar uit gesprekken bleek dat daar een heel andere, namelijk zeer kritische houding heerst jegens schending van de privacy en het obsessief verzamelen van privé gegevens.

Nederlanders zijn notoir laks over hun privacy. Ze vinden het op een enkele uitzondering na niet erg als ze d.m.v. gezichtsherkenningapparatuur gescand worden in de Rotterdamse tram waar bovendien ook hun gesprekken worden afgeluisterd en opgenomen. Van alle Europeanen hebben de Nederlanders het meeste vertrouwen in de overheid. “Wij zijn een braaf, gezagsgetrouw volkje”, aldus een van Vlemmix’ gesprekspartners. Nederlanders zeggen dat ze “niets te verbergen hebben”, en vinden het allemaal wel best.

Intussen kent Nederland 20 kliklijnen en een Burgernet met als doel elkaar in de gaten te houden en waar 800.000 mensen lid van zijn. In de toekomst komt er nog een hulpje bij, precrime, proactief optreden tegen mensen die wel eens iets onwettigs zouden kunnen doen. Elke beweging van mogelijke verdachten wordt tot de millimeter in kaart gebracht.

Een ander plan is “the internet of things”, alle objecten voorzien van een sensor, chip of snuffel-etiket die gelezen kunnen worden en bijvoorbeeld in kleding worden aangebracht. Moeten we dit willen? Als we het willen komen we terecht in een panopticum-maatschappij. Een panopticum is een in de 18e eeuw bedacht  type gevangenis waar vanuit een centraal punt alle gevangenen dag en nacht bewaakt en gecontroleerd worden. Een voorbeeld is de koepelgevangenis van Breda.
Volgens Vlemmix worden we klaargestoomd voor een volledig gecontroleerde maatschappij waarin we alle risico’s  willen uitsluiten.

Panopticon – de docu over jouw privacy beleefde zijn première op internet op 25 oktober 2012. Daarin gesprekken met o.a. een psychiater die zijn praktijk eraan gegeven heeft vanwege schending van de privacy van patiënten na invoering van de diagnosebehandelcombinatie (DBC), internetdeskundigen Bart Jacobs, Alexander Klöpping, Brenno de Winter, Rob van Kranenburg, Duitse parlementsleden en privacy deskundigen. Let ook op de tekst van de VN-wet uit 1966 inzake burgerrechten die begint: Niemand mag worden onderworpen aan willekeurige of onwettige inmenging in zijn privé leven, in zijn gezinsleven, zijn huis en zijn briefwisseling…
Duur van de film is 57 minuten.

U P D A T E

Op 15 november 2012 verscheen op de site van Webwereld het artikel VVD’ers ziedend over spionagekabinet door Maarten Reijnders dat gaat over het “extreem privacy schendende regeerakkoord”. De VVD is akkoord gegaan met een onderzoek naar de verlengingsduur van de bewaarplicht van bel- en internetgegevens van de burger.  Vanuit het buitenland wordt er met verbazing gereageerd op de kabinetsplannen. “Het is natuurlijk een interne Nederlandse aangelegenheid, maar ons Constitutioneel Hof heeft de bewaarplicht eerder dit jaar natuurlijk niet voor niets “ongrondwettig verklaard”, aldus een bezorgde bondskanselier Angela Merkel.