Het aantal meldingen van verwarde personen die overlast geven is de afgelopen jaren flink toegenomen. Dat komt onder meer doordat mensen die eerder in een instelling verbleven nu zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Deze personen veroorzaken overlast, maar hebben eigenlijk vooral een zorgvraag. De problemen die zich op dit snijvlak van veiligheid en zorg voordoen, blijken in de praktijk lastig onder te brengen bij een hulpinstantie. De kans op escalaties neemt hierdoor toe.

In Haaksbergen gaat in oktober 2017 een wijk-GGD’er aan de slag die de politie werk uit handen gaat nemen. Haaksbergen doet dit in navolging van de gemeente Vught die al sinds 2015 ervaring heeft opgedaan met wijk-GGD’ers. In 2016 blijkt de werkwijze van Vught succesvol uit te pakken. Wijkagent Marcel de Rouw: “Ze nemen ons enorm veel werk uit handen”.
In heel Brabant steeg het aantal melding van 6456 in 2014 naar 7527 in 2015.. In Vught verdubbelde het aantal meldingen sinds 2012. Daarom werd er in 2015 besloten een proef te men met gespecialiseerde GGD’ers die in actie komen om mensen te helpen.

Incidenten, veroorzaakt door verwarde personen in Haaksbergen zijn de afgelopen zes jaar meer dan verdubbeld. In 2011 kwamen er in de gemeente 34 meldingen binnen, nu zijn dat er 83 per jaar. De overlast is heel divers. Sommige mensen schreeuwen, zorgen voor geluidsoverlast, andere mensen zijn agressief. Nu belanden die mensen nog vaak in een politiecel, maar dat is meestal niet de juiste aanpak, aldus Marlous Bruntink van het wijkteam in Haaksbergen: “Soms is er bij de verwarde persoon sprake van een verstoord dag-nachtritme, soms is het medicijngebruik niet goed. Een wijk-GGD’er kan dat met zijn medische kennis beoordelen. Kennis die een agent niet altijd heeft”.
Vught en Haaksbergen zijn slechts twee gemeenten met een toenemend aantal incidenten met verwarde personen. Er is toename in alle gemeenten, in sommige regio’s zelfs explosief. In de regio Oost-Nederland bijvoorbeeld steeg het aantal meldingen in 2016 ten opzichte van 2012 met 78 procent. Apeldoorn noteerde de meeste incidenten: 903 in 2016. Het staat daarmee landelijk gezien op de dertiende plek.

De proef in Haaksbergen loopt tot het eind van 2017. In de maanden daarna hoopt wethouder Annette Nijhuis de resultaten te hebben van het project: “We hopen dat de overlast minder is. Ook voor de mensen zelf”.

Schakelteam personen met verward gedrag

Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) gaf op 6 juni 2017 een toelichting op de in Vught beproefde werkwijze van de wijk-GGD’er tijdens een informatiebeenkomst. De bedoeling is dat deze werkwijze in tien gemeenten wordt ingevoerd. In de zomerperiode beslissen de gemeenten of ze daadwerkelijk aan de proef deelnemen. De volgende bijeenkomst staat gepland voor donderdag 7 september. 2016.

Sinds oktober 2016 bestaat het Schakelteam personen met verward gedrag onder leiding van Onno Hoes dat de opdracht heeft gedkregen gemeenten te ondersteunen en te faciliteren met de invoering van een goed werkende aanpak. De komst van het Schakelteam stond aangekondigd in een brief van 29 september 2016 van het Ministerie van Volksgezondheid aan de Tweede Kamer. Daarin staat ook dat alle gemeenten en regio’s per oktober 2018 dienen te beschikken over een goed werkend systeem voor de ondersteuning van mensen met verward gedrag.

Wijk-GGD’er in Haaksbergen moet politie werk uit handen nemen, RTV Oost, 31 juli 2017: www.rtvoost.nl

De wijk GGD’er, Hart voor Brabant: www.ggdhvb.nl/professional/gemeenten/de-wijk-ggder/

Wijk GGD’er, ZonMw: www.zonmw.nl/nl/onderzoek-resultaten/geestelijke-gezondheid/verward-gedrag/wijk-ggder/

Landelijke invoering werkwijze wijk-GGD’er van start met informatiebijeenkomst, CCV, 7 juni 2017: https://hetccv.nl/nieuws/nieuws-detail/article/landelijke-invoering-werkwijze-wijk-ggder-van-start-met-informatiebijeenkomst/ (Niet meer beschikbaar)
Zie: De wijk-GGD’er is er voor mensen met onbegrepen gedrag, Centrum voor Criminaliteitspreventie en veiligheid – CCV: https://hetccv.nl/onderwerpen/wijk-ggder/

Niemand tussen wal en schip – Schakelprogramma, Schakelteam voor personen met verward gedrag, december 2016: https://vng.nl

Kamerbrief met reactie tweede tussenrapportage Aanjaagteam verwarde personen, Rijksoverheid, 29 september 2016: https://beroepseer.nl