Geen rooskleurig beeld van dagelijkse praktijk van het openbaar bestuur
Ongeveer een kwart van alle ambtenaren ziet een collega wel eens in de fout gaan op zijn werk. Ambtenaren zouden zich onder meer schuldig maken aan intimidatie, machtsmisbruik en verspilling.
Dat blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit (VU), in opdracht van het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector. De VU ondervroeg 7315 ambtenaren. 22 procent daarvan zag de afgelopen twee jaar een integriteitsschending op de werkvloer.
Grimmige werksfeer
De meeste ambtenaren melden misstanden op het gebied van gedrag. In verschillende lagen van de overheid zou sprake zijn van een “grimmige werksfeer”, waarin ambtenaren worden gepest, geïntimideerd of bedreigd. Ook vrouwonvriendelijk gedrag komt voor.
Daarnaast maken ambtenaren soms misbruik van bevoegdheden, wordt gezegd. Sommige mensen zetten ondergeschikten onder druk om iets te doen dat tegen het beleid ingaat. Ook worden klokkenluiders niet goed behandeld, blijkt uit het onderzoek.
Ook melden ambtenaren wanprestaties en verspilling. Zo doen mensen boodschappen onder werktijd of gaan ze te vroeg naar huis. Sommige ambtenaren drinken op hun werk, of bezoeken pornowebsites.
Vriendjespolitiek
Daarnaast melden ambtenaren bij de VU vergrijpen die veelal samenhangen met iemands functie. Vriendjespolitiek bijvoorbeeld, of het privé-gebruik van zaken als een laptop of dienstauto.
Een klein aantal ambtenaren meldt wangedrag van collega’s in hun vrije tijd, zoals dealen of prostitueebezoek. Anderen zouden giften aannemen.
“Geen rooskleurig beeld”
De uitkomsten van het onderzoek geven “geen rooskleurig beeld van de dagelijkse praktijk van het openbaar bestuur”, staat in het rapport. “Er gaat nog wel eens iets mis.”
De onderzoekers pleiten daarom voor een goed integriteitsbeleid op de werkvloer en goede interne meldsystemen. Ook drukken ze ambtenaren op het hart waakzaam te zijn.
Zie: Ambtenaar: collega misdraagt zich, NOS, 25 april 2014: http://nos.nl
Aard en omvang van integriteitsschendingen binnen de Nederlandse overheid, door Dr. Gjalt de Graaf, Tebbine Strüwer BSc: www.integriteitoverheid.nl