Het is zaterdag, 15 maart 2014.

Zoals gebruikelijk breng ik, samen met mijn vrouw, op zaterdagmiddag een bezoekje aan de markt van Geleen. Deze waereldstjad, zoals men hier vooral tijdens carnaval pleegt te zeggen, hoort bij de gemeente Sittard-Geleen. De zaterdagmarkt is in deze crisistijden een van de spaarzame economische lichtpuntjes in het centrum van Geleen, waar vooral leegstand een doorn in het oog is van inwoners, ondernemers en van de plaatselijke politiek.

Op de markt ontmoeten mensen elkaar. Zij maken een praatje, sjouwen met de witte plastic zakken gevuld met groenten en fruit, eten ‘n frietje bij de friettent of kibbeling bij de visboer. Op doordeweekse dagen kan je een kanon afschieten. Grote kans dat je niemand raakt in de meestal verlaten winkelstraten. Maar, daar gaat verandering in komen, bleek vanmiddag. Het is immers verkiezingstijd, de markt werd overheerst door campagneteams van wel tien verschillende politieke partijen. Een veelvoud aan beloften, plannen en projecten om het centrum van Geleen weer aantrekkelijk te maken, vliegen je om de oren. Een compleet legertje aan campagneteams, uitgedost in kleurige jassen en dassen, voorzien van rozen, ballonnen, flyers en brochures, mengt zich onder het publiek. In volle overtuiging verkondigen zij hun boodschappen aan het volk.

Wij lopen pardoes in de armen van een groot team, waarvan alle leden een opvallend grote gele sjaal met het opschrift G.O.B. dragen. De afkorting staat voor Geloofwaardig, Open en Betrouwbaar. Zijn dat niet juist de waarden waaraan het bij politieke partijen en bestuurders schort? Juist daarom neemt ongeveer de helft van de kiesgerechtigden zich niet meer de moeite om naar de stembus te gaan.
Een zichzelf respecterende politieke partij maalt om die negatieve publiciteit, die gaat door tot het gaatje. Onversaagd mengen zij zich tussen de marktbezoekers en strooien kwistig met de gele rozen. De gele rozen mengen zich al snel met de rode van de PvdA. Hier en daar lopen mensen rond met een mooie buit van een stuk of acht rozen, gele en rode. Deze koopjesjagers zullen hebben gedacht, beter hier voor niks dan ze duur betalen aan de kraam of in een tuincentrum.

Bij de uitgang van de garage praat ik kort met een van de kandidaten van de lokale Stadspartij. Samen met andere leden van zijn team, deelt hij ijsjes uit aan de voorbijgangers. Bij een graadje of 12, fris windje, worden de mensen verrast met een ijsje. Politici zijn, net als het weer, onvoorspelbaar. De Stadspartij staat, althans volgens de brochure, voor een veilig gevoel voor de inwoners, een schone leefomgeving, het laten ondernemen door de ondernemer en het werken aan werk. Oneliners waar zelfs een kind doorheen prikt.
Ik vertel de man wat ik vind van de afkorting van die andere partij, die van de gele rozen.
Zijn reactie: “Ha, ha, ha, ja..ja…het is verkiezingstijd, je hebt eigenlijk wel gelijk. Maar daarom staan wij juist hier, om te laten zien dat wij wél geloofwaardig, open en betrouwbaar zijn.”
Ik heb de man succes gewenst en ben snel doorgelopen, daarbij aangespoord door mijn vrouw. Hier was geen eer te behalen.

Nadat wij onze inkopen hebben gedaan, lopen wij terug richting parkeergarage. Opeens zie ik twee politiemensen in uniform tussen het volk. Blijkt dat zojuist de portemonnee van een oud vrouwtje werd gerold. Een agent ontfermt zich over het vrouwtje, de ander gaat op zoek naar getuigen en/of daders.
Ik ken deze collega als iemand die beroepseer hoog in het vaandel heeft staan. Zijn menselijke manier van opvang van het slachtoffer laat zien dat hij betrokken is bij datgene wat het oude vrouwtje is overkomen.
Vlakbij dit tafereel staat de VVD grote plannen te verkondigen over veiligheid, openbare orde, participatie en zelfredzaamheid van de burger. Een van de slogans luidt: “met te lichte straffen wordt iedereen gestraft”. Zeg mij wat! Of nog beter: zeg dat maar tegen dat oude vrouwtje met haar rollator.
De campagnevoerders hadden geen oog voor het vrouwtje.

Even verderop worden wij aangesproken door iemand van de DNA-partij. DNA is geen afkorting, maar een partij die gelooft in de potentie van haar stad. Die partij vindt dat iedereen zich in hun stad veilig moet voelen. DNA zegt dat veiligheid bij jezelf begint door als inwoner, verkeersdeelnemer, ondernemer, overheid of werknemer verantwoordelijkheid te dragen voor de veiligheid van de ander en de leefomgeving. Men legt de regierol hiervoor bij de overheid. Over de verantwoordelijkheid van je eigen veiligheid lees ik geen woord in de brochure. Wel dat zij het allemaal een grote eer vinden om op te willen komen voor de belangen van de samenleving.

Wij lopen in versnelde pas richting parkeergarage. Ik voel mij niet meer veilig met zoveel campagneterreur op straat. Op en rond de markt zijn zeker tien verschillende partijen actief. De partij met de rode tomaat als symbool is de laatste die wij op onze weg naar de auto tegenkomen. Tijdens het voorbijlopen horen wij nog net dat een van de leden van het SP-team tegen een voorbijganger zegt: “Mevrouw, wij zijn tegen de zorg.” Ik mag hopen dat ik enkele woorden heb gemist. Mijn vrouw en ik kijken elkaar veelbetekenend aan. Wij hebben nog slechts één doel voor ogen: zo snel mogelijk weg hier.
Op weg naar huis overdenk ik in een moment van rebelsheid om de landelijke Coördinator Terreur Bestrijding in te schakelen. Ik kom snel tot bezinning, want deze terreur vindt op deze zaterdag in vrijwel alle steden plaats. Onbegonnen werk om daar iets tegen te ondernemen. Op 19 maart a.s. gaat het vanzelf wel over.

Een paar dagen later lees ik in de krant dat in de voorbije ambtsperiode 627 van de 1506 wethouders in Nederland om uiteenlopende redenen hun termijn niet hebben afgemaakt. Ruim de helft van die 627 wethouders struikelden over een politieke vertrouwensbreuk. Ik vraag mij af of wethouders enig besef hebben van beroepseer. Het valt mij wel op dat er onder de Voortrekkers geen enkele politicus zit.

De hele campagne is dus eigenlijk een vorm van zelfkastijding. Zou er toch iets van kloppen dat kandidaten uit zijn op aandacht en dat zij narcistische en sadistische trekjes hebben? Na de verkiezingen komen er gewoon weer nieuwe poppetjes op het pluche om er vervolgens weer massaal vanaf te vliegen, al dan niet door toedoen van hun eigen collega’s. Er zal uiteindelijk toch bestuurd moeten worden. De terreur van de straat verplaatst zich vanzelf naar die van de raadszaal.

En jij en ik? Wij gaan gewoon weer meer OZB betalen.

Lang leve de democratie!