Maandag 30 juni 2014 neemt het College van Bestuur (CvB) van de Universiteit van Tilburg een petitie in ontvangst, aangeboden door zes Tilburgse wetenschappers die vinden dat de bestuurders van de universiteit hun oren te veel laten hangen naar beleidsadviseurs. De zes initiatiefnemers zijn de hoogleraren economie Eric van Damme, Arjen van Witteloostuijn en Aart de Zeeuw, hoogleraren strafrecht Cyrille Fijnaut en Marc Groenhuijsen en hoogleraar sociologie Siegwart Lindenberg.

De zes zijn teleurgesteld over het nieuwe strategische plan van de universiteit, dat volgens hen visie mist. Het zou zoveel onzin bevatten “dat we alleen maar kunnen concluderen dat onderzoekers hierin geen stem hebben gehad”.
Met deze petitie voegt de Universiteit van Tilburg zich in de rij van kritische academici die in het afgelopen jaar in een manifest of een open brief hun verontrusting hebben uitgesproken over de manier waarop hun universiteit functioneert.
Voorbeelden zijn Platform Hervorming Nederlandse Universiteiten, Science in Transition of de Actiegroep Hoger Onderwijs. Ook studenten roeren zich, zoals de International Student Initiative for Pluralism in Economics die in mei 2014 met een manifest kwam.

Eric van Damme, een van de initiatiefnemers van de petitie die getiteld is Put researchers first – For a better Tilburg University, schreef bovendien een plan: Trying to make a difference, waarin hij aanbevelingen doet voor veranderingen. In een interview met Malini Witlox van de site Univers Online van de Universiteit van Tilburg, legt hij uit waar het hem en zijn collega’s om gaat:
“Als ik het strategisch plan lees, lijkt het het doel van de universiteit om geld binnen te halen. Ik wil het verdienen van geld niet bagatelliseren, maar dat kan nooit het doel zijn, maar hooguit een randvoorwaarde en het resultaat van de dingen die je doet. Je moet het andersom benaderen en uitgaan van de inhoud. Als je goed onderwijs geeft en goed onderzoek doet, dan mag je hopen dat dat door de markt herkend en beloond wordt. In het strategisch plan maken we geen heldere keuzes en we specificeren niet wat onze waarden zijn. Ik lees niets over goed onderzoek of over kwaliteit, het lijkt om kwantiteit te gaan.”

In het strategisch is sprake van kwaliteit, maar wat daarmee wordt bedoeld wordt is niet duidelijk. Van Damme: “We willen meer kwaliteit van wat? Is dat kwaliteit in valorisatie, in onderwijs, in onderzoek of in alle categorieën? Er wordt altijd gedaan alsof je meer van alles kunt doen, maar dat is niet zo. Je moet keuzes maken, tenzij je claimt dat mensen niet hard of goed genoeg werken. En ik geloof niet dat dat hier het geval is. In dit strategisch plan staat geen doel genoemd. Als je geen doel hebt, kun je geen strategie hebben.”

Goede wetenschap en uitdagend onderwijs

Van Damme zegt verder in het interview dat hij kiest voor “Goede wetenschap en uitdagend onderwijs. Die twee zaken zijn de kern van de universiteit. Vervolgens zou je samen met de wetenschappers moeten bepalen hoe je dat gaat aanpakken. Als wetenschappers moet je het doel hebben om inzicht in de samenleving te geven. Het feit dat er iedere vier jaar een nieuw strategisch plan komt, is illustrerend voor het gebrek aan keuzes. Als je een doel hebt, hoef je niet elke vier jaar te zeggen wat je moet gaan doen. Dan hoef je alleen te evalueren en dingen verbeteren. Als ik verder een ding kon veranderen was het de samenstelling van het Stichtingsbestuur en de statuten van de Stichting. Daar spreekt niets van ambitie uit. Er wordt gesproken over het in stand houden van de universiteit. Wat houdt dat in? De mensen op de werkvloer willen internationaal meetellen, die hebben geen affiniteit met een universiteit die zichzelf alleen in stand wil houden. Over die internationalisering gesproken, in het strategisch plan gaat het over valorisatie. Dat is een mooi streven, maar het gaat dan om valorisatie in Brabant. Daarmee sluit je totaal niet aan bij de belevingswereld van de wetenschappers uit landen als Duitsland en Italië. Je strijkt hen met die provinciale koers tegen de haren in.”

Lees het hele interview, waarin ook de waarde van kritiek uiten ter sprake komt: Van Damme: Kloof wetenschappers en management TiU, door Malini Witlox, Univers Online, 26 juni 2014: http://universonline.nl

Op 11 juli 2014 spreekt een delegatie van de opstellers van de petitie met Jan Hommen, voorzitter van het Stichtingsbestuur.

Trying to Make a Difference, door E.E.C. van Damme, 2014: https://pure.uvt.nl

Tilburgse hoogleraren teleurgesteld in bestuur, 20 juni 2014, DUB Nieuws: www.dub.uu.nl

Zie ook:
Tilburgse topwetenschappers halen uit naar beleid universiteit, Univers Online, 19 juni 2014: http://universonline.nl
Tilburgse hoogleraren teleurgesteld in bestuur, door Petra Vissers in Delta, magazine van de Technische Universiteit Delft, 20 juni 2014: www.delta.tudelft.nl

 U P D A T E

Na Science in Transition en Nacht van de Universiteit nu ook Tilburg, op site Beter Onderwijs Nederland, 11 juli 2014, n.a.v. open brief van zes wetenschappers die alarm slaan over de bestuurscultuur aan de Tilburg University in NRC Handelsblad van 11 juli 2014: www.beteronderwijsnederland.nl

Opstellers petitie ‘teleurgesteld’ over reactie CvB, door Malini Witlox, Univers Online, 7 juli 2014: De reactie van het College van Bestuur op de overhandigde petitie van hoogleraren is ‘erg teleurstellend’. Het bestuur zou een inhoudelijke discussie ontlopen. “Er staan geen details in de brief. De reactie toont vooral het onvermogen of onwil om keuzes te maken.” Dat schrijven de zes hoogleraren in een brief aan het CvB. Zie: https://universonline.nl

Reactie CvB en decanen op petitie Tilburgse hoogleraren.
De petitie die afgelopen week door zes Tilburgse topwetenschappers online werd gezet bevat een aantal waardevolle suggesties. Dit laten het College van Bestuur en de decanen van Tilburg University weten in een officiële reactie.
Zie: Univers Online, 4 juli 2014: https://universonline.nl

Onaangename verrassing’ van 1,6 miljoen voor TiSEM, door Rik Wassens, Univers Online, 30 juni 2014: Decaan Lex Meijdam van Tilburg School of Economics and Management luidt de noodklok. Zijn faculteit wordt geconfronteerd met teruglopende studentenaantallen en dus een teruglopend budget: het gaat 1,6 miljoen schelen in 2015. Meijdam: “Het zou een ramp zijn als deze trend doorzet.” Het roer moet om: “Er is een neiging om de status quo te behouden”. Zie: https://universonline.nl