Column van Eva Naaijkens, voorgedragen op docentenavond: ‘Lesgeven is een teamsport’

Eva Naaijkens, met Martin Bootsma oprichter van de Alan Turingschool in Amsterdam, droeg een door haar geschreven column voor tijdens de bijeenkomst De leerkracht centraal in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam op 8 januari 2020. Thema’s waren onder meer de hoge werkdruk en het lerarentekort.

Titel van Naaijkens column: Lesgeven is een teamsport. Ze schrijft dat je als leraar niet als vakman wordt geboren, maar zo gemaakt in de praktijk van het onderwijs. De noodzakelijke vaardigheden vergen meestal jarenlange oefening. Je hebt tijd nodig en dat is in de praktijk een groot probleem. Naaijkens constateert ook dat veel leraren worden geleefd door de waan van de dag: “Daarbovenop zie je de trend dat de klant (kortom de leerling of ouder) centraal is komen te staan en zie je verschuivingen van een klassikale aanpak naar een meer geïndividualiseerde aanpak. De leraar wordt gezien als oplossing voor veel maatschappelijke problemen, maar ondertussen heeft het beroep van leraar zelf behoorlijk in aanzien ingeboet met als meest dramatische gevolg een groot tekort aan leraren. Misschien zijn we de afgelopen jaren vergeten onszelf deze vraag te stellen: ‘Wat wil de leraar nou eigenlijk’?”

Andere vraag is: Wat is de relatie tussen het vakmanschap van de leraar en de organisatie van de school?

Naaijkens: “Eigenlijk is die relatie betrekkelijk eenvoudig. De Alan Turingschool is een school die georganiseerd en ingericht is vanuit het perspectief van de leraar. Met andere woorden, we hebben de school zo ingericht dat de leraar haar werk optimaal kan uitvoeren zodat deze voldoende kan toekomen aan de brede taakstelling die leraren hebben. Dat wil zeggen: zorgen dat alle leerlingen zich op cognitief, sociaal-emotioneel, cultureel en lichamelijk gebied optimaal kunnen ontplooien en goed voorbereid zijn op hun verdere (school)loopbaan. In de kern komt het erop neer dat we leraren voldoende tijd willen bieden om in gezamenlijkheid hun vakmanschap verder te ontwikkelen, voor het onderwijzen van onze leerlingen en om aandacht te kunnen geven aan de ouders van onze leerlingen.

Om dit te bereiken zetten we de leraar centraal. Een term die ondertussen al weer enigszins oubollig klinkt, maar vanuit organisatieoogpunt is deze visie cruciaal. Als leraren onvoldoende tijd voelen om zich bezig te houden met de kern van hun vak, dan ontstaat er werkdruk, stress en onvrede. Maar hoe zorg je er nu voor dat het vakmanschap van de leraar centraal staat in de schoolorganisatie?”

Lees de hele column van Eva Naaijkens: Lesgeven is een teamsport, Enigma Onderwijs, 9 januari 2020: www.enigmaonderwijs.nl/lesgeven-is-een-teamsport/

Enigma Onderwijs: www.enigmaonderwijs.nl

Hieronder de video van de bijeenkomst De leerkracht centraal in Pakhuis de Zwijger, Amsterdam, 8 januari 2020. Op 48 minuten begint Eva Naaijkens met voordracht van haar column.