Het boek Op de schouders van reuzen draagt als motto: “Als ik verder heb gezien dan anderen, komt dat doordat ik op de schouders van reuzen stond”. (Isaac Newton in een brief aan zijn collega-onderzoeker en rivaal Robert Hooke, 1675).

Op de schouders van reuzen is geschreven door Paul A. Kirschner, universiteitshoogleraar en hoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit; Luce Claessens, universitair docent op de afdeling Educatie aan de Universiteit Utrecht en Steven Raaijmakers, onderwijsadviseur bij Onderwijsadvies & Training aan de Universiteit Utrecht.
Het boek is gratis te downloaden in PDF of tegen betaling in druk te bestellen bij de uitgever. De ondertitel luidt: Inspirerende inzichten uit de cognitieve psychologie voor leerkrachten.

Effectief benutten

Begrippen als cognitive load theory, dual coding en scaffolding klinken mooi en er zit degelijk onderwijskundig onderzoek achter, maar hoe kun je als leraar deze wetenschappelijke begrippen effectief benutten in je lespraktijk?

In de inleiding schrijft Paul A. Kirschner:

“Wisbordjes gebruiken tijdens de instructie, voordoen hoe iets moet,leerlingen begeleiden tot ze het zelf kunnen – het is slechts een greep uit de dingen die je als leerkracht dagelijks doet. Je staat er misschien
niet meer bij stil, maar die dingen zitten niet toevallig in je gereedschapskist. Ze zijn gestoeld op hoe kinderen leren en wat zij nodig hebben. Dat is onderzocht ten beschreven door de reuzen uit het onderwijsonderzoek. In dit boek stellen we enkele van die reuzen aan je voor.Vaak zijn het pioniers, onderwijsonderzoekers die als eerste licht lieten schijnen op zaken die we voorheen nog niet begrepen of waar we nog geen bewijs voor hadden. Ze keken goed naar hoe leerkrachten lesgeven en hoe kinderen leren
en maakten de vaak impliciete kennis hierover expliciet. Hun werk inspireerde vele onderzoekers en leerkrachten en heeft een stempel gedrukt op hoe we tegenwoordig lesgeven.

We selecteerden voor dit boek 24 sleutelwerken oftewel kernartikelen over leren en onderwijzen van de laatste decennia; het oudste artikel is uit 1960 en de meest recente zijn uit 2013. Zoals elke selectie is
ook die van ons verre van volledig – en dat streefden we ook niet na. Wij putten vooral uit het domein van
de cognitieve psychologie. Er ging aan de selectie ook geen wetenschappelijk onderzoek vooraf, al hebben we uiteraard wel verder gekeken dan onze eigen boekenkasten en voorkeuren, bijvoorbeeld door het ‘in de groep te gooien’ op Twitter; de reuzen komen dus niet alleen uit onze kokers. We kunnen met gemak een tweede boek maken met 24 andere artikelen en nog steeds incompleet zijn. Maar in de beperking toont zich de meester (of juf )”.

Tien didactische hoofdzonden

“Het boek wordt ingeleid met een kernartikel van Benjamin Bloom, waarin deze beroemde onderwijspsycholoog haarscherp de taak en de kracht van onderwijsonderzoek neerzet: het vinden van effectieve instructiemethodes.We beschouwen hem als de reus aan wie vele andere reuzen, bijvoorbeeld John Hattie, schatplichtig zijn. We leiden het boek uit met twee hoofdstukken. Eén daarvan gaat over tien didactische hoofdzonden, ideeën of aanpakken die verleidelijk logisch en goed klinken – en om die reden helaas omarmd worden door velen – maar die het leren juist in de weg zitten.
We besluiten het boek met een overzicht van de belangrijkste tips uit dit boek”.

Download hier in PDF: Op de schouders van reuzen, door Paul A. Kirschner, Luce Claessens en Steven Raaijmakers, 162 p., december 2018: https://newsroom.didactiefonline.nl

Op de schouders van reuzen, Didactief online: https://didactiefonline.nl