Op donderdag 6 oktober 2022 is het nieuwe Beroepseer-boek Het recht op ambtelijk vakmanschap feestelijk gepresenteerd bij het Nationaal Archief in Den Haag. Het boek bevat concrete adviezen over wat er nodig is om de positie en het vakmanschap van de rijksambtenaar te versterken.

Stichting Beroepseer heeft Het recht op ambtelijk vakmanschap gemaakt in opdracht van het Arbeidsmarkt- en Opleidingsfonds Rijk (A+O fonds Rijk) en in samenwerking met de Centrale van Middelbare en Hogere Functionarissen (CMHF).

Rijksambtenaren in beleid, uitvoering en toezicht zijn de afgelopen decennia steeds meer ondergeschikt geraakt aan de Haagse politieke wil. Ministers en staatssecretarissen zijn echter niet de enigen die recht hebben op het vakmanschap van ambtenaren. Een van de lessen van de Toeslagenaffaire is dat ambtenaren een zelfstandige rol in het rechtsstatelijk bestel dienen te vervullen. Ze moeten daarom het recht op ambtelijk vakmanschap van burgers, volksvertegenwoordigers en de eigen professionele beroepsgroep net zo serieus meewegen als dat van bestuurders.

De rijksambtenaar is in de afgelopen decennia ten onrechte steeds meer omgevormd tot een normale werknemer die nauwelijks meer lijkt te verschillen van een medewerker actief in het bedrijfsleven. Bewindspersonen en de top van ambtelijke organisaties lijken zich het recht op ambtelijk vakmanschap te hebben toegeëigend. Dit heeft ertoe geleid dat rijksambtenaren er in de praktijk te veel op gericht op bewindspersonen en het belang van het eigen ministerie of de eigen uitvoeringsorganisatie.

Het viervoudige recht op ambtelijk vakmanschap

De kernboodschap van Het recht op ambtelijk vakmanschap is dat rijksambtenaren in beleid, uitvoering en toezicht het recht en de plicht moeten krijgen om meer groepen te dienen: burgers, volksvertegenwoordigers en ambtenaren zelf hebben net zo goed recht op ambtelijk vakmanschap als bewindspersonen. Ambtenaren kunnen in het democratisch en rechtsstatelijk bestel hun rol optimaal vervullen als ze zich op alle vier de groepen kunnen richten. Deze rolopvatting stelt hoge eisen aan ambtenaren. De rijksambtenaar moet dan ook adequaat en structureel worden toegerust om zijn belangrijke rol goed in te kunnen vullen. Het recht op ambtelijk vakmanschap bevat een reeks concrete aanbevelingen over de voorzieningen die daarvoor noodzakelijk zijn. De overheidswerkgever(s) en rijksambtenaren zelf kunnen hiermee direct aan de slag.

Bestellen boek en downloaden e-book

Het recht op ambtelijk vakmanschap kost € 25,00 en is te bestellen in de webshop van Stichting Beroepseer of via de bekende boekhandels: https://beroepseer.vrijeboeken.com/

Naast de gedrukte uitgave is er het E-boek, gratis te downloaden op: https://beroepseer.nl/download/

Opzet van het boek

In de bundel wordt toegewerkt naar het antwoord op de centrale vraag: Welke voorzieningen zijn er nodig om ambtelijk vakmanschap in de praktijk te ontwikkelen en beschermen? Het boek bestaat uit zes thematische delen. In deze delen gaan de auteurs dieper in op de verschillende onderdelen van ambtelijk vakmanschap:

• DEEL 1 – NOBLESSE OBLIGE: WAAROM BETERE BORGING VAN HET RECHT OP AMBTELIJK VAKMANSCHAP NOODZAKELIJK IS
• DEEL 2 – RECHTSSTATELIJK AMBTELIJK VAKMANSCHAP
• DEEL 3 – MEER TRANSPARANTIE EN OPENBAARHEID OVER AMBTELIJK WERK
• DEEL 4 – VEILIGE EN INTEGERE AMBTELIJKE ORGANISATIES
• DEEL 5 – BETERE EN GEMEENSCHAPPELIJKE OPLEIDING EN SOCIALISATIE VAN DE AMBTENAAR
• DEEL 6 – CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN

Het recht op ambtelijk vakmanschap bevat bijdragen van deskundigen, wetenschappers, onderzoekers en professionals, onder wie: Arre Zuurmond, Reinier van Zutphen, Erik Pool, Leonie Heres, Caroline Raat, Leo Huberts, Alain Hoekstra, Marlies van Eck, Guido Enthoven, Joriene Beks, Hans Wilmink, Meike Bokhorst en Thijs Jansen.

De volledige inhoudsopgave is hier te downloaden: https://beroepseer.nl

Het recht op ambtelijk vakmanschap (2022) is een uitgave van Stichting Beroepseer. Redactie: Thijs Jansen, Hans Wilmink, Gerard van Nunen, Corné van der Meulen, Meike Bokhorst en Maurits van Leeuwen, 272 p., € 25,00.

U P D A T E