Instroom van jeugdzorg moet omlaag. Bouwen aan een effectieve, lokale preventie-infrastructuur voor mentale gezondheid

Een op de zeven kinderen heeft contact met jeugdzorg. De instroom naar jeugdzorg moet omlaag. Dat kan door te investeren in preventie. Niet een projectje her en en een pilot daar. Maar door te bouwen aan een preventie-infrastructuur.
Paul van der Velpen beschrijft in zijn artikel Bouwen aan een effectief lokaal preventie-netwerk hoe we dat kunnen aanpakken.
Van Velpen is voorzitter van Stichting @ease, gericht op jongeren tussen 12 en 25 jaar die behoefte hebben aan een luisterend oor. De Stichtng maakt deel uit van het internationale Headspace-netwerk voor toegankelijke en laagdrempelige psychische ondersteuning van jongeren.
In 2018 verscheen van zijn hand het boek Het preventie-ultimatum bij Uitgeverij SWP: ‘Ideeën en adviezen aan politici, beleidsmakers en andere betrokkenen voor de verbetering van de volksgezondheid’. Van der Velpen is lid van denktank De Jeugdsprong.

Van der Velpen:

De urgentie om te werken aan mentale gezondheid wordt onderschreven, zowel landelijk als regionaal en lokaal: een verschuiving van zorg naar preventie wordt gezien als noodzakelijk. Aldus het Trimbos instituut op basis van een recent onderzoek waarin landelijke en lokale partijen zijn geconsulteerd. De ondervraagden geven diverse argumenten voor deze noodzakelijke verschuiving: de intrinsieke waarde voor mensen met mentale klachten, tot vastlopen van de zorg. Ik zou er één reden aan willen toevoegen: het versterken van mentale gezondheid zal ook een positief effect hebben op de instroom in jeugdzorg.

Voor wie de preventie in de gemeenten wil versterken vijf adviezen:

1. 1. Ontwikkel (en gebruik) een gezamenlijke visie;
   2. Maak analyse van huidige situatie;
   3. Kies voor effectieve interventies;
   4. Creëer samenhang;
   5. Spreek partijen aan op hun verantwoordelijkheid

Zeven aanbevelingen

Aan het slot van zijn artikel geeft Van der Velpen zeven aanbevelingen voor de nieuwe colleges van B&W die in de gemeenten zijn gestart, ter versterking van de veerkracht, het welbevinden, de mentale gezondheid van de jeugd (en daarmee verlichting van de druk op de jeugdzorg).

1. Sluit aan bij het programma Kansrijke Start en stimuleer scholen om mee te doen aan het programma De Gezonde school (module welbevinden).
2. In de media aankondigen dat gemeente nieuw beleid voor mentale gezondheid van de jeugd gaat ontwikkelen.
3. Aanbieders van jeugdhulp, jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg, ggz en onderwijs wijzen op hun verantwoordelijkheid voor de mentale gezondheid van de jeugd.
4. Gezamenlijk inkopen opstarten met de preferente zorgverzekeraar in de gemeente.
5. De leidinggevenden van enkel grote zorgaanbieders waarvan bekend is dat zij nieuw beleid willen, uitnodigen om hun grootste probleem te noemen.
6. Alle GGD’en voeren eens per vier jaar een onderzoek uit naar de gezondheid van de jeugd, de jeugdmonitor.
7. Zorg voor adequate begeleiding van de lokale samenwerking.

Lees het hele artikel van Paul van der Velpen, Bouwen aan een effectief lokaal preventie-netwerk, website Guus Schrijvers, 21 mei 2022: https://guusschrijvers.nl/bouwen-aan-een-effectief-lokaal-preventie-netwerk/

Landelijke en lokale ambities mentale gezondheid en preventie, Trimbos Instituut, 2022: www.trimbos.nl/aanbod/webwinkel/af1994-landelijke-en-lokale-ambities-mentale-gezondheid-en-preventie/

Gezondheidsmonitor Jeugd: https://monitorgezondheid.nl/gezondheidsmonitor-jeugd

Denktank Jeugdsprong(eind 2020 van start gegaan): https://beroepseer.nl/wp-content/uploads/2020/12/Jeugdsprong.pdf

Foto bovenaan is van Esther Merbt