Jos van der Lans: Burgerkracht is één, maar wat heb je eraan als het aan burgermacht ontbreekt?

Jos van der Lans schrijft op de site van Platform voor wijkgericht werken dat hij er drie jaar geleden ineens genoeg van had: “Ik had in de jaren daarvoor in de voorbereiding en effectuering van de decentralisaties op wel honderd locaties een nieuwsgierig publiek toegesproken over de kansen en mogelijkheden die de nieuwe werkelijkheid bood om het werk in het sociale domein ten goede te veranderen.

In veel van die beloften ging het om een andere rol, een andere betrokkenheid, een andere verantwoordelijkheid van burgers. Voor alle duidelijkheid: niet ter vervanging van professionele inzet, maar in een nieuwe vorm van samenwerking die de kwaliteit van de sociale dienstverlening juist zou kunnen optimaliseren.

Ik was mijn eigen praatjes echter beu. Ik was betrokken geraakt bij een groep actieve bewoners in mijn eigen buurt, en dacht: practise what you preach. Zo stopte ik met mijn voordrachten en werd ik in de zomer van 2016 voorzitter van de Buurtcoöperatie OHG, een platform voor actieve bewoners in het Oostelijk Havengebied in Amsterdam. Dat is overigens bepaald geen armlastig gebied, integendeel; het vertegenwoordigt zo ongeveer alles waar het populisme een hekel aan heeft: hoogopgeleid, individualistisch, kosmopolitisch, welvarend. Zeg maar rustig: een witte-wijn-enclave”.

Een ideale proeftuin

“Mijn gedachte was echter: als het mobiliseren van burgerkracht, als de samenwerking van bewoners met allerlei publieke instanties hier in deze wijk niet lukt, ja… dan lukt het nergens. Dit stadsdeel, met zijn overschot aan talent, kennis en welvaart, is dus eigenlijk de ideale proeftuin voor die nieuwe verhoudingen in het publieke domein.

Inmiddels ben ik drie jaar wijzer. Zoals altijd blijkt de werkelijkheid weerbarstiger dan op papier was bedacht. We hebben in april van dit jaar een geslaagde BuurtTop OHG2025 georganiseerd waarin 150 wijkbewoners een ambitieuze toekomstagenda op het terrein van duurzaamheid, wonen en samenleven hebben geformuleerd.

Maar het was een hele toer om dat voor elkaar te krijgen. Bewoners duurzaam organiseren op basis van vrijwillige inzet van een paar actieve bewoners, is een illusie. Zo gauw het gezelschap in omvang groeit, doen zich allerhande coördinerende, administratieve, informatietechnische en financiële kwesties voor die je niet in wat vrije avonduren kunt oplossen. Bewonersorganisaties hebben simpelweg professionele ondersteuning nodig om zich tot een continue machtsfactor te kunnen ontwikkelen”.

Lees de hele blog: Gastblog: Als het aan burgermacht ontbreekt, door Jos van der Lans, LPB, 6 augustus 2019: http://lpb.nl

Het Patform voor wijkgericht werken (LPB)  is er voor professionals die werkzaam zijn in de wijkaanpak. Regisseurs, pioniers, intermediairs, bruggenbouwers, voorlopers … wijkambtenaren die op zoek gaan naar de grenzen van hun vakgebied – en die over de grenzen heenkijken.

Jos van der Lans is cultuurpsycholoog en publicist: www.josvdlans.nl

Afbeelding bovenaan: Dozen van de macht, Graffiti di via Santa Croce, Milaan