Kan karakter gevormd worden op school?

In The New York Times van 14 september 2011 staat een artikel van Paul Tough met de titel: What if the secret to success is failure? Is falen het geheim naar de weg tot succes? Wat gebeurt er als zou blijken dat je het beste kunt slagen in het leven als je mislukkingen hebt gekend?

Dominic Randolph (49) is hoofd van de Riverdale Country School, een privéschool in New York City. Volgens hem zijn standaardtoetsen voor toelating tot privéscholen duidelijk een “oneerlijk systeem” omdat ze alleen maar het IQ van de leerlingen beoordelen. Wat ontbreekt zijn essentiële vaardigheden die iemand maken tot een geslaagd mens. Wat eigenlijk ontbreekt is karakter – wezenlijke geestelijke en mentale eigenschappen en gewoonten die hemzelf werden bijgebracht tijdens zijn kostschooljaren in Engeland en die ook hun wortels hebben in de historie van Amerika. Karaktereigenschappen als doorzettingsvermogen en vasthoudendheid bijvoorbeeld:
“Of het nu de pionier in de huifkar was of iemand die hier naartoe kwam uit Zuid-Italie in de jaren twintig van de vorige eeuw, de mensen in Amerika hadden een houding dat als je hard werkte en flink was, je zou slagen. Maar vreemd genoeg zijn we dat kwijt geraakt”.
Randolph maakte zich zorgen over mensen die het makkelijk afgaat en hoge cijfers halen. Bij alles wat ze doen krijgen ze lovende reacties, van hoe geweldig ze wel niet zijn. Het gevolg is dat zij in werkelijkheid worden opgeleid tot mislukkelingen op de lange termijn: “Als zo iemand plotseling wordt geconfronteerd met tegenslag, denk ik eerlijk gezegd dat ze zich genaaid voelen. Ik denk niet dat ze er qua karakter tegen opgewassen zijn de zaken aan te pakken”

Randolph is 23 jaar lang bezig geweest met uitzoeken of de school zich ook zou moeten bezig houden met karaktervorming en hoe dat zou moeten worden gedaan. Het was vaak een eenzaam zoeken naar een antwoord, maar het bracht hem uiteindelijk in contact met mensen die evenals hij bezig waren met zoeken naar antwoorden op dezelfde vragen.
In de winter van 2005 ontmoette hij Martin Seligman, hoogleraar psychologie aan de universiteit van Pennsylvania en mede-oprichter van de Positive Psychology beweging, David Levin, mede-oprichter van KIPP, een netwerk van scholen en hoofd van een school in New York City en Christopher Peterson, hoogleraar psychologie aan de universiteit van Michigan.

Seligman verraste zijn bezoekers met een boek dat hij en Peterson zojuist geschreven hadden: Character strengths and virtues. A handbook and classification, een 800 pagina’s omvattend wetenschappelijk boekwerk dat ruim anderhalve kilo woog. Volgens de auteurs was het bedoeld als een “handboek van geestelijk evenwicht”, een poging om een begin te maken met wat zij noemen een “wetenschap van de karaktervorming”.

Seligman en Peterson zijn te rade gegaan bij werken van Aristoteles tot Confucius, van de Oepanishads tot de Tora, van het Handboek voor padvinders tot de Pokemon-figuren. Ze vonden 24 karaktertrekken, die alle culturen en tijdperken met elkaar gemeen hebben. In de lijst zijn ook eigenschappen opgenomen die we volgens de traditie nobel vinden, zoals moed, plichtsgevoel, oprechtheid, wijsheid en integriteit. Andere hebben meer te maken met gevoel, zoals liefde, humor, passie en waardering voor schoonheid. Er zijn er die te maken hebben met dagelijkse, menselijke omgang: sociale intelligentie –  het vermogen om interpersoonlijke dynamiek te herkennen en snelle aanpassing aan moeilijke maatschappelijke situaties – , vriendelijkheid, zelfregulering en dankbaarheid.

Levin en Randolph zijn zich gaan inzetten hun ideeën over karaktervorming in de praktijk te brengen op hun school. Ze worstelden met vragen die niet alleen leraren in verwarring brengen maar iedereen die probeert een opgroeiend kind op te voeden. Wat is een “goed karakter”? Kan dat gevormd worden in de klas of ligt de verantwoordelijkheid daarvoor bij het gezin en wordt karakter geleidelijkaan gevormd door het opdoen van ervaringen? Welke kwaliteiten doen er het meest toe voor een kind dat probeert al onderhandelend zijn weg te vinden naar een geslaagde, autonome volwassenheid? En gelden dezelfde antwoorden voor zowel een school in Harlem als in Riverdale?

Hoe een 800 pagina’s tellend boek om te zetten in een lesprogramma? Randolph en Levin hebben zich uiteindelijk gewend tot Angela Lee Duckworth, thans assistent-hoogleraar psychologie aan de universiteit van Pennsylvania maar destijds afstuderend bij Seligman. Ze vroegen haar of ze met een door haar ontwikkelde methode om doorzettingsvermogen te meten, die ze de Grit scale noemde, hun kon helpen zoeken naar vragen over karaktereigenschappen. Met Peterson stelden ze uit de lijst van 24 karaktereigenschappen er een van zeven samen: bevlogenheid, vasthoudendheid, zelfbeheersing, sociale intelligentie, dankbaarheid, optimisme en nieuwsgierigheid. Deze waren het meest geschikt om mee te werken. De volgende stap was een puntenlijst maken voor het beoordelen van karaktereigenschappen op de manier waarop het IQ wordt beoordeeld.

De grit-test: een accurate voorspeller

Angela Lee Duckworth heeft onderzoek gedaan naar de kwaliteit van grit dat vertaald kan worden met flinkheid, je kranig houden, vasthoudendheid en doorzettingsvermogen. Ze ontwikkelde een eenvoudige, drie minuten durende doe-het-zelf test met twaalf vragen om te beoordelen of je grit bezit en in staat bent doelen op lange termijn te halen. Vragen als “Maak ik af waaraan ik ben begonnen?”, of “Zoek ik steeds weer een ander doel?

Duckworth en haar medewerkers lieten 1223 eerstejaars kadetten op de militaire academie van West Point een test maken. West Point heeft zijn eigen puntenstelsel ter beoordeling van kadetten dat kan voorspellen wie van hen gaat voldoen aan de eisen van de zware training. Beoordeeld worden academische kennis, fysieke conditie en leiderschapskwaliteiten.
Aan het eind van de zware training was de accuraatste voorspelling van kadetten die hadden volgehouden of waren afgevallen afkomstig van Duckworth’s Grit-test.

Referenties en links

What if the secret to success is failure?, door Paul Tough, The New York Times, 14 september 2011: www.nytimes.com

Zie de video True grit: can perseverance be taught? met Angela Lee Duckworth tijdens haar TEDxBlue lezing waarin ze vertelt dat er veel geschreven is over talent maar veel te weinig over manieren om talent te ontwikkelen. Vasthoudendheid en doorzettingsvermogen blijken noodzakelijk voor het halen van een ogenschijnlijk onmogelijk doel. True grit is volgens Duckworth aanhoudende passie met doorzettingsvermogen. https://www.youtube.com/watch?v=qaeFnxSfSC4

Grit: perseverance and passion for long-term goals door Angela Lee Duckworth in het tijdschrift Personality Processes and Individual Differences (10 januari  2007). https://www.researchgate.net/n

De studie Positive and negative affect, and grit as predictors of happiness and life satisfaction in de Journal of the Indian Academy of Applied Psychology (April 2008, Vol. 34, Special issue), onderzoekt de relatie tussen de begrippen geluk, levensvoldoening, positieve en negatieve affecten en doorzettingsvermogen. https://beroepseer.nl

Wil je zelf nagaan of je over doorzettingsvermogen beschikt? Doe de Grit-test, ga naar: https://angeladuckworth.com/grit-scale/

Op de website Ako Aotearoa, het Nieuw-Zeelandse National Centre for Tertiary Teaching Excellence, staat het artikel Using values, hope and grit to predict academic success and retention in first year tertiary study dat zocht naar manieren om te bepalen of persoonlijke waarden, hoop of grit (doorzettingsvermogen), succes of vasthoudendheid konden voorspellen bij eerstejaars studenten van het hoger onderwijs. https://ako.ac.nz

Op de foto hierboven: Affiche van de western True grit van Joel en Ethan Coen uit 2010, de tweede adaptatie van het boek van Charles Portis’ roman met dezelfde titel. Het verhaal gaat over een stoere, drankzuchtige marshal met ooglap en een Texas ranger die een jonge vrouw helpen de moordenaar van haar vader op te sporen.
De film staat model voor gepassioneerdheid en doorzettingsvermogen: true grit.
Het verhaal was eerder verfilmd in 1969 met John Wayne in de hoofdrol, waarvoor hij een Oscar won in 1970.