ʻVakbroedersʼ leidt werkloze jongeren in de praktijk en in de eigen wijk op tot vakman

In vier maanden tijd hebben acht ‘Vakbroeders’ meer dan vierhonderd woningen opgeknapt in de Haagse wijk Spoorwijk. In de Rotterdamse wijk De Wielewaal heeft een ander team er in totaal 540 opgeknapt. Vakbroeders is een programma waarbij werkloze jongeren van 16 tot en met 27 jaar die graag met hun handen werken in de eigen omgeving worden opgeleid tot schilder.
Onder leiding van leermeesters en docenten knappen zij woningen op in de eigen wijk. De jongeren worden zowel praktisch als theoretisch geschoold in het schilderen. Na twee jaar ronden ze hun opleiding af.

Veel werkloze jongeren kunnen moeilijk aansluiting vinden bij het onderwijs. Bij deze schlderprojecten lukt het de jongeren gemotiveerd te krijgen. Bij Vakbroeders zijn twee leermeesters verantwoordelijk voor de vakinhoudelijke kant. Daarnaast worden leerlingen ook begeleid door een sociale coach die verantwoordelijk is voor o.m.een gezonde arbeidsdiscipline, zoals op tijd op het werk komen en niet verzuimen als het echt niet nodig is. Ook biedt de coach hulp als daar aanleiding toe is.

Vakbroeders is gebaseerd op het Amerikaanse programma Youth Build. Het opleiden van werkloze jongeren tot vakman is een gezamenlijk project van het onderwijs, opdrachtgevers en onderhoudsbedrijven. Vakbroeders is geen traditioneel leer-werktraject. Er wordt samengewerkt met diverse ROC’s in de omgeving, met bijvoorbeeld ROC Mondriaan in Den Haag of het Albeda College in Rotterdam. Het aantal werkdagen is afhankelijk van de opleidingsvorm BBL of BOL, Beroeps Begeleidende Leerweg of Beroeps Opleidende Leerweg. Leren en werken is bij Vakbroeders gecombineerd. De fijne kneepjes van het vak worden geleerd van ervaren leermeesters. Het resultaat dat bereikt wordt door de leerlingen staat gelijk aan de kwaliteit die vakmensen uit de schildersbranche hanteren.

Door jongeren op deze manier in te zetten hoopt men de betrokkenheid tussen bewoners en jongeren in de wijk te versterken. Patrick Mulder, docent van ROC Mondriaan vertelt dat hij veranderingen ziet. De jongeren komen enthousiaster terug naar school. Normaal zijn er de school en de praktijkruimte, maar bij deze wijkprojecten kunnen zij in het echte leven gaan schilderen.
De leerlingen voelen zich daar prettig bij. In de video vertellen ze over hun ervaringen:
“Mijn inzet wordt beloond en dat vind ik heel belangrijk”. “Mijn doel is eerst de school af te maken en dan als vakschilder verder te gaan”. “Ik vind het leuk om met mensen te werken. Je leert van mensen die er iets meer verstand van hebben”. “Het team vind ik heel hecht. Iedereen hoort bij elkaar en je wordt niet gediscrimineerd”. “Ik heb de kans gekregen om schilder te worden”. “Ïk had niet verwacht van mezelf dat ik dit een leuk vak vind”.

Behalve leerlingen en docenten, vertellen ook opdrachtgevers en leermeesters over hun ervaringen. Tim Willems van Willems Vastgoed Onderhoud vindt het een uitdaging om zo met jongeren te werken. Voor hem ligt de nadruk op de lange termijn en de investeringen in leerlingen die hij aan zijn bedrijf kan binden: “Het blijft een uitdaging om de jongens te screenen. Welke gaan het redden, welke niet?”

Het lijkt erop dat de aloude relatie leermeester – leerling bij Vakbroeders weer een prominente plek krijgt. En niet alleen de leerlingen, ook de bewoners van de wijk zijn tevreden. Bewoonster Maria – zelf van beroep schilder – vond de Vakbroeders “beleefd en spontaan, en je kon ook nog een babbeltje met ze maken. Ik heb ze ook even op de vingertjes getikt, maar het is heel netjes afgeleverd”.