Er klonken schoten door de landelijke stilte van Bourgondië op 20 mei 2017. De 36-jarige Franse boer Jérôme Laronze wordt achter het stuur van zijn auto doodgeschoten door een politieagent. Negen dagen eerder was Laronze in zijn auto op de vlucht geslagen als gevolg van de zoveelste controle op zijn boerderij door de inspectie. De politie beweert dat zij het vuur opende omdat de boer met zijn auto hard op hun inreed.

Hoe kan een inspectie op een boerderij eindigen met het doden van een mens? Was Laronze een crimineel die de volksgezondheid in gevaar bracht? Of een klokkenluider die niet gehoord werd? Hoewel de dood van Laronze niet de voorpagina’s van de media haalde – het was de dag na de presidentsverkiezingen – verspreidde zijn dood zich als een lopend vuurtje door de sector. Het duurde niet lang of de zoon van een oude boerenfamilie en voormalig woordvoerder van de boerenvakbond van Saône-et-Loire werd een martelaar.

Vermalen

De documentaire Tod eines Viehzüchters – Sacrifice paysan – in de regie van Gabrielle Culand, laat zien hoe Laronze vermalen is in de bureaucratische machinerie. De jonge boer was fel gekant tegen de industriële, intensieve veehouderij en vocht voor zijn kleine, ecologische boerenbedrijf. Dat kostte hem uiteindelijk het leven. De documentaire laat zien dat boerenbedrijven onmogelijk kunnen voldoen aan de voorgeschreven Europese normen. Ze blijken niet haalbaar.
Veeboeren worden beschuldigd van dierenmishandeling. We zien in de film hoe hun vee in beslag wordt genomen, daarbij gesteund door dierenrechtenorganisaties, veterinaire diensten en de politie die de dieren komen weghalen. Uiteindelijk gaan de boerderijen ten onder.

De documentaire over Jérôme Laronze geeft te denken. De combinatie van landbouwcrisis en politiegeweld roept vele vragen op over de houding van de staat tegenover zijn boeren. In Frankrijk ligt het aantal zelfdodingen onder boeren een stuk hoger dan gemiddeld onder de bevolking. De statistieken wijzen uit dat elke dag een boer zich het leven beneemt. De Franse regering heeft in 2021 een actieplan opgesteld om het aantal zelfdodingen terug te dringen.

Tod eines Viehzüchters – Sacrifice paysan –  is een aflevering in de serie Menschenleben – ‘Mensenleven’ – van de Frans-Duitse televisiezender ARTE en werd uitgezonden op 10 augustus 2022. De film is tot half december 2022 te zien op de site van ARTE: www.arte.tv. Duur: 55 min. Voor ondertiteling is er keuze uit diverse talen.

Mensenleven

De serie Menschenleben toont diep-menselijke films met unieke verhalen. De moeite waard is ook de aflevering Der Hausartz – Journal d’un médicin de ville – te zien op  ARTE tot juni 2023. Duur: 56 min. Keuze uit diverse talen.
De film gaat over de Franse huisarts Jean Paul die op het punt staat met pensioen te gaan en bezig is zijn opvolger in te werken voor de praktijk. Niet eerder was hij zich zo bewust van het gebrek aan huisartsen als in deze laatste maanden van zijn arbeidzame leven. De huisartsenzorg is in Frankrijk sterk verwaarloosd. De Franse regering heeft zich in de afgelopen decennia nauwelijks ingezet voor de sector.
Der Hausartz biedt een inkijkje in de dagelijkse praktijk van een huisarts op het Franse platteland. Na enkele minuten blijkt al wat voor een belangrijke, onmisbare rol de huisarts speelt in het leven van patiënten.