Minister Schippers zet haar aanval op het medisch beroepsgeheim onverminderd voort, schrijft Jeffrey Stevens op Follow the Money, het multimediaal platform voor financieel-economische onderzoeksjournalistiek. In november 2015 werd er nog een petitie aangeboden aan de Tweede Kamercommissie van VWS waarmee de kwestie onder de aandacht is gebracht. Desondanks is er niemand die Schippers voor de voeten loopt; zonder veel moeite sluit ze binnenkort haar langlopende project af. In 2016 kunnen medische gegevens gedeeld worden bij het vermoeden van fraude.

Het medisch beroepsgeheim mag geen schuilplek zijn voor fraudeurs’, zo verantwoordt de minister haar wens om medische gegevens gemakkelijker te delen. Medische dossiers moeten gedeeld kunnen worden om fraude met uitkeringen of onjuiste declaraties op te sporen. Dit maakt onderdeel uit van de wijziging van de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (SUWI). Een flinke lijst met persoonsgegevens moet beschikbaar worden voor de overheid. Wanneer deze wijziging wordt aangenomen, krijgen overheidsinstanties de mogelijkheid om persoonsgegevens van burgers bijeen te brengen in één database. Van elke burger ontstaat zo een profiel, dat wordt getoetst aan vooraf bepaalde risicoprofielen zodat afwijkende personen eruit gefilterd kunnen worden.

Bestaande mogelijkheden onbenut

Er is verzet vanuit zorgverleners tegen de voorgenomen wetswijziging, omdat zij het zien als een schending van het medisch beroepsgeheim. Op 19 november bood activiste Judica Berkelaar namens de Vrije patiënt een petitie aan tegen ‘de afbraak van het medisch beroepsgeheim’ bij de Tweede Kamercommissie van VWS. Ruim 1100 mensen ondersteunden Berkelaar in haar strijd tegen ‘de teloorgang van het medisch beroepsgeheim en de privacy in de zorg’.

Ook de Raad van State en onderzoekers van Erasmus Universiteit waren negatief over Schippers’ wetswijziging. Kern van de kritiek is dat aantasting van het medisch beroepsgeheim en schending van de privacy van de patiënt helemaal niet nodig zijn om fraude effectief te bestrijden. Zo kunnen zorgverzekeraars al buiten het beroepsgeheim om dossiers controleren, iets dat zelfs de opsporingsautoriteiten niet zomaar mogen.

Dat gegeven wordt nu in fraudeonderzoeken nog niet benut. Opsporingsautoriteiten hebben een voldoende zwaar vermoeden van fraude nodig om zelf ook medische dossiers te kunnen gebruiken in een strafonderzoek, maar het vooronderzoek van de verzekeraar wordt nog niet altijd gebruikt als aanleiding voor zo’n zwaar vermoeden. Zo bleek dit jaar tijdens een zaak tegen een Rotterdamse huidkliniek, die door het Openbaar Ministerie werd gestaakt. Verzekeraar DSW had fraude geconstateerd, maar het OM zag daarin geen aanleiding om toestemming te vragen aan de rechter-commissaris om zelf onderzoek te doen.

Schippers werkt ongestoord verder

Hoewel er stevige kritiek is het op plan blijft het parlement muisstil. En dat terwijl de kwestie in november nog onder de aandacht is gebracht. Het biedt Schippers de mogelijkheid om ongestoord verder te werken aan haar langlopende project.

Lees het hele artikel van Jeffrey Stevens: Strijd om medisch beroepsgeheim bijna gestreden, Follow the money, 29 december 2015: www.ftm.nl