In 2014 hebben ruim 24.000 ambtenaren meegedaan aan een onderzoek dat een goed beeld geeft over de werkbeleving van de medewerkers in de veertien overheidssectoren w.o. rechterlijke macht, waterschappen, politie en defensie. Deze rapportage geeft overheidssectoren, werkgevers en andere stakeholders in de publieke sector een goed beeld van hoe de overheidswerknemer in zijn werk staat in 2014. Het maakt vergelijkingen mogelijk tussen verschillende overheidssectoren en het laat zien hoe trends zich aftekenen door de jaren heen.

De resultaten brengen een relatief gunstig beeld naar voren over de tevredenheid met de baan en de bevlogenheid over het werk. Er zijn acht meetschalen in het onderzoek gebruikt.
Figuur 10.1, geeft een samenvattend overzicht van de werkbeleving in de publieke sector. Er is onderscheid gemaakt naar sector.

De sector die het hoogste scoort, staat daarbij op 1 en de sector die het laagste scoort op 14. In de figuur is deze rangorde weergegeven. Verder is op basis van clusteranalyse een categorisering aangebracht. Daarbij zijn drie groepen onderscheiden (hoog, midden, laag). De sectoren met de hoogste scores zijn groen gekleurd en die met de laagste scores rood. De rest is geel gemarkeerd. Uit de figuur blijkt dat de Rechterlijke Macht overall het beste scoort van alle overheidssectoren.

De medewerkers in deze sector zijn significant meer tevreden met de arbeidsinhoud dan die in andere sectoren en zijn bovendien zeer betrokken bij de publieke zaak. Op de overige terreinen scoort de sector ongeveer gemiddeld of iets daar boven.
Ook bij de Onderzoeksinstellingen is het beeld positief. De medewerkers in deze sector ervaren weinig regeldruk en beschikken (naar eigen zeggen) over veel regelruimte. Ze zijn bovendien erg tevreden over de arbeidsorganisatie en gedreven om zichzelf te verbeteren (vakmanschap).

Alleen op het punt van de betrokkenheid bij de publieke zaak scoort de sector echt laag. Vergeleken met deze twee ‘topsectoren’ – overigens beide kleine sectoren met overwegend hooggeschoold personeel – scoort de werkbeleving in de sectoren MBO, Rijk en Defensie een stuk lager. Voor het MBO komt dit vooral doordat medewerkers relatief minder tevreden zijn met de arbeidsinhoud en ook minder betrokken zijn bij de organisatie.

Daarnaast speelt mee dat zij een relatief hoge regeldruk ervaren en weinig regelruimte hebben. Voor het Rijk wordt het beeld vooral bepaald doordat medewerkers relatief minder bevlogen en betrokken zijn dan die in andere sectoren en ook de mate van vakmanschap duidelijk onder het gemiddelde ligt. Hierbij moet overigens wel worden opgemerkt dat het gemiddelde van deze schalen relatief hoog is. Het is dus niet zo dat het ‘echt’ droevig gesteld is met de betrokkenheid en bevlogenheid, maar er is wel ruimte voor verbetering.

Voor Defensie wordt het beeld vooral bepaald doordat de medewerkers relatief minder tevreden zijn over de arbeidsinhoud en de arbeidsorganisatie en bovendien ook een relatief hoge regeldruk ervaren. De betrokkenheid bij de organisatie is daarentegen zeer groot.

Iets soortgelijks zien we bij de Politie. Zo blijkt uit de figuur dat medewerkers relatief ontevreden zijn over de arbeidsorganisatie en een relatief hoge regeldruk ervaren. De betrokkenheid bij de publieke zaak is daarentegen erg hoog.

Werkbeleving in de publieke sector – Resultaten van het personeelsonderzoek 2014, Ministerie van BZK, februari 2015: http://arbeidenoverheid.nl/ (Website Arbeid en overheid is opgeheven). Zie voortaan Kennisbank Openbaar bestuur van het ministerie van BZK: www.kennisopenbaarbestuur.nl