In februari en maart 2011 vonden er grote vakbondsdemonstraties plaats in de Amerikaanse stad Madison, Wisconsin, om te protesteren tegen een nieuwe wet die de rechten van de vakbonden zwaar schendt. Op 12 maart bereikten de demonstraties een hoogtepunt. Die dag waren er circa 100.000 mensen op de been en dat was meer dan destijds bij demonstraties tegen de oorlog in Vietnam.

De bonden mogen niet meer onderhandelen over zaken als de CAO. Dat betekent dat er zonder enige tegenspraak lonen van ambtenaren kunnen worden verlaagd. Dat is de Republikeinse gouverneur van Wisconsin, Scott Walker, dan ook van plan. Op die manier wil hij het begrotingstekort van de staat terugbrengen.
De Republikeinse meerderheid in de senaat van Wisconsin heeft de maatregel erdoor gejaagd, in afwezigheid van de Democratische senatoren.
De Democraten zijn daar woest over en noemen het een “oorlog tegen de middenklasse”.
Het Hooggerechtshof van Wisconsin zal zich in juni uitspreken over de omstreden wet. De demonstraties tegen de nieuwe wet duren nog steeds voort en zijn inmiddels uitgebreid met protesten tegen het voornemen drastisch te korten op de salarissen van ongeveer 200.000 ambtenaren. Daarvoor is rond het parlementsgebouw in Madison een tentenkamp opgericht, “Walkerville” genoemd, indachtig de “Hooverville” sloppenwijken, gebouwd door daklozen tijdens de Grote Depressie.

Op 6 juni 2011 verscheen van Kathleen Kennedy Townsend het artikel “Empowering Public Employees: Lessons from the Women’s Movement” op de website van The Atlantic. Kennedy Townsend was van 1995 tot 2003 – de eerste vrouwelijke – waarnemend gouverneur van de staat Maryland en is thans werkzaam op financiëel gebied in Washington.
Ze schreef dat ze naar Madison was gereisd voor een ontmoeting met de “Wisconsin Women in Government”, een groep vrouwen die 24 jaar geleden was gevormd ter ondersteuning van vrouwen die een carrière ambieerden in de publieke sector.

Kennedy Townsend was van plan in haar toespraak te wijzen op de vooruitgang die geboekt was wat betreft vrouwen in openbare functies ….
…………..”maar, ik voelde dat ik nu in de bres moest springen voor de ambtenaren. Ik was in een staat waar het hoofd van de regering zich had gekeerd tegen zijn eigen regering, iemand die weigerde zijn ambtenaren te ontmoeten en die leraren, maatschappelijk werkers en gevangenisbewaarders vernederde. Hij probeerde de vakbond te breken en collectieve onderhandelingsrechten af te schaffen. Vakbondsleiders werden “bandieten en tuig” genoemd. Veel leraren zijn met vervroegd pensioen gegaan omdat ze niet in zo’n vijandige omgeving willen leven en omdat ze bang zijn hun pensioen kwijt te raken.
Andere werknemers in overheidsdienst hebben ook besloten zich terug te trekken. Ze wilden hun salaris, gezondheidszorg en pensioen niet op het spel zetten.

Dus in plaats van de vrouwen te prijzen in mijn toespraak, voelde ik de noodzaak de rechten van alle werkers in de publieke sector en hun vakbonden te verdedigen. Vrouwen hebben nog steeds hun unieke problemen, maar nu zijn het de ambtenaren die het gevaar lopen gestigmatiseerd te worden en hun stemrecht kwijt te raken.
In plaats van die onbekende vrouw, hebben we nu de bureaucraat zonder naam en gezicht. Wat is het toch makkelijk om het salaris van een stereotiep persoon te korten, iemand die we niet kennen, een niemand.

“Walkerville” in Madison (foto Karen Hickey)

Vakbonden halen deze anonieme mensen uit de schaduw. Onzichtbaar voor de machtigen, blijkt hij of zij onze buur te zijn. En net zoals de vrouwenbeweging de individuele vrouwen en meisjes steunde (zoals mij), geven de bonden aan de ambtenaren hun identiteit. Vakbonden steunen, stimuleren en verdedigen leraren, maatschappelijk werkers, politiemensen, gevangenisbewaarders en brandweerlieden. In hun demonstraties, toespraken en nieuwsbrieven maken vakbonden duidelijk dat leiders niet wegkomen met het isoleren van de ene werker van de andere. Zoals De Tocqueville zei: ‘Een despoot vergeeft het zijn onderdanen best als ze niet van hem houden, mits ze niet van elkaar houden’.

Wat echt gevaarlijk is voor een despotische gouverneur, is dat mensen elkaar vertrouwen. Daarom probeert de gouverneur natuurlijk de organisatie die solidariteit bevordert te vernietigen. Maar net als De Tocqueville geloof ik dat organisaties, gevormd door individuën om een gemeenschappelijk doel te bereiken, fundamenteel zijn voor de Amerikaanse democratie.

Het levendigste beeld dat ik mee terugnam van Madison was niet de koepel van het parlementsgebouw of het adembenemende conventiegebouw in het meer, maar een roze button die een vakbondsvertegenwoordigster me gaf. Daarop stond: “Vakbondstuig, daar ben ik trots op”. Ze wist dat ze bezig was met een harde strijd, maar ze was een en al energie. Ze maakte deel uit van een grote Amerikaanse traditie. Democratie werkt, voor vrouwen en voor mannen, als we elkaar steunen omwille van rechtvaardigheid, werk en onze gemeenschappelijke toekomst”.

Empowering Public Employees: Lessons From the Women’s Movement, door Artikel van Kathleen Kennedy Townsend, The Atlantic, 6 juni 2012: www.theatlantic.com

Meer lezen over gouverneur van Wisconsin, Scott Walker, op site van Hines Farm Blog,
7 juni 2011: http://hines.blogspot.com

Bijschrift bij foto geheel bovenaan: Demonstratie in Madison, Wisconsin, op 12 maart 2011 (foto Sue Ruggies)