The day after the day before. Reactie van Charlotte Goulmy op uitspraak kort geding examen Frans
Maandag 28 augustus 2017 was de uitspraak van het kort geding over dat meisje dat onterecht gezakt was op het aan alle kanten ratelende examen VWO Frans. De rechter heeft besloten in al zijn wijsheid dat de procedures geen aanleiding geven tot een onrechtmatige daad. Operatie geslaagd, patiënt overleden.
Na afloop van de zitting zei ik tegen het meisje dat ik niet zag hoe ze dit kon verliezen. Haar advocaat was heel helder geweest, die van het College voor Toetsen en Examens (CvTE) wollig en wiskundig. Alle vragen van de rechter bogen in het voordeel van de gedupeerde kandidaat. De rechter was slim en goed ingelezen, het CvTE bibberend en onzeker. Appeltje-eitje. Ik gaf haar ouders stiekem een klein cadeautje mee voor als ze de uitspraak kreeg. Ik hoor het mezelf nog zeggen. «Je kunt alleen maar winnen, je hebt 100% gelijk. Dit is geen bananenrepubliek. Als je gelijk hebt, win je in dit land. Anders zou het niet rechtvaardig zijn. De kans dat de aardbol plat blijkt te zijn is een stuk groter dan dat ze jou je verdiende scorepunt ontzeggen.»
Het spijt me dat ik jou mijn vertrouwen in onze rechtstaat heb opgedrongen. Het spijt me nog meer dat ik dat nooit had mogen hebben. Blijkbaar hoef je in mijn land geen gelijk te hebben om het te krijgen. Dit is dus een nieuw hoofdstuk in mijn leven. Als ik nog twee keer met mijn ogen knipper dan ben ik 48. Jij zal dus minimaal 30 jaar korter dan ik vertrouwen hebben gehad in de rechtsstaat. Misschien is dat ook maar beter zo.
Je wilt nooit meer examen Frans doen. Dat snap ik, maar neem maar van mij aan, dat examen Frans is voortaan pico bello in orde. Ook voor VMBO, HAVO en VWO. In ieder geval voor het eerste en tweede tijdvak. Het derde is geheim dus dat zal nooit wat worden als de Tweede Kamer dat niet snel gaat eisen.
Het CvTE gaat die examens pico bello maken omdat ze zich nu echt helemaal nooit meer een fout kunnen permitteren en dat hebben alle docenten Frans en alle kandidaten Frans aan jou te danken. En aan de pers. Het CvTE is niet bang voor een loslopende leerling met een goeie advocaat maar wel voor camera’s. en die staan nu allemaal aan de lader voor mei 2018. Dankzij jou.
Verstuurde tweet na uitspraak rechter
Met CNN op de achtergrond en de uitspraak op de voorgrond heb ik nog wel een vraag voor de Tweede Kamer.
De rechter zegt in zijn uitspraak dat de gebruikte artikelen uit het voorschrift van het CvTE niet kloppen:
«Het correctievoorschrift is een voorschrift, waar niet van mag worden afgeweken door de examinator bij het nakijken van het examen. [eiseres] kreeg daarom geen punt voor deze vraag.» (…) «Naar het oordeel van de voorzieningenrechter dient deze bepaling niet zo te worden gelezen dat examinatoren naar eigen inzicht punten mogen toekennen. Dat is nadrukkelijk niet toegestaan volgens artikel 7 van de Regeling, waarin staat dat een examinator het examen moet nakijken conform het correctievoorschrift, ook als deze fouten bevat. Artikel 3 lid 2 sub c van de Regeling kan slechts bedoeld zijn voor de beantwoording van open vragen die enige uitleg en interpretatie behoeven, en niet voor antwoorden die volgens het beoordelingsvoorschrift niet juist zijn.»
Maar kijk, het CvTE zegt in artikel van het Correctievoorschrift:
3.1
indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend;
3.2
indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend in overeenstemming met het beoordelingsmodel.
3.3
indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel.
In mensentaal zeggen ze dat als volgt in hun bloedeigen CvTE folder:
«Andere correcte oplossingen? Soms komen kandidaten in een examen met een vakinhoudelijk volledig correcte oplossing die in het correctievoorschrift niet is voorzien. Dat wil niet zeggen dat er dan sprake is van een fout in het correctievoorschrift, dan is artikel 3.3 van de algemene correctieregels van toepassing: ‘indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel’. De docent kan dan gewoon de punten geven. Hij moet het dan wel met de tweede corrector eens worden over de vakinhoudelijke juistheid.»
Dus hoe moeten wij docenten hier nu in 2018 mee omgaan? De rechter gooit CvTE artikel 3.1 en 3.3 in de prullenbak op basis van CvTE artikel 7:
Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Toetsen en Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden.
Dus de rechter zegt dat we niet mogen doen wat van ‘t CvTE juist dan weer wel mag en stelt HEN in t gelijk! Komt nog bij dat een belangrijk deel van de verdediging van het CvTE rustte op 3.1 en 3.3. Immers ze zeiden dat zij er niet voor verantwoordelijk waren dat sommige docenten wél en andere docenten niet dat scorepunt hadden toegekend. Dat was de exclusieve verantwoordelijkheid van de examinator (docent) onder de verantwoordelijkheid van zijn examensecretaris en directeur!
De openingszin van de verdediging van het CvTE was:
«Het Centraal Examen Frans van de eiseres is op exact dezelfde wijze beoordeeld als dat van alle leerlingen in Nederland. Net als al die andere leerlingen is zij gecompenseerd voor het feit dat er meerdere antwoorden op vraag 15 mogelijk waren.»
Dat was de openingszin van een lang, wiskundig betoog. De wiskunde gaat boven mijn pet maar die eerste zin… Helemaal niet! Zin 1 klopt al gewoon niet. Docenten die zich beriepen op 3.1 en 3.3 hadden in dit geval een scorepunt gegeven en bij hen was ze geslaagd. Docenten zoals ik en die van haar die op hun nagels bleven bijten tot er eindelijk eens een keer een aanvulling op het Correctiemodel zou komen, die gaven haar geen scorepunt. Zin 1 is dus al aantoonbare nonsens.
En trouwens leerlingen die de vraag hadden opengelaten omdat ze niet konden kiezen uit twee goede antwoorden die hebben dezelfde compensatie gekregen voor die vraag!
Ik was tijdens de zitting al laaiend dat ze de verantwoordelijkheid voor het toekennen van de scorepunten uitsluitend neerlegden bij de docenten. Wij hadden nadrukkelijk en en masse gevraagd om een aanvulling op het Correctiemodel, de dag na het examen, en met mij een heel leger aan verbijsterde docenten. Het CvTE vond dat toen niet nodig! Pas na drie weken, toen de Inspecteur Generaal van de Inspectie zich begon te roeren vonden ze ô miracle, een extra niet-gecorrigeerd foutje en ô quel drame, toen was het te laat om het nog te herstellen. Ja, dat is dus nalatigheid. Ze wisten het al drie weken.
We kregen géén aanvulling op het Correctievoorschrift opdat iedereen het op gelijke wijze kon nakijken. Bovendien wist het CvTE dat legio docenten op basis van 3.1 en 3.3 het goede antwoord goed rekenden. In de zitting verwijten zij ons, docentenvolk, dat we zelfstandig hadden kunnen beslissen om hun Correctievoorschrift te negeren, dat was al een gotspe maar om nu in de uitspraak te lezen dat we CvTE 3.1 en 3.3 sowieso nooit hadden mogen gebruiken vanwege CvTE art. 7! Ik begrijp niet hoe dat kan. Als het Correctiemodel heilig is, moet het dan niet, bijvoorbeeld, ik noem maar wat, kloppen?
De rechter slaat het CvTE om de oren met hun eigen regels en dupeert daarmee de onschuldige kandidaat. Wat heeft zij dan fout gedaan precies? Behalve het goede antwoord geven op de slechte vraag? Wat heeft de brave docent fout gedaan die nagelbijtend zat te bidden om een aanvulling op het Correctiemodel?
Ik ben van goede wil, mijn Nederlands is redelijk, ik kom er niet uit. Alles spreekt elkaar tegen. De artikelen van het CvTE spreken het CvTE tegen, de rechter spreekt het CvTE tegen maar beslist in hun voordeel. Het kind is de huilende derde. (Ik weet helemaal niet of er tranen vloeiden maar de lachende derde kan echt niet in deze context). Het CvTE heeft de onjuiste procedures op basis van hun onjuiste artikelen juist toegepast en dat kind is de dupe.
De Tweede Kamer is aan zet:
Eis kloppende examens
Eis teksten uit het Frans bij het Examen Frans en laten ze het nooit meer in hun bolle harses halen om teksten uit het Duits te vertalen.
Eis dat teksten integraal worden gebruikt. Dat interpunctie onaangetast blijft. Een vraagteken in een uitroepteken veranderen lijkt alleen voor iemand onschuldig die de taal niet beheerst.
Check bij de auteur of hij inderdaad wilde zeggen dat… Jullie leggen de auteurs van alles in de mond, maar als je niet snapt wat er staat kun je ook niet invullen wat ze bedoelen.
Eis dat door docenten gesignaleerde fouten onmiddellijk en zonder discussie worden gecorrigeerd met een aanvulling.
Eis dat een compensatie het gewicht moet hebben van de waarde van de defecte vraag, 0.1 compenseren op een vraag van 0.2 zodat iemand met goed antwoord A 0.3 krijgt, iemand met en ander goed of gewoon geen antwoord 0.1, dat is geen compenseren.
Eis dat de Inspectie zich mag bemoeien met de inhoud. We weten dat in eigen boezem kijken niet het sterkste punt is van het CvTE en ook dat taalbegrip en vakkennis bij Frans in ieder geval zwaar ondermaats zijn. De Inspectie moet dan een echte expert aanwijzen. Denk Vache Qui Rit. Eis dat de mensen die de examens maken aantoonbaar kennis hebben van het vak waarvan de ze examens maken.
Eis dat iedere vraag een code krijgt die gelieerd is aan degene die de vraag heeft geaccordeerd. Ik hoef geen namen te weten (zou wel leuk zijn…) maar ik wil wel dat de minister kan zeggen «Hé A3B5 je had vorig jaar ook al een vraag verklooid. Ga jij maar een jaartje examens maken voor wiskunde.»
Eis dat de expert van het CvTE tekent voor de validiteit van die vraag zodat, als docenten en pers een hartverzakking krijgen hij heel duidelijk en openbaar kan verdedigen waarom die vraag wel klopt. Ik heb hem dit jaar gevraagd om aan de Inspectie uit te leggen hoe het kan dat bij een vraag die 79% van de leerlingen fout had een punt is gegeven en niet aan de 21% die de vraag wel goed hadden.
Volgens mij vraag ik niks overdreven luxueus. Volgens mij is er niemand die denkt dat het overdreven is om kloppende examens te eisen. Als de politiek dit oppakt en zorgt dat dit voor mei 2018 rond is dan hebben we toch nog wat aan jullie. Maak je nuttig, accepteer geen ambtshalve slachtoffers en doe waar jullie voor gekozen zijn. Fix it. Niet over een paar jaar. NU
Donderdag 31 augustus 2017 begint bij mij op school de introductie en ik ga deze brief aan alle leerlingen geven met het advies om een rechtsbijstandverzekering af te sluiten voor het geval jullie op je pluche blijven dutten. Ik weet dat jullie ieder jaar het CvTE een klein beetje kietelen maar het is klaar. Het heeft twintig jaar kunnen duren. Zoals Brel, Gréco, Ferré, Wende en Herman zongen… «Vingt ans d’ amour c’ est l’ amour fol….» Nu doorpakken.
https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBMNE:2017:4334
http://www2.cito.nl/vo/ex2017/VW-1003-a-17-1-c.pdf
U P D A T E
Examenonrecht ‘en effet’, College voor Toetsen en Examens handelde in strijd met de wet, door Ben Wilbrink, Blogs Beroepseer, 22 september 2017: https://beroepseer.nl