Leraren weten wat ze nodig hebben om goed les te blijven geven. Veelal bedenken anderen wat leraren moeten leren. Hierbij lijkt de veronderstelling dat leraren dit zelf niet goed kunnen bepalen. Het tegendeel is waar: leraren in het voortgezet onderwijs kunnen goed inschatten wat ze nodig hebben om goed te blijven lesgeven. Dat blijkt uit het proefschrift van Monika Louws: Professional learning: what teachers want to learn. Zij promoveerde aan het ICLON, het interfacultair centrum voor lerarenopleiding, onderwijsontwikkeling en nascholing van de Universiteit Leiden op 6 juli 2016.

Beginnende leraren hebben andere leerdoelen dan ervaren leraren

Onderzoek naar het leren van leraren richt zich meestal op wat leraren zouden moeten leren. Dit komt doordat leraren blijvend moeten leren vanwege curriculumveranderingen of onderwijsvernieuwingen in het voortgezet onderwijs. Het doel van dit promotieonderzoek, begonnen in 2011, was te onderzoeken wat leraren zelf willen leren. De centrale onderzoeksvraag luidde: wat, hoe en waarom willen leraren leren? En hangt dit af van hun jaren leservaring en de school waarin ze werken?

Voor alle leraren geldt dat wat ze willen leren te maken heeft met het vak waarin ze lesgeven. Bijvoorbeeld ‘hoe leren leerlingen mijn vak het beste?’ Beginnende leraren hebben andere leerdoelen dan ervaren leraren. Beginnende leraren willen bijvoorbeeld leren over effectieve uitleg van hun vak en klassenmanagement, terwijl ervaren leraren ook ‘bredere’ leerdoelen formuleren gericht op hun taken in de school en het gebruik van ICT in de klas.

Hoe leraren willen leren werd gekenmerkt door leren van experimenteren in de les en samenwerken met collega’s. Als laatste richtte het onderzoek zich op waarom leraren willen leren. Leraren leren omdat ze ergens beter in willen worden of omdat ze iets altijd belangrijk vinden.

Positieve leercultuur

Tenslotte bleek dat kenmerken van de school een belangrijke rol spelen in wat leraren willen leren. Wanneer leraren een gedeelde visie, een positieve leercultuur en ondersteuning van de schoolleider ervaren, noemen ze vaker leerdoelen die overeenkomen met doelen van de school. Wat leraren willen leren overlapt dan met wat ze ‘moeten’ leren. Voor een school is het daarom belangrijk om te investeren in dergelijke schoolkenmerken die het leren van leraren bevorderen.

In het promotieonderzoek zijn 31 leraren van twee scholen voor voortgezet onderwijs meermaals geïnterviewd over hun leerdoelen en hun perceptie van de school als werkplek. Deze leraren verschilden wat betreft jaren leservaring en het vak waarin ze lesgeven. Ook hebben leraren van 11 scholen een vragenlijst ingevuld over hun leervoorkeuren

Professional learning: what teachers want to learn, Universiteit Leiden, 9 juni 2016: www.universiteitleiden.nl

Proefschriften van Leidse promovendi zijn na de promotie digitaal beschikbaar via Scholarly Publications: https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl
(Voorheen: https://openaccess.leidenuniv.nl)

Downloaden Professional learning: what teachers want to learn, ICLON, Leiden University Graduate School of Teaching, Monika L. Louws, 2016: https://beroepseer.nl