Mbo-scholen moeten kleine, unieke opleidingen voor bijvoorbeeld pianotechnicus, prothesemaker, schoenhersteller of restauratiemedewerker beter in de etalage kunnen zetten. Dat schrijft minister Bussemaker (Onderwijs) aan de Tweede Kamer op 27 februari 2015. De baankansen van deze specialistische beroepen zijn vaak goed, maar krimp, vergrijzing en onbekendheid met deze beroepen zorgen voor teruglopende werknemers en studenten aan de opleidingen. Reden voor minister Bussemaker om maatregelen te nemen. Niet alleen komt er meer geld beschikbaar voor specialistische opleidingen. Ook krijgen mbo-scholen de mogelijkheid om zich exclusiever te onderscheiden als dé plek voor een bepaalde unieke vakopleiding. Daarnaast introduceert de minister een nieuw slot op de deur, zodat deze opleidingen nooit helemaal kunnen verdwijnen zolang er vraag blijft vanuit de arbeidsmarkt.

Ambachten onmisbare schakel Nederlandse economie

Ambachten vormen een onmisbare schakel in de Nederlandse economie en samenleving. Door de kleine studentenaantallen zijn veel ambachtelijke opleidingen vaak financieel kwetsbaar. Vanaf dit jaar maakt Bussemaker structureel € 75 miljoen vrij voor technische en andere kostbare mbo-opleidingen, waaronder kleine unieke opleidingen. Ook krijgen scholen meer mogelijkheden om nieuwe innovatieve opleidingen aan te bieden of met andere scholen gezamenlijk onderwijs aan te bieden. Studenten van de opleiding tot Hoefsmid volgen bijvoorbeeld samen vakken met studenten van andere opleidingen zoals ‘Paardensport’ en ‘Paardenhouderij’. De nieuwe OV-kaart voor mbo-studenten onder de 18 jaar vergroot tenslotte de mogelijkheden voor jongeren om een specialistische opleiding te volgen die wat verder van huis is. Een speciale licentie moet mbo-scholen die een unieke vakopleiding aanbieden beschermen tegen onnodige concurrentie.

“Specialistische vakmensen vormen een onmisbare schakel in de Nederlandse economie en samenleving. Zij hebben zeer specialistische, vaak unieke vaardigheden en kennis. Denk aan een orthopedisch technicus die aangepaste schoenen maakt voor mensen met een lichamelijke handicap. Of een pianotechnicus die de bijzondere kennis en handigheid heeft om een piano te kunnen stemmen. Jongeren die kiezen voor een specialistische beroepsopleiding hebben daarmee goud in handen. De samenleving zit om hen te springen. We moeten dat echte vakmanschap meer in de spotlights zetten,” aldus Bussemaker.

Ambachten bestrijken veel terreinen van de economie zoals de bouw, reparatie, voeding, gezondheid, schoeisel, tandtechnici, installatie, specialistische productie, creatieve industrie, IT, uiterlijke verzorging. Er werken 774.000 mensen, er zijn 285.000 ambachtsbedrijven en er is sprake van een jaaromzet van 110 miljard euro. Ruim 1% van alle mbo-studenten volgt een opleiding die voorbereidt op een kleinschalig, ambachtelijk beroep. Om ervoor te zorgen dat er voldoende aankomende specialistische vakmensen blijven uitstromen neemt Bussemaker nu extra beschermingsmaatregelen.

Bussemaker neemt maatregelen voor behoud specialistisch vakmanschap, Rijksoverheid, 27 februari 2015: www.rijksoverheid.nl (Bericht niet meer beschikbaar op site Rijksoverheid).
Zie daarvoor in de plaats de brief (in PDF) van de minister aan de Tweede Kamer over Behoud van kleinschalige, specialistische beroepsopleidingen, 26 februari 2015, te vinden op de site van de Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen: www.vosabb.nl

Kabinet trekt 75 miljoen uit voor jonge vaklieden, door Hanneke Keultjes, Algemeen Dagblad, 27 februari 2015: www.ad.nl

Zie ook: Meester-gezel route uitgebreid naar nieuwe sectoren – Middeleeuws opleidingsprincipe in modern jasje, Rijksoverheid, 6 maart 2014: www.rijksoverheid.nl

U P D A T E

Samenwerking versterken en specialistisch vakmanschap beschermen, Nieuwsbericht Rijksoverheid, 13 maart 2017: www.rijksoverheid.nl