De inherente spanning tussen een landelijk uniforme basis voor bestaanszekerheid en lokaal maatwerk heeft ook zijn weerslag op de financiële verhoudingen. De mogelijkheden om maatwerk te leveren zou immers niet afhankelijk mogen zijn van de gemeente waar iemand woont. Wat is er mogelijk aan lokale oplossingen en wat is er landelijk nodig om deze lokale oplossingen mogelijk te maken?

De essaybundel Een financieel fundament voor lokaal sociaal beleid bevat negen essays waarin vanuit verschillende invalshoeken de dilemma’s en achtergronden worden belicht. Een aantal van deze essays diende in eerste aanleg ter inspiratie voor de zevende Dag van de Financiële Verhoudingen, georganiseerd door de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) in april 2024, waar bestaanszekerheid het leidende thema was.

Belangrijkere rol als uitvoerder medebewindstaken

Bij bestaanszekerheid gaat het om een breed begrip. Het gaat om een voldoende en voorspelbaar inkomen, een woning, toegang tot onderwijs en zorg en een buffer voor onverwachte uitgaven. In eerste aanleg is het Rijk aan zet om zorg te dragen voor het op orde brengen van de basis. Maar gemeenten vervullen een steeds belangrijkere rol als uitvoerder medebewindstaken rond inkomensondersteuning en bestaanszekerheid. De gemeenten worden als meest nabije overheid geacht gericht te kunnen inspelen om ook op aanpalende beleidsterreinen de bestaanszekerheid te borgen.

Inhoud bundel Een financieel fundament voor lokaal sociaal beleid

• Voorwoord  3
• Van pleisters plakken naar verbonden verhoudingen, door Bart Leurs  7
• Bestaanszekerheid tussen Rijk, gemeenten en maatschappelijk middenveld, door Robert Vonk  18
• Een nieuw mensbeeld voor burger en bestuur, door Willemijn Roozendaal 32
• Hoe efficiënt is meer bestaanszekerheid? door Harry Kruiter 40
• Verstrikt in publieke onmacht, door Sjef Czyzewski 48
• Samenwerken aan sociale zekerheid: trends, risico’s en beheersmaatregelen, door
  Joost van Gemeren, Larissa Jongenelen, Harnold van der Vegte, Patrick Tazelaar 59
• Bestaanszekerheid en kwijtschelding decentrale belastingen, door Corine Hoeben, Dylan Jong 68
• Demografisch Nederland in vogelvlucht: Rijk van Schaarste? door Marianne van den Berg en Rutger Kaput 80
• Bestaanszekerheid en zes decennia minimuminkomensbeleid, door Benedikt
  Goderis 89
• Bijlage I – Samenstelling Raad voor het Openbaar Bestuur

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) is een onafhankelijk adviesorgaan van de regering en het parlement.

Downloaden Een financieel fundament voor lokaal sociaal beleid, ROB,  juni 2024: https://beroepseer.nl

Lokaal sociaal beleid: over dilemma’s, lokale oplossingen en landelijke randvoorwaarden, Raad voor het Openbaar Bestuur, 17 juni 2024: https://www.raadopenbaarbestuur.nl

Terugblik: Dag van de Financiële Verhoudingen, ROB, 25 april 2024: https://www.raadopenbaarbestuur.nl