René van Zanten, directeur van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek vraagt zich af hoe het toch komt dat de Vlamingen, geruisloos bijna, het overgrote deel van de Nederlandse dag- en huis aan huisbladen overnemen. Het Vlaamse Mediahuis heeft een bod gedaan op de Telegraaf Media Groep (TMG). Als die overname doorgaat, dan krijgen twee Vlaamse partijen – Persgroep en Mediahuis – negentig procent van de markt in handen. De Persgroep is een Vlaams mediabedrijf en uitgever van o.m. de landelijke dagbladen Het Parool, Trouw, Algemeen Dagblad en De Volkskrant, zes regionale kranten en circa 150 huis- aan huisbladen. Het Mediahuis is sinds februari 2015 eigenaar van NRC Media. Nog niet zo lang geleden was menig land jaloers op de Nederlandse uitgevers en drukkers, die zeer gewaardeerd werden om hun vakmanschap, kwaliteit, degelijkheid en openstaan voor nieuwe ontwikkelingen.

Van Zanten: “Op 8 december hield het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek een bijeenkomst in de Brakke Grond in Amsterdam met als thema ‘Vlaanderen-Nederland’. Eén van de sprekers was Gert Ysebaert, de ceo van het Vlaamse Mediahuis. Aanleiding voor de bijeenkomst was natuurlijk dat Vlaamse uitgevers in rap tempo de Nederlandse dagbladen aan het overnemen zijn. Gespreksleider Joris van Poppel (NOS-correspondent in Brussel) vroeg Ysebaert op het podium – bijna gekscherend – of Mediahuis nog plannen had om TMG over te nemen. Neen, daar kon natuurlijk niet een direct antwoord op komen, want pas vandaag, een week later, is bekend geworden dat Mediahuis een serieus bod heeft gedaan op TMG.

Hardwerkende Belgen

Het verslag van die bijeenkomst is hier*) te lezen. Zeker is dat de sprekers van die middag uiteindelijk een beeld schetsten van enigszins verwende Nederlandse mediabedrijven, die door hun gebrek aan visie en daadkracht prooi worden van ‘de hardwerkende Belgen’. Sterker nog, de doorgaans Vlaamse sprekers stelden dikwijls enigszins verbaasd vast dat de Nederlandse dagbladen, waar ze ooit met heel veel ontzag naar keken, één voor één in handen vallen van onze zuiderburen.

En niet alleen onze dagbladen trouwens. Het Belgische industriële investeringsbedrijf Groep Heylen neemt de Koninklijke Nederlandse Munt (KNM) in Utrecht over van de Staat en het heeft maar een haartje gescheeld of de Belgen hadden PostNL overgenomen.

Het roept herinneringen op aan het Fyra-debacle: Nederland had een claim bij de Belgische spoorwegen van 300 miljoen euro wegens het niet nakomen van afspraken. Die claim werd kwijt gescholden op voorwaarde dat België een paar Fyra-treinen zou bestellen. Dat deed België en daarmee verviel de claim. Alleen waren de Belgen – anders dan de Nederlanders – zo slim om de treinstellen snel, zonder kosten weer af te zeggen toen bleek dat er tijdens het rijden telkens stukken vanaf vallen.

Eruit gefietst

Nederland wordt er links en rechts uitgefietst. Voor de vorm sputteren we soms een beetje als we uit het zuiden de opdracht krijgen een polder onder water te zetten, maar verder hebben we weinig te vertellen. Onze reputatie van weliswaar enigszins moralistische, maar toch vooral gewiekste onderhandelaars is naar de maan. Als de overname van TMG door gaat, zijn straks alle landelijke kranten in Nederland in handen van Persgroep en Mediahuis. De meeste regionale kranten zijn in handen van de Vlamingen. Hebben we daar gedoe over gehad? Er was een tijd, nog niet eens zo lang geleden, dat je als Nederlandse uitgever wel tien keer nadacht voordat je je oog liet vallen op een plaatselijke krant in Overasselt of Emmer-Compascuum. Je wist namelijk dat je vanaf dat moment een lange tijd vrijwel dagelijks bezoek zou krijgen van een zwik juristen van de mededingingsautoriteit. En nu hebben de Vlamingen, geruisloos bijna, het overgrote deel van al onze dag- en huis aan huisbladen overgenomen”.

Lees het hele artikel van René van Zanten: Eruit gefietst door de Belgen, Stimuleringsfonds voor de journalistiek, 15 december 2016: www.svdj.nl

*) Congres Vlaanderen-Nederland: “We moeten meer samenwerken”, door Marloes Kamer,  SVDJ, 14 december 2016: www.svdj.nl

U P D A T E

De Belg – Christian Van Thillo, de mediakoning van de Lage Landen, door Mark Koster, uitgeverij Prometheus, 2024: https://uitgeverijprometheus.nl/boeken/belg-paperback/

Dagbladen worden steeds uniformer. Oorzaak is duopolie op Nederlandse krantenmarkt, Blogs Beroepseer, 18 oktober 2020: https://beroepseer.nl