Elk jaar overlijden bijna twee miljoen mensen door werkgerelateerde oorzaken

Werkgerelateerde ziekten en letsels waren in 2016 verantwoordelijk voor de dood van 1,9 miljoen mensen, volgens een eerste raming van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO (beter bekend onder de Engelse afkorting ILO).

WHO en IAO hebben in mei 2021 de allereerste studie gepubliceerd waarin de lasten van hartziekten en beroerten als gevolg van blootstelling aan lange arbeidstijden (d.w.z. 750 000 sterfgevallen) zijn gemeten. De studie stelde lange werkuren vast als risicofactor met de grootste werkgerelateerde ziektelast.
Met de publicatie van het wereldwijde monitoringrapport in september 2021, starten WHO en ILO hun vergelijkende risicobeoordeling van de werkgerelateerde ziektelast. Deze omvat 19 beroepsgerelateerde risicofactoren. Het is het meest uitgebreide onderzoek van de WHO naar werkgerelateerde ziektelast, en de allereerste gezamenlijke beoordeling van dit type met de IAO.
Een visualisatie van de ziektelast op nationaal niveau, met uitsplitsing naar geslacht en leeftijd, is beschikbaar op: https://who-ilo-joint-estimates.shinyapps.io/OccupationalBurdenOfDisease/

Letterlijk omkomen door het werk

Niet-overdraagbare ziekten waren verantwoordelijk voor 81 procent van de sterfgevallen. De belangrijkste doodsoorzaken waren chronische obstructieve longaandoeningen (450.000 sterfgevallen), beroerten (400.000 sterfgevallen) en ischemische hartziekten (350.000 sterfgevallen). Arbeidsletsels veroorzaakten 19 procent van de sterfgevallen (360.000 sterfgevallen).

“Het is schokkend om te zien dat zoveel mensen letterlijk omkomen door hun werk”, merkte directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus van de WHO op: “Ons rapport is een oproep aan landen en bedrijven om de gezondheid en de veiligheid van werknemers te verbeteren en te beschermen door hun beloften na te komen: zorgen voor een universele waarborg voor gezondheids- en veiligheidsvoorzieningen op het werk”.
Werkgerelateerde ziekten en letsels belasten de gezondheidsstelsels, verminderen de productiviteit en kunnen rampzalige gevolgen hebben voor gezinsinkomens, zo waarschuwt het rapport.

Stijging hartaandoeningen en beroerten

Wereldwijd is het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per inwoner tussen 2000 en 2016 met 14 procent gedaald. Dat kan een weerspiegeling zijn van verbeteringen op het gebied van gezondheid en veiligheid op het werk. Daarentegen steeg het aantal sterfgevallen door hartaandoeningen en beroerten die verband houden met blootstelling aan lange werktijden met respectievelijk 41 en 19 procent. Deze percentages weerspiegelen een stijgende trend in deze relatief nieuwe en psychosociale beroepsrisicofactor.

Een onevenredig groot aantal werkgerelateerde sterfgevallen doet zich voor bij werknemers in Zuidoost-Azië en het westelijk deel van de Stille Oceaan, bij mannen en bij mensen ouder dan 54 jaar.

Het monitorrapport stelt beleidsmakers in staat werkgerelateerd gezondheidsverlies op nationaal, regionaal en mondiaal niveau te volgen. Dat maakt passende maatregelen mogelijk voor verbetering van de gezondheid van werknemers. Uit het rapport blijkt dat meer actie nodig is voor gezondere, veiligere, veerkrachtigere en sociaal rechtvaardigere werkplekken.

Verandering van werkpatronen en -systemen

Elke risicofactor kent een unieke reeks preventieve acties. Guy Ryder, directeur-generaal van IAO: “Regeringen, werkgevers en werknemers kunnen allen maatregelen nemen om de risicofactoren op de werkplek te verminderen. Ze kunnen ook worden verminderd of geëlimineerd door verandering van werkpatronen en -systemen. Daarnaast kunnen ook persoonlijke beschermingsmiddelen helpen als blootstelling aan risico’s op het werk niet kan worden vermeden”.

“Internationale arbeidsnormen en WHO/ILO-instrumenten en -richtlijnen bieden een solide basis voor sterke, effectieve en duurzame veiligheidssystemen. Als deze worden gevolgd, kan het aantal doden en gehandicapten aanzienlijk worden teruggedrongen”, aldus Vera Paquete-Perdigao, directeur van afdeling Governance and Tripartism^*) van IAO.

De totale arbeidsgerelateerde ziektelast is waarschijnlijk veel groter, aangezien het gezondheidsverlies als gevolg van verscheidene andere beroepsgerelateerde risicofactoren in de toekomst nog moet worden vastgesteld. Bovendien gaan de gevolgen van de COVID-19-pandemie nog een dimensie aan deze last toevoegen. Deze worden in een toekomstige schatting meegenomen.

Global Monitoring Report: WHO/ILO Joint Estimates of the Work-related Burden of Disease and Injury, 2000–2016, World Health Organization and International Labour Organizatiom, september 2021: www.ilo.org

WHO/ILO: Almost 2 million people die from work-related causes each year, International Labour Organization (ILO), 17 september 2021: www.ilo.org

Noot
^*) Tripartisme bestaat uit regelmatige contacten tussen een beperkt aantal representatieve centrale organisaties voor werknemers, werkgevers en de nationale overheid om sociaal-economische onderwerpen te bespreken, zoals arbeidswetgeving, belastingheffing, sociale zekerheid en werkgelegenheidsbeleid.